VI 2010.pdf - Zeus - strona główna - Lublin

Nauka i LudzieStraciliśmy ReferentaWspomnienie o prof. dr. hab.Januszu Kurtyce (1960–2010)Janusz KurtykaUrodzony 13 sierpnia 1960w Krakowie, zmarł 10 kwietnia2010 w Smoleńsku – polski historyk,dr hab. nauk historycznych,od 2005–2010 prezes InstytutuPamięci Narodowej.Zginął tragicznie w wyniku katastrofysamolotu prezydenckiegow Smoleńsku. Uroczystościpogrzebowe odbyły się 23 kwietnia2010 w Krakowie. Msza zostałaodprawiona w KościeleŚwiętych Apostołów Piotra i Pawła,następnie Janusz Kurtyka zostałpochowany w Alei Zasłużonychna Cmentarzu Rakowickim.7 kwietnia 2009 został odznaczonyprzez Prezydenta RP KrzyżemKomandorskim z GwiazdąOrderu Odrodzenia Polski,a 16 kwietnia 2010 pośmiertnieodznaczony Krzyżem WielkimOrderu Odrodzenia Polski.16 kwietnia miała odbyć siękonferencja poświęconasławnemu polskiemu rycerzowiZawiszy Czarnemu, którąorganizował Zakład Nauk PomocniczychHistorii Instytutu HistoriiUMCS wraz z samorządem GminyDwikozy i Stowarzyszeniem PamięciZawiszy Czarnego herbu Sulimaz Garbowa. Zaprosiliśmy na nią JanuszaKurtykę z prośbą o wygłoszeniereferatu na temat ZawiszyCzarnego jako starosty spiskiego.W obiegu publicznym raczej niejest znany dorobek mediewistycznytragicznie zmarłego prezesa InstytutuPamięci Narodowej. Jego droganaukowa rozpoczęła się właśnieod tej dziedziny. Był jednym z wybitniejszychnaukowców młodszegopokolenia specjalizujących się w badaniachnad strukturami społecznymipolskiego średniowiecza. Dokanonu polskiej nauki weszły książkiJego pióra dotyczące tych zagadnień:„Tęczyńscy. Studium z dziejówpolskiej elity możnowładczejw średniowieczu”, Kraków 1997;„Latyfundium tęczyńskie. Dobrai właściciele (XIV–XVII wiek)”, Kraków1999; „Odrodzone Królestwo.Monarchia Władysława Łokietkai Kazimierza Wielkiego w świetlenowszych badań”, Kraków 2001.Pierwsza z tych książek, będąca rozszerzonąwersją rozprawy doktorskiej,została wyróżniona nagrodamiimienia Adama Heymowskiego,Klemensa Szaniawskiego i JoachimaLelewela. Druga z wymienionychksiążek była podstawą habilitacjiJanusza Kurtyki, którą otrzymał naWydziale Historycznym UniwersytetuJagiellońskiego. Na etacieprofesora historii pracował w InstytucieHistorii i Archiwistyki PaństwowejWyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiejw Przemyślu, gdziewykładał historię średniowiecznąPolski i powszechną. W sumie byłautorem 83 publikacji z zakresu historiiśredniowiecznej, nowożytneji nauk pomocniczych historii,a właściwie wielu więcej, uwzględniająchasła słownikowe i encyklopedyczne,nie licząc tutaj bogategodorobku z zakresu zagadnieniasystemu władzy i oporu społecznegow Polsce lat 1944–89.Mimo swych licznych obowiązkówJanusz Kurtyka pozytywnie odniósłsię do naszej prośby. 22 lutegootrzymaliśmy pismo, w którymdziękował za zaproszenie na konferencjęi możliwość wygłoszenia referatu.Dodał jednak: „Sprawowaniefunkcji Prezesa IPN, przypadającew tym czasie obchody 70. rocznicyzbrodni katyńskiej oraz planowanawystawa IPN w Brukselimogą uniemożliwić mi uczestnictwow obradach. Liczę na wyrozumiałośći zrozumienie mojej ewentualnejnieobecności. Deklarujęgotowość przygotowania referatu(z racji tematu »spiskiego« nie będzieon zbyt długi) o Zawiszy jakostaroście spiskim”.W momencie otrzymania wiadomościo tragedii pod Smoleńskiemprzypomnieliśmy sobie słowa z powyższegolistu. Z powodu śmierciReferenta i ze względu na żałobęnarodową konferencja zostałaprzeniesiona na dzień 14 maja. Pozostałżal, puste miejsce w programiei niedokończone dzieło.Tomisław Giergiel28 Wiadomości Uniwersyteckie czerwiec 2010