agkyra_47-2008
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ἄγκυρα Ἐλπίδος<br />
ἐπιδρομές στά γύρω, γιά νά ἐκδικοῦνται πιέσεις<br />
χριστιανῶν πού ἦσαν φίλοι ἤ συγγενεῖς τους.<br />
Μά αὐτό δέν μποροῦσε νά διαρκέσει πολύ κι οἱ<br />
Τοῦρκοι ὀργάνωσαν μία συστηματική ἐκστρατεία<br />
γιά νά καταστρέψουν τή φωλιά τῶν ἀτίθασων ἀσήδων».<br />
Στή συνέχεια ὁ Μουρέλλος ἀναφέρει ὅτι ὁμάδα<br />
200 ἀνδρῶν ἀποβιβάστηκαν στήν Κάτω Ζάκρο καί,<br />
ἀφοῦ ἀνάγκασαν ἕνα χριστιανό μέ τήν ἀπειλή τοῦ<br />
θανάτου νά τούς ὁδηγήσει στά Σκαλιά, διανυκτέρευσαν<br />
στήν περιοχή πού ὀνομάστηκε μετά<br />
Μαῦρος Κάμπος (λίγο πιό κάτω ἀπό τά Σκαλιά).<br />
Ὅταν ἀποκοιμήθηκαν, βρῆκε τήν εὐκαιρία ὁ χριστιανός<br />
ὁδηγός καί εἰδοποίησε τούς Σκαλιῶτες πού<br />
ἔτρεξαν ἀμέσως στό χῶρο πού τούς ὑπέδειξε καί<br />
κατέσφαξαν τούς Τούρκους, ἐκτός ἀπό ἕναν πού<br />
τόν ἔστειλαν νά φέρει τά μαντάτα στούς δικούς<br />
τους καί νά τούς πεῖ νά μήν τολμήσουν ξανά νά<br />
πραγματοποιήσουν ἐπίθεση κατά τῶν Σκαλιῶν.<br />
Καί φαίνεται ὅτι τρομοκρατήθηκαν καί δέν<br />
τόλμησαν ποτέ πιά νά ἐπιτεθοῦν κατά τῶν Σκαλιῶν.<br />
Πέτυχαν ὅμως τό στόχο τους ἀργότερα, ὅπως<br />
θά δοῦμε παρακάτω, μέ τήν προδοσία τοῦ παπα-<br />
∆ράκου, ἀπό τή Ζῆρο, κατά τόν Μουρέλλο ἤ τοῦ<br />
παπα-Φραγκιᾶ, κατά τόν Μιχ. Καταπότη ἤ τοῦ<br />
παπα-Γιάννη, κατ’ ἄλλη μαρτυρία.<br />
Πρίν ὅμως ἀναφέρουμε λεπτομερέστερα τά σχετικά<br />
μέ τό τραγικό τέλος τῶν Σκαλιωτῶν, καί γιά<br />
νά ἀξιολογηθεῖ καλύτερα ὁ τιτάνιος ἀγώνας καί<br />
ἡ πολύτιμη προσφορά τους στό δοκιμαζόμενο χριστιανικό<br />
λαό τῆς περιοχῆς μας, ἄς δοῦμε, σέ σύντομη<br />
ἀναφορά, τά ἀκόλουθα θέματα:<br />
1. Πῶς ἐξελίχθηκαν τά γεγονότα τά σχετικά μέ<br />
τήν κατάληψη τῆς Κρήτης καί τῆς Ἐπαρχίας Σητείας<br />
ἀπό τούς Τούρκους.<br />
2. Ποιά ἦταν ἡ συμπεριφορά τῶν Τούρκων ἀπέναντι<br />
στούς Κρητικούς καί τί ἀνάγκασε πολλούς<br />
ἀπ’ αὐτούς, καί ἰδιαίτερα τούς Σκαλιῶτες, νά<br />
σχηματίσουν τίς πρῶτες ἀντάρτικες ὁμάδες τῆς περιοχῆς.<br />
3. Πότε καί πῶς δημιουργήθηκαν τά γενιτσαρικά<br />
σώματα, ποιά ἦταν τά χαρακτηριστικά καί ἡ<br />
δράση τους, πού ἐξώθησαν ἐπίσης τούς χριστιανούς<br />
νά ἀναπτύξουν ἀνταρτική δράση.<br />
4. Τί εἶναι γνωστό ἀπό τήν παράδοση γιά τή σφαγή<br />
τῶν Σκαλιωτῶν, καί<br />
5. Σέ ποιά περίπου χρονική περίοδο ἐντάσσεται<br />
ἡ δράση τους καί ἡ σφαγή τους, μέ δόλο, ἀπό τούς<br />
Τούρκους.<br />
