Eylül 2007 - Sayı: 136 (1840 KB) - İzmir

Şubedenbütçeden pay ayrılmalıdır.Bütün bu değişikliklerin ve düzeltmelerin yapılmasıiçin siyasi irade kullanılması zorunluluktur. Eğer bu iradekullanılmaz, kentleşmeye ve yapılaşmaya dair gelişmişülkeler düzeyinde yasal düzenleme yapılmaz ve denetimsistemi uygulamaya alınmazsa, ilerde yaşayacağımızyıkımın, şimdiye kadar yaşananları aratacağıbilinmelidir.Yapıların ve yarınların güvencesi: Yapı DenetimSistemi ya da tutulmayan sözlerDepremle ilgili hemen her konunun ayrı bir önemibulunmaktadır ama geleceğe daha güvenli bakmakaçısından yapı denetim sistemini işlerli hale getirmek veilgili yasayı bu çerçevede ele almak zorundayız. Çünkümevcut mevzuat ve uygulamaların, güçlendirmeçalışmalarının pek çoğu geçmişte yapılan hataların yolaçtığı veya açacağı zararı azaltmaya yöneliktir. Eğer YapıDenetim Yasası'nda gerekli değişiklikleri yapmaz, yasayızafiyete yol açacak özelliklerinden arındırmazsak, on yılsonra aynı sorunla karşı karşıya kalacağımız açıktır. Birdoğa olayı olan depremin, can ve mal kaybına yolaçmamasını sağlamanın yolu, yapı denetim sistemindengeçmektedir ki, İnşaat Mühendisleri Odası, yapı denetimsistemiyle ilgili ısrarcı olmak, konuyu bıkıp usanmadankamuoyu gündemine taşımak kararlığındadır. Çünküihtiyacımız budur; yapı denetim sisteminin tamanlamıyla işlerliğe kavuşturulması, yarınların güvencesiolacaktır.Doğal afet riskinin en az düzeyde olduğu Avrupaülkelerinde bile yapı denetimi konusunda kurallargetirilmişken, büyük depremleri yaşayan ülkemizdekonu gerek kamuoyu gerekse siyasi erk nezdinde hakettiği ilgiyi görememektedir. Çünkü ekonomik/siyasalsistemimiz denetimi değil, denetimsizliği teşviketmektedir.Depreme karşı mevzuat değişiklik talebinin odaknoktasında Yapı Denetim Yasası bulunmaktadır. 4708sayılı Yasa 13 Temmuz 2001 tarihinde yürürlüğealınmıştır. Alelacele hazırlanan yasa, ihtiyacı karşılamayıbir kenara bırakalım, başlı başına sorun olarakgündemdeki yerini almıştır.Yapı Denetim Yasası'nın taşıdığı eksiklik veaksaklıklar her zeminde dile getirilmiş, 2002 seçimlerindeişbaşına gelen iktidar sözcüleri tarafından gereklideğişikliklerin yapılacağına dair sözler verilmiştir.Mevcut Yapı Denetim Yasası'nda tespit edilenaksaklık ve eksiklikler şunlardır:- Yasanın 19 ille sınırlı olarak uygulanması,topraklarının büyük bölümü deprem kuşağında bulunanbir ülke için kabul edilemez bir durumdur.- İnşaatlarda sorumlu teknik elemanbulundurulmaması kaliteyi ve etkili bir denetimiengellemektedir.- Denetçilerin ve denetim kuruluşlarının sicilleriBayındırlık Bakanlığı tarafından tek merkezdetutulmaktadır. Dolayısıyla bu kuruluşların çalışmalarıtakip edilememektedir.- Denetçi belgesi 12 yılını doldurmuş tüm mühendisve mimarlara herhangi bir bilgi ve deneyim sahibi olupolmadığı sınanmadan verilebilmektedir. Bu durum gerekproje, gerekse yapı denetiminin gerçek anlamada yapılmaşartını ortadan kaldırmaktadır.- Denetim bedelleri için asgari ücret tespit edilmişolmasına rağmen müteahhitler ya da mal sahipleriyle çokdaha az ücretlere anlaşmalar yapılabilmekte, bununkarşılığı mühendislik hizmetlerinden feragatedilmektedir. Hem düşük bedellerle teknik elemanistihdam edilmekte hem de imalatlar denetlenmedenimza atılabilmektedir.- Müteahhit tanımı ve sorumlulukları üzerindekibelirsizlik varlığını korumaktadır.- Laboratuvarların çalışmaları denetlenememektedir.Kamu kuruluşlarına ait laboratuvarların hizmetvermesinin engellenmesi, az sayıdaki laboratuvarınkalitelerinin artmasını sağlamamış, tam tersi bir etkiyaratmıştır.- Yapı sigortası ve hizmet sigortasının olmayışı etkinve nitelikli bir yapı denetim sisteminin oluşmasınıengellemektedir.Başbakan Recep Tayyip Erdoğan 2003 Mayıs ayındayaptığı "Ulusa Sesleniş" konuşmasında, Yapı DenetimYasası'yla ilgili olarak, yasadaki eksiklik ve aksaklıklarıgiderecek revizyon çalışmalarını tamamladıklarını,uygulamanın tüm illere yayılmasına karar verdiklerinisöylemiştir. 2004'teki Deprem Şurası'na da telefonlakatılan Başbakan Erdoğan aynı görüşleri paylaşmış,ancak bu konuda herhangi bir adım atılmamıştır. Şura'nınyeni hukuki düzenlemelere de zemin olacağını, ifadeeden Recep Tayyip Erdoğan, ''Türkiye'nin Şura iledeprem gerçeğiyle yüzleşeceğini ve bilinç tazeleyeceğini''kaydetmiş ancak 'verilen sözlerin unutulması' şeklindenükseden hastalığa kendisi de yakalanmıştır.Zamanın TBMM Başkanı Arınç, "Deprem konusundaçalışma yapacak herkese ve her kuruluşa TBMM Başkanıolarak destek vermeye hazırım. Olası bir depremehazırlık için yürütülecek mevzuat çalışmalarının altınaben de imza atacağım ve en kısa zamanda kanunlaşmasıiçin çaba harcayacağım. Deprem konusundakiihmalkârlığımıza artık bir son vermeliyiz" diyecek kadariddialı açıklamalar yapmış, ancak iddiasını dayanaksızbırakmış, Şura salonu terk edildikten sonra verilen tümsözler unutulmuştur.12 İMO İzmir Şubesi Bülteni - Eylül 2007 - Sayı: 136