E_LAI_12_2018_promo

Siły powietrzne
Rosyjskie siły powietrzne mają już ponad 100 samolotów bombowych Su-34
i niedługo dostaną pierwsze w zmodernizowanej wersji Su-34M.
Fot. Piotr Butowski
Piotr Butowski
Nowe wersje Su-34
zwiększą rosyjski potencjał rozpoznania
i walki elektronicznej
W październiku 2018 r. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej ogłosiło przetarg na wykonanie w czterech
samolotach Su-34 przeróbek niezbędnych dla użycia zunifikowanych zasobników rozpoznawczych,
w tym założenie wysięgników. Wartość prac ma wynieść 256,565,872 ruble, czyli 3,9 mln USD. Kontrakt
miał zostać zawarty w listopadzie 2018 r., a jego wykonanie jest zaplanowane na 2018 i 2019 r.
Ten w sumie niewielki kontrakt odświeżył nam
w pamięci samolot Su-34, nieco schowany
w cieniu nowych rosyjskich myśliwców Su-57
i Su-35. Tymczasem samolot bombowy Su-
34 będzie w najbliższych latach ważniejszy dla Rosjan
niż myśliwce. Flota samolotów myśliwskich została
w ostatnim dziesięcioleciu niemal całkowicie odnowiona,
do wymiany pozostaje zaledwie kilkadziesiąt
niezmodernizowanych MiG-29 i Su-27. Natomiast
w klasie taktycznych samolotów uderzeniowych
i rozpoznawczych nadal pozostaje w Rosji prawie
200 samolotów Su-24. Ich produkcja skończyła się
w 1992 r., a więc mają one już około 30 lat i będą
stopniowo wymagały zastąpienia. Szczególnie ważne
dla rosyjskiego lotnictwa wojskowego są specjalistyczne
wersje Su-34 – rozpoznawcza i walki elektronicznej.
Rozpoznanie w zasobnikach
Jedynym taktycznym samolotem rozpoznawczym
w Rosji jest Su-24MR; w siłach powietrznych jest
ich około sześćdziesięciu, jeszcze około tuzina ma
marynarka wojenna. Przed laty planowano zastąpienie
ich przez samolot rozpoznawczy Su-27R z częścią
wyposażenia wbudowaną w płatowiec, ale ten
samolot nie powstał. Obecnie podejście się zmieniło
i Su-34 dostaje kompleks wyposażenia rozpoznawczego
BKR-3 (Bazowyj Kompleks Razwiedki; inaczej
izdielije M400a) firmy NII Kułon z Moskwy w podwieszanych
uniwersalnych zasobnikach rozpoznania
UKR (Uniwersalnyj Kontejner Razwiedki). Program
badawczo-rozwojowy systemu rozpoznawczego
BKR-3 ma kryptonim Antrakt i został on zamówiony
jeszcze 17 kwietnia 1989 r.; później był wielokrotnie
korygowany.
Su-34 walczą w Syrii od jesieni 2015 r. Początkowo były tam cztery bombowce, jesienią 2017 r. ich liczba osiągnęła stan
10-14 sztuk, a obecnie znów zmniejszyła się do czterech-sześciu. Fot. Piotr Butowski
Głównym sensorem rozpoznania radiolokacyjnego
dla Su-34 jest stacja radiolokacyjna obserwacji
bocznej M402 Pika-M firmy NII Kułon, umieszczona
w zasobniku UKR-RL (radiolokacyjny). Stacja radiolokacyjna
pracuje w zakresie X, rozdzielczość liniowa
wynosi 1-2 m, a masa radaru – 300 kg (to dane dla
wersji oferowanej na eksport i nazwanej Abstrukcija).
Drugi zasobnik UKR-RT (radiotechniczny) mieści
aparaturę rozpoznania radiowego M410 robioną
przez instytut CNIRTI z Moskwy. Trzeci zasobnik
z tej serii, optoelektroniczny UKR-OE mieści
kamerę telewizyjną Antrakt-TW (rozdzielczość 0,5
m z wysokości 500 m) oraz dwuzakresowy skaner
liniowy w podczerwieni M433 Raduga-WM, rejestrujący
różnicę temperatury 0,3 stopnia z rozdzielczością
kątową 0,3 minuty. Oprócz sensorów, w każdym
z zasobników jest aparatura rejestracji danych
oraz szerokopasmowy kanał radiowy przekazujący
informację w czasie realnym do naziemnego punktu
odbioru i opracowania danych. Sądząc z przetargu,
o którym wyżej, adaptacja samolotu myśliwsko
-bombowego Su-34 do podwieszania zasobników
serii UKR i wykonywania zadań rozpoznawczych jest
prosta (koszt około 1 mln USD) i może być wykonana
dla dowolnego samolotu.
Próby w locie zasobników UKR na samolocie
Su-34 rozpoczęły się w 11 lipca 2013 r. Jako pierwszy,
w grudniu 2014 r. próby zakończył zasobnik
40
Lotnictwo Aviation International GRUDZIEŃ 2018