hak-iş dergisi 2. sayı - Hak-İş Konfederasyonu

HABERLERHAK-İŞbelirtilmedikçe iş sözleşmeleri toplu iş sözleşmesineaykırı olamaz. İş sözleşmelerinin toplu işsözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu işsözleşmesindeki hükümler alır. Toplu iş sözleşmesindeiş sözleşmelerine aykırı hükümlerin bulunmasıhâlinde ise iş sözleşmesinin işçi yararına olanhükümleri geçerlidir.(2) Sona eren toplu iş sözleşmesinin iş sözleşmesineilişkin hükümleri yenisi yürürlüğe girinceyekadar iş sözleşmesi hükmü olarak devam eder.Tarafların durumunda değişiklikMADDE 37 – (1) Toplu iş sözleşmesine tarafolan sendikanın tüzel kişiliğinin sona ermesi, faaliyetinindurdurulması, işçi sendikasının yetkiyikaybetmesi ve toplu iş sözleşmesinin uygulandığıişyerlerinde işverenin veya işyerinin girdiği işkolunundeğişmesi toplu iş sözleşmesini sona erdirmez.(2) Toplu görüşmeye çağrı tarihinde bir işverensendikasına üye bulunan işveren, sendika üyeliğininsona ermesi hâlinde sendikaya yapılmış olançağrı ile bağlı kalır.(3) Sözleşmenin imzalanması tarihinde tarafişveren sendikasının üyesi olan işveren, sendikasıile ilişkisinin kesilmesi hâlinde yapılmış olan sözleşmeile bağlı kalır.İşyerinin veya bir bölümünün devriMADDE 38 – (1) İşletme toplu iş sözleşmesikapsamında olan ya da toplu iş sözleşmesi bulunanbir işyeri veya işyerinin bir bölümünün devrinde,devralan işverenin aynı işkoluna giren işyeriveya işyerlerinde yürürlükte bir toplu iş sözleşmesivar ise; devralınan işyeri veya işyerlerinde uygulanantoplu iş sözleşmesinden doğan hak ve borçlar,iş sözleşmesi hükmü olarak devam eder. Devralanişverenin işyeri ya da işyerlerinde uygulanan birtoplu iş sözleşmesi yok ise; devralınan işyerindeyürürlükteki toplu iş sözleşmesinden doğan hakve borçlar, yeni bir toplu iş sözleşmesi yapılıncayakadar toplu iş sözleşmesi hükmü olarak devameder.(2) Toplu iş sözleşmesi bulunmayan bir işyerininişletme toplu iş sözleşmesi tarafı olan bir işverencedevralınması durumunda işyeri, işletme toplu işsözleşmesi kapsamına girer.Toplu iş sözleşmesinden yararlanmaMADDE 39 – (1) Toplu iş sözleşmesinden tarafişçi sendikasının üyeleri yararlanır.(2) Toplu iş sözleşmesinden, sözleşmenin imzalanmasıtarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlüktarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlarise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverenebildirildiği tarihten itibaren yararlanır.(3) Toplu iş sözleşmesinin imza tarihi ile yürürlüktarihi arasında iş sözleşmesi sona eren üyelerde, iş sözleşmelerinin sona erdiği tarihe kadar topluiş sözleşmesinden yararlanır.(4) Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında tarafişçi sendikasına üye olmayanlar, sonradan işyerinegirip de üye olmayanlar veya imza tarihinde tarafişçi sendikasına üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanlarıntoplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri,toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasınadayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bununiçin işçi sendikasının onayı aranmaz. Dayanışmaaidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesindenyararlanma, talep tarihinden geçerlidir. İmza tarihindenönceki talepler imza tarihi itibarıyla hükümdoğurur.(5) Dayanışma aidatının miktarı, üyelik aidatındanfazla olmamak kaydıyla sendika tüzüğündebelirlenir.(6) Faaliyeti durdurulmuş sendikalara dayanışmaaidatı ödenmez.(7) Bu Kanun anlamında işveren vekilleri ile topluiş sözleşmesi görüşmelerine işvereni temsilenkatılanlar, toplu iş sözleşmesinden yararlanamaz.(8) Grev sonunda yapılan toplu iş sözleşmesinden,65 inci maddeye göre zorunlu olarak çalışanlardışında işyerinde çalışmış olanlar aksine hükümbulunmadıkça yararlanamaz.TeşmilMADDE 40 – (1) Bakanlar Kurulu; teşmili yapılacakişyerinin kurulu bulunduğu işkolunda en çoküyeye sahip sendikanın yapmış olduğu bir toplu işsözleşmesini, o işkolundaki işçi veya işveren sendikalarınınveya ilgili işverenlerden birinin ya daÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının talebi üzerine,Yüksek Hakem Kurulunun görüşünü aldıktansonra tamamen veya kısmen ya da zorunlu değişiklikleriyaparak, o işkolunda toplu iş sözleşmesibulunmayan işyeri veya işyerlerine teşmil edebilir.Yüksek Hakem Kurulu bu konudaki görüşünü onbeş iş günü içinde bildirir.(2) Teşmil kararında teşmilin gerekçesi açıklanır.Yürürlüğe gireceği tarih de belirtilmek suretiyleteşmil kararı Resmî Gazete’de yayımlanır, ancakyürürlük tarihi Resmî Gazete’de yayım tarihindenönceki bir tarih olarak belirlenemez.(3) Teşmil edilen toplu iş sözleşmesinin sona ermesiile teşmil kararı da ortadan kalkar.(4) Bakanlar Kurulu teşmil kararını, gerekçesinide açıklayarak gerekli gördüğünde yürürlüktenkaldırabilir.(5) Toplu iş sözleşmesinin, tarafların hak veborçlarını düzenleyen hükümleri ile özel hakemebaşvurma hakkındaki hükümleri teşmil edilemez.(6) Yetki için başvurulduktan sonra bu işlem tamamlanıncayakadar veya yetki belgesi alındıktansonra yetki devam ettiği sürece, kapsama girenOCAK201325