E-Book หลักเมืองมิถุนายน 65

สัญญาณแรง
พลตรี ดร.ดิเรก ดีประเสริฐ
รองเจ้ากรมยุทธศึกษาทหารบก
กระบวนการพูดคุยสันติสุขเพื่อดับไฟใต้ของไทยระหว่าง
คณะผู้แทนของรัฐ กับผู้แทนกลุ่มแบ่งแยกการปกครองในนาม
กลุ่ม BRN (Barisan Revolusion Nasional) เพื่อยุติหรืออย่างน้อย
ก็บรรเทาความรุนแรงจากการใช้อาวุธเข้าห้ำหั่นกัน โดยเฉพาะการ
กระทำจากฝ่าย BRN โดยนำปัญหาความขัดแย้งหรือความคับข้องใจ
ของฝ่ายขบวนการแบ่งแยกผู้คนนี้มาสู่การพูดคุยแลกเปลี่ยนบนโต๊ะ
เจรจา อันจะนำไปสู่การตอบสนองความต้องการของพี่น้อง
ประชาชนในพื้นที่โดยไม่ต้องใช้ความรุนแรง และนี่คือเป้าหมาย
ปลายทางของกระบวนการพูดคุยสันติสุขของรัฐที่คาดหวังว่าจะเป็น
หนทางไปสู่การนำสันติสุขกลับคืนมาสู่พื้นที่แห่งนี้ได้อย่างแท้จริง
หากแต่ว่าการดำเนินการตามแนวทางของกระบวนการพูดคุย
สันติสุขของรัฐกับกลุ่มเห็นต่างกับรัฐนั้น หาได้ง่ายดายตามมโนภาพ
ที่สร้างขึ้นไม่ เพราะแท้ที่จริงแล้วกระบวนการพูดคุยเพื่อนำสันติสุข
มาสู่พื้นที่นั้น ต้องได้รับการยอมรับและได้รับการตอบสนอง
ความต้องการของขบวนการแบ่งแยกผู้คนในพื้นที่อย่างทั่วถึง
ทุกกลุ่มทุกฝ่าย ซึ่งในโลกความเป็นจริงนั้น การต่อสู้กับรัฐเพื่อนำ
การปกครองอย่างเป็นอิสระจากรัฐไทยนั้น มีวิวัฒนาการมาช้านาน
ไม่น้อยกว่า ๒๐ ปี จึงเป็นที่มาของการแบ่งกลุ่มแบ่งพวกของ
32
ขบวนการเห็นต่างจากรัฐเอง เพื่อช่วงชิง
การนำในขบวนการแบ่งแยกการ
ปกครองจากรัฐเอง ซึ่งหากกลุ่มของตน
ได้รับการยอมรับว่ามีตัวตนและมี
บทบาทนำไม่แพ้กลุ่มอื่นในขบวนการ
ย่อมเป็นที่มาของอำนาจและผล
ประโยชน์ที่ผู้นำกลุ่มและพวกพ้อง
จะได้รับ
หากแต่หนทางไปสู่การยอมรับ
เข้าเป็นกลุ่มตัวแทนขบวนการแบ่งแยก
การปกครองนี้ ต้องมีพื้นที่ในเวทีของ
กระบวนการพูดคุยกับรัฐตั้งแต่ต้น ซึ่ง
กลุ่มตนจะต้องเป็นกลุ่มหนึ่งในการพูดคุย
กับรัฐอย่างเป็นทางการเฉกเช่นเดียว
กับกลุ่ม BRN ที่ได้รับการยอมรับจากรัฐ
ทั้งที่ผ่านมาและในห้วงหลัง ๆ มานี้
ปฏิกิริยาของการก่อเหตุร้ายในห้วงนี้
จึงเป็นการส่งสัญญาณให้รัฐเห็นว่า กลุ่ม BRN ไม่ใช่ตัวแทนของ
ขบวนการต่อสู้กับรัฐอย่างเบ็ดเสร็จแต่เพียงผู้เดียว และรัฐต้องรับรู้
ว่า ขบวนการต่อสู้กับรัฐไทยตลอดระยะเวลาหลายสิบปีที่ผ่านมานั้น
กลุ่มคนที่มีความเห็นต่างจากรัฐ มีอุดมการณ์หรือแนวคิดที่ไม่ได้เป็น
เอกภาพหนึ่งเดียว การต่อสู้กับรัฐอันยาวนาน ได้ทำให้คนใน
ขบวนการแตกตัวออกไปตั้งกลุ่มใหม่หลากหลายกลุ่ม และต่างฝ่าย
ต่างมีศักยภาพในการต่อสู้กับรัฐในหลายมิติทั้งการก่อความไม่สงบ
การก่อเหตุรุนแรง การใช้สื่อโซเชียลในการปฏิบัติการข่าวสาร (IO)
เพื่อต่อสู้กับรัฐ หรือการใช้เวทีวิชาการในการสื่อสารแนวคิดและ
ความต้องการไปสู่รัฐอย่างเป็นระบบ เหล่านี้คือความสลับซับซ้อนของ
กระบวนการพูดคุยสันติสุขของรัฐกับกลุ่มเห็นต่างจากรัฐที่ไม่ง่าย
อย่างที่คิด กลุ่มเห็นต่างที่มีอยู่อย่างหลากหลาย ที่มีทั้งการแสดงตัวตน
และที่ยังไม่แสดงตัวตน แต่ต่างมีศักยภาพในการต่อสู้ตามที่ตนถนัด
และนิยมชมชอบ และเมื่อใดที่การพูดคุยดำเนินไปจนมีแนวโน้ม
ว่าผลการพูดคุยอาจจะไม่เป็นไปตามที่กลุ่มตนคิดหรือคาดหวัง
คนเหล่านี้ก็พร้อมที่จะปลีกตัวออกมาจัดตั้งกลุ่มใหม่ และมีอิสระในการ
แสดงออกซึ่งความมีตัวตนของกลุ่มตนได้ทุกรูปแบบตามแต่โอกาส
และจังหวะจะอำนวย
พลตรี ดร.ดิเรก ดีประเสริฐ