(February) 2008r. No 3 (945) - Nowy Kurier

N o 03 (945) 1-15/02/2008
Dokoñczenie ze strony 1
Oczywiœcie stworzona przezeñ
„Polska Krew” nosi w sobie silne
piêtno operetki wiedeñskiej z jej
przepiêknymi walcami, ale novum
stanowi wprowadzenie czysto
s³owiañskich rytmów: krakowiaka,
mazura, czeskiej polki…
Prapremiera odby³a siê w 1913
roku w Wiedniu, a w 1915 w
Warszawie. Potem by³ Lublin,
Poznañ, Praga, Bratys³awa i kilka
stolic europejskich - wszêdzie odnotowano
wielkie sukcesy, jak
przysta³o na prawdziwe arcydzie-
³o muzyczne. Po wojnie wznawiano
je równie¿, ale w wystawianej
w czasach socrealizmu „Polskiej
Krwi” zmodyfikowano s³ownictwo:
¿niwa przedstawiano jako
„dobr¹ produkcjê”, bowiem
³opatologiczny dydaktyzm by³
wówczas najwa¿niejszy, a najbardziej
chodzi³o, jak wiadomo, nie o
przekraczanie norm artystycznych,
lecz produkcyjnych…
***
Sk¹d Austriak i Czech tak
g³êboko zainteresowali siê polskim
tematem i naszym narodowym
charakterem? Mo¿e czas by³
po temu, bo akurat trwa³a I wojna
œwiatowa i trzeba by³o Polaków
zachêciæ do walki przeciw rosyjskiemu
zaborcy. Obaj twórcy grali
wiêc na naszych narodowych
uczuciach i trzeba przyznaæ, ¿e im
siê to uda³o. „Polska Krew” przyjmowana
by³a jako wyzwanie
rzucone zaborcom. W owych gor¹cych
czasach niemal jak has³o
do boju mo¿na by³o odbieraæ taki
oto marsz z omawianej operetki:
Bracia, to polska krew,
to polska krew,
co w ¿y³ach wre
i wci¹¿ siê burzy,
nie czu³a jest na obcy zew,
losowi z³emu zawsze wbrew.
Polskiemu sercu wszak
polskiemu sercu wszak
od wieków wiernie s³u¿y!
niedbanego gospodarstwa hrabiego,
maksymalne plony! Zawi³e
dzieje tych dwojga Polaków pe³ne
s¹ niespodzianek, tajemnic,
nieoczekiwanych zwrotów losu,
no i oczywiœcie skrywanych
uczuæ …
A uczuæ w ogóle jest dostatek,
jak to w operetce! Oczywiœcie
trwa ognista rywalizacja o uczucia,
bo piêkne kobiety s¹ dwie!
Nie zdradzê tajemnicy i nie podam,
do której z piêknotek adresowana
jest aria: „Ta albo ¿adna!”,
zaznaczê tylko, ¿e intryga
napisana jest bardzo zgrabnie,
czasami nawet i „serce szczypatielno”,
a chwilami komicznie.
Do zabawnych momentów widowiska
nale¿y scena, gdy owe dwie
urodziwe m³ode damy wyrywaj¹
sobie jednego mê¿czyznê i gotowe
nawet niemal siê biæ. Nie powiemy
te¿ ,dla kogo przeznaczony
by³ „Niezatañczony walc” i
kto zagarn¹³ serce jakiego mê¿-
czyzny, w tle bowiem jest jeszcze
ten czwarty - uwodzicielski baron
…
Tak to wygl¹da w pogodnym
skrócie. Wa¿ne, ¿e wszyscy wykonawcy
stanêli na wysokoœci
zadania - piêkne s¹ g³osy i ciekawie
na scenie oddane charaktery!
***
Gdy tak doœwiadczony artysta
jak Micha³ Kuleczka zabiera siê
do realizacji kolejnej pozycji, z
góry wie, kim mo¿e obsadziæ
poszczególne role, przez wiele lat
bowiem wspó³pracuje z tymi samymi
profesjonalnymi artystami i
œpiewakami, kszta³conymi w
kraju ulubieñcami Polonii.
Trzeba przyznaæ, ¿e i tym razem
aktorów dobra³ œwietnie. Partiê
Heleny œpiewa³a kiedyœ s³ynna
Messalka. Kinga Mitrowska tworzy
postaæ wspó³czesnej Heleny.
Wkracza energicznie jako tajemnicza
brunetka w przebraniu
urzêdniczki agrarnej Hortensji. Z
wielk¹ determinacj¹ i z jeszcze
Strona 7
W ¿y³ach wre polska krew!...
