memorıal diyarbakır hastanesi açıldı - Memorial Hastanesi

ÇİKOLATA KİSTİ
BEBEK HAYALLERİNİZİ SUYA DÜŞÜRMESİN
Op. Dr. Altuğ Semiz - Memorial Şişli Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü
KADIN DOĞUM
Çikolata kisti (endometriyozis), kısırlık sorunu olan kadınların % 15’inde ve çocuk sahibi
olmakta güçlük çeken çiftlerin % 40’ında rastlanan bir sorundur. Başlangıç döneminde
vakaların % 50’sinden fazlası belirti vermeyebilir. Ancak çikolata kisti; ağrılı adet görme, ağrılı
cinsel ilişki, kronik karın ve kasık ağrısı ile kısırlığa sebep olabilen önemli bir sorundur.
İsmi tatlı ancak sonucu acı olabiliyor
Rahim içinde yer alan, her ay gebeliğe ev sahipliği yapacak şekilde hazırlanan ve gebelik olmadığı zaman yeterli hormon desteğinden yoksun kalması nedeniyle adet
kanaması halinde dökülen özel hücre tabakası "endometrium" olarak adlandırılmaktadır. Endometrioma ise yumurtalık dokusu içinde eski kanın birikmesiyle oluşur ve
bu kistin içinde bulunan sıvı görünüm olarak çikolatayı andırır. Bu hücrelerin vücutta rahim dışında başka bir alanda yer alması, ‘çikolata kisti’ hastalığı olarak adlandırılır.
En sık görüldüğü yer % 75 oranında yumurtalıklardır.
Ailenizde çikolata kisti öyküsü varsa dikkat edin!
Çikolata kisti üreme çağındaki kadınların hastalığıdır. Hiç şikayeti olmayan ve başka bir nedenle değerlendirilen bir kadında saptanabilir. Birinci derece akrabalarından
birinde çikolata kisti saptanmış bir kadında hastalığın görülme olasılığı yaklaşık 7 kat daha fazladır. Çikolata kisti çok nadir olarak menopozdaki kadınlarda ve çok genç
hastalarda görülmektedir. Çikolata kistine hangi faktörlerin neden olduğu bilinmemekle birlikte; bu rahatsızlığın iki nedene bağlı olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir.
İlki; genetik yatkınlığı bulunan kadınlarda karın içerisinde yer alan belirli yüzeylerde veya dokularda hücrelerin yapısal değişikliğe uğraması ve rahim iç tabakası gibi
davranmasıdır. İkincisi ise; rahim iç tabakasının, fallop tüplerinden karın içine taşınmasıyla oluşur ki; bu teoriye” retrograd menstruasyon teorisi” denir. Olabilmesi
daha mümkün ve mantıklı olan teoridir. Ağrının nedeni çikolata kisti odaklarında salgılanan bazı maddelerin etkisiyle rahimde ortaya çıkan kasılmalardır. Ancak
ağrının şiddeti ile hastalığın derecesi arasında bir ilişki yoktur. Hafif derecede bir çikolata kisti şiddetli ağrılara neden olabileceği gibi ileri derecede bir çikolata
kisti olgusunda çok hafif adet sancısı görülebilir hatta hiç bir ağrı olmayabilir. Adet sancısı dışında çikolata kistinde kronik kasık ağrıları ve bel ağrıları da olabilir. Bu
ağrılar bacaklara doğru da yayılım gösterebilir. Cinsel ilişki sırasında ağrıya ve adet öncesi
görülen kahverengi lekelenmelere neden olabilir.
Kadın kısırlığının bilinen bir nedeni
Şiddetli çikolata kisti, kısırlığın bilinen bir nedenidir. Ortaya çıkan yapışıklıklar ve anatomik
bozukluklar, üreme sisteminin normal fonksiyonunu bozarak kısırlık problemlerine
neden olurlar. Yapışıklık olmasa bile çikolata kistleri kısırlığa yol açabilir.
Vakit geçirmeden uzman yardımı alın
Çikolata kistinin tanısı, lezyonların direk olarak görülmesi ve patolojik olarak incelenmesi
ile konur. Yani kesin tanı için cerrahi inceleme şarttır. Öyküde çikolata kistinden kuşku
duyulan hastalarda kısırlık problemi de varsa mutlaka tanısal laparoskopi yapılmalıdır.
Çikolata kisti tanısında en önemli tanısal testlerden biri de ultrasonografidir. Yumurtalık
içinde derinde yerleşmiş endometriomalar, laparoskopide gözden kaçabilir ancak bu
kitleler dikkatli bir ultrasonografik inceleme ile fark edilebilir.
Şiddetli adet sancısı en önemli belirtisi
Çikolata kistinin, en önemli belirtisi adetin son derece ağrılı olmasıdır Çikolata kistinin
kesin ve kalıcı bir tedavisi yoktur. Bu konuda bir uzmanın görüşüne başvurmak her
zaman olduğu gibi en doğru başlangıç olacaktır. Ancak ağrıyı gidermek ve kısırlığı
ortadan kaldırmak için cerrahi tedaviler uygulanabilir. Tedavide gebelikte görülen
hormonal durumu taklit etmek için doğum kontrol hapları kullanılırken; hastaların bir
kısmında menopozu taklit etmek amacıyla bazı ilaçlara başvurulmaktadır. Genellikle
ayda bir kez yapılan enjeksiyonlar şeklinde uygulanan “GnRH analog tedavisi” uzun
süreli kullanımda kemik erimesi, ateş basması gibi menopoz sonrası görülen yakınmalara
neden olabileceğinden östrojen içeren ilaçlar ile birlikte verilebilir.
Memory Eylül - Ekim - Kasım 2011 23