Świat w słowach i obrazach klasa 8

More documents

Recommendations

Info

78 panien dworskich (wśród nich jest też karlica). Widoczny w głębi mężczyzna zdaje się czekać na kogoś. Na kogo? Może na parę królewską, która niezbyt wyraźnie odbija się w lustrze zawieszonym obok drzwi? Wszystkie postacie na obrazie (z wyjątkiem jednej – której?) na coś lub na kogoś patrzą. Na co spoglądają malarz, księżniczka, jej dwie towarzyszki, mężczyzna w głębi, w końcu – odbita w lustrze para królewska? Na nas, widzów? Żarty na bok, zapewne na Filipa IV i jego żonę, którzy pozują Velázquezowi (oni sami patrzyliby więc na swoje odbicie). Wygląda na to, że my – widzowie – spoglądamy jak gdyby ich oczami. Zauważmy, że od opisu sytuacji pokazanej na obrazie przeszliśmy do tworzenia domysłów na jej temat. A przecież to nie koniec pytań, bo czy to na pewno król i królowa pozują malarzowi, a nie ich córeczka, którą przyszli w tych okolicznościach zobaczyć? TYTUŁ, CZYLI TEMAT. Tytułowe panny dworskie nie wyczerpują tematyki obrazu. Są na nim jeszcze malarz, para królewska, mężczyzna w głębi… Jest światło, które dobiega do sali z trzech stron (skąd? jak to malarz pokazał?), pozostawiając w półmroku wnętrze pomieszczenia. Jest zagadka młodego stosunkowo wyglądu Veláz queza, który w czasie malowania Panien dworskich zbliżał się do sześćdziesiątki. Może to sam artysta jest głównym bohaterem obrazu – jako arystokrata szczycący się tak wysoką pozycją społeczną, że to jemu przychodzi namalować, a więc w jakimś sensie i stworzyć, i unieśmiertelnić króla? Czy postawa i wyraz twarzy malarza potwierdzają taką hipotezę? Jego sylwetka jest najokazalsza, a cała postać zdaje się władać rzeczywistością za pomocą pędzla. No tak, ale w ten sposób pomijamy centralną postać księżniczki i jej towarzyszki uwiecznione w tytule, który świadczy o tym, że to one były modelkami malarza. Tylko czy artysta ustawia modelki tyłem do siebie, by malować je z przodu? TAJEMNICA OBRAZU. Wydaje się podwójna: co maluje uwieczniony przez siebie Velázquez i co w istocie przedstawia dzieło zatytułowane Panny dworskie? „Obraz w obrazie” malowany przez nadwornego artystę jest dużych rozmiarów (318 x 276 cm). Domyślamy się, że mógł to być portret pary królewskiej lub księżniczki (która – rozkojarzona nadejściem rodziców – odwraca się od malarza), ale żadnej z tych hipotez nie potrafimy przekonująco uzasadnić. A druga tajemnica? Częściowo jest wyjaśniona – obraz pokazuje panny dworskie. Czy nie przedstawia jednak czegoś jeszcze? Zwróćmy uwagę na skierowane ku nam spojrzenia postaci: przecież na widok pary królewskiej księżniczka, dwórki i malarz powinni się uśmiechnąć. Tymczasem oni wszyscy z powagą i zainteresowaniem spoglądają na coś, co ich zaintrygowało, przykuło ich wzrok. Spoglądają na… siebie. Na swoje lustrzane odbicie! JAK TO ROZUMIEĆ? Niektórzy badacze omawianego obrazu powiadają: Velázquez umieścił przed sobą i grupą postaci ogromne lustro. To, co namalował, to lustrzane odbicie, lustrzany obraz. Czyli iluzja, nieprawda, przekłamanie. Można to interpretować jako artystyczne potwierdzenie niemożności odzwierciedlenia świata w sztuce. Realistyczny sposób przedstawiania nie gwarantuje obrazu rzeczywistości – zawsze bowiem otrzymamy tylko jej złudę, iluzję.
W królestwie narratora, strona 79 A może te rozważania nie mają sensu? Może nie ma żadnej tajemnicy obrazu, tylko porusza nas urok kompozycji i postaci zanurzonych w półcieniu? Może. Znawcy życia Velázqueza zwracają jednak uwagę, że był on leworęczny, na obrazie natomiast trzyma pędzel w prawej ręce. Chyba że…, chyba że to, co widzimy, jednak jest lustrzanym odbiciem rzeczywistości, więc naprawdę księżniczka patrzy w prawo, a artysta maluje lewą ręką… Teraz już wiadomo, dlaczego zwiedzający w madryckim Prado patrzą na obraz, spoglądając na jego lustrzane odbicie. Chcą zobaczyć, jak było naprawdę! Jakież to dziwne, że jedno odbicie odkształca rzeczywistość, ale odbicie odbicia ją przywraca… 1Wskaż element obrazu, który budzi twoje największe zainteresowanie lub najbardziej ci się podoba (to może być zarówno postać, jak i kolorystyka czy kompozycja). Zapisz wrażenia (może także refleksje), jakie wywołuje wskazany element. 2Zastanów się, czy widoczne na obrazie lustrzane odbicie pary królewskiej podważa czy umacnia zamieszczoną w tekście hipotezę interpretacyjną. Uzasadnij swoje zdanie. 3Wyobraź sobie, że przedstawiona na obrazie chwila jest elementem pewnego ciągu zdarzeń (coś przed nią nastąpiło, coś się po niej wydarzy). Napisz krótkie opowiadanie inspirowane obrazem Panny dworskie.
Page 1: JĘzyk polski Świat w słowach i o
Page 5 and 6: Spis treści 6 O podręczniku 7 Z P
Page 7 and 8: Sumienie grało, 275 Rajska depesza
Page 9 and 10: Z przewodnika czytelnika, strona Z
Page 11 and 12: Z przewodnika czytelnika, strona 9
Page 13 and 14: Począ tki sł owa, strona 53 1Teks
Page 15 and 16: W królestwie narratora, strona 55
Page 19 and 20: CZYTAM I ROZUMIEM 1Wymień gatunki
Page 21: W królestwie narratora, strona 77
Page 37 and 38: W głąb myś li i uczuć , strona
Page 39 and 40: John Everett Millais (czytaj: dżon
Page 41 and 42: Jan Kochanowski W głąb myś li i
Page 43 and 44: CZYTAM I ROZUMIEM 1Upewnij się, ż
Page 45 and 46: MOJE WRAŻENIA I WYOBRAŻENIA 1Wyob

Świat w słowach i obrazach klasa 8

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?