Wszystko zale¿y jednak od
czystoœci intencji. Jak wykaza³y
nasze dzieje, polska krew mo¿e
te¿ burzyæ siê negatywnie - warcholsko
i utracjuszowsko. I tak
w³aœnie utracjuszowsko p³ynie w
¿y³ach g³ównego bohatera utworu,
zbankrutowanego hrabiego
Boles³awa Barañskiego, który
trwoni rodowy maj¹tek bawi¹c siê
i graj¹c w karty. Ale w ¿y³ach
ziemianki Heleny Zarêby polska
krew s³u¿y najwierniej naszej
ziemi ! W przebraniu administratorki
Hortensji ta ziemianka potrafi
wydobyæ z wielkiego a za-
wiêkszymi efektami anga¿uje siê
w administrowanie zrujnowanymi
dobrami hrabiego ujawniaj¹c cechy
osóbki o „ministerialnej g³owie”
i niezwykle wprost twardym
i niez³omnym charakterze, okraszonym
takimi cechami, jak rzetelnoϾ,
m¹droœæ i uczciwoœæ. Mitrowska
maj¹c nie³atwe zadanie
potrafi stworzyæ ¿yw¹ postaæ,
skupiæ na sobie uwagê widowni,
urzeczonej nie tylko jej dynamiczn¹
gr¹, ale i silnym, czystym
sopranem.
W jej antagonistkê, Putzi,
wcieli³a siê Ma³gorzata Maye
wnosz¹c na scenê prawdziwy powiew
wiedeñskiej operetki - jej
zalotnoœæ, kokieteria, chêæ zdobycia
jakiegoœ mêskiego serca ma w
sobie lekkoœæ i subtelny wdziêk,
w czym niema³y udzia³ jej piêknego
mezzo-sopranu. W jej wykonaniu
wiedeñska primabalerina
Putsi serce ma gor¹ce i zdeterminowana
jest zostaæ jeœli nie
hrabin¹ to przynajmiej baronow¹,
co stanowi Ÿród³o zabawnych
sytuacji.
Partia hrabiego Bola ma za sob¹
wspania³¹ tradycjê zw³aszcza
jeœli idzie o Stanis³awa Gruszczyñskiego,
wybitnego œpiewaka
operowego, który w latach 1915-
1916 zas³yn¹³ m.in. w³aœnie t¹
rol¹. Podj¹³ siê jej Micha³ Kuleczka
i jego Bolo jest na szczêœcie
utracjuszem zdolnym do silnych
uczuæ, co podkreœla w partiach
œpiewanych swym g³êbokim
tenorem. Sekunduje mu z ogromnym
wdziêkiem inny lekkoduch -
baron Bronis³aw Popiel. W tej
roli Krzysztof Jasiñski jest niezrównany
ze sw¹ b³yskotliw¹ inteligencj¹,
urokiem, poczuciem
humoru…
Wszystkich zreszt¹ nale¿a³oby
wymieniæ - np. skromn¹ Mutzi,
matkê Putzi, tancerkê - Bogus³awê
Adamczewsk¹, surowego w
swych zasadach ziemianina, ojca
Heleny Jana Zarêbê, którym jest
Stanis³aw Iwasiuk, kolegê Bola-
Andrzeja Pasadyna czy barona
Mirskiego - Marka Konarkowskiego.
Wszyscy maj¹ w sobie
pogodny wdziêk, bo w operetce
tak naprawdê nie ma z³ych ludzi,
a jeœli bywaj¹, wydaj¹ siê bardziej
zabawni ni¿ groŸni. Przecie¿
przyszliœmy poœmiaæ siê, powzruszaæ,
daæ siê uko³ysaæ i ukoiæ
piêknej muzyce - œwiat na operetkowej
scenie lœni wszystkimi barwami
optymizmu i trzeba uwierzyæ,
¿e ¿ycie w³aœnie jest takie:
radosne, dobre. I „nigdy nie mów:
pas” - jak brzmi dewiza bohaterów
tego spektaklu.
Nastrój jest tym bardziej radosny,
¿e z temperamentem przygrywa
Orkiestra Kameralna w
Alderwood Naturopathic Clinic
• Detoxification
• Clinical Nutrition
• Chinese Medicine
- Acupuncture
- Chinese Herbal Patents
• Homeopathy
Jolanta
Polewczak
N.D.,M.D.(PL)
Doctor
of Naturopathic Medicine
sk³adzie:: Jan Kornel - fortepian,
Piotr Borys - skrzypce, Tadeusz
Dru¿d¿el - kontrabas, Jerzy W¹glewski
- perkusja.
***
Gdy mowa o plonach ziemi,
tak piêknie wydobytych dziêki
m¹drej administratorce i pokazanych
na scenie do¿ynkach, ka¿-
dego z nas chwyc¹ te¿ za serce
gor¹ce rytmy naszego swojskiego
krakowiaka i takie oto s³owa
zawarte w „Polskiej Krwi”:
Czym jest dla Polaka
bal bez krakowiaka,
jak mecz bez k¹dzieli,
tydzieñ bez niedzieli,
pa³ac bez króla,
bez cia³a koszula.
Nasza dola taka
Hej, do krakowiaka!
A któ¿ lepiej wykona krakowiaka,
ni¿ „Bia³y Orze³” - i Micha³
Kuleczka zaprosi³ ten znany
polonijny zespó³ do wspó³pracy.
