(February) 2008r. No 3 (945) - Nowy Kurier
(February) 2008r. No 3 (945) - Nowy Kurier
(February) 2008r. No 3 (945) - Nowy Kurier
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
N o 03 (<strong>945</strong>) 1-15/02/2008<br />
Strona 23<br />
Dokoñczenie ze strony 22<br />
pora¿ki wyborczej w moim g³osie<br />
da siê wyczuæ du¿o zgryzoty i<br />
zgorzknienia, ale wydaje mi siê, ¿e<br />
po pontyfikacie Ojca Œwiêtego Jana<br />
Paw³a II, po dawnym, wielkim<br />
triumfie „Solidarnoœci” idea³y<br />
solidaryzmu spo³ecznego prze¿ywaj¹<br />
w Polsce kryzys, bojê siê, ¿e<br />
g³êboki kryzys. To jest zreszt¹ zjawisko<br />
charakterystyczne dla<br />
wszystkich krajów postkomuny. I<br />
paradoks polega na tym, ¿e rozwi¹zania<br />
spo³eczne w wielu krajach<br />
‘kapitalistycznych’ jak to siê mówi,<br />
w krajach demokracji zachodnich,<br />
takich jak Wlk. Brytania,<br />
Niemcy, Francja, nie mówi¹c ju¿ o<br />
Skandynawii, s¹ jeœli chodzi o system<br />
podatkowy sprawiedliwsze<br />
ni¿ w naszej czêœci Europy. Elementy<br />
tego widaæ w systemie podatkowym<br />
Stanów Zjednoczonych,<br />
nie wiem jak jest w Kanadzie...<br />
Dariusz Kulczyñski: W Kanadzie<br />
jest trzyprogowy system<br />
podatkowy, a w latach osiemdziesiatych<br />
by³ nawet piecioprogowy.<br />
Od coraz wy¿szych dochodów,<br />
powy¿ej pewnych progów, p³aci<br />
siê wiêkszy procent podatku dochodowego.<br />
Jest to powszechnie<br />
uwa¿ane za system sprawiedliwy,<br />
prospo³eczny.<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski:<br />
Paradoks wiêc polega na tym, ¿e<br />
tam jest wiêcej tej ‘spo³ecznej<br />
gospodarki rynkowej’. Tylko je¿eli<br />
ja w dyskusji z naszymi, polskimi<br />
‘libera³ami’ podajê przyk³ad zachodnich<br />
krajów, to oni odpowiadaj¹:<br />
‘Tadek, nie mów mi nic o<br />
Niemcach, o Francji, o Anglii czy<br />
nawet o Stanach, bo tam ju¿ jest<br />
socjalizm! To nie jest dla nas<br />
przyk³ad, dla nas przyk³adem jest<br />
Estonia, Rosja.’ Jestem wiêc tutaj<br />
w Sejmie w ogniu sporu i pañskie<br />
pogl¹dy s¹ mi o tyle bliskie, ¿e ja<br />
wprawdzie nie uwa¿am ¿eby<br />
wszyscy mieli mieæ po równo, ale<br />
widzê solidaryzm spo³eczny jako<br />
rozs¹dne, m¹dre wspieranie s³abszych,<br />
którego nie mo¿na rozpatrywaæ<br />
w oderwaniu od wysokoœci<br />
dochodów.<br />
Dariusz Kulczyñski: Przyznam,<br />
¿e nigdy nie mog³em zrozumieæ co<br />
Jaros³aw Kaczyñski widzia³ w<br />
Zycie Gilowskiej, by³ej pos³ance<br />
Platformy, o pogl¹dach neokonserwatywnych,<br />
czy jak to w<br />
Polsce jest nazywane ‘liberalnych’...<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski: Do<br />
mnie nie mo¿na tego pytania<br />
kierowaæ, gdy¿ Pani Gilowska do<br />
nas przyst¹pi³a za wiedz¹ i z<br />
