Wojewódzki Program Ochrony Dziedzictwa i Krajobrazu Kulturowego

WOJEWÓDZKI PROGRAM OCHRONY DZIEDZICTWA I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO MA£OPOLSKISzczególne znaczenie historycznych zespo³ów zabytkowych Krakowa stanowi fakt przetrwania i zachowania uk³adówurbanistyczno-architektonicznych w stanie autentycznym, z oryginalnymi przekszta³ceniami stylistycznymi.48 Z wymienionych kompleksów zabytkowych istotne znaczenie maj¹:1) Zabudowa Wzgórza Wawelskiego,2) Zespó³ Starego Miasta,3) Dzielnica Kazimierz,4) Dzielnica Podgórze,5) Obszar tzw. II obwodnicy,6) Tereny rozci¹gaj¹ce siê poza lini¹ II obwodnicy,7) Bezcenne budowle sakralne w granicach Krakowa,8) Zabytki techniki miejskiej,9) Zasoby budownictwa ludowego.Szczegó³owa charakterystyka zawarta zosta³a w Za³¹czniku 3 do Programu.49. Stan utrzymania zabytków nieruchomychZabytkowe obiekty mieszkalne w miastach i miasteczkach s¹ w z³ym stanie.Przez wiele lat nie prowadzono w nich systematycznie remontów, brakowa³o funduszy na dostosowanie ich dostandardów wspó³czesnych.Zespo³y sakralne i budowle u¿ytecznoœci publicznej s¹ na ogó³ dobrze utrzymane.W z³ym stanie jest natomiast wiêkszoœæ zespo³ów dworsko-parkowych i zespo³ów zabytkowejzieleni. Wykorzystywane przez d³ugi czas niezgodnie z funkcj¹ lub pozostaj¹ce bez zagospodarowaniawymagaj¹ dzia³añ rewaloryzacyjnych oraz zmiany sposobu u¿ytkowania. Uk³ady przestrzenne za³o¿eñparkowych s¹ czêsto nieczytelne.W z³ym stanie technicznym s¹ zabytki przemys³u, techniki i sztuki in¿ynierskiej. Obiekty, staj¹csiê nieprzydatnymi w swoich pierwotnych funkcjach, pozostaj¹ niezagospodarowane i niszczej¹.6. ZASOBY DZIEDZICTWA KULTURY W MA£OPOLSCE – ZABYTKI RUCHOME50. Do rejestru zabytków zabytek ruchomy wpisuje siê na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiegokonserwatora zabytków na wniosek w³aœciciela tego zabytku.Wojewódzki konserwator zabytków mo¿e wydaæ z urzêdu decyzjê o wpisie zabytku ruchomego do rejestruw przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia, uszkodzenia lub nielegalnego wywiezienia zabytku za granicê.Centraln¹ ewidencjê zabytków ruchomych prowadzi Krajowy Oœrodek Badañ i Dokumentacji Zabytkóww Warszawie. W jego zasobach – dotycz¹cych województwa ma³opolskiego – znajduj¹ siê (stan na 30XII 2003 r.) 1043 decyzje o wpisie do rejestru obejmuj¹ce 18 263 obiekty.Obecnie trwaj¹ prace nad uruchomieniem bazy danych o zabytkach ruchomych wpisanych do rejestru, którezakoñczone zostan¹ w 2005 r.51. Zabytki ruchome w zbiorach muzealnychDo rejestru zabytków nie wpisuje siê zabytku wpisanego do inwentarza muzeum lub wchodz¹cego w sk³adnarodowego zasobu bibliotecznego.Muzea stanowi¹ najwa¿niejsz¹ formê organizacyjn¹ opieki nad zabytkami ruchomymi.S¹ to instytucje kultury, które gromadz¹, rejestruj¹, konserwuj¹ i przechowuj¹ oraz udostêpniaj¹ publicznoœciw formie wystaw dobra i wytwory kultury w zakresie sztuki, wiedzy i przyrody oraz prowadz¹ dzia³alnoœæ naukow¹oœwiatow¹ i popularyzatorsk¹.Muzea s¹ skarbnic¹ historii regionu i narodu, owocem pasji ludzi tu wyros³ych, efektem czêsto wieloletnich, mozolnychzabiegów lokalnych instytucji, samorz¹dów, towarzystw regionalnych, mieszczañskiej inteligencji, duchownych,nauczycieli.S¹ pozosta³oœci¹, a czêsto tylko œladem dawnych fortun, rodów, zdarzeñ, dramatów, „z³otych” okresów, wojen,upadków i œwietnoœci.Stanowi¹ dokumentacjê narodowej, religijnej i kulturowej to¿samoœci. Czêsto – niestety – tylko cz¹stkow¹.52. Na terenie województwa ma³opolskiego dzia³a 105 muzeów. Jest to blisko 1/6 wszystkichmuzeów w Polsce (664 muzeów).––––– 25 –––––