İstikbal Gazetesi Esgündem Dergisi Ağustos 2018 Sayısı

More documents

Recommendations

Info

Mahmudiye ve Mamure köylerinde beherinin 40’dan fazla devam edicisi bulunan okuma odaları tesis edilmiştir. 1400 kitabı olan kütüphane sessiz bir çalışma içinde kendisinden beklenen istifadeyi muntazaman vermiştir. 2925 kişi mecmua okumak için, 3380, kitap okumak için müracaatetmiştir685. En çok okunan eserler: Birinci: umumi eserler, ikinci Sosyal ilimler, üçüncü: edebiyat dördüncü nazari ilimler beşinci Tabiat, coğrafya altıncı: tatbiki ilimler, yedinci: güzel sanatlar, sekizinci: felsefe, dokuzuncu: filoloji686. Sadece Eskişehir’deki Halkevi’nde değil Mihalıççık687, Seyitgazi688, Sivrihisar689, Çifteler690, Mahmudiye691 ilçeleriyle 1945’de yeni açılan 7 Nahiye, 28 köy odasının İsmet Paşa 692, İstiklal bağı693 kütüphanelerine de genel merkezden kitap desteği sağlanmıştır. Halkevi Dergisinde yer alan bilgiye göre; Okuma Odasının altı yüz elli cilt kitabı vardır. Bu miktar günden güne artmaktadır. Çünkü Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yeni basılan klasikler halkevi ve odalarına gönderilmektedir. 1946 yılında 112 klasik eser oda başkanlığınca teslim alınmış, ve tesellüm makbuzlarıyla 694 birlikte parti genel sekreterliğine bildirilmiştir. Diğer kalanlar da cilde verilmiştir. Şimdiye kadar evin okumaya elverişli geniş bir salonu bulunmadığından bu kol kitap işlerini kültür direktörlüğü ile birleşerek memleket kütüphanesinden idare etmiş gerek kendi kitaplarını ve gerek memleket kütüphanesi kitaplarını bu salonda okumaya koymuş okuyanların sayılarına ait istatistik raporu iliştirilmiştir. 1946 yılına gelindiğinde Halkevindeki kitap sayısı Halkevi başkanı Ali Numan Kıraç’ ın Parti genel sekreterliğine bildirdiğine göre 2933’e yükselmiştir. Okuma Odası ve Dil-Tarih-Edebiyat Şubesi ortaklaşa düzenledikleri “Kitap Severler Toplantısı” nda bu konuya ilgi gösterenleri bir araya getirmiş ve alınan karara göre ayın dört Cuma akşamında, şiir gecesi, memleket gecesi, kitap tanıma gecesi ve konferans gecesi olmak üzere dört gece tertip edilmesini ve bunun temininde iki şubeden temenni olunmasını kararlaştırmışlardır. Ayrıca şehir merkezi ve ilçelerdeki spor ve okuma salonlarına özel önem verilmiş il ve ilçele belediyelerinin bütçelerinden özel paylar ayrılmıştır. Halkevi yalnızca okuma-yazma konusunda çalışmalar yapmıyor aynı zamanda resim, müzik, spor, tiyatro gibi alanlarda halkı eğitiyordu. Bu kurslara katılanlar hem kız hem de erkekler olup kurs sonunda meslek sahibi olanlar da mevcuttur. Halkevi içerisindeki Ar Şubesinin görevi resim ve müzik çalışmaları yaptırmaktır. Resim ve müzik gibi iki kuvvetli koldan 18 ESKİŞEHİR HALKEVİ ÜYELERİNİN TUTULAN SİCİL KAYDI ilerlemekte olan bu şube şehirde resim ve musikinin kıymetini ve ehemmiyetini sadece belirtmekle kalmamış yaşatmıştırda. 