akceptacj¹ prezesa partii i ja siê od<br />
tych decyzji nie odcinam, ale ja w<br />
nich nie uczestniczy³em. Dlatego<br />
pytanie, doœæ prowokuj¹ce, ‘co w<br />
niej widzia³?’ nale¿a³oby skierowaæ<br />
ju¿ do samego Jaros³awa<br />
Kaczyñskiego.<br />
Dariusz Kulczyñski: Mój<br />
komentarz nie dotyczy spraw<br />
personalnych tylko, ¿e w moim<br />
odczuciu sprawiedliwy system<br />
podatkowy nie podnosi progów<br />
podatkowych ¿eby bogaci p³acili<br />
coraz to mniejszy podatek tylko<br />
obni¿a podatki przede wszystkim<br />
przez zwiêkszanie kwoty wolnej<br />
od podatku, na czym korzystaj¹<br />
wszyscy podatnicy, a procentowo<br />
najwiêcej ci o najni¿szych dochodach.<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski: Mnie<br />
o tym nie trzeba przekonywaæ.<br />
Je¿eli zaœ chodzi o Pani¹ Zytê Gilowsk¹,<br />
to mam do niej du¿o szacunku,<br />
ona ma taki osobisty urok, i<br />
budzi sympatiê. Umie mówiæ o<br />
sprawach finansowych prostym,<br />
zrozumia³ym jezykiem i daje jej to<br />
zapewne mo¿liwoœci przekonywania.<br />
Natomiast w sferze merytorycznej<br />
w wielu kwestiach mia³em<br />
inne zdanie. Uczestniczy³em w<br />
dyskusjach, ale twardo trwa³a na<br />
swoim stanowisku i praktycznie<br />
nie zmieni³a go wcale. Ale nie<br />
chcia³bym uderzaæ w ton nieprzyjemny,<br />
bo to, ¿e s¹ ró¿nice zdañ to<br />
jest naturalne i o tym mogê powiedzieæ.<br />
Natomiast nie mogê sobie<br />
pozwoliæ na dyskredytowanie<br />
osoby która nie by³a co prawda<br />
cz³onkiem PiSu, ale by³a jedn¹ ze<br />
sztandarowych postaci ostatniej<br />
kampanii.<br />
Dariusz Kulczyñski: Jeœli chodzi<br />
o tzw. „bunt” trzech wiceprezesów<br />
PiS-u... Wiêc w Kanadzie jak jakaœ<br />
partia przegrywa wybory, a ju¿ w<br />
szczególnoœci partia poprzednio<br />
rz¹dz¹ca to jest rzecz¹ zupe³nie<br />
normaln¹, ¿e krytykuje siê przywódcê<br />
tej partii. Odbywa siê zwykle<br />
kongres powyborczy i bardzo<br />
czêsto nastêpuje zmiana lidera.<br />
Wygl¹da na to, ¿e w PiS-ie rezygnacjê<br />
trzech wiceprezesów po<br />
wyborach potraktowano jako niedopusczaln¹<br />
nielojalnoœæ chocia¿<br />
Ludwik Dorn kurtuazyjnie stwierdzi³,<br />
¿e bez Jaros³awa Kaczyñskiego<br />
na stanowisku prezesa partii<br />
PiS nie jest w stanie funkcjonowaæ,<br />
¿e siê rozpadnie. Czy przedstawienie<br />
przez tê trójkê pewnych<br />
dezyderatów by³o rzecz¹ nienormaln¹,<br />
niedopuszczaln¹?<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski: Ja<br />
myœlê, ¿e zdanie Ludwika Dorna o<br />
przewództwie Jaros³awa Kaczyñskiego<br />
nie by³o wypowiedzi¹ kurtuazyjn¹.<br />
PiS jest parti¹, która w<br />
ogromnym stopniu i w momencie<br />
tworzenia i w dzia³aniu pozostawa³a<br />
i pozostaje pod wielkim<br />
wp³ywem braci Kaczyñskich, a w<br />
