Eylül 2007 - Sayı: 136 (1840 KB) - İzmir

Üyelerimizden“Erişme Kontrollu” olmaları, yani yola giriş veçıkışların sadece belirlenmiş sınırlı noktalardan,kavşaklardan olması, otoyolların başta gelenözelliği. Bunun yanında gidiş-geliş şeritlerininayrılmış olması, sayısı, izin verilen seyir hızınınyüksekliği (ülkemizde 120 km/saat) , meyillerinsınırlandırılması, kavşaklarda kurp yarıçaplarınındiğer yollara göre çok geniş tutulması nedeniylekavşak kollarındaki dönüş rahatlığı... gibiotoyolların da “olmazsa olmaz”ları var. Meselahiçbir otoyolda “sürekli viraj” işareti göremezsiniz.Çünkü sürekli virajları olan yol, otoyol olmaz. Öylebir yola otoyol denmez.İyi de, o zaman bazı otoyollarda gördüğümüz,kırmızı zemin beyaz yazıyla “Dikkat Keskin Viraj”yazan levhalar ne oluyor?Tabii bu soruya yukarıda örneklediğimiz“Avrupalı rasyonalizmi” içinde bir cevapveremezsiniz. Çünkü bizdeki “sürücü faktörü”nü,daha geniş bir ifade ile “insan faktörü”nü (ya dadaha doğru bir ifade ile “insanımız” faktörünü)dikkate almadan bu soruya doğru bir cevapverilemez.Doğru yanıt şudur: Evet “otoyol” tanımı“keskin viraj” kavramını dışlar. Ama otoyola girişve çıkışların yapıldığı kavşak kollarında izinverilen emniyetli seyir hızları da otoyolunkendisinde izin verilen hızdan çok daha düşüktür.Bunu unutmamak kaydıyla! Evet, otoyolun anagüzergahında 120 km/saat olan azamî seyir hızınınkavşaklardaki katılma ve ayrılmalarda, durumagöre, 90 km/saate, 70 km/saate, hatta 50 km/saatedüşürülmesi gerekir. Bu uyarı da her kavşak kolunagelmeden ve yol boyunca çok sayıda ve gayetbelirgin hız düşürme levhaları ile sürücüyehatırlatılır, sürücü otoyol güzergâhında 120km/saat hızını kavşaklarda, yani otoyol giriş veçıkışlarında düşürmesi için uyarılır.Peki bu mantıkla projelendirilen otoyollarda,uygulamada ne olur? Genelde kısa mesafeler içinpek otoyolu tercih etmeyen “bizim sürücümüz”otoyolun ana gövdesinde 120 km/saat sınırlamasıne demek, altındaki aracın gücüne göre “Allah neverdiyse” basıp geldiği otoyoldan çıkacağı kavşağagelirken, onca hız düşürme uyarı levhasına rağmenhızını düşürmez, çıkacağı kavşak koluna da aynıhızla girer!O zaman ne olur? “Bizim sürücümüzün” görüpde algılamadığı, görüp de “takmadığı” o hızdüşürme uyarı levhalarına temel olan merkezkaçkuvvet yasası da onu “takmaz” ve o yüksekstandartlı, geniş kurp yarıçaplı otoyolların kavşakkollarında, özellikle çıkış kollarında, vahim kazalarolur. (Mesela ülkemizin en güvenilir şehirlerarasıotobüs firmalarından birinin çift katlı otobüsününotoyol kavşağında devrildiğini görebilirsiniz.Aynıyla yaşanmıştır!)O zaman ne yapılır? Hız düşürme için konanonca standart uyarı levhasını görüp de“iplemeyen” “bizim sürücü”ye hitabeden, onunanladığı dilden bir tür “kırmızı alarm” verilir,kırmızı zeminli bir “Dikkat Keskin Viraj” levhasıkonur. Standartlar kitabında olmasa bile,işlevselliği tartışılmayacak olan bu yeni uyarılevhaları da o kesimdeki kazaları hemen hemenhiçe indirecek kadar azaltır!Şimdi; Atatürk'ümüzün bir sözünühatırlamamak mümkün mü? “Biz, bize benzeriz.”Süreksiz Eğitim / Sürekli EhliyetTrafik kazaları sıralamalarında ülkemizin neyazık ki “mutena” bir yeri var. Kayıtlara göre son 26yılda trafik kazalarında ölenlerin sayısı 164.300,yaralananların sayısı 6.250.000. (Kaza raporlarına“yaralı” olarak geçip te sonradan kaza sırasındaaldığı yaralardan dolayı ölenlerin kaydıolmadığından, bunlar ölenlerin sayısına dahildeğil) Evet, barış yaşayan bir ülkenin kaybı bunlar,savaş döneminin değil!“Sürücü Belgesi”, yani yerleşmiş kullanımıyla“ehliyet” almak için bir kurs ve bir yazılı sınav,sonra da bir “direksiyon sınavı”nda başarılı olmakgerekiyor. Sürücü kursları özelleşti, ama tümü MilliEğitim Bakanlığının denetiminde. Bu sürücükurslarında öğretilen temel konulardan biri detrafik. Burada tüm trafik levhaları tanıtılıyor.Fakat şu var: “Tüm trafik levhaları” elbette hepaynı kalmıyor. Mevcut standart trafik işaretlerineyenileri ekleniyor, değişenler oluyor.Peki acaba bu hususlar sürücü kurslarındakieğitime hangi hızda yansıyor?Ayrıca daha önce ehliyet alanlar, bu ilavelevhalardan ve değişikliklerden nasıl haberdarediliyor?Mesela ülkemizde hizmete açılan hayli moderndonanıma sahip 2X3 şeritli otoyol tünelleri artık azdeğil. Ayrıca tüneller dışında da modern donanımasahip “akıllı yol”larımız, otoyollarımız var. Acaba30 İMO İzmir Şubesi Bülteni - Eylül 2007 - Sayı: 136