6. Halk Dersaneleri ve Kurslar Şubesi Bu şube kadınlara ve erkeklere meslek edindirmek amaçlı açılmıştır. Kursta öğretilenler ile kursiyerler kendi ekmek paralarını kazanabilir duruma gelerek hayata karşı daha dik durabilecek yapıya getirilmiştir. Kurslarda öğretilenler şehrin neşriyatlarında zaman zaman yer almıştır; edinilen bilgilere göre şube; daktilo, ticaret ve bankacılık, Almanca ve Fransızca, medeni bilgiler, köy imam, hatip ve muhtarları için kurslar, kadınlar için çiçekçilik, biçki, dikiş ve şapkacılık kursları açılmış ve bu kursa elli bayan kayıt yaptırmıştır. Kursiyerler öğrenimleri sonunda belge alıp iş hayatına atılabilecek düzeye getirilmiştir. El işlerinden yapılan örneklerin sunulduğu sergiler açılmış ve bayanlar bu vasıtayla bir miktar para kazanabilmiştir. Sivrihisar Halkevinde Batı Tarzı müzik aletleri (Flüt, Trombon, Alto, Baso) olmasına rağmen müzik öğretmen ve kursiyer olmadığından faaliyet gerçekleştirememiştir. Mihalıçcık’ta özellikle yerli sazlar üzerinde yapılan çalışmalardan olumlu sonuçlar elde edilmiştir. 7. Temsil (Gösterit) Şubesi Şube çeşitli tiyatro eserlerini sahneler ve bu yolla halkı aydınlatmaya, sanata ilgi çekmeye çalışır. Temsil edilen oyunlar genellikle ücretsiz olmuştur. Şube zaman zaman sergilediği oyunlardan elde ettiği geliri ihtiyacı olana vererek bir sosyal yardımlaşma vazifesi de görmüştür. Buna bir örnek Halkevi Dergisi’nde şöyle yer almıştır: Uluslararası atletizm müsabakalarına katılması için bir sporcunun Avrupa’ya gitmesi münasebetiyle ve onun masraflarını karşılamak dileğine dayanarak ev salonunda bir müsamere vermiştir. Bu müsamereye dört yüzden fazla yurttaş gelmiştir. Temsil Şubesi 1932’de Reşat Nuri’nin İstiklal Piyesini, Babür Şah’ın Seccadesi oyununu sergilemiştir. 1935- 36’da sergilenenler ise; Tarih Utandı, Çapanoğlu, Himmetin Oğlu, Babaların Günahı’dır. Sakarya Kızları, Dün ve Yarın, Boşluk, Abdülkadir Ziya’nın Baba bir komedi piyesleriyle, Refik Ahmet Nuri’nin Son Altesi, Faruk Nafiz’in Akın, Aka Gündüz’ün Mavi Yıldırım, Özyurt, Yaşar Nebi’nin Mete piyesleri sahnelenmiştir. Eskişehir’de Temsil ile ilgili oluşabilecek başka bir gelişme ise Hoşduniye Mahallesi Koyaş Sokakta ikamet eden Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcından Lozan Antlaşması’na kadar bil fiil cephede çarpışmış ve bu günde malul kalmış yedek subay olan Hafız Tan isimli şahsın bir “Önce Kurtuluş” adlı Kurtuluş Savaşını konu alan bir senaryo kaleme alıp Cumhurbaşkanlığına göndermesidir. Yapılan inceleme sonunda bunun mümkün olmadığı ve Harp Akademisinin son iki seneden beri “İstiklal Harbi” Filmini bitirmeye uğraştığı bildirilmiştir. 8. Spor Şubesi Spor şubesi'nin açılmasından maksat memlekette kurulmuş olan spor teşekküllerini korumak, sporu teşvik ve himaye etmektir. Şube;
