Tổng quan về khai phá dữ liệu - Đại học Duy Tân

13
Chương 2: Tổng quan về khai phá dữ liệu
2.1. Khai phá dữ liệu
Khai phá dữ liệu được dùng để mô tả quá trình phát hiện ra tri thức trong CSDL. Quá trình
này kết xuất ra các tri thức tiềm ẩn từ dữ liệu giúp cho việc dự báo trong kinh doanh, các hoạt động
sản xuất, ... Khai phá dữ liệu làm giảm chi phí về thời gian so với phương pháp truyền thống trước
kia (ví dụ như phương pháp thống kê).
Sau đây là một số định nghiã mang tính mô tả của nhiều tác giả về khai phá dữ liệu.
Định nghĩa của Ferruzza: “Khai phá dữ liệu là tập hợp các phương pháp được dùng trong
tiến trình khám phá tri thức để chỉ ra sự khác biệt các mối quan hệ và các mẫu chưa biết bên trong
dữ liệu”
Định nghĩa của Parsaye: “Khai phá dữ liệu là quá trình trợ giúp quyết định, trong đó chúng
ta tìm kiếm các mẫu thông tin chưa biết và bất ngờ trong CSDL lớn”
Định nghĩa của Fayyad: “Khai phá tri thức là một quá trình không tầm thường nhận ra
những mẫu dữ liệu có giá trị, mới, hữu ích, tiềm năng và có thể hiểu được”.
2.2. Các ứng dụng của khai phá dữ liệu
Phát hiện tri thức và khai phá dữ liệu liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực: thống kê,
trí tuệ nhân tạo, cơ sở dữ liệu, thuật toán, tính toán song song và tốc độ cao, thu thập tri thức cho
các hệ chuyên gia, quan sát dữ liệu... Đặc biệt phát hiện tri thức và khai phá dữ liệu rất gần gũi với
lĩnh vực thống kê, sử dụng các phương pháp thống kê để mô hình dữ liệu và phát hiện các mẫu, luật
... Ngân hàng dữ liệu (Data Warehousing) và các công cụ phân tích trực tuyến (OLAP- On Line
Analytical Processing) cũng liên quan rất chặt chẽ với phát hiện tri thức và khai phá dữ liệu.
Khai phá dữ liệu có nhiều ứng dụng trong thực tế, ví dụ như:
Bảo hiểm, tài chính và thị trường chứng khoán: phân tích tình hình tài chính và dự báo giá của
các loại cổ phiếu trong thị trường chứng khoán. Danh mục vốn và giá, lãi suất, dữ liệu thẻ tín
dụng, phát hiện gian lận, ...
Thống kê, phân tích dữ liệu và hỗ trợ ra quyết định. Ví dụ như bảng sau:
Năm
Dân số thế giới
(triệu ngƣời)
Năm
Dân số thế giới
(triệu ngƣời)
Năm
Dân số thế giới
(triệu ngƣời)
1950 2555 1970 3708 1990 5275
1951 2593 1971 3785 1991 5359
1952 2635 1972 3862 1992 5443
1953 2680 1973 3938 1993 5524