Issue 407 = 25-06-2021

28 25/06/2021 «ÚÙ∂Ù
www.samajweekly.com
Óπ‘ºÏ ÏÈ≈Ó ÈÎappleÂ
appleΔ «¬’ ¡È≈Ê ÒÛ’Δ √Δ Õ ¿π√Á∂ Óª -Ï≈Í ¿π√˘ ¤Ø‡Δ ¿πÓapple «Úº⁄ ‘Δ
¤º‚ ’∂ ⁄ºÒ Ú√∂ Õ ¿π√Á≈ Í≈Ò‰ ÍØÙ‰ ¿π√Á∂ È≈È’∂ Í«appleÚ≈apple È∂ ’ΔÂ≈ Õ Óª
Ï≈Í ÂØ «ÏȪ ¿π√È∂ Ï‘π ‘Δ ¡œ÷≈ ‹ΔÚÈ
’º«„¡≈ Õ ‘apple √ºËapple ˘ ¡≈͉∂ «ÁÒ ¡øÁapple
‘Δ ÁÏ≈ «Ò¡≈ Õ ÏπºÒ∑ª Â∂ ‘Ó∂Ù≈ ⁄πºÍ appleº÷Δ Õ
¿π‘ È≈È’∂ ÿapple √≈apple∂ ’øÓ ’appleÁΔ Â∂ ¡≈͉Δ
ÍÛ≈¬Δ ÚºÒ «Ë¡≈È «ÁøÁΔ Õ Íapple ’Á∂ ’Á∂
¿π‘ √Ø⁄ÁΔ «’ ‹∂’apple ¿π√Á∂ Óª - Ï≈Í È‘ƒ
ª ¿π√Á∂ Í«appleÚ≈apple «Úº⁄ ¿π√Á∂ ⁄≈⁄∂ , Â≈¬∂
¡≈«Á ’Ø¬Δ Âª ‘ØÚ∂◊≈ «Îapple ¿π‘ ¿π√ ˘
«’¿πø ÈΔ «ÓÒÁ∂ Õ ¿π√Á≈ «ÁÒ ’appleÁ≈ √Δ
«’ ¿π‘ ¿πº‚ ’∂ ¡≈͉∂ «Íø‚ Í‘πø⁄ ‹≈Ú∂ Â∂
√Ì ˘ «ÓÒ∂ Õ Íapple ¿π‘ Ӌϱapple √Δ Õ «Îapple
¿π√Á≈ «Ú¡≈‘ ‘Ø «◊¡≈ ª ¿π√È∂ ¡≈͉∂
ÍÂΔ ˘ ¡≈Í‰Δ «¬º¤≈ Áº√Δ «’ ¿π‘
¡≈͉≈ Í∂’≈ «Íø‚ Á∂÷‰≈ ⁄≈‘πøÁΔ Âª ÍÂΔ
È∂ ◊ºÒ ÓøÈ Ò¬Δ Õ ¡≈͉∂ «Íø‚ Í‘πø⁄ ’∂
¿π‘ «’√∂ ÂØ∫ ÿapple Á≈ ÍÂ≈ Íπº¤ ’∂ ÿapple
ÍappleÓ‹ΔÂ ’œapple
Íπ‘ø⁄Δ Â∂ ÿapple ‹≈ ’∂ ¡≈͉∂ Í«appleÚ≈apple ˘
¡≈Í‰Δ Í«‘⁄≈‰ Áº√Δ Õ appleΔ Á∂ Â≈«¬¡≈
‹Δ È∂ ¡≈͉∂ Ìapple≈ ÁΔ ¡≈÷appleΔ «ÈÙ≈ÈΔ ˘ ÿπº‡ ’∂ ◊Ò È≈Ò Ò◊≈ «Ò¡≈ Õ
√≈apple∂ ÌÀ‰ Ìapple≈Ú≈ È∂ Ï‘π ¡≈˙ Ì◊ ’ΔÂΔ Õ
appleΔ ˘ Í«‘ÒΔ Ú≈apple ¡≈Í«‰¡≈ ÁΔ Óπ‘ºÏ Á≈ ¡«‘√≈√ ‘Ø«¬¡≈Õ √≈apple≈
«Íø‚ appleΔ ˘ «ÓÒ‰ ¡≈«¬¡≈ «¬√ ’apple’∂ ¿π‘ ’πfi «ÁÈ ¿πºÊ∂ ‘Δ appleπº’ ◊¬Δ Õ
«¬º’ «ÁÈ ÷∂ «Úº⁄ √Àapple ’apple«Á¡ª ¿π√˘ «¬º’ Ϙπapple◊ «Ó«Ò¡≈ Â∂ ’«‘‰
Òº«◊¡≈ , ËΔ¬∂ ! ¡≈‘ «‹‘ÛΔ ˜ÓΔÈ «Úº⁄ ±ø ÷ÛΔ ‘À, «¬‘ √’±Ò ÁΔ ’øË
È≈Ò Òº◊ÁΔ ‘؉ ’apple’∂ Â∂apple∂ Ï≈Í ÁΔ «¬º¤≈ √Δ «’ «¬‘ √’±Ò ˘ Á≈È Á∂ Á∂Ú∂
Íapple ¡‰‘Ø‰Δ ˘ ’œ‰ appleØ’∂ ? ¿π‘ Á≈È ’appleÈ ÂØ∫ Í«‘Òª ‘Δ Âπapple «◊¡≈ Õ «¬‘
√π‰ ’∂ appleΔ ÁΔ¡ª ¡º÷ª Ìapple ¡≈¬Δ¡≈ Â∂ ¿π‘ ¡≈͉∂ √‘πapple∂ ÿapple Ú≈«Í√ ¡≈
◊¬Δ Íapple ‘apple appleØ‹ ‘π‰ ¿π√Á≈ Â≈«¬¡≈ , Â≈¬Δ ,Ϻ⁄∂ Â∂ ̱¡ª ¿π√ È≈Ò ÎØÈ
Â∂ ÿø«‡¡ª ϺËΔ ◊ºÒª ’appleÁ∂ Â∂ ¿π‘Ȫ ÁΔ Óπ‘ºÏ ¡º◊∂ appleΔ ˘ ÁπÈΔ¡ª ÁΔ
‘apple ⁄Δ˜ «Îº’Δ Òº◊ÁΔ Õ Íapple appleΔ ˘ ¿π√ Ϙπapple◊ ÁΔ ◊ºÒ Ï‘π Ô≈Á ¡≈ÁΔ