1. Τά γεγονότα τά σχετικά μέ τήν κατάληψη τῆς Κρήτης<br />
καί τῆς Ἐπαρχίας μας ἀπό τούς Τούρκους:<br />
Ἡ Κρήτη (καί ἡ Σητεία) καταλήφθηκε ἀπό τούς<br />
Τούρκους ὕστερα ἀπό μακροχρόνιο πόλεμο ἀνάμεσα<br />
στούς Βενετούς καί στούς Τούρκους, πού ἄρχισε<br />
τό 1645 καί τελείωσε τό 1669.<br />
Ἡ τελική προσπάθεια τῶν Τούρκων γιά τήν κατάληψη<br />
τῆς Κρήτης ἄρχισε τήν 23η Ἰουνίου 1645<br />
μέ τήν κατάληψη τῶν Χανίων. Ἀκολούθησε ἡ κατάληψη<br />
τοῦ Ρεθύμνου, τό Νοέμβριο τοῦ 1646, καί<br />
στή συνέχεια ἡ ἐπί εἰκοσαετία (1648-1669) πολιορκία<br />
τοῦ Χάνδακα κατά τή διάρκεια τῆς ὁποίας<br />
οἱ εἰσβολεῖς ἐπιδόθηκαν μέ ἰδιαίτερη ἀγριότητα<br />
σέ ληστρικές ἐπιχειρήσεις καί σέ σύντομο χρονικό<br />
διάστημα, παρά τίς ἀπελπισμένες προσπάθειες<br />
Βενετῶν καί Ἑλλήνων νά τούς σταματήσουν,<br />
κατόρθωσαν νά ἐρημώσουν σχεδόν τό μεγαλύτερο<br />
μέρος τῆς ὑπαίθρου καί νά καταλάβουν τό Ἡράκλειο,<br />
ἐνῶ παράλληλα ἄλλα τουρκικά στρατεύματα<br />
στράφηκαν κατά τῆς ὑπόλοιπης Ἀνατολικῆς<br />
Κρήτης καί τήν κατέλαβαν (ἀρχικά κατέλαβαν<br />
τό Λασίθι, στή συνέχεια τό Μεραμπέλλο καί<br />
τήν Ἱεράπετρα καί τελευταῖα τή Σητεία).<br />
Στήν Ἐπαρχία Σητείας εἰσέβαλαν οἱ Τοῦρκοι,<br />
κατά τό 1648. Ἡ εἰσβολή στή Σητεία ἔγινε ἀπό τρία<br />
διαφορετικά σημεῖα: ἀπό τόν Περιστερά (ἤ Καθαράδες,<br />
ἀπό τό νότιο μέρος), ἀπό τόν Μπέμπονα<br />
(ἀπό τό κέντρο) καί ἀπό τή Μαλαύρα (ἀπό τό<br />
βόρειο μέρος). Ποιό ἦταν τό ἀκριβές δρομολόγιό<br />
τους γιά τή Σητεία δέν εἶναι γνωστό.<br />
2. Ποιά ἦταν ἡ συμπεριφορά τῶν Τούρκων ἀπέναντι<br />
στούς Κρητικούς πού ἀνάγκασε πολλούς ἀπ’ αὐτούς<br />
νά σχηματίσουν τίς πρῶτες ἀντάρτικες ὁμάδες.<br />
Ἄν ὅμως τό δρομολόγιο γιά τή Σητεία εἶναι<br />
ἄγνωστο, γνωστές ἱστορικά εἶναι οἱ βαρβαρότητες<br />
τῶν Τούρκων εἰσβολέων στή Σητεία, τήν<br />
ὁποία εἶχαν ἐγκαταλείψει οἱ περισσότεροι κάτοικοί<br />
της πού πιθανόν κατέφυγαν στά ὀχυρά φρούρια<br />
τοῦ ἐσωτερικοῦ της, τό Λιόπετρο καί τό Μόντε<br />
Φόρτε. Οἱ Τοῦρκοι τότε ἀνενόχλητοι δέν ἄφησαν<br />
τίποτε ὄρθιο στήν περιφέρεια τῆς Ἐπαρχίας.<br />
Ἡ μόνη ἀντίσταση πού συνάντησαν ἦταν ἔξω ἀπό<br />
τή Σητεία, δέν κατόρθωσαν ὅμως νά καταλάβουν<br />
τό φρούριό της πού ὑπερασπιζόταν μέ γενναιότητα<br />
ὡς φρούραρχος ὁ Γάλλος ταξίαρχος Βατάια. Ἡ<br />
πόλη ὅμως γνώρισε μεγάλη καταστροφή καί οἱ λιγοστοί<br />
κάτοικοι πού εἶχαν μείνει σ’ αὐτήν καταταλαιπωρήθηκαν.<br />
Ἀπό τά φρούρια τῆς Σητείας, ἡ Καζάρμα διατη-