Eylül 2007 - Sayı: 136 (1840 KB) - İzmir

Beton KöşesiTAZE BETON ÇATLAKLARIVedat YORULMAZELİnşaat MühendisiŞantiyelerde en çok görülen taze beton çatlaklarıbüzülme (rötre) ve oturma çatlaklarıdır.1. PLASTİK BÜZÜLME (RÖTRE)ÇATLAKLARIPlastik rötre çatlakları beton prizini almadanönce yaklaşık 0,5 – 4 saatleri arasında özellikledöşeme ve zemin betonlarının yüzeyinde oluşançatlaklardır (Resim 1-2)Bu çatlaklar tipik olarak düzensiz, rast geledağılımlı ve birkaç cm ile 1–2 m uzunluğundadırlar.Çatlakların derinliği 2,5 – 7 cm, genişliği 0,10 ile 3mm arasında olabilir.Çatlaklar sonrasında betonun durabilitesibozulabilir. Korozyona açık geçirgen bir durumalabilir. Çatlaklar bazen de çok nadiren olmaküzere betonda mukavemet kayıplarına yolaçabilirler.Şimdi tipik bir nisan–mayıs gününü düşünelim.oGökyüzü açık mavi, hava sıcaklığı 20 C civarında,düşük nem oranı ve saatte 20–30 km hızla esen birrüzgar.Beton dökmek için uygun bir gün izlenimiveriyor değil mi? İşte böyle günler yüklenici vemühendisleri sık sık şaşırtır. Çünkü böyle günlerdeplastik rötre çatlaklarının oluşması hemen hemenkesindir (Bu şartlarda buharlaşma oranı yaklaşık1,5 kg/m²/saat olur). O halde çıkarılacak ders şudur.Yılın her anında güneşli, rüzgarlı ve kuru (düşüknemli) havalara dikkat ediniz.Resim 2: Büzülme ( Rötre) çatlağı yakın görünüşüRötre Çatlaklarının NedenleriTaze beton yüzeyindeki buharlaşma hızınınfazla oluşu nedeniyle kaybedilen su, betonunterlemesi ile karşılanamadığı durumlarda plastikrötre çatlakları oluşur. Yüzeye yakın kısımlarda,beton su kaybederek büzülür. Alttaki beton ise bubüzülmeye uymadığı için üstteki betontabakasında çekme gerilmeleri oluşur ve betonunçatlamasına yol açar (Resim 3).Güneş Hızlı Esen Rüzgar Düşük Nem OranıResim 1: Büzülme (r ötre) çatlaklarıResim 3: Plastik büzülme nedeniyle çatlak oluşumu26 İMO İzmir Şubesi Bülteni - Eylül 2007 - Sayı: 136