Â∂ «¬’ «ÁÈ ¿π√È∂ ¡≈͉∂ ÍÂΔ ˘ «’‘≈ , ’Δ ‘Ø«¬¡ª ? ‹∂’apple Ó∂apple≈ Ï≈Í
«‹øÁ≈ È‘ƒ Íapple ¿π√ ÿapple Â∂ ¿π√ ‹ÓΔÈ «Úº⁄ Ó∂apple∂ «ÍÂ≈ Á≈ «‘º√≈ √Δ Õ ÓÀ˘
¡≈͉∂ Ò¬Δ ¿πÊØ∫ ’πfi È‘ƒ ⁄≈‘ΔÁ≈ Ï√ ÓÀ ¡≈͉∂ «ÍÂ≈ ÁΔ ¡≈÷appleΔ «¬º¤≈
ͱappleΔ ’appleÈΔ ⁄≈‘πøÁΔ ‘ª Â∂ ÓÀ ˜ÓΔÈ Á≈ ’πºfi «‘º√≈ √’±Ò ˘ Á≈È Á∂‰≈ ⁄≈‘πøÁΔ
...ÓÀ Â≈«¬¡≈ ‹Δ È≈Ò ◊ºÒ ’appleÁΔ Õ
¬∂È≈ ’«‘ appleΔ ÁπÏ≈apple≈ «Íø‚ Í‘πø⁄Δ Â∂ ◊ºÒ ’ΔÂΔ Õ ¬∂È≈ √π‰Á∂ ‘Δ √Ì Á∂
Â∂Úapple ÏÁÒ ◊¬∂ Â∂ Â≈«¬¡≈ «÷ºfi ’∂ ÏØ«Ò¡≈ «’‘ÛΔ ˜ÓΔÈ ÁΔ ◊ºÒ ’appleÁΔ
’πÛ∂ ! «’øÈΔ¡≈ ’ÏΔÒÁ≈appleΔ¡ª ÓÀ «¬’ºÒ∂ È∂ «ÈÌ≈¬Δ¡≈...Â∂apple∂ Ï≈Í Á∂ ÓappleÈ∂
ÁΔ¡ª √≈appleΔ¡ª apple√Óª ÓÀ ’ΔÂΔ¡ª..‘π‰ ±ø ˜ÓΔÈ ÒÀ‰ ¡≈ ◊¬Δ .. ⁄ÒΔ ‹≈
«¬√ ÿapple ⁄Ø «¬ºÊ∂ ’πfi È‘ƒ Â∂apple∂ Ï≈Í Á≈... appleΔ √Ø⁄ apple‘Δ √Δ ÚΔ √Ì ÂØ∫ Úº‚Δ
«‹øÓ∂Ú≈appleΔ Âª ÓÀ √Δ ¡≈͉∂ Ï≈Í ÁΔ Íapple ÓÀ˘ ª ’ÁΔ Íπº«¤¡≈ ‘Δ È‘ƒ Â∂
appleΔ È∂ √≈apple∂ Í«appleÚ≈apple ÁΔ¡ª ¡º÷ª «Úº⁄ ¡≈͉∂ Ò¬Δ ÈÎapple Á∂÷Δ Õ appleΔ ÍÂΔ
Á∂ ◊ºÒ Òº◊ ÌπºÏ≈ Ó≈apple ’∂ apple؉ Òº◊Δ Â∂ ÿapple Ú≈«Í√ ¡≈ ◊¬Δ Õ «¬√ «ÁÈ ÂØ
Ï≈¡Á È≈ ’Á∂ appleΔ È∂ ¡≈͉∂ Í«appleÚ≈apple È≈Ò ◊ºÒ ’ΔÂΔ Â∂ È≈ ’Á∂ ¿π√ Á∂
Í«appleÚ≈apple È∂ Õ appleΔ ˘ «¬√ Óπ‘ºÏ ÏÈ≈Ó ÈÎapple º’ Á∂ √¯apple È∂ ÂØÛ ’∂ appleº÷
«ÁºÂ≈ Â∂ ¿π‘ Ó«‘√±√ ’appleÁΔ «’ √º⁄ ‘Δ «’‘≈ «’√∂ È∂:-
Óπ‘ºÏª Á∂ Ù«‘apple È∂ Â∂ Ò≈¬∂ ȯappleª Á∂ ‚∂apple∂ È∂
¬∂Ê∂ ÍÀ√∂ Ò¬Δ ‘Δ ÒØ’ Ó∂apple∂ Â∂ ÍÀ√∂ Ò¬Δ ‘Δ Â∂apple∂ È∂ Õ
¤∂ ’π Ó‘ΔÈ∂ Íø‹≈Ï ÁΔ¡ª «ÚË≈È √Ì≈
⁄؉ª «Úº⁄ Ï≈’Δ ‘È,Íapple «Í¤Ò∂ ¤∂
Ó‘Δ«È¡ª ÂØ∫ Íø‹≈Ï Â∂ ¿π‘ È∂Â≈ «‹È∑ª È∂
apple≈‹ÈΔÂΔ ˘ «¬º’ appleπ˜◊≈apple √Ó«fi¡≈ ‘Ø«¬¡≈
‘ÀÕ¿πÈ∑ª √ÌȪ ÁΔ «È◊∑≈ Í«‘Òª «‡’‡ ⁄؉ª
Ò¬Δ ÍÃ≈Í ’appleÈ Ò¬Δ ‘À Í≈apple‡Δ ⁄≈‘∂ ’جΔ
ÚΔ ‘ØÚ∂Õ√Ì ÂØ∫ Ì≈apple± È∂Â≈Úª ÁΔ √Ø⁄ ‘À ‹Ø «’
¿πÍappleÒΔ ’πapple√Δ ÁΔ Ì≈Ò «Úº⁄ ‘ÈÕÓπÙ«’Ò
«¬‘ ‘À «’ Óπº÷ ÓøÂappleΔ ÁΔ ’πapple√Δ «¬’ ‘πøÁΔ ‘À
Íapple ÁØ ’π Á‘≈«’¡ª ÂØ∫ Íø‹≈Ï «Úº⁄ ⁄؉ª Á≈
«Ï◊Ò Úº‹‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ‘Δ ÁØ ’π Áapple‹È
’øÓ ⁄Ò≈¿± È∂Â≈Úª ÁΔ «È◊∑≈ Óπº÷ ÓøÂappleΔ ÁΔ
