05.07.2018 Views

ud#50 (25665)

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

73-33-42, 8-951-195-37-65<br />

ЕГИТЪЁСЛЭН НУНАЛЗЫ<br />

№ 50 (<strong>25665</strong>) 7<br />

2018-тӥ ар 5-тӥ пӧсьтолэзь<br />

КИВОШТӤСЬЁС<br />

Удмуртия - егитъёслы,<br />

егитъёс - Удмуртилы<br />

Мария ЕМЕЛЬЯНОВА<br />

Егитъёслэн нуналазы<br />

Эшъяськон юртын люкаськизы<br />

егитъёсын<br />

ужасьёс, общественной<br />

огазеяськонъёслэн<br />

ёзчиоссы но егит<br />

парламентарийёс.<br />

200-лэсь трос адямиез<br />

стратегической сессия<br />

огазеяз.<br />

Егитъёслэсь пӧртэм<br />

шугъяськонъёссэс вормон<br />

пумысен котькудӥзлэн аслаз<br />

малпанэз. Та сессия ӵапак<br />

со малпанъёсты кылон понна<br />

ортчиз. Кивалтӥсьёс<br />

но егитъёс куспын диалог<br />

кылдӥз.<br />

- Умой, азьло пионеръёс<br />

но комсомолецъёс вал шуыса,<br />

- вераз Кун Кенешлэн<br />

Тӧроез Алексей Прасолов.<br />

- Али но кулэ солы тупась<br />

система кылдытыны, мед<br />

егитъёс син азямы луозы,<br />

соос понна сюлмаськеммес<br />

мед адӟозы.<br />

Нунал куспын егитъёс кенешизы<br />

шуг-секытъёссы сярысь.<br />

Туала вакытэ уж шеде<br />

ФЕСТИВАЛЬ<br />

Быгатӥсь адямиос вӧзамы<br />

Анна БУРДИНА<br />

27-тӥ инвожое Ижкарын<br />

пусйизы Егитъёслэсь<br />

нуналзэс. Шулдыръяськон<br />

улсын<br />

пӧртэм ужрадъёс ортчизы.<br />

Одӥгез соос<br />

пӧлысь - брейк-дансъя<br />

«Быгатӥсь адямиослэн<br />

страназы» фестиваль.<br />

Таӵе ужрад шаерамы<br />

2-тӥзэ ортчиз ини. Отчы<br />

пыриськыны быгато брейкдансэн<br />

вырись вань мылкыд<br />

карисьёс. Таяз аре соос понна<br />

радъямын вал 5 номинация.<br />

Фестиваль ортчиз Горький<br />

нимо садын. Пӧсь шунды<br />

ӧз кышкаты вожвылъяськонэ<br />

пыриськыны мылкыд<br />

карисьёсты. Сьӧразы<br />

кезьыт ву но кепка кутыса,<br />

соос вуизы вормон понна.<br />

Садын дасямын вал нимысьтыз<br />

площадка, шудӥз<br />

шулдыр хип-хоп крезьгур.<br />

Ужрадэз нуиз Ижкарысь<br />

«Молчи и танцуй» театрысь<br />

капчи мылкыдо актёр<br />

Ильшат Рахматуллин.<br />

Аппаратура сьӧрын сылӥз<br />

Dj Evan, со ик Иван Жернаков.<br />

Вожвылъяськисьёсты<br />

судъясь луиз Казаньысь эктон<br />

студиын брейк-данслы<br />

дышетӥсь Руслан Файзрахманов.<br />

Туэ фестивале 30 пала вожвылъяськисьёс<br />

люкаськизы.<br />

Регистрация мынон ку-<br />

«Страна талантов» огинлэн «ВКонтакте» бамысьтыз<br />

ке но, мукетыз люкетэ: улон<br />

интыос уг висъясько, снимать<br />

карыны но луонлыкъёс<br />

ӧвӧл. Малпанъёс трос, ужаны<br />

мылкыд вань, нош мар<br />

борды кызьыгес кутскыны,<br />

пумозяз ум, пе, валаське.<br />

Али малпанъёсты зэматыны<br />

тужгес но капчиез сюрес<br />

- проект гожтон. Трос<br />

конкурсъёс арысь аре ортчыло<br />

быдэс Россиын но, шаерамы<br />

но. Шугъяськытэ мукетыз:<br />

со проектъёсты валаса<br />

гожъяны быгатоно, нимысьтыз<br />

куронъёсты чаклано.<br />

Солы дышетӥсь семинаръёс<br />

ӵем ортчыло Ижын,<br />

но ваньмызлэн шоркаре потыны<br />

луонлыкъёссы ӧвӧл.<br />

Соин, пе, тыршоно ёросъёсын<br />

юнгес кусып возьыны.<br />

Со сярысь общественной<br />