Futbol sahasının tanzimi için 2000 lira vermiş Ankara, İzmir mıntıkalarından getirttiği oyuncularla şehir kulüpleri arasında maçlar tertip etmiştir. Tayyare ile karşılaşan Galatasaray ve İdman Yurdu’na misafir olan Fenerbahçe kulüplerinin karşılaşmalarınıda spor şubesi temin etmiştir. Şube şehirde yapılan 4 pehlivan güreşini himayesine almış, amatör pehlivanları teşvik etmiş, spor teşkilatına yeni yeni elemanlar eklemekten geri kalmamıştır. Şube yüzlerce lira sarfı ile fırka bahçesinde bir tenis kortu da vücuda getirmiştir. Eskişehir’de, Eskişehir İdman Yurdu, Hava İdman Yurdu, Mektep İdman Yurdu, Demir Spor adlarıyla dört kulüp ve bir de mıntıka teşkilatı vardır. Eskişehir Halkevi öncülüğünde Spor konusuna verilen önem sonraki yıllarda da her geçen gün artarak devam etmiştir. Eskişehir Halkevi’nin özellikle mahallelerde spor ile ilgili yaptığı girişimler (spor yuvaları) gerek merkez müfettişlerince yapılan teftişlerde büyük takdir toplamıştır. Bunun üzerine hem Eskişehir merkezi hem ilçeler hem de köylerde spor malzemeleri ile ilgili eksikleri il idare kurulu ve genel merkeze yazılarak yinelemek ölçüsünde karşılanmaya çalışılmıştır. Eskişehir Halkevinin kontrol ve denetimi altında köy ve kasabalarda birer güreş ve jimnastik faaliyet merkezi açılmasına bu doğrultuda Eskişehir ile birlikte Sivrihisar ve İsmet Paşa köyüne bazı malzemeler gönderilmesi kararı alınmıştı. Sporlarla ilgili yapılan çalışmalar sadece kent merkezi ile sınırlı kalmamıştır. Gerek Eskişehir Halkevi gerekse daha sonra Halkevine dönüştürülen ilçelerdeki odaların talep ve istekleri olanaklar oranında parti genel sekreterliğince karşılanmaya çalışılmıştır . Malzeme gönderilen bölgelerde hangi spor müsabakalarının yapılacağı da bu program dâhilinde illere gönderilmiştir. Buna göre şehir merkezi ve köylerde kır koşuları, sıklet atma, halata tırmanma, halat çekme, eskrim ve sürgü atış karşılaşmaları yapılacak ve birinciliklerde verilecek ödüller yine parti genel sekreterliğince gönderilmişti . 9. Eğitimler ve Toplantılar Halkevi çeşitli eğitimlere de sahne olan ve halkın gelişimine katkı sağlayan bir kurum olarak öne çıkmıştır. Burada verilen eğitimlerden biri okuma yazma kursudur. Okur-yazar olmayan ya da bir parça okur-yazar olanlara gece dershanesi açılmış ve eğitim verilmiştir. Birinci sınıf hiç okuyup yazma bilmeyenlere, ikinci sınıf bir derece okuryazarlara ayrılmıştır. Bilhassa birinci sınıfın talebesi sevindirecek ve şefkatle ağlanacak bir manzara oluşturmaktadır. Yapılan bu çalışmalar sonucunda iki ay zarfında bu hiç bir şey bilemeyen muhterem kafalarda maariftin aydınlıkları belirmeye başlamıştır. Bir diğer eğitim tarım alanında verilmiştir. Bursa Ziraat Okulu talebeleri öğretmenleriyle birlikte Eskişehir’e gelmişler. Tohum ıslah, kuru ziraat istasyonları ile Çifteler çiftliğinde zirai tetkikler yapmışlar, şehri gezmişler, halkevini ziyaret etmişlerdir. Halkevi resmi kutlamaların yapıldığı ya da büyük kalabalıkların katılımıyla bir araya gelindiği bir yer olmuştur. 