J. C. VICKERY

16 An Sgeul GoiridAn Sgeul Goirid 17am mulaid. Cha robh facal anns an sgeul a bhami-chubhaidh. Bha e air fad neoichiontach.A' cheud uair a ghabh Iain Camshron gu follaiseache, b'ann aig Mòd Ionbhar-pheobharain abha e. Bha e tighinn air aghaidh gu math leis,agus an luchd-èisdeachd a' faighinn mòran toilinntinnis aigheir as, nuair a chuir am ministearud grabadh air. Bha e 'na bhreitheamh aig a'Mhòd sin. Cha d' fhuair Iain duais ged bha echo soilleir ris a' ghrèin gu'm b' esan a b' fhèarr arinn.Aig àm eile bha am ministear ceudna 'nabhreitheamh aig Mòd; agus an àite bhi feuchainncò a b' fhèarr a bhuilicheadh ealain air leughadh,'s e bh' aige agus aig a sheise: feuchainn cò a b'fhèarr a dh' fhuaimnicheadh facail a roghnaicheadhna breitheamhan—cò a b' fheàrr a b' aithneleughadh gu'n aon ghràinne ealain a chur ann.Tha mi ag ràdh ruibh gu'm bheil tuilleadh's a'chòir de Ghaidheil ann leis am fuath ealain air abhuileachadh air an cànain fèin. Agus tha e a'tachairt gu tric gur iad an fheadhainn cheudna isdèine air ealain an coimh-cheangal ris a' chànainShasunnaich. Thoir dhaibh ni a tha sean gunealain, gun snas, agus ni iad aoradh dha. 'S annmar sin a bha am ministear a dh' ainmich mi muna seann sgeòil nuair thubhairt e gu'n robh iad" chaste."'S e mo bharail fèin a thaobh nan seann sgeulnach 'eil ach fear 'sa chòig dhiubh a tha ealantaidir; gu'm bheil cuid ann diubh nach eil laghachair aon dòigh 'san gabhar iad. An seann sgeul isbrèine chunnaic mi riamh, b' anns a' Ghàidhlig abha e air innseadh, agus bha e air innseadh gumath ealanta cuideachd. Ach is annamh a leithid'sa Ghàidhlig, ged tha gu leòir dhiubh an cànaineaneile. Ach cha'n 'eil neach ann a smaoinicheasgu ceart agus gu cothromach orra, is urrainn aràdh gu'm bheil mòran math anns na seann sgeòil.Faodaidh e bhi gu'n robh iad freagarrach do'n àma chaidh seachad; ach cha'n 'eil iad freagarrachdo'n latha 'n diugh. Is annamh iad nach deanadhEachann Mac Phaidein no Iain Mac Phaidein noIain Mac Cormaic na's fearr na iad. Agus athaobh a' chòmhnaidh a bheir iad do'n fhear a thafòghlum na Gàidhlig, tha iadsan fada am mearachda shaoileas gu'm bheil iad na's feàrr na leabhraicheaneile a dh' fhaodainn ainmeachadh guteagasg snas is loinn a chur air cainnt. Creidmise : Tha là na seann sgeulachd air dol seachad.Beachdaicheamaid a nis air na th' againn desgeulachd nach 'eil 'na sheann sgeulachd.A nìos gu linn an Teachdaire Ghaidhealaich—b' e sin 1830—cha robh aig na Gaidheil Albannachaon ni sgrìobhte d' am bu fhreagarrach an t-ainm"sgeul." Bha "Turus a' Chrìosdaidh" aca 'sabhliadhna 1812; agus bha " Nighean an airich "aca 'sa bhliadhna 1822. Ach b' iad sin sgeòilchràbhach a chaidh a dh' eadar-theangachadh o'nChànain Shasunnaich. Bha sgeòil no dhà Gaidh.ealach anns a' Chollection a thàinig am mach 'sabhliadhna 1828; agus bha " Màiri a' ghlinne," le