szczególnoœci Jaros³awa Kaczyñskiego.<br />
Ka¿dy kto ma trochê wiedzy<br />
politycznej o tym wie. Druga<br />
rzecz, styl, bardzo mocne przywództwo<br />
jak dotychczas by³o si³¹,<br />
a nie s³aboœci¹ PiS-u. Dalej, gdyby<br />
sobie nawet wyobraziæ teoretycznie,<br />
choæ nie jest to ³atwe, zmianê<br />
to kto mia³by byæ tym cz³owiekiem,<br />
który bêdzie w stanie utrzymaæ<br />
wszystkich w ryzach? Na tym<br />
polega pewna prawda i dlatego<br />
Ludwik Dorn nie z powodów kurtuazyjnych,<br />
ale kieruj¹c siê ch³odn¹<br />
analiz¹ faktów powiedzia³, ¿e<br />
na stanowisku prezesa PiS Jaros-<br />
³aw Kaczyñski jest niezast¹piony. I<br />
tutaj jest sytuacja na tyle trudna i<br />
ciekawa, ¿e nawet ci, którzy jak ta<br />
trójka tak ostro artyku³uj¹ swoje<br />
postulaty czy nawet pretensje, oni<br />
w oczywisty sposób nie chcieliby<br />
zmiany przywódcy i tego nie postuluj¹.<br />
Chcieliby natomiast zmiany<br />
stylu kierowania parti¹ czyli,<br />
mo¿naby to nazwaæ, ¿e chc¹ wiêkszej<br />
demokratyzacji.<br />
Dariusz Kulczyñski: Jutro jest<br />
kongres PiS, czy coœ siê na nim<br />
zmieni?<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski:<br />
Wszystko w rêkach kongresu,<br />
owszem, ale b¹dŸmy realistami...<br />
W momencie kiedy prezes powiedzia³,<br />
¿e je¿eli kongres nie zaakceptuje<br />
jego warunków i jego<br />
stylu przywództwa to on odejdzie<br />
to oznacza dla delegatów jasny<br />
wybór, albo siê zgadzamy, albo<br />
idziemy sami nie wiadomo gdzie.<br />
Dariusz Kulczyñski: Szóstego<br />
grudnia, na zaproszenie wybitnego<br />
polskiego energetyka, mgr in¿.<br />
Jacka Baurskiego uczestniczy³em<br />
w konferencji NOT ‘Przysz³oœæ<br />
Energetyki J¹drowej w Polsce”.<br />
Wyg³osi³em odczyt zatytu³owany:<br />
„Wyniki i doœwiadczenia ekploatacyjne,<br />
oparte na nich rozwi¹zania<br />
oraz szkolenie w kanadyjskich<br />
elektrowniach j¹drowych”. Proszê,<br />
tutaj jest wydruk mojego rozdzia³u<br />
z ksi¹¿ki NOT dokumentuj¹cej<br />
wszystkie referaty przedstawione<br />
na konferencji. Konferencja pierwotnie<br />
mia³a siê odbyæ pod patronatem<br />
Premiera Jaros³awa Kaczyñskiego<br />
i mia³ w niej uczestniczyæ<br />
tak Min.Gospodarki Piotr Grzegorz<br />
WoŸniak jak i Wiceminister Dr<br />
Piotr Naimski. Wybory zmieni³y<br />
konfiguracjê polityczn¹, a obecny<br />
Minister Gospodarki Wicepremier<br />
Waldemar Pawlak pomimo zaproszenia<br />
na konferencji nie by³.<br />
Stanowi³o to du¿y zawód dla<br />
polskich energetyków, którzy zdaj¹<br />
sobie sprawê z koniecznoœci jak<br />
najszybszej budowy elektrowni<br />
atomowych w Polsce. Ka¿da zmiana<br />
rz¹du powoduje przesuniêcie<br />
wdro¿enia energetyki j¹drowej o<br />
kilka czy kilkanaœcie lat. A tym<br />