’πapple√Δ ÚºÒ ‘πøÁΔ ‘À ÊØÛ∑≈ «Í¤ª‘ ÚºÒ fi≈Â
Ó≈apple ’∂ Ú∂÷ØÕÁØ Óπº÷ apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ¡ª È∂
ª Óπº÷ ÓøÂappleΔ Á≈ ·ºÍ≈ ¡≈͉∂ ¿πºÂ∂ ͺ’≈ ‘Δ
Ò◊≈ ’∂ appleº«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À,‹Ø appleπ’≈Ú‡ ÷‚?∑Δ
’appleÈ Ú≈Ò∂ «Á√Á∂ ‘È ¿πÈ∑ª ˘ ⁄Ø◊≈ Í«‘Òª
‘Δ Í≈¿π‰≈ ⁄≈¨ ’apple «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈
‘ÀիͤÒΔ¡ª «ÚË≈È √Ì≈ ⁄؉ª «Ú⁄ ÂΔ√appleΔ
ÈÚƒ Í≈apple‡Δ ˘ Óπº÷ ÓøÂappleΔ ÁΔ ’πapple√Δ «ÓÒ
‹ªÁΔ Íapple ’πapple√Δ ÁΔ ÒÛ≈¬Δ È∂ Í≈apple‡Δ Á≈
¡≈Ë≈apple ‘Δ ’Ó˜Øapple ’apple ’∂ appleº÷ «ÁºÂ≈ÕËappleÓ Á∂
È≈Ó Â∂ √Ê≈Í ‘Ø¬Δ apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ
È∂Â≈ ’πapple√Δ ˘ ¡≈Í‰Δ ‹ºÁΔ ‹≈«¬Á≈Á ‘Δ
√Ó«fi¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ«¬º’ Í≈apple‡Δ ÁΔ «÷º⁄ ˱‘
ÁΔ ÒÛ≈¬Δ ⁄Ò apple‘Δ ‘À ÂΔ√appleΔ Í≈apple‡Δ ÁΔ
Ïπ‰ÂΔ ÈÚƒ ¤∂ÛÈΔ ÍÚ∂◊Δ «ÎÒ‘≈Ò ¿πÈ∑ª
Á≈ ¡≈Ë≈apple Ï‘πÂ≈ Әϱ ȑƒÕ
’∂∫Áapple √apple’≈apple È∂ ÷∂ÂΔ √ÏøËΔ «ÂøÈ ’≈Ò∂
’≈˘È Í≈√ ’ΔÂ∂ ª √≈‚∂ «’√≈È Â∂ Ó˜Á±apple
’≈˘Èª ˘ appleºÁ ’apple≈¿π‰ Ò¬Δ «ÁºÒΔ ÁΔ¡ª
Ïapple±‘ª ÿ∂apple ’∂ ÏÀ·∂ ‘ÈÕ«ÚË≈È √Ì≈ ÁΔ¡ª
⁄؉ª Ò¬Δ Íø‹≈Ï Á∂ Ú؇appleª ˘ √Ø⁄‰≈
⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À ‹ÁØ∫ «ÂøÈ ’≈Ò∂ ’≈˘È Í≈√ ‘Ø apple‘∂
√È Âª √≈‚Δ¡ª apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ¡ª
’≈˘È Á∂ ‘º’ «Úº⁄ √È ‹ª «ÚappleØË «Ú⁄ ‘π‰
Â’ Í≈apple‡Δ¡ª ¡√ÒΔ apple±Í ¡≈͉≈ √ͺه
È‘ƒ ’apple √’Δ¡ªÕÍ≈appleÒΔÓÀ∫‡ «Ú⁄ √πapple ’πfi
‘Øapple ‘πøÁ≈ ‘À ‹ÁØ∫ Íø‹≈Ï «Úº⁄ ⁄؉ª Á≈
⁄∂Â≈ ¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À ª √πapple κ‡ ÏÁÒ
‹ªÁ≈ ‘ÀÕ«¬º’ apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ ‹Ø
’∂∫Áapple √apple’≈apple ÁΔ Ì≈◊ΔÁ≈apple √Δ
’˘È Í≈√ ’apple≈¿π‰ Ú∂Ò∂ ÓØ„∂ È≈Ò
ÓØ„≈ ‹Ø‚? ’∂ ÷‚?∑Δ √Δ,Íapple √≈‚Δ
Í∂∫‚± Â∂ «’√≈ÈΔ Ú؇ Ì≈apple± ‘À
«’√≈Ȫ Â∂ Ó˜Á±appleª ÁΔ ¡≈Ú≈˜
Ú∂÷ ’∂ ’≈˘È Á∂ «ÚappleπºË „ØÒ’
Ú‹≈¿π‰Δ ⁄≈¨ ’ΔÂΔÕÍapple ’≈˘È
Í≈√ ‘؉ Ú∂Ò∂ «ÍÃø‡ Â∂ «Ï‹Ò¬Δ
