memorıal diyarbakır hastanesi açıldı - Memorial Hastanesi

Dünya standartlarında bir merkez
Memorial Şişli Hastanesi Kemik İliği Nakli Ünitesi uluslararası JACIE kriterleri
hedeflenerek oluşturulmuş bir merkezdir. Ünite, TC Sağlık Bakanlığı Kök
Hücre Nakli Yönetmeliği’nde yer alan tüm unsurları sağlamış olup, 2010
yılı sonunda yayınlanan İnsan Doku ve Hücreleri ile İlgili Merkezlerin Kalite
ve Güvenliği Hakkındaki Yönetmeliğe göre denetlenerek açılan ilk kemik
iliği nakli merkezi olma özelliğini taşımaktadır. Hastaların enfeksiyonlara
karşı korunması amacıyla oluşturulan hepafiltre sistemi ile tüm odalarda
ameliyathane şartları olan ISO 5 standardı sağlanmıştır. Sistem bir organ
nakli hastanesi olarak planlanmış olan Memorial Şişli Hastanesi için
geliştirilen merkezi kontrol sistemi ile 24 saat boyunca takip edilmektedir.
İnsan odaklı hizmet anlayışı
Memorial Şişli Hastanesi Kemik İliği Nakli Merkezi’nin kurulması
sırasında en önemli noktanın “insan” olduğu gerçeği ile yola çıkıldı. Tedavi
yöntemlerinden (Kemoterapi, kemik iliği nakli) , bakım hizmetlerine (Hijyen
ve kateter bakımı); hasta ve ailesine psikolojik destek uygulamasından, ünite
için sosyal etkinliklere kadar her ayrıntı hastaların konforu düşünülerek
tasarlandı. Hasta odalarının planlanmasında yeterli donanım ve ferahlık
gibi konforla ilgili faktörler göz önüne alındı.
Kemik iliği nakli ekip işidir
Merkez kurulurken kemik iliği naklinde tedavi yaklaşımının birçok disiplini
ilgilendirdiği göz ardı edilmedi. Tıbbın bütün branşlarının yanında; sosyal
destek ekiplerinin ve uzman psikologların da tedavi sürecine katkı
sağlayabilmesine olanak verecek alt yapı oluşturuldu.
Hastaların temel tedavi ve bakım hizmetlerinin kemik iliği nakli konusunda
uzman bir ekip tarafından verileceği merkezde hastaların ünitede yattıkları
süre dışında, yatış öncesi ve taburcu sonrasında yakın takibi hekim ve
sağlık personeli yanında sosyal ve psikolojik destek ekipleri tarafından
yürütülecek.
Memorial Şişli Hastanesi
GÜNCEL
Doç. Dr. Mustafa Çetiner - Uz. Dr. Hüseyin Saffet Beköz ve Kemik İliği Nakli Merkezi Ekibi
Kemik iliği nakli nedir?
İnsan organizmasında kan yapımından sorumlu hücreler kemik iliğindeki kök hücrelerdir. Bu son derece özel fonksiyonlara sahip hücrelerin nakline genel
olarak “kemik iliği nakli” denir. Kemik iliği nakli; hastanın kendisinden yapılırsa buna “otolog nakil”, aile üyeleri veya akraba dışı doku uyumu olan vericilerden
yapılırsa “allogeneik nakil” ismi verilir. Kemik iliği nakli esnasında nakledilen, aslında kök hücredir. Kök hücre geçmiş yıllarda doğrudan ve ameliyathane
koşullarında özel iğneler ile ve kemik iliğinden toplanmaktaydı. Ancak günümüzde bu yönteme çok nadiren başvurulmaktadır. Son yıllarda daha çok özel bir
ilaç ile kök hücrelerin kemik iliğinden kana geçmeleri sağlanmakta ve hücreler “aferez” denen bir yöntemle toplanmaktadır. Bu yöntem hiçbir cerrahi girişim
gerektirmemektedir. İlik damar yolu ile hastaya verilmekte, kemik iliği hücreleri kemik iliğini kendileri bulup yerleşmekte ve kan yapımını başlatmaktadır.
İlik naklinin asıl zorluğu ilik yeni yerinde fonksiyonlarını kazanırken hastanın takibinin iyi yapılmasıdır. Bu kritik dönemde kırmızı ve beyaz kan hücreleri,
pıhtılaşmadan sorumlu trombositler yapılamaz. Dolayısıyla bu dönem kansızlık, enfeksiyon ve kanama gibi komplikasyonların sık olduğu bir dönemdir. Bu
süreçte oluşabilecek enfeksiyonlar ile kanama gibi istenmeyen durumların tedavisi, iliğin reddi veya yeni iliğin neden olduğu hastalıkların engellenebilmesi
yaşamsaldır. Kemik iliği naklinde başarı; teknik alt yapı ve mikroplardan izolasyonun çok iyi olması, disiplinler arası uyum, işbirliği ve ekip deneyimi gibi şartlar
bir araya geldiğinde elde edilmektedir.
Kök hücre nakli yapılması gerekli olan durumlar;
-Çeşitli hastalıklarda vücudumuzda bulunan kötü huylu hücrelerin ortadan kalkması için kullanılan yoğun ışın tedavisi ve ilaç tedavisi (kemoterapi) sonrası ağır
hasar gören kök hücrelerin yerine konması
- Başta ve en sık olarak Lenfoma ve Multipl myeloma gibi kan ve lenf bezi hastalıkları
-Akut lösemiler, daha az sıklıkta kronik lösemiler
- Yeterli çalışmayan, kötü çalışan (Kemik iliği yetmezliği, aplastik anemi, yaşlılarda görülen bir çeşit kemik iliği yetmezliği olan MDS gibi hastalıklar vs…) iliğin
yerine sağlam kök hücrelerin nakledilmesi.
Memory Eylül - Ekim - Kasım 2011 25