Świat w słowach i obrazach klasa 8
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
W królestwie narratora, strona<br />
87<br />
W poemacie Mickiewicza<br />
28 występują dwie<br />
pierwszoplanowe postacie kobiece.<br />
Przeczytaj informacje o sytuacji kobiet<br />
w XIX wieku i wyjaśnij, czy i w jakim<br />
stopniu w zachowaniach i codzienności<br />
obu bohaterek można znaleźć<br />
odbicie XIX-wiecznych realiów. Które<br />
z omawianych w tym tekście zjawisk<br />
dotyczą Zosi, a które – Telimeny?<br />
info:<br />
W dziewiętnastym wieku<br />
scenariusz życia każdej<br />
kobiety był taki sam – wyjście za mąż<br />
oraz zostanie matką było najważniejszym<br />
i jedynym jej celem. Dziewczęta<br />
nie wyobrażały sobie innej drogi. Zresztą<br />
trudno się dziwić, skoro życie nie rysowało<br />
wtedy przed nimi żadnych innych<br />
dróg. Jedyną karierą, jaką mogły zrobić,<br />
było wyjść dobrze za mąż, by następnie<br />
błyszczeć w towarzystwie majątkiem, nazwiskiem<br />
i pozycją swego męża. Kobiety<br />
marzyły więc o zawarciu związku, tak<br />
jak dzisiaj marzy się o dobrej posadzie,<br />
naukowych sukcesach czy popularności<br />
w mediach. Lęk, by nie zostać<br />
starą panną, był ogromny. Tym bardziej<br />
że w tamtych czasach nie tolerowano<br />
odmienności, […] drwiono ze starych<br />
panien i kawalerów. […] Jeszcze gorsza<br />
była ich pozycja na wsi, gdzie nikt nie<br />
liczył się ze słowami i emocji nie trzymał<br />
na wodzy. […]<br />
Ponadto zawarcie związku małżeńskiego<br />
było jedynym sposobem na wyjście<br />
z rodzinnego domu i na uwolnienie<br />
się spod kurateli rodziców. Rodzice sprawowali<br />
nad życiem młodej dziewczyny<br />
absolutną kontrolę. […] Dziewczęta nie<br />
mogły chodzić same po ulicach, jedynie<br />
w asyście służących, kogoś z rodziny lub<br />
koleżanek. Samotne spacery opinia publiczna<br />
uznawała za prowokujące. […]<br />
W czym obie bohaterki różniły się od<br />
typowych przedstawicielek płci żeńskiej<br />
z XIX stulecia?<br />
• Wykorzystaj poniższy fragment książki<br />
Agnieszki Lisak do własnych refleksji na<br />
temat społecznej i obyczajowej sytuacji<br />
kobiet w XIX wieku. W jakim stopniu<br />
współczesna sytuacja kobiet różni się od<br />
tej, którą opisuje autorka książki i którą<br />
znasz z kart Pana Tadeusza?<br />
Podobny pośpiech towarzyszył zresztą<br />
mężczyznom. W dawnych pamiętnikach<br />
możemy przeczytać zwierzenia, że panna<br />
tak się spodobała młodzieńcowi, iż bez<br />
zbędnego namysłu zapragnął się z nią ożenić.<br />
W dziewiętnastym wieku młodzi ludzie<br />
nie spotykali się ze sobą dla samej przyjemności<br />
bycia z drugim człowiekiem i spędzania<br />
z nim czasu. Jeżeli kawaler interesował<br />
się panną, było oczywiste, że chce się z nią<br />
żenić. […]<br />
W celu zwiększenia matrymonialnych<br />
szans córek wielu rodziców kładło nacisk<br />
na ich edukację, posyłając na kosztowne<br />
stancje. Była to edukacja przez małe „e”<br />
[…]. Trwała średnio od dwóch do sześciu<br />
lat. Przy czym do szkół sześcioklasowych<br />
uczęszczała elita. Zdobyta w tym okresie<br />
wiedza musiała wystarczyć kobietom na całe<br />
życie. „Regulament pensyi i szkół płci żeńskiej<br />
z 1810 roku” zwracał uwagę, że nauki<br />
mają być dawane dziewczętom „do stopnia<br />
w życiu potrzebnego, nie zaś dla próżnego<br />
okazania obszernych i wysokich wiadomości”.<br />
Uczono więc dziewczynki pisać pięknym<br />
pismem, szyć, grać na fortepianie. Zdobywały<br />
też wiadomości praktyczne o wagach<br />
i miarach, zachowaniu zdrowia, cenach<br />
produktów, sprzętów stołowych, naczyń<br />
kuchennych, wysokości płacy służących.<br />
Wszystko zaś po to, by w małżeństwie radzić<br />
sobie z robieniem zakupów i wydawaniem<br />
pieniędzy. Gorzej było z rachunkami. […]