ÓΔ‚Δ¡≈ apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ¡ª ÁΔ
¡≈Ú≈˜ √‘Δ apple±Í «Úº⁄ √≈‚∂ Â’
Í‘πø⁄≈ «apple‘≈ √ΔÕÍapple «¬’ Á‘≈’∂ ÂØ∫
«Ï‹Ò¬Δ Â∂ √apple’≈appleΔ ÓΔ‚Δ¡≈ ’∂∫Áapple √apple’≈apple
Á∂ ‘º’ «Úº⁄ Ìπ◊ «apple‘≈ ‘À √Á’∂ ‹≈¬Δ¬∂
√Ø√Ò ÓΔ‚Δ¡≈ È∂ ‹Ø «’ «’√∂ Á∂ ÚΔ √º⁄ ¡Â∂
fi±· ÁΔ ¡√ÒΔ Â√ÚΔapple √≈‚∂ √≈‘Ó‰∂ ÷ØÒ∑ ’∂
appleº÷ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ
Íø‹≈Ï ÁΔ √apple’≈apple «’√ Í≈apple‡Δ ÁΔ Ï‰ÈΔ
‘À ¿π√ ˘ «’√≈È Ó˜Á±apple ÓØapple⁄∂ Á∂ «Âº÷∂
÷øÿ Á∂ Òº¤‰ ¡Â∂ Á∂√Δ «¬Ò≈‹
«¬’ ’‘≈Ú appleØ◊ Á≈ ÿapple ‘À ÷øÿ ¡√Ò «Ú⁄
ÁπºË ˘ «ÍÒ≈¿π‰ È≈Ò ÷øÿ «Ú⁄ ¡≈apple≈Ó
÷øÿ È≈Ò ’¬Δ «ÏÓ≈appleΔ¡ª ÎÀÒÁΔ¡ª ‘ÈÕ
«ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ
÷øÿ, ‹π’≈Ó, ÏÒ◊Ó ¡Â∂ «˜¡≈Á≈ ◊øÌΔapple
* «¬’ ÂØÒ≈ ◊πÛ ¡Â∂ ÁØ ÂØÒ≈ ◊ª Á∂ «ÿ˙ Á∂
«ÏÓ≈appleΔ¡ª Ï≈apple∂ √±⁄È≈ Úø‚‰≈ ¡Â∂ ¿π√ Á∂
È≈Ò «ÓÒ≈ ’∂ appleؘ≈È≈ √∂ÚÈ ’appleÈ È≈Ò √πº’Δ
¡Èπ√≈apple ’øÓ ’appleÈ≈ «’ ˜apple±appleΔ ‘ÀÕ
÷øÿ ÂØ∫ ¡≈apple≈Ó «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ ¤Ø‡∂ Ϻ«⁄¡ª Á∂
¡≈Ô±appleÚÀ«Á’ ¡Èπ√≈apple «’√∂ ÚΔ Âapple≈ Á∂ √appleΔapple
Í÷≈È≈ apple√Â∂ Â∂ «ÂøÈ-⁄≈apple ϱøÁª √appleØ∫ Á≈ Â∂Ò
«Úº⁄ appleØ◊ ‘؉ Á∂ «ÂøÈ ’≈appleÈ ‘πøÁ∂ ‘È,
‡Í’≈Á∂ apple«‘‰ È≈Ò ÚΔ ÷øÿ «Ú⁄ Ò≈Ì
Ú≈Â,«ÍºÂ,’Î, Ú≈ Á≈ ¡appleÊ Ú≈Ô±, «ÍºÂ Á≈
«ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ
¡appleÊ ◊appleÓΔ ¡Â∂ ’¯ Á≈ ¡appleÊ «⁄’È≈¬Δ ÂØ∫ ‘ÀÕ
* ÙπºË Ùapple∑Ø∫ Á∂ Â∂Ò «Ú⁄ A@ ◊Ã≈Ó ’≈Ò≈ ÈÓ’
ÂøÁappleπ√ √appleΔapple Ò¬Δ Ú≈Â, «ÍºÂ ¡Â∂ ’Î Á≈
«ÓÒ≈ ’∂ appleº÷ØÕ «¬√ È≈Ò Ïº«⁄¡ª ÁΔ ¤≈ÂΔ Â∂
√øÂπÒÈ ‘؉≈ ˜apple±appleΔ ‘ÀÕ «¬È∑ª Á≈ √øÂπÒÈ «Ú◊ÛÈ
Ó≈«ÒÙ ’appleØÕ Ú≈apple-Ú≈apple ÷øÿ ‘؉ ‘؉ Â∂ ¤∂ÂΔ
È≈Ò √appleΔapple appleØ◊Δ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬Δ «¬È∑ª Ï≈apple∂
‘Δ ‘ÒÁΔ ÁΔ ◊ø„Δ ˘ ⁄±√‰ È≈Ò ¡≈apple≈Ó
‹≈‰’≈appleΔ ‘؉≈ ‘apple∂’ «Ú¡’ÂΔ Ò¬Δ ˜apple±appleΔ ‘ÀÕ
«ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ
¡º‹ ◊ºÒ ’apple≈◊∂ ’Î ÁΔ.
