agkyra_47-2008

Ἄγκυρα Ἐλπίδος
πύλη ὑπάρχει ἄνοιγμα πού τό ἔλεγαν «τρύπα
τοῦ φονιά», γιατί ἀπό ἐκεῖ ἔριχναν καυτό
λάδι ἤ μολύβι ἐναντίον ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι
προσπαθοῦσαν νά εἰσέλθουν βίαια στό μοναστήρι.
Στό κέντρο τοῦ ἐσωτερικοῦ περιβόλου
βρίσκεται ὁ ναός, μικρός καί κατανυκτικός,
μέ δυό κλίτη. Τό ἕνα, τό ἀρχαιότερο, εἶναι
ἀφιερωμένο στή Θεοτόκο (8 Σεπτεμβρίου)
καί τό ἄλλο στόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Θεολόγο
(26 Σεπτεμβρίου).
Στό ἀριστερό κλίτος διατηροῦνται τοιχογραφίες,
ἐνῶ στό τέμπλο ὑπάρχουν μερικές
ἀξιόλογες εἰκόνες τοῦ 18ου αἰώνα. Μικρή
πόρτα ὁδηγεῖ ἀπό τόν ναό στό μουσεῖο
εἰκόνων καί ἔργων ἐκκλησιαστικῆς τέχνης.
Μεταξύ τῶν σημαντικῶν εἰκόνων πού φυλάσσονται
ἐδῶ εἶναι ἡ μικρή εἰκόνα τῆς
Ἁγίας Ἀναστασίας, τοῦ ἔνθρονου Χριστοῦ,
τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Προδρόμου καί ἡ πολυπρόσωπη
ἐκείνη μέ τόν τίτλο «Μέγας εἶ
Κύριε» τοῦ Ἰωάννη Κορνάρου, ἡ ὁποία φιλοτεχνήθηκε
τό 1770.
Σέ ἕνα ἄλλο μουσεῖο στό ἰσόγειό της
ἀνατολικῆς πτέρυγας φυλάσσονται ἐκκλησιαστικά
σκεύη καί κειμήλια ἀπό τήν ἱστορία
τῆς Μονῆς.
Χαρακτηριστικό εἶναι καί τό κωδωνοστάσιο,
τό ὁποῖο ἔχει ὕψος 33 μ. καί κατασκευάστηκε
ἀρχικά ἀπό τόν ἡγούμενο Παντόγαλο
καί μετά τήν κατάρρευσή του ἀπό τόν
Κύριλλο Σμιρίλιο. Βρίσκεται
χωριστά ἀπό τόν ναό, μπροστά
ἀπό τό βορινό κλίτος.
Τά τελευταῖα χρόνια ἔγινε
προσπάθεια γιά τήν ἀποκατάσταση
τοῦ κτιριακοῦ συγκροτήματος
στήν ἀρχική του μορφή.
Ἡ ἱστορική Μονή Τοπλοῦ
ἀποτελεῖ ἕνα ἀπό τά πιό σπουδαία
θρησκευτικά κέντρα τῆς
Κρήτης, μέ μεγάλη ἐθνική καί
κοινωνική προσφορά.
Ἐνδεικτική βιβιογραφία
Νικ. Ἰ. Παπαδάκη: Ἡ ἐκκλησία τῆς Κρήτης. Ἐπισκοπαί
– Μοναί, Χανιά 1936.
Γ. Κ. Σπυριδάκη: «Ἐνθυμήσεις ἐκ τῆς Μονῆς
Κυρίας Ἀκρωτηριανῆς», Ἑλληνικά, τόμ. Ε´ (1932).
Ἐμμ. Σ. Ἀγγελάκη: Σητειακά, Ἀθῆναι 1935
Νίκου Ψιλλάκη: Βυζαντινές ἐκκλησίες καί μοναστήρια,
ἐκδόσεις Καρμάνωρ.
Μ. Καταπότη: Περιοδικό Μύσων, τόμ. Α´ (1932) σελ.
4–15, 17–20 καί 37-39.