POMORSKO PRAVO TIVAT, 2011.

pomorskim sporovima, a u materijalno-pravnom smislu nabrajaju pomorskapotraživanja i drugi pravni odnosi koji se smatraju pomorsko-pravnim.Tokom XIX vijeka Sjedinjene Američke Države započele su dauzimaju sve veće ućešće u svijetskoj pomorskoj trgovini, više kao zemljaproizvodjač i izvoznik sirovina, pa samim time i glavni korisnik brodarskihusluga. Otuda razvojni put pomorskog zakonodavstva u toj zemlji, pored ostalog,karakteriše i borba protiv monopola koje su u pomorskoj trgovini imale vodećebrodovlasničke države, u prvom redu, Engleska. Radi zaštite pomorske trgovineutvrdjivanjem minimuma odgovornosti brodovlasnika za teret primljen na prevoz,američki Kongres 1893.godine je donio svoj Zakon o ograničenju odgovornostibrodovlasnika za štete na teretu pod nazivom Harter Act. Ovaj Zakon je bioinicijalna kapisla koja je dovela do unifikacije pomorskog prava u ovoj oblasti.Ovi, ali i mnogi drugi razlozi, u oblasti pomorstva polako su dovodili do znatnihrazlika u pomorskom pravu pojedinih država što je sve vodilo pravnojnesigurnosti u medjunarodnoj pomorskoj trgovini. Harter Act-u prethodilo jestanje u Engleskoj kada se radilo o odgovornosti brodovlasnika za teret koji jeprimio na prevoz engleski sudovi su najšire moguće tumačili princip slobodeugovaranja, pa je postepeno došlo do opšteg principa neodgovornosti u oblastiprevoza tereta morem. Medjunarodna pomorska zajednica bila je pred izazovomda da odgovor na ovakva i mnoga druga pitanja, a što se samo moglo postićiizjednačenjem normi pomorskog prava svuda gde je to bilo moguće i potrebno.Ovaj posao poznat je kao unifikacijski proces. Započet je krajem XIX vijeka i jošuvijek traje. Prvi unifikacijski dokumenti bili su u oblasti pomorskog privatnogprava, ali i oni o regulisanju plovidbe morem, dakle, iz oblasti bezbjednosti namoru.3.1.2. Unifikacija pomorskog prava i današnje stanje razvojaPoslu unifikacije pristupilo se na djelotvoran i ozbiljan načinangažovanjem odredjenih medjunarodnih organizacija. Udruženje zamedjunarodno pravo (ILA) započelo je regulisanje zajedničke havarije. Skoro uisto vrijeme, 1897.godine, oformljeno je, što će se kasnije ispostaviti, glavnomedjunarodno nevladino udruženje za unifikaciju privatnog pomorskog prava -Medjunarodni pomorski odbor, poznat pod skraćenicom CMI (Comite MaritimeInternational). Uspješnim radom CMI-a donijete su brojne medjunarodnekonvencije iz oblasti pomorskog prava.Nakon II. svijetskog rata osnivanjem Ujedinjenih nacija njihovespecijalizovane medjunarodne pomorske organizacije (IMO-InternationalMaritime Organization),ova organizacija preuzima značajne poslove iz oblastiunifikacije pomorskog prava, u prvom redu, u oblasti bezbjednosti plovidbe izaštite mora od zagadjenja, ali kasnije i druge unifikacijske poslove, uključujući i6