Czytaj pełne wydanie - Racibórz

RECENZJEOgłoszenie w raciborskim Allgemeiner OberschlesischerAnzeiger nr 26 z 1 kwietnia 1848 roku, informujące o mszyżałobnej ze specjalnym kazaniem ku czci demonstrantówpoległych w Berlinie w powstaniu marcowym.Dolnym, powstał ruch agrarny, którego przedstawiciele– chłopi, lewicujący publicyści, co światlejsi posiadaczeziemscy, domagali się zniesienia istniejących jeszczeprzywilejów feudalnych oraz wprowadzenia przychylnegochłopom, nowoczesnego ustawodawstwa, m.in.socjalnego.Natomiast pierwszą wzmiankę o wydarzeniach rewolucjilutowej we Francji zamieszczono w raciborskimAllgemeiner Oberschlesischer Anzeiger 15 marca. Anonimowyautor, w tendencyjnym, reakcyjnym artykule,współczującym tonem rozczulał się nad losem LudwikaFilipa, jaki zgotowała mu niewdzięczna gawiedź.W szczególności zaś godna potępienia była, jego zdaniem,działalność różnorodnych partii, które za wszelkącenę dążyć miały do zniweczenia mądrej, pokojowejpolityki króla.Badaczka opisuje też utworzone już w kwietniu 1848roku w Raciborzu dwa poważne ugrupowania polityczne.Były to zachowawczy i monarchiczny ConstitutionellerVerein (Związek Konstytucyjny) oraz republikański,lewicujący i rewolucyjny Bürgergesellschaft (DemokratycznyZwiązek Obywatelski). Były to pierwsze masoweorganizacje polityczne w naszym mieście.Niemniej ciekawy był też gorący okres maja 1848roku, kiedy to odbyły się na Śląsku wybory do ZgromadzeniaNarodowego we Frankfurcie i parlamentu pruskiego.Poprzedziła je krótka, ale intensywna kampaniawyborcza. Wybory przebiegały wszędzie zgodniez zasadami równości i powszechności. Do kompetencjiposzczególnych krajów należało określenie, czy będąone jawne czy tajne, bezpośrednie czy pośrednie tzn.posłowie wybrani zostaną ostatecznie poprzez głosyelektorów. W Prusach głosowano pośrednio, tzn. wszyscywyborcy wybierali elektorów (Wahlmänner) dla poszczególnychpowiatów, ci z kolei oddawali swój głosna wybranego kandydata z list wyborczych.W raciborskim okręgu wyborczym mandat do ZgromadzeniaNarodowego uzyskał książę Feliks Lichnowsky.Był on kandydatem skrajnej prawicy i reakcyjnych,zachowawczych kręgów śląskiej arystokracji. KsiążęFeliks był miłośnikiem sztuki, w szczególności muzyki.W roku 1841 poznał w Brukseli sławnego już wtedyFranciszka Liszta. Ich przyjaźń przetrwała do końcażycia. Książę był cenionym i poważanym działaczemgospodarczym, prezesem Kolei Wilhelma, spółki, którawybudowała wiele górnośląskich połączeń kolejowychi doprowadziła do otwarcia połączenia międzynarodowegoBerlin - Wiedeń. Wspomagał śląski lud,żyjących w biedzie, wspierał cierpiącą w latach 1847-1848 na głód i tyfus ludność Górnego Śląska. Był założycielem,wraz z wieloma znaczącymi osobistościamiziemi raciborskiej, komitetu pomocy dla dotkniętej zaraząi powodziami ludności (Das Komité zur Linderungdes Nothstandes im Ratiborer Kreise).Postać, jak widać, bardo barwna. Politycznie bardzojaskrawa, silnie polaryzująca. Jego antydemokratyczne,skrajnie reakcyjne wystąpienia spowodowały,że miał sporo wrogów politycznych, zarówno w Raciborzujak i we Frankfurcie nad Menem, miejscu obradparlamentu frankfurckiego. Jego kariera politycznazakończyła się tragicznie, został bowiem 18 września1848 roku wraz ze swym przyjacielem generałemHansem von Auerswald zamordowany we Frankfurcieprzez tłum.Autorka dowodzi też, że śmierć ta była ważną cezurąjeżeli chodzi o życie polityczne naszego miasta w okresieWiosny Ludów. Wraz bowiem ze śmiercią księciazniknęła z raciborskiej sceny politycznej najważniejsza,przytłaczająca wprost ową scenę, postać. Po jej odejściuboje na łamach raciborskiej prasy wyraźnie ucichły,nie było już tak namiętnych sporów, ripost, sprostowań,apeli, odezw zamieszczanych wcześniej przezwszystkie raciborskie ugrupowania polityczne. Wydawcyperiodyku zamieszczali też coraz mniej artykułówpolitycznych, a w sierpniu 1851 roku Anzeiger stał sięorganem prasowym władz miejskich Raciborza, jegopolityczny epizod zakończył się więc formalnie.Stwierdzić też należy, że chociaż opisywany przezautorkę okres był stosunkowo krótki, to obfitowałw niespotykane dotychczas natężenia i wartkość zmianw różnych sferach życia ówczesnych mieszkańców Raciborza.RS25