огазеяськонъёс но веразы.<br />

Кулэ котькуд ёросын, муниципал<br />

кылдытэтын соослэсь<br />

ёзъёссэс усьтылыны, элькунысь<br />

егитъёслэн луонлыксы<br />

мед луоз ужазы пыриськыны,<br />

угось со политикае сюрес<br />

усьтэ.<br />

спын вожвылъяськисьёс куспазы<br />

тодматскизы, тренеръёсынызы,<br />

анай-атайёсынызы<br />

но эшъёсынызы кенешизы,<br />

эктӥзы. Паймыса ик учконо,<br />

кызьы озьы луэ мугорез позыръяны,<br />

пал ки но йыр вылын<br />

сылыны. Керпотӥсьёсыз<br />

пӧлазы чик ӧй вал. Ог-огзэс<br />

трос аръёс ӵоже тодо ни кадь<br />

потӥз.<br />

- Тулкымъяськонлы татын<br />

инты ӧвӧл. Татын эрико<br />

брейкинг. Со мыным яра,<br />

- вера «Kids» (13 аресозь) номинацие<br />

пыриськись Антон<br />

Прозоров. - Эктӥськом, кызьы<br />

мылкыд куре. Нош вор-<br />

Кемалась мыно ни вераськонъёс,<br />

Ижкарын егитъёсты<br />

огазеясь центр усьтоно шуыса.<br />

Бен, вань Эшъяськон<br />

юрт, кытын огазеяськонъёс<br />

асьсэ ужрадъёссэс ортчытъяны<br />

быгато, но со тырмыт<br />

ӧвӧл. Егитъёслэн центрзы<br />

юрттысал дышетскыны но,<br />

бадӟым проектъёс бордын<br />

ужаны но. Со ик ёросъёсысь<br />

егитъёсты бурд улаз басьтысал.<br />

Егитъёсын ужан концепциез<br />

но выльдоно ни, мед со<br />

туала вакытлы тупалоз. Удмуртиын<br />

егитъёсын ужан<br />

политика сярысь закон 2005-<br />

тӥ арын юнматэмын ни,<br />

берпуметӥ тупатонъёс 2015-<br />

тӥ арын пыртэмын. Нош быдэс<br />

Россиын таӵе закон татчыозь<br />

кутэмын ӧвӧл.<br />

Кивалтӥсьёслы егитъёслэн<br />

мукет но куронзы<br />

кылдӥз. Секыт ужаны, куке<br />

спорт но егитъёс одӥг министерствое<br />

огазеямын. Сое 2<br />

нимысьтыз министерствоослы<br />

люкыса, уж умойгес<br />

радъяськысал, пе.<br />

- Туннэ ми бадӟым уж<br />

лэсьтӥмы, - вераськонэз йылпумъяз<br />

мугорез кыдатон<br />

культурая, спортъя но егитъёсын<br />

ужан политикая министр<br />

Наталья Гольцова, -<br />

кемалась таӵе пумиськон куриське<br />

ни вал. Кивалтӥсьёс<br />

кулэ ӧвӧл ас понназы ужаны,<br />

соин ик таӵе пумиськонъёсты<br />

азьланяз но ортчытъяно.<br />

Вань та шугъяськонъёсты<br />

вормон понна дэмланъёс<br />

резолюцие пыртэмын вал.<br />

Со nkoudmurtiа.ru сайтэ поттэмын<br />

луоз, отын ик мылкыд<br />

карисьёс ас дэмланъёссэс<br />

кельтыны быгатозы.<br />

Кызьы пусйиз Кун Думаысь<br />

депутат Алексей Загребин,<br />

ӧвӧл витёно, ку тон интые<br />

ваньзэ лэсьтозы, малпано,<br />

маин тон быгатод юрттыны.<br />

Та сессиын егитъёс азязы<br />

таӵе юан пуктӥзы. Солы<br />

валэктон туала сямен сётыны<br />

быгато - бертыса вотэсэ<br />

«Молодёжь для Удмуртии»<br />

но «Удмуртия заряжает»<br />

хештегъёсын малпанъёссэс<br />

гожтыны.<br />

Егитъёс пӧлын брейк-данс паськыт<br />

вӧлмемын.<br />

мод яке уд - со, мон понна,<br />

валтӥсез ӧвӧл. Мон дышетскисько<br />

гинэ ай.<br />

Учкыны лыктэмъёс<br />

тужгес но зол витизы<br />

«Pоwer move» номинациез.<br />

Отын угось парен-парен<br />

ӵошатско. Командаен<br />

эктон эшшо но паймымон<br />

адӟиське вылэм.<br />

Финалэз туж сюлмаськытӥсь<br />

вал. Мон сямен,<br />

