HERODOT DZIEJE KS. V - IX - Kultura Antyczna

Jonowie, słysząc te słowa, powierzyli swój los Dionysjosowi. Wtedy
on kazał za każdym razem wyjeżdżać okrętom w wydłużonej linii, tak
że ćwiczył wioślarzy w przeciskaniu się jednego okrętu między dwoma
innymi, a załodze okrętowej dawał pełne uzbrojenie; przez resztę dnia
zatrzymywał okręty na kotwicy i w ten sposób zaprzęgał Jonów do pra-
cy przez cały dzień. Jakoż do siedmiu dni słuchali go i czynili, co im
rozkazał; ale ósmego dnia Jonowie, ponieważ nie znosili takich wysił-
ków i udręczeni byli mozołem i upałem słonecznym, tak rzekli jeden
do drugiego: — Przeciw jakiemu wykroczyliśmy bogu, że spełniamy te
prace? My, co nierozumnie i bezmyślnie powierzyliśmy się chełpliwe-
mu Fokajczykowi, który tylko trzech okrętów dostarczył. Ależ on, do-
stawszy nas w ręce, dręczy nieznośnymi mękami, i już wielu z nas za-
padło na choroby, a wielu oczekuje tej samej doli. Zamiast tej biedy
lepiej jest dla nas wszystko inne ścierpieć i narazić się raczej na grożą-
cą niewolę, jakakolwiek by ona była, niż obecną znosić. Hejże, nie słu-
chajmy go dłużej. — Tak powiedzieli, i zaraz potem nikt go nie chciał
słuchać, lecz jak wojsko lądowe rozbili namioty na wyspie, ułożyli się
w cieniu i nie chcieli ani wchodzić na okręty, ani odbywać ćwiczeń.
Gdy wodzowie Samijczyków zauważyli to zachowanie się Jonów,
wtedy przyjęli już owe propozycje Ajakesa, syna Sylosonta, które on
przedtem był im przesłał na rozkaz Persów, prosząc, aby porzucili zwią-
zek Jonów. A przyjęli je dlatego, że z jednej strony widzieli zupełny brak
karności u Jonów, z drugiej wydawało się im, iż niemożliwe jest zwy-
ciężyć potęgę króla: wszak dobrze wiedzieli, że gdyby nawet obecną jego
flotę pokonali, zjawi się inna, pięciokrotna. Chwycili się więc tego po-
zoru, skoro tylko ujrzeli, że Jonowie wzbraniają się spełnić swą powin-
ność, i skorzystali z dobrej sposobności, żeby ocalić swe świątynie i
majątki. Ajakes, którego propozycje przyjęli, był synem Sylosonta, syna
Ajakesa; jako tyrana Samos pozbawił go władzy Aristagoras z Miletu,
podobnie jak innych tyranów Jonii.
Otóż wtedy gdy nadpływali Fenicjanie, Jonowie również wyjechali
naprzeciw nich z flotą w wydłużonej linii. Nie mogę dokładnie podać,
którzy z Jonów okazali się w tej bitwie morskiej tchórzami albo dziel-
nymi, od chwili kiedy zbliżyli się ku sobie i rozpoczęli walkę: wzajem-
nie bowiem się obwiniają. Podobno wtedy Samijczycy wedle umowy z
Ajakesem rozpięli żagle i, opuszczając szyki, odpłynęli na Samos, z
wyjątkiem jedenastu okrętów, których dowódcy pozostali i walczyli w
bitwie morskiej wbrew rozkazowi wodzów. I gmina Samijczyków za ten
337