Nr 7 - Głos Biznesu

DEBATA – OKIEM EKSPERTADEBATA – OKIEM EKSPERTADać pracę,ale jak?Niezależnie od branży, obrotów przedsiębiorstwa i liczby pracujących w nim osób,warto zastanowić się, jaka forma zatrudnienia jest najkorzystniejsza,zarówno z punktu widzenia pracodawcy, jak i osoby wykonującej pracę. TEKST | mecenas Mariusz Piotrowski, kancelaria Piotrowski i Wspólnicy Doradcy Prawni sp.k.Uelastyczniać zatrudnienie można na dwasposoby. Mianowicie można stosować zatrudnienieniepracownicze lub wprowadzaćrozwiązania uelastyczniające zatrudnieniepracownicze. Przedstawiamy krótki przeglądtych możliwości.NIEPRACOWNICZE FORMY ZATRUDNIENIAUmowa o dzieło jest atrakcyjna dla pracodawców przez to, żeod wynagrodzeń wypłacanych wykonawcom dzieł nie odprowadzasię składek na ubezpieczenie społeczne (chyba że dzieło jestwykonywane przez pracownika na rzecz pracodawcy po godzinach).Prawdziwe dzieło dotyczy prac, których efekty są materialne,a więc są trwałe (względnie trwałe) i istnieją fizycznie.Wynagrodzenie jest wypłacane nie za czas, ale za dzieło.W podatku dochodowym charakterystyczne jest to, że 20 proc.wynagrodzenia uznaje się za koszt uzyskania przychodu.Umowa zlecenia nie jest już tak atrakcyjna jak dzieło, jeżelichodzi o obciążenia ubezpieczeniowe. Wynagrodzenia wypłacanez tego tytułu są obniżone składkami na ubezpieczenie społeczne.Są jednak wyjątki od tej zasady. Nie ma składek ubezpieczeniowych,jeżeli zleceniobiorca jest osobą uczącą się i jejwiek nie przekracza 26 lat oraz wtedy, gdy zleceniobiorca jestubezpieczony z innego tytułu. Natomiast gdy zleceniobiorcaChałupnik jest rozliczany z mierzalnychrezultatów pracy i takożwynagradzany. Nie ma natomiastznaczenia czas pracy, dlategow chałupnictwie nie występujepraca w godzinach nadliczbowychani ograniczenia co dopracy w nocy, niedziele i święta.Chałupnik może też korzystaćz pomocy domowników.wykonuje zlecenia „po godzinach” na rzecz pracodawcy, wówczas– tak jak w przypadku umów o dzieło – obciążenie składkamiwystępuje. Przedmiotem zlecenia są czynności prawneróżnego rodzaju oraz czynności faktyczne o charakterze niematerialnym(np. nauczanie, pilnowanie, leczenie, doradzanie).Również i tu 20 proc. wynagrodzenia jest wolne od podatkudochodowego (koszty uzyskania przychodu).Specyficznie traktowane są kontrakty menedżerskie (umowyo zarządzanie). Tu koszty uzyskania przychodu są symboliczne– takie, jakie dotyczą pracowników. Umowa o pracę na wezwaniejest szczególnym rodzajem umowy cywilnej. Zatrudniającypozostaje w gotowości do pracy w domu, a podejmuje pracętylko wtedy, gdy jest potrzebny (na wezwanie), co jest trudnez góry do zaplanowania. Sąd Najwyższy uznał, że taka umowanie ma cech umowy o pracę.Umowa o pracę nakładczą jest rzadko stosowana, mało znanai źle postrzegana – w sumie niedoceniana. Typowy chałupnikpracuje we własnym domu, który udostępnia pracodawcy bezpobierania czynszu najmu (w zamian za wynagrodzenie za pracę).Chałupnik może też w pracy używać własnych narzędzi.Pracodawca dostarcza chałupnikowi materiały (oraz ewentualnienarzędzia pracy) i umawia się o to, że chałupnik wykonadla niego określoną liczbę wyrobów lub usług. Chałupnik jestrozliczany z mierzalnych rezultatów pracy i takoż wynagradzany.Nie ma natomiast znaczenia czas pracy. Stąd chałupnicynie są objęci ograniczeniami co do czasu pracy (nie występujetu praca w godzinach nadliczbowych), ograniczeniami co dopracy w nocy, niedziele i święta. Chałupnik może też korzystaćz pomocy domowników (jest to jednak kwestia nieoficjalna).Jeżeli chałupnik wyrabia umówioną normę, to za każdy miesiącotrzymuje wynagrodzenie i będzie mu przysługiwał urlopwypoczynkowy. Ta norma nie może być niższa od 50 proc. najniższegowynagrodzenia (jeżeli chałupnictwo jest dodatkowymzajęciem chałupnika) lub 100 proc. najniższego wynagrodzenia(jeżeli chałupnictwo jest podstawowym zatrudnieniem chałupnika).Najniższe wynagrodzenie wynosi 760 zł miesięczniebrutto (nie może być mylone z minimalnym wynagrodzeniem).Jeżeli ze swej winy chałupnik nie wykona w danym miesiącunormy, to za ten miesiąc nie odprowadza się składek na ubez-22GŁOS BIZNESU │ Nr 4│2010Nr 4│2010 │ GŁOS BIZNESU 23