Povlašivanje Srba ili posrbljivanje Rumuna (Vlaha) istočne Srbije

More documents

Recommendations

Info

152 Slavoljub Gacović Drugog svetskog rata i putem medija, najpre radija, a potom i televizije. Treša konstatacija koju iznosi Laziš da „vlaško stanovništvo … govori nekom mešavinom srpsko-rumunskog jezika, koji je pravom Rumunu teško razumljiv” ukazuje na velike i skoro nepopravljive posledice drţavne asimilacione politike od vremena Kneţevine Srbije pa do današnjih dana. Doduše, na ovom mestu valja navesti da su Rumuni (Vlasi) Srbije govorili jezikom „koji je pravom Rumunu teško razumljiv” ne samo zbog asimilacione politike srpskih vlasti veš i zbog velikih promena u rumunskom jeziku izbacivanjem slavizama nakon formiranja Kraljevine Rumunije. Primera koje su srpski autori naveli o pretapanju pojedinih srpskih porodica ili familija u vešinsko vlaško/rumunsko stanovništvo i o pretapanju pojedinih porodica ili familija Vlaha/Rumuna u srpsko stanovništvo ima napretek, ali šu i povodom druge Laziševe konstatacije o mnogobrojnim vlaškim doseljenicima koji su ipak „podlegli uticaju srpskog ţivlja vrlo brzo i lako se pretapali u Srbe” izneti argumente koji ukazuju na osmišljenu sveobuhvatnu asimilacionu politiku srpskih vlasti. Pre toga šu navesti nešto materijala iz objavljenih studija srpskih autora koji na stereotipan naţin prenose niţim potkrepljenu tezu o tzv. povlašenim Srbima, jer je, kako navode Olivera M. Dumiš i Nebojša D. Đokiš, „pitanje Vlaha u savremenoj Srbiji … slabo obraŤivano u srpskoj nauci” i da je maltene „ono što je napisao Tihomir ĐorŤeviš pre gotovo jednog veka u publikaciji ’The Truth concerning The Rumanes in Serbia’ 530 i gotovo doslovno ponovio (na srpskom) u poglavlju o Vlasima u monografiji ’Iz Srbije kneza Miloša’ 531 ostalo … i danas na snazi kao zvaniţni stav srpske nauke”, 532 što je više nego poraţavajuše. 530 T. R. Georgevitch, The Truth concerning The Rumanes in Serbia, Paris, 1919. 531 T. R. ĐorŤeviš, Iz Srbije kneza Miloša, Beograd, 1924. 532 Olivera M. Dumiš, Nebojša D. Đokiš, Etnički sastav stanovništva u Homolju u XVIII i prvoj polovini XIX veka, Nauţni skup „Homolje u mitu i istoriji”, Mitološki Zbornik 30, Ţagubica Raţa, Centar za Mitološke studije Srbije, 2013, 280.
Od povlašenih Srba do vlaškog jezika 153 O povlašenim Srbima i drugim pitanjima Po mišljenju Petra Vlahoviša „Proces etniţke simbioze imao je duge i duboke korene. Stanovništvo koje se u turskim popisima XV veka pominje, verovatno je već bilo dvojezično vlaškog i srpskog govora. To je zapravo, po Jovanovišu (1940), ĐurŤevu (1951) i Bojaniš-Lukaţ (1969) srpsko stanovništvo koje je u odreŤenim istorijskim prilikama prelazilo s jedne na drugu obalu Dunava, izbegavalo tako odreŤene obaveze i vraćalo se natrag sa već primljenim vlaškim govorom.” 533 Pitanje je kako stanovništvo s vlaškim govorom moţe biti srpsko ako se govori o XV veku. Koja je to seoba srpskog stanovništva u Banat bila i u koje vreme i kada se to stanovništvo moglo vratiti pa je veš u XV veku bilo bilingvalno? Ako Vlahoviš na prethodnim stranama svoga rada pominje seobu Srba u Banat iz 1481. godine, pitanje je za koje vreme su mogli primiti vlaški govor i vratiti se na teritoriju istoţne Srbije kao povlašeno stanovništvo u XV veku. Jedino rešenje ove enigme moţe biti da su u Banatu upriliţeni kursevi brzog savladavanja vlaškog govora za srpske izbeglice, da bi se potom odmah vratili u Srbiju kao dvojeziţno stanovništvo – doista neukusno. Ja mislim da dvojeziţno stanovništvo /vlaškog i srpskog govora/ u istoţnoj Srbiji o kojem je reţ tokom XV veka ne moţe biti srpsko veš vlaško (rumunsko i arumunsko) stanovništvo koje je bilo autohtono i dovedeno sa juga, sa prostora Kosova i Metohije, koje je bilo zabeleţeno na manastirskim imanjima u srpskim darovnicama XIIIXIV veka. 534 Vlahoviš dalje kaţe da o 533 Petar Vlahoviš, Etnički procesi, Glasnik Etnografskog muzeja u Beogradu, knj. 57, Beograd‚ 1993, 49. 534 Slavoljub Gacoviš, Romanizacija i romansko stanovništvo Timočke zone od I do XVI veka, knj. IIII, Bor, Muzej rudarstva i metalurgije Bor, Ariadnae Filum, 2012, knj. II, 151152: „Sa dolaskom Turaka pored autohtonih Rumuna (Vlaha) dolaze i Aromuni (Vlasi) sa juga Balkana, pa ih u turskim popisnim defterima XVXVI veka najviše srešemo u nahijama Crna Reka, Krivina i Fetislam. O naseljima autohtonih Vlaha u spomenutim defterima svedoţe i nazivi njihovih naselja, kao npr. Latinče, Romanja, Vlaj Istar ’Vlasi s Istra, tj. Dunava, ili Stari Vlasi’, Efljak Bukova (< tur. Efljak ’Vlah’), Efljakova, Efljakovce, Vlainica, Vlahovo, Vlaška, Vlaški potok, Ivlaški itd., a i oni koji dolaze sa podruţja srednjovekovne Srbije, taţnije sa Kosova i Metohije, kao npr. ojkonim Baraleva = Paraleva, koji je u Svetostefanskoj hrisovulji (13131318) zabeleţen jugoistoţno od Prištine, na putu prema Gnjilanu, kao katun Vlaha Baralevski (S. Gashi, O ubikaciji katuna Barelev'ski
Page 1: POVLAŠAVANJE SRBA ILI POSRBLJAVANJ
Page 5 and 6: Od povlašenih Srba do vlaškog jez
Page 53 and 54:
Od povlašenih Srba do vlaškog jez
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233:
show all

Povlašivanje Srba ili posrbljivanje Rumuna (Vlaha) istočne Srbije

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?