czasem Unia Europejska na³o¿y³a<br />
na Polskê bardzo surowe ograniczenia<br />
emisji CO2 co mo¿e przekreœliæ<br />
szanse naszej ojczyzny na<br />
szybki wzrost gospodarczy. Chocia¿<br />
najwiêcej CO2 w Unii Europejskiej<br />
emituj¹ Niemcy, to oczywiœcie<br />
³atwiej jest naciskaæ na<br />
s³ab¹ Polskê ni¿ na potê¿ny NRF,<br />
czy RFN wg wspó³czesnej nomenklatury.<br />
NRF uzyskuje 65% energii<br />
ze spalania wêgla (tak¿e polskiego)<br />
i rosyjskiego gazu, a tylko 30%<br />
energii z energetyki j¹drowej.<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski: Niemcy<br />
mieli specjalny program likwidacji<br />
elektrowni jadrowych. Oni<br />
ten program chyba w tej chwili hamuj¹,<br />
a nawet jest odwrót od tej<br />
polityki, któr¹ w swoim czasie bardzo<br />
propagowali „Zieloni”...<br />
Dariusz Kulczyñski: Na pewno z<br />
eliminacji energetyki j¹drowej<br />
wycofa³a siê Szwecja. Francja<br />
nigdy siê na to nie da³a nabraæ,<br />
wrêcz przeciwnie. NRF w celach<br />
energetycznych spala g³ównie<br />
wêgiel i gaz, ale ci¹gle podkreœla,<br />
¿e ma a¿ 21 tys. MW wiatraków<br />
elektro-energetycznych, najwiêcej<br />
ze wszystkich pañstw œwiata. Tyle,<br />
¿e wiatraki te pracuj¹ przez 14%<br />
rocznie, czyli 21 tys. MW produkuje<br />
tyle co pracuj¹ca w re¿imie<br />
podstawowym kanadyjska elektrownia<br />
atomowa Darlington, w<br />
której pracujê; a która ma moc<br />
circa 3,500 MW netto.<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski: Rozumiem,<br />
czyli w Niemczech jest bardzo<br />
wiele mocy niewykorzystanej.<br />
U nas to wszystko jeszcze raczkuje,<br />
mamy bardzo niewielki udzia³<br />
energii czystej w ca³ym bilansie<br />
energetycznym pañstwa. Na szczêœcie<br />
to siê zmienia - przyjêto kilka<br />
ustaw, zw³aszcza w zakresie ekopaliw,<br />
widocznych jest wiele inwestycji<br />
wykorzystuj¹cych energie<br />
wiatru i s³oñca.<br />
Dariusz Kulczyñski: Ale tzw.<br />
‘ecopaliwa’, to s¹ równiez biopaliwa,<br />
a one, jak wszystkie surowce<br />
organiczne wydzielaj¹ przy<br />
spalaniu dwutlenek wêgla. Nie<br />
wydziela go w sposób oczywisty<br />
energetyka j¹drowa. Myœlê, ¿e ten<br />
temat powinien byæ traktowany w<br />
Polsce w sposób ponad-partyjny<br />
czy jak to niektórzy politycy okreœlaj¹<br />
„ekumeniczny”. W œrodowisku<br />
in¿ynieryjnym w Polsce jest<br />
du¿e zaintersowanie, Kanada, której<br />
waluta bardzo wzros³a poszukuje<br />
nowych rynków zbytu, a Polska<br />
ma wyj¹tkowo wysoko notowan¹<br />
walutê. Jak mówi³em na konferencji<br />
NOT, w Polsce jest doskonale<br />
zaplecze naukowe dla wdro-<br />
¿enia energetyki j¹drowej. Przy<br />
woli politycznej, Polska mog³aby<br />
mieæ przeszkolony personel i kilka<br />
kanadyjskich bloków 700 MW<br />