ваньмыз туж умой эктӥзы.<br />

Озьы ке но умойёсыз пӧлысь<br />

но умойёссэгес быръёно луэ.<br />

Озьыен, вормисе потӥзы:<br />

Никита Хайрулин, Соня<br />

Кулькова, Кирилл Филиппов,<br />

Влад Гуслистый но<br />

Дмитрий Ушнурцев.<br />

- Туж усто ужрад.<br />

Шумпотӥсько, пыриськи<br />

шуыса. Малпасько, умойгес<br />

но эктыны быгатысал на.<br />

Мылкыды бурдъяськемын,<br />

- шумпотэ Соня Кулькова.<br />

Нылашлы 2 номинациын<br />

вормисе потыны удалтӥз:<br />

14-17 аресъемъёс куспын но<br />

нылъёс пӧлын. 14 аресъем<br />

Соня брейк-дансэн 3-тӥ арзэ<br />

выре ини. Малпа на азьланяз<br />

но пыриськылыны таӵе<br />

ужрадъёсы.<br />

АЛОН<br />

Дась-а пинал<br />

огназ улыны?<br />

Любовь МИХАЙЛОВА<br />

Гуртысь пиналъёс<br />

дышетскыны городэ<br />

кошко. Кызьы<br />

валано, дась-а соос<br />

таӵе воштӥськонлы,<br />

вера Ижысь «Подросток»<br />

центрысь специалист<br />

Фира Газизова.<br />

- Котькуд пиналэз<br />

урод сямъёслэсь утеммы<br />

потэ, - шуэ Фира Ниязовна.<br />

- Соин ик школаосы,<br />

техникумъёсы лекциосын<br />

потаськомы. Пиналъёсын<br />

вераськеммы бӧрсьы<br />

котьку кенешиськомы<br />

школалэн директореныз<br />

но воштӥсеныз. Милемлы<br />

одно ик валано: дась-а<br />

9-тӥ классэз йылпумъясь<br />

нылпи семьяезлэсь люкиськыса<br />

улыны? Уг шуыны<br />

быгатоз-а, наркотик,<br />

курыт юон веръяны дэмласьёс<br />

шедизы ке?<br />

Тросэз гурт пиналъёс,<br />

9-тӥ классэз йылпумъяса,<br />

кошко городэ: пыро<br />

техникумъёсы, бӧрысь<br />

вылӥ образование басьто<br />

яке ужаны интыясько.<br />

Со туж шумпотымон. Но<br />

вань сыӵеосыз но, кудъёсыз<br />

йыромо город улонэ...<br />

Шонер сюрес вылысь<br />

нырысь ик кожыто йырез<br />

усыкмытӥсь суретъёс.<br />

Куд-огез наркотик<br />

шӧмъяса вылысь но ассэ<br />

ачиз ворме, нош мукетыз<br />

нӧдэ вые, уг шедьты кужым<br />

отысь потыны.<br />

15-16 аресъем нылъёс-пиос<br />

понна нырысетӥ<br />

интыын луэ яратон, синмаськон.<br />

Таин сэрен<br />

ӵемысь ог-огзылы вӧсь<br />

каро, асьсэзыз быдто.<br />

Кылсярысь, огез пияш<br />

нылашен «ВКонтакте»<br />

сайтын вераськемзэс<br />

ваньмызлы адӟиськись<br />

интые поттӥз. Нылаш<br />

йыркуръяськыса, возьдаськыса<br />

ассэ быдтыны<br />

турттэ вал. Ярам, дыраз<br />

кутӥзы, психологен лулысь-сюлмысь<br />

вераськонъёс<br />

бере ныл выльысь<br />

дышетсконзэ азьланьтӥз.<br />

Егитъёс тазалыксэс<br />

чакланы уг валало, кинэн<br />

сюрем кушласько но<br />

- ВИЧ, гепатит, мукет паласькись<br />

висён шедьто.<br />

Соин ик ми тыршиськомы<br />

валэктыны быдэ вуымтэ<br />

пиналъёслы: мар со<br />

урод но ӟеч, мар кароно,<br />

секыт учыре сюрид ке.<br />

Вунэтоно ӧвӧл: 15-<br />

16 аресъемъёслы кулэ<br />

анай-атайзылэн юрттэмзы,<br />

яратэмзы. Соин ик<br />

вераммы потэ: рос-прос<br />

тодматӥськоно нылпилэн<br />

вуоно дышетскон интыеныз,<br />

дышетӥсьёсыныз. Со<br />

сяна, пиналэн ӵемгес вераськоно,<br />

тодоно, кыӵе<br />

ужъёсыз, сюлмаськонъёсыз.<br />

Соку гинэ со шӧдоз, макем<br />

со тӥледлы дуно.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!