26.04.2018 Views

Świat w słowach i obrazach klasa 8

  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

W królestwie narratora, strona<br />

87<br />

W poemacie Mickiewicza<br />

28 występują dwie<br />

pierwszoplanowe postacie kobiece.<br />

Przeczytaj informacje o sytuacji kobiet<br />

w XIX wieku i wyjaśnij, czy i w jakim<br />

stopniu w zachowaniach i codzienności<br />

obu bohaterek można znaleźć<br />

odbicie XIX-wiecznych realiów. Które<br />

z omawianych w tym tekście zjawisk<br />

dotyczą Zosi, a które – Telimeny?<br />

info:<br />

W dziewiętnastym wieku<br />

scenariusz życia każdej<br />

kobiety był taki sam – wyjście za mąż<br />

oraz zostanie matką było najważniejszym<br />

i jedynym jej celem. Dziewczęta<br />

nie wyobrażały sobie innej drogi. Zresztą<br />

trudno się dziwić, skoro życie nie rysowało<br />

wtedy przed nimi żadnych innych<br />

dróg. Jedyną karierą, jaką mogły zrobić,<br />

było wyjść dobrze za mąż, by następnie<br />

błyszczeć w towarzystwie majątkiem, nazwiskiem<br />

i pozycją swego męża. Kobiety<br />

marzyły więc o zawarciu związku, tak<br />

jak dzisiaj marzy się o dobrej posadzie,<br />

naukowych sukcesach czy popularności<br />

w mediach. Lęk, by nie zostać<br />

starą panną, był ogromny. Tym bardziej<br />

że w tamtych czasach nie tolerowano<br />

odmienności, […] drwiono ze starych<br />

panien i kawalerów. […] Jeszcze gorsza<br />

była ich pozycja na wsi, gdzie nikt nie<br />

liczył się ze słowami i emocji nie trzymał<br />

na wodzy. […]<br />

Ponadto zawarcie związku małżeńskiego<br />

było jedynym sposobem na wyjście<br />

z rodzinnego domu i na uwolnienie<br />

się spod kurateli rodziców. Rodzice sprawowali<br />

nad życiem młodej dziewczyny<br />

absolutną kontrolę. […] Dziewczęta nie<br />

mogły chodzić same po ulicach, jedynie<br />

w asyście służących, kogoś z rodziny lub<br />

koleżanek. Samotne spacery opinia publiczna<br />

uznawała za prowokujące. […]<br />

W czym obie bohaterki różniły się od<br />

typowych przedstawicielek płci żeńskiej<br />

z XIX stulecia?<br />

• Wykorzystaj poniższy fragment książki<br />

Agnieszki Lisak do własnych refleksji na<br />

temat społecznej i obyczajowej sytuacji<br />

kobiet w XIX wieku. W jakim stopniu<br />

współczesna sytuacja kobiet różni się od<br />

tej, którą opisuje autorka książki i którą<br />

znasz z kart Pana Tadeusza?<br />

Podobny pośpiech towarzyszył zresztą<br />

mężczyznom. W dawnych pamiętnikach<br />

możemy przeczytać zwierzenia, że panna<br />

tak się spodobała młodzieńcowi, iż bez<br />

zbędnego namysłu zapragnął się z nią ożenić.<br />

W dziewiętnastym wieku młodzi ludzie<br />

nie spotykali się ze sobą dla samej przyjemności<br />

bycia z drugim człowiekiem i spędzania<br />

z nim czasu. Jeżeli kawaler interesował<br />

się panną, było oczywiste, że chce się z nią<br />

żenić. […]<br />

W celu zwiększenia matrymonialnych<br />

szans córek wielu rodziców kładło nacisk<br />

na ich edukację, posyłając na kosztowne<br />

stancje. Była to edukacja przez małe „e”<br />

[…]. Trwała średnio od dwóch do sześciu<br />

lat. Przy czym do szkół sześcioklasowych<br />

uczęszczała elita. Zdobyta w tym okresie<br />

wiedza musiała wystarczyć kobietom na całe<br />

życie. „Regulament pensyi i szkół płci żeńskiej<br />

z 1810 roku” zwracał uwagę, że nauki<br />

mają być dawane dziewczętom „do stopnia<br />

w życiu potrzebnego, nie zaś dla próżnego<br />

okazania obszernych i wysokich wiadomości”.<br />

Uczono więc dziewczynki pisać pięknym<br />

pismem, szyć, grać na fortepianie. Zdobywały<br />

też wiadomości praktyczne o wagach<br />

i miarach, zachowaniu zdrowia, cenach<br />

produktów, sprzętów stołowych, naczyń<br />

kuchennych, wysokości płacy służących.<br />

Wszystko zaś po to, by w małżeństwie radzić<br />

sobie z robieniem zakupów i wydawaniem<br />

pieniędzy. Gorzej było z rachunkami. […]

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!