ka¿dy w ruchu za 6, 7 lat. Gdy Pan<br />
Pose³ przeczyta te materia³y, to<br />
warto mo¿e o tym wspomnieæ kiedy<br />
na sali sejmowej bedzie jakaœ<br />
dyskusja na temat energetyki j¹drowej.<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski: O ile<br />
pamiêtam to nasz rz¹d deklarowa³<br />
poparcie programu rozwoju energetyki<br />
j¹drowej. To by³o mo¿e nie<br />
tyle odwa¿ne, ale œmia³e postawienie<br />
tych spraw na porz¹dku<br />
dziennym, ju¿ na pocz¹tku poprzedniej<br />
kadencji, ¿e w polskim<br />
bilansie energetycznym musimy<br />
równie¿ bardzo powa¿nie rozwa-<br />
¿yæ mo¿liwoœci energetyki j¹drowej.<br />
Je¿eli chodzi o program bezpieczeñstwa<br />
energetycznego pañstwa,<br />
potrzebnej dywersyfikacji to<br />
jest to polska racja stanu.<br />
Dariusz Kulczyñski: Ja nie<br />
twierdzê, ¿e kanadyjski system<br />
CANDU jest absolutnie najlepszy<br />
na œwiecie, ale w tê reorientacjê i<br />
bezpieczeñstwo energetyczne<br />
Polski doϾ dobrze sie wpisuje.<br />
Otó¿ poniewa¿ kanadyjskie reaktory<br />
ciê¿kowodne pracuj¹ na<br />
uranie naturalnym, to wszystkie<br />
kraje, które je eksploatuj¹ produkuj¹<br />
swoje w³asne paliwo co nie<br />
uzale¿nia ich od dostaw drogiego<br />
uranu wzbogaconego jaki produkuje<br />
zaledwie kilka pañstw. Mo¿na<br />
wiêc wykupiæ sobie koncesje<br />
górnicze czy to w Czechach czy w<br />
Kanadzie, która ma drugie co do<br />
wielkoœci pok³ady uranu na<br />
œwiecie. Po drugie reaktory kanadyjskie<br />
mog¹ dopalaæ zu¿yte paliwo<br />
uranowe z reaktorów lekkowodnych<br />
typu PWR, takich jakie<br />
eksploatuj¹ Francja, Czechy czy<br />
Niemcy.<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski: <strong>No</strong><br />
wiêc co jest w Polsce barier¹...<br />
Barier¹ jest opinia publiczna jak w<br />
wielu innych rzeczach, bo s¹<br />
pewnego rodzaju wyobra¿enia,<br />
czasami stereotypy, czasami mity.<br />
Opinia publiczna najlepiej przyjmuje<br />
baterie s³oneczne, wiatraki, o<br />
których ju¿ rozmawialiœmy, Ÿród³a<br />
geotermiczne, elektrownie wodne...<br />
A z uranem jest tutaj zawsze...<br />
jest to wspomnienie Czarnobylu,<br />
który u nas jednak zostawi³ œlad,<br />
rysê w psychice ludzi i to jeszcze<br />
wci¹¿ jest ¿ywe, pomimo tylu lat.<br />
Ta rana ju¿ przesta³a krwawiæ, ale<br />
siê jeszcze nie zabliŸni³a. Natomiast<br />
przyk³ad innych pañstw i<br />
stanowisko rz¹du na pewno jest<br />
wa¿ne, bo ono uspokaja. S¹ nowego<br />
typu reaktory, o podwy¿-<br />
szonych standardach bezpieczeñstwa,<br />
na co siê zwraca uwagê.<br />
Dariusz Kulczyñski: Ja od 25 lat<br />
pracujê w eksploatacji reaktorów<br />
CANDU, nie w ich marketingu.<br />
Sprzedaje je zreszt¹ firma pañstwowa<br />
AECL, czysta kanadyjska<br />