* ’≈ÒΔ «Óapple⁄, Òœ∫◊ ¡Â∂ «ÓÙappleΔ «ÂøȪ ˘ Ïapple≈Ïapple
’Î, √appleΔapple «Ú⁄ ÏÒ◊Ó,‹π÷≈Ó,÷≈√Δ Á≈
Ó≈Âapple≈ «Ú⁄ ÒÀ ’∂ «¬’ ’ºÍ Í≈‰Δ «Ú⁄ Í≈ ’∂
ωÈ≈, ÷øÿ, ‹π’≈Ó, ◊Ò≈ ıapple≈Ï ‘؉≈ ¡Â∂ Ⱥ’
¿πÏ≈ÒØ ‹Á «¬‘ ⁄œÊ≈¬Δ apple«‘ ‹≈Ú∂ Â≈ Ò≈‘ ’∂
Ú◊‰≈ Ϻ«⁄¡ª Á∂ ‹ΔÚÈ ÁΔ¡ª ¡≈Ó ÿ‡È≈Úª
⁄≈‘ Á ∂Ïapple≈Ïapple ÿπº‡ Ìapple ’∂ ÍΔ Ò˙Õ ’Î Ú≈ÒΔ
‘πøÁΔ¡ª ‘ÈÕ«Îapple ÚΔ, ’πfi Ó≈Ó«Ò¡ª «Úº⁄, ÷ª√Δ
÷øÿ «Ú⁄ «˜¡≈Á≈ Ò≈ÌÁ≈«¬’ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ
¡Â∂ ‹π’≈Ó «ÈÓØÈΔ¡≈ ‹ª ÂÍ«Á’ (‡Δ. ÏΔ.)
* Íπapple≈‰Δ «¬ÓÒΔ E@ ◊Ã≈Ó ÒÀ ’∂ ¿π√ ˘ «¬’ ’ºÍ
«‹‘Δ¡ª ◊øÌΔapple «ÏÓ≈appleΔ¡ª Á∂ Òº¤‰ ‘πøÁ∂ ‘È
Í≈‰Δ «Ú⁄ Í≈ ’∂ ¿πÏ≈ÒØÕ ‹Á Í≈‰Δ ¡ºË≈
ÂÍ«Á’ Á≈ ª «¬‘ √º‹≈ ‘ºÊ ‘ÀÕ ’Î Ú≈ÒΔ
ÚÀÁ ¡ÓÈÁΔÍ «√øÿ Ï≈ÍÒ≈
apple«‘ ‹≈Ú∂ ª ¿π√ ˘ ⁄≈‘ Á∂ Ïapple≈Ïapple ÍΔ˙Õ
÷ª√Δ «Ú⁄ ÏÒ◊Ó «‚º◊ÁΔ ‘ÀÕ ‡Δ.ÏΔ. Áπ¡≈apple≈
«¬√ È≈Ò √≈‘ ÿπº‡‰ Ú≈ÒΔ ÷øÿ, ¡appleÊ≈Â
‘؉ Ú≈ÒΔ ÷øÿ Ï‘π √Ó∂∫ º’ Ïπ÷≈apple Â∂ ‹ÒÈ ˘
IIADFAADIF
¡«‹‘Δ ÷øÿ «‹√ ˘ ÷øÿÁ∂-÷øÿÁ∂ √≈‘
ÍÀÁ≈ ’appleÈ Á∂ Ï≈¡Á ¡≈ÁΔ ‘ÀÕ ¤≈ÂΔ «Ú⁄
«Ú⁄ Î≈«¬Á≈ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ
¡‡’‰ Òº◊∂, ¿π√ √«ÊÂΔ «Ú⁄ Ò≈ÌÁ≈«¬’
‡Δ.ÏΔ ’≈appleÈ ‹Ø ÷øÿ ‘πøÁΔ ‘À, ¿π‘ Ï‘π Â∂˜ ‘πøÁΔ
* ¡Áapple’ Á≈ apple√ ¡Â∂ Ù«‘Á ˘ Ïapple≈Ïapple Ó≈Âapple≈
‘πøÁ∂ ‘ÈÕ
‘ÀÕ ÷øÿÁ∂ √Ó∂∫ appleØ◊Δ Á∂ ◊Ò∂ ˘ Ï‘π ’ÒΔÎ ‘πøÁΔ
«Ú⁄ «ÓÒ≈ ’∂ «¬’ ⁄Ó⁄ ÁΔ Ó≈Âapple≈ «Ú⁄
* Ï∂apple Á∂ ’ØÓÒ-’ØÓÒ Íº«Â¡ª ˘ ÒÀ ’∂ ◊ª Á∂
‘À, √appleΔapple «Ú⁄ ÁappleÁ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ ÷øÿÁ∂ √Ó∂∫ ’Á∂-’Á∂
Ó≈Ó±ÒΔ ◊appleÓ ’apple’∂ «ÁÈ «Ú⁄ «ÂøÈ-⁄≈apple
«ÿ˙ «Ú⁄ Í≈ ’∂ ÌπøÈ Ò˙ ¡Â∂ ¿π√ Á≈ ⁄±appleÈ
’Î È≈Ò ÷±È ÚΔ ¡≈Á≈ ‘ÀÕ ’ø· ¡Â∂ ¤≈ÂΔ
Ú≈apple ÒÀ∫Á∂ apple«‘‰ È≈Ò ¡≈apple≈Ó «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ
ω≈ Ò˙Õ «¬’ ◊Ã≈Ó ⁄±appleÈ «Ú⁄ ⁄œÊ≈¬Δ «‘º√≈
«Ú⁄ ÍΔÛ ‘πøÁΔ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ÷øÿ Ùπapple± ‘πøÁΔ ‘À ª «√appleÎ
* ’≈ÒΔ «Óapple⁄ ÍΔ√ ’∂ ¿π√ «Ú⁄ ⁄≈apple ◊π‰ª ◊πÛ
’≈Ò≈ ÈÓ’ «ÓÒ≈ ’∂ ¿π√ ˘ Ù«‘Á È≈Ò