19 Mayıs’ın anıldığı bir gecede toplanan Halkevliler Ata’ya bir telgraf çekerek şunları dile getirmişlerdir: “Göz ve kafa kamaştıran büyük kurtuluş savaşının başı ve dünyaya örnek eşsiz inkılâbımızın müjdesi olan bu gün sizin yüce varlığınızı Anadolu topraklarında güneşlenmiş buluyoruz. Halkevi çatısı altında coşkun duygularla toplanıp bu güzel günü kutlayan çocuklarınızın sevgiden, saygıdan, inan ve ülküden örülmüş buketlerini ellerinize uzanan birer öpücük gibi kabul ediniz biricik Atamız.” Halkevi gezintiler de düzenlemiş ve halkın yakınlaşmasına olanak sağlamıştır. Gezintiler çok eğlenceli ve samimi olmuştur. Akşamları aile geceleri düzenleyen Halkevi Cumartesi gecelerini aile geceleri ilan etmiş ve aile toplantılarına ailesi yanında olmak üzere her yurttaş gelebilmiş. Bekârlar da bir aile refakatinde gelmek mecburiyetinde olmuşlardır. ESKİŞEHİR HALKEVİ’NDE YAPILAN ETKİNLİKLERE İLİŞKİN HAZIRLANAN RAPORLAR KAYNAKÇA Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi(BCA), Fon no(Fn): 409.1.0.0, Kutu no(Kn): 955, Dosya no(Dn): 699, Sıralama no(Sn): 1. BCA., Fn. 490.1.0.0,, Kn. 1036, Dn. 986, Sn. 2. BCA. Fn. 490.1.0.0,, Kn. 984, Dn. 815, Sn. 3. BCA. Fn. 490.1.0.0,, Kn. 966, Dn. 738, Sn. 5(2-3). BCA. Fn. 490.1.0.0,, Kn. 1122, Dn. 94, Sn. 3(10,11,25). BCA. Fn. 490.1.0.0,, Kn. 1122, Dn. 94, Sn. 3(41,42). BCA. Fn. 490.1.0.0,, Kn. 1122, Dn. 94, Sn. 3(10,11,25). “Gece Dersaneleri” Sakarya, 26 Kanunu Evvel 1927 “Dil-Tarih Edebiyat Şubesi”, Eskişehir Halkevi Dergisi, 30 Ağustos 1935, S. 29-30, s. 359. “Güzel Sanatlar Şubesi”,Eskişehir Halkevi Dergisi,29 Ekim1933,S.13-15,s.164. “Köycüler Şubesi”, Eskişehir Halkevi Dergisi, 29 Ekim 1933, S.13-15, s.161. “Köycüler Şubesi Gezileri”, Eskişehir Halkevi Dergisi,Mart 1934, S.17-18, s. 58. “Kutlamalar”, Eskişehir Halkevi Dergisi, 30 Ağustos 1935, S. 29-30, s. 366. Ayşe Ulukan-Türkan Ulusu Uraz, “Cumhuriyetin Kültür Kurumu Olan Halkevi Binaları”, İTÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2011, 15(2). 19
Page 1: E M SGÜNDE E S K İ Ş E H İ R PA
Page 5 and 6: Babadan oğula geçen Antikacı Muz
Page 7 and 8: Batıkent kavşağından başlayara
Page 9 and 10: İlçe halkı tarafından alınan u
Page 11 and 12: 11
Page 13 and 14: Büyükşehir Belediyesi kırsaldak
Page 15 and 16: “Okumanın yaşı yok” dedi 72
Page 17: Fehmi Turgallı, V. Necdet Sunkitap
Page 21 and 22: da gözlerinizde ifadeleri görseni
Page 23 and 24: 23
Page 25: 25
Page 29 and 30: Eskişehirlilerin yeni cazibe bölg
Page 31 and 32: Erkek saçının şekli kadın elin
Page 33 and 34: 33
Page 35 and 36: Onlarla inşallah uzun yıllar bu b
Page 37 and 38: “TEPKİ DE ALDIM DESTEK DE…”
Page 39 and 40: BAĞIŞI” PROJELERİ UMUT YÜKLÜ
Page 41 and 42: Bursa Yolu 7. Km. Ciğerci Ahmet Ba
Page 43 and 44: ümüze katılan arkadaşlarımıza
Page 45 and 46: KALEDE TATLI REKABET Selkaspor’un
Page 47 and 48: ok özel anıları vardı. kılış
Page 49: BİROL PARLAK 206.000,00 TL SEZGİN

İstikbal Gazetesi Esgündem Dergisi Ağustos 2018 Sayısı

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?