firma, która nie daje ³apówek i nie<br />
bierze prowizji. Natomiast przy<br />
tych reaktorach w Kanadzie pracuje<br />
mnóstwo Polaków od projektowania,<br />
przez eksploatacjê po<br />
dozór j¹drowy. To by³by pewien<br />
atut potencjalnego wdro¿enia w<br />
Polsce technologii CANDU poniewa¿<br />
wiadomo na co zwróciæ uwagê<br />
¿eby taka inwestycja by³a sukcesem.<br />
Jest takie powiedzonko<br />
‘Informacja jest potêg¹’ czy te¿<br />
„information is power”.<br />
Pose³ Tadeusz Cymañski: <strong>No</strong><br />
tak, ale jesteœmy na etapie mimo<br />
wszystko „czy?”, bo ¿eby to ‘s³owo<br />
sta³o siê cia³em’ to musz¹ byæ<br />
decyzje podjête i konkretne ju¿<br />
dzia³ania. My mówimy o dywersyfikacji<br />
surowców energetycznych,<br />
mówimy o modernizacji klasycznych<br />
systemów, o zró¿nicowaniu<br />
Ÿróde³ zaopatrzenia, bo wtedy jest<br />
dobrze kiedy jest elastycznoϾ.<br />
Dynamika zu¿ycia energii roœnie<br />
bardzo szybko, gospodarka siê<br />
rozwija, Polska nie jest ma³ym<br />
pañstwem i dlatego potrzeby paliwowe,<br />
ale równie¿ energetyczne<br />
bêd¹ ros³y w du¿ym tempie i trzeba<br />
ju¿ z wyprzedzeniem pewne<br />
rzeczy planowaæ. St¹d pytania, o<br />
których mówimy s¹ pytaniami ju¿<br />
na wczoraj, bo czas biegnie bardzo<br />
szybko. Nie mo¿na byæ zaskakiwanym,<br />
nie mo¿emy wpaœæ w<br />
zjawisko braku mocy, wy³¹czeñ,<br />
wprowadzania stopni zasilania.<br />
Wiêc to s¹ rzeczy, które mog¹ nam<br />
groziæ, ju¿ nie mówi¹c o upa³ach,<br />
gdzie dochodzi obci¹¿enie sieci<br />
spowodowane klimatyzacj¹. Wiêc<br />
ja tutaj widzê, ¿e robi siê sporo, ale<br />
zgadzam siê, ¿e pytanie do nowych<br />
w³adz mog³oby brzmieæ „Dok¹d<br />
zmierza Polska energetyka? ”. Nie<br />
da siê zrezygnowaæ w pe³ni z klasycznych<br />
Ÿróde³ energii. Nie mo-<br />
¿na wykluczyæ w przysz³oœci produkcji<br />
paliw syntetycznych na bazie<br />
wêgla. Mamy pok³ady wêgla i<br />
to w du¿ym stopniu, co chyba jest<br />
zrozumia³e, rzutuje na nasz¹ politykê.<br />
Ale niezale¿nie od tego musimy<br />
otwieraæ siê na przysz³oœæ,<br />
poszerzaæ horyzonty i byæ bardziej<br />
nowoczeœni - bardziej nowoczeœni<br />
to znaczy bardziej ekologiczni. Ta<br />
refleksja niech bêdzie zamykaj¹c¹<br />
nasz¹ ciekaw¹ rozmowê, która<br />
oprócz przyjemnoœci da³a mi szansê<br />
poznania czegoœ nowego, dowiedzenia<br />
siê o energetyce kanadyjskiej<br />
za co dziêkujê. Pozdrawiam<br />
wszystkich czytelników<br />
„<strong>No</strong>wego <strong>Kurier</strong>a”.<br />
[Wywiad z pos³em „Prawa i<br />
Sprawiedliwoœci” Tadeuszem Cymañskim<br />
przeprowadzili Daniela i<br />
Dariusz Kulczyñscy 7-ego grudnia,<br />
2007. Rozmowa odby³a siê w restauracji<br />
Hotelu Sejmowego na<br />
Wiejskiej. Tekst autoryzowany]<br />
www.nowykurier.com