√πº’Δ ÷øÿ ‘Δ ‘πøÁΔ ‘À ¡appleÊ≈ ÏÒ◊Ó È‘ƒ
«ÓÒ≈’∂ ¡ºË≈ ◊Ã≈Ó ÁΔ¡ª ◊ØÒΔ¡ª ω≈ ’∂ appleº÷
«ÓÒ≈ Ò˙Õ «ÁÈ «Ú⁄ «ÂøÈ Ú≈apple ⁄≈apple-⁄≈apple
«È’ÒÁ≈ Íapple ’¬Δ Ó≈Ó«Ò¡ª «Ú⁄ Ï≈¡Á «Ú⁄
Ò˙Õ √Ú∂apple∂-ÁπÍ«‘apple, Ù≈Ó «¬’-◊ØÒΔ ⁄±√‰
ÿø‡∂ Â∂ «¬√ «ÓÙapple‰ ˘ ⁄‡≈Á∂ apple«‘‰ È≈Ò
ÏÒ◊Ó Á∂ È≈Ò-È≈Ò ÷±È ÚΔ ¡≈¿π‰ Òº◊Á≈ ‘ÀÕ
È≈Ò ÷øÿ «Ú⁄ ¡≈apple≈Ó «ÓÒ∂◊≈Õ
‘apple Âapple∑ª ÁΔ ÷øÿ Á±apple ‘Ø ‹ªÁΔ ‘ÀÕ
√≈Ë≈appleÈ Âœapple Â∂ ÷øÿ Î∂Ϋۡª «Ú⁄
* ÓπȺ’≈ Á∂ ÏΔ‹ ˘ ’º„ ’∂ ¿π√ ÏΔ‹ ˘ ¿πÏÒÁ∂
* ’º⁄∂ Ò√‰ ˘ Ó±ø‘ «Ú⁄ appleº÷ ’∂ ⁄±√Á∂ apple«‘‰
«˜¡≈Á≈ √appleÁΔ ‹ª ◊appleÓΔ Á≈ ¡√apple ‘؉,
«ÿ˙ «Ú⁄ Í≈ ’∂ Ò≈Ò ’apple’∂ ÌπøÈ Ò˙Õ ¿π√ ˘
È≈Ò ÷øÿ Á≈ Ú∂◊ ÿº‡ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ
È‹Ò≈ ˜π’≈Ó ‘Ø ‹≈‰, «ÈÓØÈΔ¡ª, ÂÍ«Á’, ◊Ò∂
’º„ Á∂ Ï≈appleΔ’ ⁄±appleÈ Ï‰≈ Ò˙Õ «¬√ «Ú⁄
«Ú⁄ ÷apple≈Ù ‘Ø ‹≈‰, √≈‘ ÈÒΔ «Ú⁄ ˱Û-˱ø¡ª
’≈ÒΔ «Óapple⁄ Á≈ ⁄±appleÈ Ï‰≈ ’∂ Ïapple≈Ïapple Ó≈Âapple≈
¡≈«Á Á∂ ÍÃÚ∂Ù ’apple ‹≈‰ ¡≈«Á ’≈appleȪ È≈Ò ‘Ø
«Ú⁄ «ÓÒ≈ Ò˙Õ «¬’ ◊Ã≈Ó ⁄±appleÈ ˘ Ù«‘Á
√’ÁΔ ‘ÀÕ «˜¡≈Á≈ Ó≈Âapple≈ «Ú⁄ Ùapple≈Ï ÍΔ‰,
È≈Ò «ÁÈ «Ú⁄ «ÂøÈ Ú≈apple ÒÀ‰ Â∂ ÷øÿ ÂØ∫
«√◊apple‡ÈØÙΔ ’appleÈ, ◊π‡’≈ ÂøÏ≈’± ¡≈«Á ÁΔ ÚappleÂØ∫
¡≈apple≈Ó «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ
’appleÈ È≈Ò ÚΔ ÷øÿ Á≈ «¬ÈÎÀ’ÙÈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ
* «Ìø‚Δ Á∂ ¤Ø‡∂-¤Ø‡∂ ‡πº’«Û¡ª ˘ ’º‡ ’∂ Í≈‰Δ
Óœ√Ó Á∂ ¡Èπ√≈apple Ùπapple± ÂØ∫ ‘Δ Ï⁄≈¡ ’appleÈ È≈Ò ÷øÿ
«Ú⁄ Í≈ ’∂ ¿πÏ≈ÒØÕ «¬√ ÁΔ Ì≈Î È≈Ò ◊Ò∂
Á≈ ‘؉≈ «ÈÙ«⁄ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬Δ Óœ√Ó Á∂
ÁΔ √Ø‹ (‡ª«√Ò) Â∂ ÁØÚª ⁄ ‘Δ ¡≈apple≈Ó
¡Èπ’±Ò Í«‘apple≈Ú≈, ÷≈‰-ÍΔ‰ Á≈ «Ë¡≈È
«ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ
appleº÷«Á¡ª ÷øÿ ÂØ∫ Ï«⁄¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ÷øÿ ‘Ø
*◊appleÓ Í≈‰Δ «Ú⁄ ⁄π‡’Δ Ìapple ÈÓ’ Í≈ ’∂ ¿π√ ˘
‹≈‰ Â∂ ¿π√ ˘ appleØ’‰ ¡Â∂ ÷ÂÓ ’appleÈ Ò¬Δ ‘∂·
ÍΔ‰ ¡Â∂ ◊apple≈apple∂ ’appleÁ∂ apple«‘‰ È≈Ò ÷øÿ «Ú⁄
«Ò÷∂ ÂappleΔ«’¡ª ˘ ’appleÈ≈ Ò≈ÌÁ≈«¬’ ‘ÀÕ
