Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Gıda</strong>ların Kimliği : Etiket<br />
29<br />
Emel MOLLA<br />
<strong>Gıda</strong> ve Kontrol<br />
Genel Müdürlüğü<br />
Hangi konuda olursa olsun bilgi<br />
kirliliği akıllarda karışıklığa ve sonu<br />
gelmeyen sorulara yol açıyor.<br />
Günümüzde gıda konusunda da aynı<br />
sorunu yaşıyoruz.<br />
Bilimsel bir temele dayanmayan,<br />
kulaktan kulağa yayılan bilgiler<br />
tüketicilerin aklına birçok soru<br />
getiriyor: Bu gıda gerçekten doğal<br />
mı? İçinde koruyucu veya<br />
renklendirici bir katkı maddesi var<br />
mı? Besin öğeleri? Alerjen bilgisi? Gluten? …<br />
Gluten içeren tahıllar, kabuklular, yumurta ve yumurta<br />
ürünleri, balık ve balık ürünleri, yer fıstığı ve ürünleri, soya<br />
fasulyesi ve ürünleri, süt ve süt ürünleri, sert kabuklu<br />
meyveler, kereviz, hardal, susam tohumu, acı bakla,<br />
yumuşakçalar ve bunlardan elde edilen ürünler, kükürt<br />
dioksit ve sülfitler alerjen bildirimi yapılması gereken on<br />
dört madde…<br />
Tüketiciler bu soruların cevaplarını gıdaların etiketleri<br />
üzerinde arıyor. <strong>Gıda</strong> işletmecileri de etiketler yoluyla<br />
tüketicilere ulaşıyor. Peki, bu etiketler nasıl hazırlanıyor?<br />
Etiketler düzenlenirken hangi kurallara uyulması<br />
gerekiyor?<br />
Ülkemizde gıda etiketlerinde yer alması gereken bilgilere<br />
ilişkin yasal düzenleme <strong>Gıda</strong>, Tarım ve Hayvancılık<br />
Bakanlığı tarafından yayımlanmış olan Türk <strong>Gıda</strong> Kodeksi<br />
<strong>Gıda</strong> Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme<br />
Yönetmeliği’dir. Yönetmeliğin gıda hakkında bilgilendirme<br />
açısından tüketicilerin üst düzeyde korunmasına ilişkin<br />
kuralları belirlemek amacıyla yayımlandı.<br />
Bu Yönetmelikte yer alan hükümler toplu tüketim yerleri<br />
tarafından sunulan gıdalar dâhil olmak üzere son<br />
tüketiciye sunulması amaçlanan tüm gıdaları, toplu<br />
tüketim yerlerine yönelik olarak hazırlanan gıdaları ve gıda<br />
işletmecileri arasında arz edilen gıdaları kapsıyor. Yani<br />
etiketler ile ilgili aklımıza takılan soruların cevapları bu<br />
düzenlemede mevcut aslında.<br />
Ocak ayında yayımlanan ve yeni bazı uygulamaları da<br />
beraberinde getiren kapsamlı bir düzenlemeden<br />
bahsediyorum.<br />
Yönetmeliğin her bölümü tüketicileri yakından<br />
ilgilendiriyor. Bu nedenle tek bir yazı ile anlatabilmem<br />
mümkün değil. Sanıyorum bu konuyu birkaç yazı ile<br />
anlatacağım. Bir yerden başlamak lazım…<br />
<strong>Gıda</strong> Etiketlerinde Alerji veya İntoleransa Neden Olan<br />
Belirli Maddeler veya Ürünler Nasıl Belirtilmelidir?<br />
<strong>Gıda</strong>ların etiketinde tüketici hassasiyetleri göz önünde<br />
bulundurularak belirlenen on dört alerji veya intoleransa<br />
neden olan belirli madde veya ürüne dair alerjen bildirimi<br />
yapılması zorunlu.<br />
Alerji veya intoleransa neden olan madde veya ürün<br />
adlarının gıdanın etiketinde yer alan bileşenler listesinde<br />
açıkça belirtilmesi gerekiyor. Bu bilgiyi verirken listede<br />
kolayca fark edilmesi sağlanmalı. Farklı bir yazı stili, punto<br />
büyüklüğü arka plan rengi ile bu bilgi vurgulanabilir.<br />
Örneğin buğday unu, şeker, bitkisel yağlar yumurta…<br />
şeklinde devam eden bir bileşen listesinde alerjenlerin bu<br />
ve buna benzer şekilde belirtilmesi uygundur.<br />
Bileşen listesi bulundurma zorunluluğu bulunmayan<br />
gıdalarda alerji veya intoleransa yol açan madde veya<br />
ürün “…. içerir” şeklinde belirtilmelidir.<br />
Eğer bir gıdanın tüm bileşenleri alerji veya intoleransa<br />
neden oluyorsa alerjiye veya intoleransa yol açan<br />
maddelerin tümü bileşenler listesinde farklı yazı tipi, stili<br />
veya arka plan rengi vb. şeklinde vurgulanabilir.<br />
Ayrıca tüm bileşenlerin alerjen olduğuna dair “Ürünün tüm<br />
bileşenleri alerjendir”, “Tüm bileşenler alerjendir.” gibi<br />
ifadelerle vurgulu bir şekilde yazılabilir.<br />
<strong>Gıda</strong>nın adı, alerji veya intoleransa yol açan madde veya<br />
ürüne açıkça atıfta bulunuyorsa ilgili madde veya ürünü<br />
etikette ayrıca belirtmek zorunlu değildir.<br />
Örneğin adı ile süt ürünü olduğu açıkça bilinen tereyağı,<br />
peynir, yoğurt, krema gibi ürünler için bir zorunluluk<br />
bulunmamaktadır.<br />
Bursa <strong>Gıda</strong> <strong>Rehberi</strong> – 2017 www.gidaci.org Bursa <strong>Gıda</strong> <strong>Rehberi</strong> – 2017 www.gidaci.org