R - Lorentz JÄNTSCHI

Doktorska disertacija Lidija Jevrić
- 46 -
se u procentima. Koncentracije slobodnog oblika leka i leka vezanog u kompleks sa
proteinom plazme se nalaze u dinamičkoj ravnoteži:
slobodan oblik leka (Df) + slobodan protein (Pf) kompleks lek/protein (DP) (20)
Ukupna koncentracija leka u plazmi predstavlja zbir koncentracije slobodnog
oblika leka i koncentracije leka u kompleksu sa proteinom plazme:
ukupna koncentracija leka u plazmi (Df) = slobodan oblik leka (Df) + kompleks lek/protein (DP) (21)
Iz svega iznetog vidi se da procesi raspodele imaju ključnu ulogu ne samo u
hromatografskim nego i u procesima, distribucije aktivne supstance i zbog toga je
poznavanje ne samo podeonog koeficijenta, nego i ostalih parametara od izuzetne
važnosti.
Pomenuti distributivni putevi samo su jedan od faktora koji utiču na ADME. Sa
druge strane, mehanizmi delovanja mogu biti različiti.
Sa farmakološkog gledišta, u zavisnosti od tipa ciljnih proteina, delovanje
aktivnih supstanci može biti preko:
1. Receptora
2. Jonskih kanala
3. Enzima
4. Nosača (transportnih molekula).
Vezivanjem aktivne supstance za receptor na površini ćelije pokreće se niz
biohemijskih procesa, u kojima učestvuju G-proteini, protein kinaze i nuklearni
receptor ligandi. G-proteini se nalaze sa unutrašnje površine plazma membrane i
povezuju receptore sa efektorima, a samim tim sa unutarćelijskim putevima prenosa
signala. Protein kinaze regulišu prenos signala u kojima učestvuje preko 500
molekulskih proteina u ćeliji. Nuklearni receptori kontrolišu ćelijske cikluse i
metaboličke procese. Nalaze se unutar ćelije.