A¿ iskry lec¹ od tych polskich
tradycyjnych ludowych tañców, a
o choreografiê tañców zadba³
Tadeusz Zdyba³.
Twórca Polskiego Teatru Muzycznego
od dawna nosi³ siê z
zamiarem pokazania Polonii torontoñskiej
pe³nej wigoru i narodowych
podtekstów „Polskiej
Krwi”, której przepiêkna muzyka
œwiadczy o naprawdê wysokim
poziomie tej operetkowej pozycji.
I zauroczy³ nas kolejn¹ swoj¹
realizacj¹ wraz ze scenografk¹ Joann¹
D¹browsk¹, która zawsze
potrafi w skromnych warunkach
wyczarowaæ coœ urokliwego.
Przed re¿yserem i kierownikiem
muzycznym w jednej osobie
stanê³o jednak nie³atwe zadanie:
przez niemal 100 lat od chwili napisania
libretto Leo Steina zdo-
³a³o siê nieco zestarzeæ. W epoce,
w której nie by³o radia i telewizji,
akcja na scenie mog³a trwaæ 4 - 5
godzin. W obecnych czasach trzeba
by³o je skróciæ o po³owê, dostosowaæ
jêzyk do naszej epoki, a
bior¹c pod uwagê, ¿e tekst sta³ siê
nieadekwatny do dzisiejszego ¿ycia,
trzeba by³o dokonaæ
wspó³czesnej adaptacji libretta.
Kuleczce g³ównie chodzi³o o
wydobycie zawartej w tym arcydziele
muzycznym piêknej polskiej
myœli, jak¹ jest nasza ludowoœæ
i wyrastaj¹cy z niej polski
• WesternHerbal Medicine
• BOWEN Therapy
Tel: 416- 824-4464
545A Horner Ave., Etobicoke, M8W 2C3
charakter narodowy.
T¹ ide¹ przenikniête jest ca³e
przedstawienie, iskrz¹ce siê od
ludowych strojów i tañców - warto
dodaæ, ¿e ju¿ uwertura jest
mazurem - tañcem.
„Bia³y Orze³” wyst¹pi³ oczywiœcie
w swoich ludowych i
narodowych strojach, od których
zrobi³o siê kolorowo na scenie.
Wielk¹ pomoc¹ okaza³y siê te¿
piêkne suknie bohaterek projektowane
przez Irenê Skowron,
niew¹tpliwie ubogacaj¹ce
przedstawienie. i doskona³e
fryzury Barbary Zborowskiej
***
Micha³ Kuleczka ju¿ 11 lat
prowadzi w Toronto za³o¿ony
przez siebie Polski Teatr Muzyczny
w najtrudniejszych
warunkach, bez siedziby Teatru,
a nawet sali na próby.
¯eby odbyæ próbê artysta
umawia siê i æwiczy z ka¿-
dym z wykonawców oddzielnie
w ich mieszkaniach, jedynie
ostatnie próby odbywaj¹ siê na
scenie. Mimo takich przeszkód
Kuleczka wystawi³ dla polskiej
publicznoœci wiele pozycji operetkowych,
z których wystarczy
przypomnieæ „Ksiê¿niczkê Czardasza”,
„Weso³¹ Wdówkê”, „Zamek
na Czorsztynie”, „Dyrektora
Teatru. Jego trud docenia nie tylko
publicznoϾ - patronat honorowy
nad Teatrem obj¹³ Konsul
Generalny RP w Toronto, dr Piotr
Konowrocki, który gratuluj¹c
twórcy przedstawienia i wykonawcom
podkreœli³ profesjonalizm
zespo³u i niezwyk³e zaanga-
¿owanie Micha³a Kuleczki oraz
wszystkich artystów.
Redakcja “Nowego Kuriera”
przekaza³a piêkne kwiaty a Redaktor
naczelna, Jolanta Cabaj,
dziêkuj¹c polskim artystom wystêpuj¹cym
w tej Operetce, za ich
kunszt i talenty, okreœli³a ich dzia-
³alnoœæ jako filantropijn¹. I
s³usznie. Zaœ firma Bodome Flooring
Canada da³a czek na dalsz¹
dzia³alnoœæ.
Polski Teatr Muzyczny dzia³a
ju¿ 11 lat bez ¿adnych dotacji i
kolejne premiery maj¹ miejsce
dziêki niestrudzonej energii, ¿arliwoœci
i pasji jego za³o¿yciela i
twórcy oraz wszystkich wykonawców..
Mimo wielu trudnoœci i finansowych
braków Micha³ Kuleczka,
artysta, który wczeœniej ca³e lata
gra³ g³ówne role w Poznañskiej
Operetce, potrafi wci¹¿ spe³niaæ
marzenia Polonii o starym operetkowym
teatrze, wype³niaj¹c tym
istotn¹ lukê w ¿yciu kulturalnym
Polonii torontoñskiej.
Cieszmy siê, bo ¿adna Polonia
œwiata nie ma swojej operetki! I
to na jakim poziomie! I prosimy o
bis!
Krystyna Starczak-Koz³owska