Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Cutubka 6aad: ‘Masaafuris’ labada adduun dhexdooda ah<br />
bilaabeen in ay la qabsadaan, dhaqanka deggaanka<br />
ay joogaan, beddelaanna hab-nololeedkoodii<br />
hore. Waxaa kale oo ay ka hortageen cudurrada<br />
biyaha ka dhasha. Halka cidina ma kala jecla, waxa<br />
dhacaya, dhibaatadu waa dalka laftiisa”, waxaa<br />
sidaas yiri, Cabdiraxman Macalin Maxamed oo ah<br />
Maamulaha Dugsiga Ablaal ee waxbarashada<br />
Hoose-Sare oo ku yaal Kofurta Mogadisho.<br />
ah ku kallifayay in ay qaban qaabiyaan in dalka<br />
dib loogu soo laabto.<br />
“Carruurta waxay marka hore noloshoodu ku<br />
kooban tahay, dugsiga iyo guriga, waana culays<br />
waalidka saaran, markaas ayay waalidiintu u soo<br />
iibiyaan, ciyaaraha vidiyowga iyo viidiyow.” Waxaa<br />
sidaas <strong>IRIN</strong> u sheegtay hooyooyinka midood.<br />
Dhammaan carruurta <strong>IRIN</strong> ay xogwareysiga la yeelatay,<br />
waxay sheegeen in dib loo baro dhaqankii iyo<br />
diinta; in badan oo carruurtaas ka mid ah, waxaad<br />
mooddaa in uu saameeyey isku dhac xagga<br />
dhaqanka ee u dhaxeeya, jiilalka <strong>Somali</strong>da dibad<br />
joogga ah.<br />
Inkasta oo aan la hayn, tiro- koob caddeynaya tirada<br />
carruurta la soo “masaafuriyay” bareyaasha iyo<br />
da’yartuba waxay <strong>IRIN</strong> u sheegeen, in ay hadda<br />
magaalo madaxda joogaan, “kumanyaal” ilmo la<br />
soo celiyay .<br />
Siyaabo kala duwan ayey dhibaatadu u saameysaa<br />
carruurta soo noqotay. Carruurta markii hore<br />
dibadjoogggga ahaan jiray, oo iyaga oo waalidkood<br />
iyo qaraabadooda la socda,dalka dib ugu<br />
soo laabtay, waxay si joogto ah ula nool yihiin<br />
waalidkood, waxayna la wadaagaan waayo-aragnimadii<br />
qurbaha laga soo kasbaday. Waxaase<br />
iyaga aad uga duwan ilmaha la “musaafuriyey”<br />
iyaga oo aan cidina wehelin. Waxaa jira waalidiin<br />
dibadjoog ahaan jiray iyo carruur doonaya in ay<br />
dib u bilaabaan nolol cusub. Mase aha taasi<br />
waddo dhib yar, sida laga soo xigtay, dadka carruurtooda<br />
dalka ku soo celiyey. Waalidiintu waxay<br />
sheegeen, ka welwelidda carruurta, in ay ka mid<br />
ahayd arrimaha ugu culus ee dadka dibadjoogga<br />
Qoysaska soo laabanaya waxay ku tahay culays,<br />
dhaqaale iyo cilmi-nafsi, “waxaad dareemeysaa in<br />
aadan carruurta siinin nolol tayo wanaagsan, waad<br />
isku buuqaysaa, marka aad aragto da’yar iyo<br />
dhallinyaro wada baqaya, waxaad ku dareysaa<br />
dugsiyo heerkooda waxbarasho hooseeyo, oo aan<br />
lahayn shahaaddo la aqoonsan yahay. Carruurtu<br />
waxaa kale oo ay ka faa’idaan, taageerada qoyska<br />
iyaga oo baranaya sidii ay isku daafici lahaayeen.<br />
Sida ay qabto mid ka mid ah hooyooyinka dibadjoogga<br />
ahi, dadka qaraabada ahi waa in ay ka<br />
garaabaan, waxyaabaha ka horimanaya carruurta<br />
soo noqoneysa. “waa duruuf qalafsan, oo aanay ku<br />
sii noolaan karin, haddii ay muujiyaan jil-jileec iyo<br />
deganaansho. Waa in ay lacag ku bixiyaan<br />
ammaankooda. Ilmo aan dhalay ayaa dugsiga<br />
lacag u sii qaadi jiray, waan ogahay in ay ahayd<br />
baad la siinayo mooryaanta.”<br />
Carruurta aan Cidina<br />
wehelin ee jooga dhulallka<br />
Soomaalida<br />
(Waxaa dhacda in carruur noloshooda inteedii<br />
badnayd, waalidkood dibadda kula noolaa,<br />
dabadeedna iyaga oo keligood ah dhulalka<br />
Soomaalida dib loogu soo celiyo. Waxay isku duruuf<br />
dhowaan yihiin carruurta “aan cidina wehelin”<br />
<strong>IRIN</strong> 81
Change language