E-Book หลักเมืองมิถุนายน 65

“สงครามกับอำนาจแหลมคม - War and Sharp Power”
Russia-Ukraine 2022
พันเอก พิศาล อมรรัตนานุภาพ
รองผู้อำนวยการกองข่าวความมั่นคง สำนักข่าวกรอง กรมข่าวทหาร
การพบปะกันระหว่างประธานาธิบดี โจ ไบเดน แห่งสหรัฐอเมริกา และ ประธานาธิบดี วลาดิเมียร์ ปูติน แห่งรัสเซีย ณ กรุงเจนีวา เมื่อ ๑๖ มิถุนายน ๒๕๖๔
หากกล่าวถึงหนังสือ “Soft Power” เขียนโดยอาจารย์
Joseph Nye นับว่าเป็นตำราเล่มที่สำคัญสำหรับการศึกษา
รัฐศาสตร์สาขาการเมือง/ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ (International
Relations) โดยเนื้อหาหลักคือเป็นการอธิบายพื้นฐาน
ในเรื่องของพลังอำนาจ (Power) โดยได้อธิบายเกี่ยวกับคำว่าพลัง
อำนาจ ไว้ว่าเป็นความสามารถในการได้มาซึ่งผลลัพธ์ที่เราต้องการ
“the ability to get the outcomes one wants” ซึ่ง ณ เวลา
เขียนหนังสือนั้น พลังอำนาจสามารถแบ่งออกเป็น ๒ ส่วน ได้แก่
๑) อำนาจบังคับขู่เข็ญ (Hard Power) คือการใช้เครื่องมือทางทหาร
และ/หรือเศรษฐกิจบีบให้ฝ่ายตรงข้ามต้องปฏิบัติตามโดยมิได้สมัครใจ
และต้องยอมปฏิบัติตามที่ต้องการ โดยวิธีการใช้อำนาจทางทหาร
ที่เข้มแข็งบุกเข้ายึดพื้นที่เป้าหมาย อาทิ เมื่อปี ๒๐๑๔ ที่กองทัพ
รัสเซียส่งกองกำลังปฏิบัติการพิเศษ (SSO) เข้ายึดแคว้นไครเมียของ
22
“The subjects of the “Soft power” seek to “win hearts and minds…”
“เป้าหมายของการใช้ “พลังอำนาจละมุน” คือการเอาชนะความคิดและจิตใจ”
Joseph Nye 2005
ยูเครน ส่วนการอำนาจทางเศรษฐกิจ อาทิ สมาชิกองค์การ
สหประชาชาติมีมติใช้มาตรการคว่ำบาตร (sanction) ต่ออิหร่าน
เพื่อสกัดภัยคุกคามจากแผนพัฒนาพลังงานนิวเคลียร์และขีปนาวุธ
๒) ‘อำนาจอ่อน’ หรือ ‘อำนาจละมุน’ (Soft Power) คือ การขยาย
อิทธิพลการเปลี่ยนแปลงความคิด การทำให้ฝ่ายตรงข้าม/เป้าหมาย
มีส่วนร่วม หรือการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้อื่น โดยไม่ได้ใช้
อำนาจบังคับขู่เข็ญในการดำเนินกลยุทธ์ ประกอบด้วยฟันเฟืองหลัก
๓ ประการ คือ ๑) วัฒนธรรม ๒) ค่านิยมทางการเมือง และ
๓) นโยบายต่างประเทศ ในบางครั้งยังมีการใช้โฆษณาชวนเชื่อ
(Propaganda) ผ่านโทรทัศน์ วิทยุหรือหนังสือต่าง ๆ โดยผลงานฉบับนี้
ได้เน้นย้ำว่าการแก้ไขปัญหาสงครามหรือความขัดแย้งที่ดีที่สุดคือ
การสร้างความผูกพันทางเศรษฐกิจและการสร้างองค์กรความ
ร่วมมือต่าง ๆ ที่เป็นการสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจ โดยสรุปการดำเนิน
พันเอก พิศาล อมรรัตนานุภาพ