ÚΔ Ò≈Ì «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ
* ’≈ÒΔ «Óapple⁄, ¡Áapple’, ÂπÒ√Δ Á∂ ͺÂ∂ Òœ∫◊ Í≈
*C-D Òœ∫◊ª ˘ ÂÚ∂ Â∂ ÌπøÈ ’∂ ¿π√ ˘ «¬’ ◊Ò≈√
’∂ ⁄≈‘ ω≈ ’∂ ÍΔ‰ È≈Ò ÷øÿ Â∂ ˜π’≈Ó ÁØÚª
ÁπºË «Ú⁄ Í≈ ’∂ ¿πÏ≈Ò Ò˙Õ √œ∫Á∂ √Ó∂∫ «¬√
ÿapple Ú≈Í√Δ Á≈ Óœ√Ó ¡≈ «◊¡≈
Áø«Á¡ª ¿πÍapple ÁΔ ÿ‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ«’√≈È
ÓØapple⁄∂ ÂØ∫ Í«‘Òª ‹Ø Íø‹≈Ï ÁΔ apple≈‹ÈΔÂ’ Â∂
√Ó≈«‹’ Â√ÚΔapple √Δ ¿π‘ ÓØapple⁄≈ Ϋ‘ ‘ØÚ∂
‹ª ÓØapple⁄≈ ⁄ºÒÁ≈ ‘ØÚ∂ Í«‘Òª Ú≈ÒΔ Â√ÚΔapple
«ÏÒ’πÒ √≈‘Ó‰∂ È‘ƒ ¡≈Ú∂◊ΔÕ¡È∂’ª È∂Â≈
‹Ø Í≈apple‡Δ È≈Ò appleπº√∂ ‘ج∂ √Δ ¿π‘ Ú∂÷ apple‘∂ ‘È
«’ºËapple ˘ Ó±ø‘ ’ΔÂ≈ ‹≈Ú∂
ª ‹Ø ’πapple√Δ Âª Ú∂÷Δ
‹≈Ú∂◊Δ Í«‘Òª «‡’‡
appleÓ∂ÙÚapple «√ßÿ
√ßÍapple’ - IIADHH@CIB
«ÓÒ ‹≈Ú∂Õ’πfi ’π ¡«‹‘∂
Ï≈˜≈apple± È∂Â≈ ‘πøÁ∂ ‘È ‹Ø
«‹ºÂ ÂØ∫ Ï≈¡Á ’πapple√Δ ˘
Í«‘Ò «ÁøÁ∂ ‘È,‹ÈÂ≈ È∂ «’√ Ò¬Δ ⁄π‰ ’∂
Ì∂«‹¡≈ ‘À «¬‘ ÌπºÒ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ¡«‹‘∂ ¡È∂’ª
È∂Â≈ ‘È ‹Ø ‘≈Û∑Δ √≈¿π‰Δ Í≈apple‡Δ¡ª ÏÁÒÁ∂
apple«‘øÁ∂ ‘ÈÕ¡«‹‘∂ È∂Â≈Úª Á≈ Ú؇ ÏÀ∫’ Ï‘πÂ
’Ó˜Øapple ‘πøÁ≈ ‘À «¬ºËapple ¿πºËapple ‘ºÊ ͺÒ≈ Ó≈appleÈ
ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡≈Í‰Δ Í«‘ÒΔ Í≈apple‡Δ «Úº⁄ ‘Δ
¡≈ ÷Û∑Á∂ ‘È Â∂ ÍÃÀº√ «Úº⁄ ıÏapple ÍÛ∑È ˘
«ÓÒÁΔ ‘ÀÕÎÒ≈‰≈ «√øÿ ‹Δ È∂ ÓπÛ ÿapple
Ú≈Í√Δ ’apple Ò¬Δ ‘ÀÕ
Íø‹≈Ï «¬’ ¡«‹‘≈ apple≈‹ ‘À «‹√ «Úº⁄ ‹Ø
ÊØÛ∑≈ Ï‘π ÍÛ∑ «Ò÷ ◊¬∂ ‘È «Ï‹Ò¬Δ Â∂
«ÍÃø‡ ÓΔ‚Δ¡≈ Â∂ È∂Â≈Úª Á∂ «Ú⁄≈apple ⁄apple⁄≈
√π‰Á∂ Â∂ ÍÛ∑Á∂ apple«‘øÁ∂ ‘È ¿πÈ∑ª ÁΔ «‹√
«’√∂ È≈Ò ÚΔ ◊ºÒ ‘ØÚ∂ ª ¿πÈ∑ª ÁΔ «Ú⁄≈apple
⁄apple⁄≈ ⁄ Óπº÷ ÓπºÁ≈ ‘πøÁ≈ ‘À ¿π‘ ÎÒ≈‰≈ ‘π‰
«’‘ÛΔ Í≈apple‡Δ «Úº⁄ ‹≈¿±◊≈Õ√ØÙÒ ÓΔ‚Δ¡≈
Â∂ «˜¡≈Á≈ ÒØ’ ¡«‹‘∂ È∂Â≈Úª
ÁΔ ÒÛ≈¬Δ «Úº⁄ ‘Δ ¡≈͉≈ √Óª
ÏappleÏ≈Á ’appleÁ∂ ‘È √∂Ë Âª ’Δ
ÒÀ‰Δ ‘ÀÕ
Íø‹≈Ï Á∂ Ú؇appleØ √ºÂ Á‘≈’∂
¡≈˜≈ÁΔ ÍÃ≈Í ’ΔÂΔ ˘ ‘Ø ◊¬∂
apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ¡ª È∂ √≈‚∂
Ò¬Δ ’Δ ’ΔÂ≈ ’Δ È‘ƒ ’ΔÂ≈ ‘π‰
√Ófi ÒÀ‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ√≈‚∂ «’√≈È Ó˜Á±apple
’Ò≈’≈apple ¿πÈ∑ª Á∂ Í«appleÚ≈apple ÓØapple⁄∂ Â∂ ÏÀ·∂
‘ÈÕ√≈‚∂ È∂Â≈ ⁄؉ª ÁΔ «Â¡≈appleΔ «Úº⁄ Òº◊∂
‘ج∂ ‘È ’Ø¬Δ ÿapple ¤º‚ ’∂ ‹≈ «apple‘≈ ‘À ’جΔ
ÿapple Ú≈«Í√ ¡≈ «apple‘≈ ‘ÀÕ«’√∂ ˘ «’√≈Ȫ
Ó˜Á±appleª ÓØapple⁄∂ Â∂ ÏÀ·∂ ÒØ’ª Á≈ ’πfi ÚΔ ÍÂ≈
È‘ƒ,‹Ø ÚΔ apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ «‹ºÂ ’∂
¡≈Ú∂◊Δ ¿π‘ ¡≈͉≈ ’Δ √øÚ≈apple √’ÁΔ ‘À
¡º‹ √Ø⁄‰ ÁΔ ˜apple±apple ‘ÀÕËappleÓ ‹≈Â
apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ¡ª ˘ ¤º‚ ’∂ Íø‹≈Ï Á∂
Ú؇appleØ ¡º‹ √≈˘ ¡≈Í‰Δ Ú؇ ÁΔ ’ΔÓÂ
Í«‘⁄≈È‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ‘ÀÕ«’√≈È ÓØapple⁄≈
Íø‹≈ÏΔ¡ª È∂ ⁄≈¨ ’ΔÂ≈ √Δ ¡≈͉∂ ◊Úª„Δ
√±Ï∂ ‘«apple¡≈‰≈ È∂ ¤Ø‡∂ Ì≈¬Δ Á≈ appleπÂÏ≈ ÍÃ≈ÍÂ
’apple ’∂ «‹‘ÛΔ Ï‘π ں‚Δ «√º«÷¡≈ ÍÃ≈ÍÂ
’ΔÂΔ ‘À,«Íø‚ª Â∂ Ù«‘appleª «Ú⁄ apple≈‹ÈΔÂ’
È∂Â≈Úª Á≈ «’Ú∂ √Ú≈◊ ’apple apple‘∂ ‘È Í±appleΔ
ÁπÈΔ¡≈ ‹≈‰ÁΔ ‘ÀÕ’Δ ¿πÈ∑ª ÁΔ √Ø⁄ ¡≈͉∂
ÂØ∫ ’πfi ’ÁÓ ¡º◊∂ È‘ƒ «È’Ò ◊¬Δ √≈˘
√Ø⁄‰≈ ωÁ≈ ‘ÀÕ
‘apple Í∂∫‚± Â∂ Ù«‘appleΔ Ú؇apple ˘ ÚΔ ¡º‹ ¯À√Ò≈
’apple ÒÀ‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ‹ÁØ∫ ’Ø¬Δ ÚΔ
apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ Á≈ È∂Â≈ Ú؇ Óø◊‰
¡≈Ú∂◊≈ ª ¿π√ ÂØ∫ ¡≈Í‰Δ Ú؇ Á≈ ¡√ÒΔ
ÓπºÒ ’Δ ‘À «¬‘ Íπº¤‰≈ «√º÷ ‹≈ÚØÕ√≈‚∂
Íø‹≈ÏΔ Ï‘π ÌπÒº’Û ‘È,Î∂apple «’Â∂ È«Ù¡ª
Â∂ ÍÀ«√¡ª «Íº¤∂ ¡≈Í‰Δ Ú؇ Ú∂⁄ È≈
ÏÀ«·˙ÕÈ‘ƒ ª Î∂apple Ò؇± È∂Â≈Úª ÁΔ ÓπÛ ÿapple
Ú≈Í√Δ ‘Ø ‹≈Ú∂◊Δ,¡√ƒ Íø‹ √≈Ò ‘Øapple «√‘Â
ÁΔ¡ª √‘±Òª «Úº«Á¡≈ Â∂ Èœ’appleΔ ÂØ∫ Úªfi∂
ÿapple «Úº⁄ ÏÀ·∂ ¡≈͉≈ Ó±ø‘ ¤πÍ≈ ’∂ appleØ∫Á∂ ‘ج∂
¡≈Í‰Δ ˆÒ Ú؇ Ï≈apple∂ √Ø⁄ª◊∂ÕÍø‹≈ÏΔ˙
√≈‚Δ √Ø⁄ «¬È’Ò≈ÏΔ ‘ÀÕ ¡≈˜≈ÁΔ ÒÀ‰
Ò¬Δ ¡√ƒ ’πappleÏ≈ÈΔ¡ª ’appleÈΔ¡ª ‹≈‰Á∂
‘ªÕ«¬‘ ıπÁ’ÙΔ¡ª Á≈ Í≈· √≈˘
apple≈‹ÈΔÂ’ Í≈apple‡Δ¡ª È∂ ÍÛ∑≈«¬¡≈ ‘À «¬‘
√Ï’ ÍÛ∑È≈ ¤º‚ Á∂ÚØÕ¡≈˙ ¡≈͉∂ ◊πapple±¡ª
ÍΔappleª Â∂ Ì◊ «√øÿ ’appleÂ≈apple «√øÿ √apple≈Ì≈ Â∂
¿±ËÓ «√øÿ ÁΔ «ÁºÂΔ «√º«÷¡≈ Â∂ ⁄ÒÁ∂ ‘ج∂
ÿapple Ú≈Í√Δ ’apple Ò¬Δ¬∂,Á∂÷Ø ’øË Â∂ ¿π’«apple¡≈
«¬È’Ò≈Ï √≈¯ «Ú÷≈¬Δ Á∂ «apple‘≈ ‘ÀÕ
¡≈ÓΔÈ