Gaude Mater

98
Międzynarodowy Konkurs Kompozytorski Musica Sacra
Organizatorzy
Stowarzyszenie Musica Sacra
Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater
Od kilkunastu lat Stowarzyszenie Musica Sacra i Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater organizują Konkurs Kompozytorski
Musica Sacra na utwór sakralny na chór mieszany a cappella. Przez pewien czas współorganizatorem Konkursu
był także Chór Akademii Teologii Katolickiej (obecnie UKSW). W latach 1996-2004 Konkurs adresowany był wyłącznie do
kompozytorów polskich. W 2005 roku stał się konkursem międzynarodowym. Nadesłanie wówczas 48. kompozycji z całego
nieomal świata (Austria, Czechy, Francja, Kanada, Korea Południowa, Łotwa, Niemcy, Polska, Portugalia, Tajwan, Ukraina,
USA, Wielka Brytania, Włochy) świadczy o dużym zapotrzebowaniu społecznym na tego rodzaju imprezę. Podobne zainteresowanie
konkursem można było zaobserwować w bieżącym roku.
Nagrodą w konkursie, obok gratyfikacji finansowych, jest m.in. prawykonanie na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki
Sakralnej Gaude Mater w Częstochowie oraz nagranie radiowe. Prawykonania nagrodzonych dzieł przypadły dotychczas
w udziale znakomitym polskim zespołom, takim jak: Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis pod dyrekcja Jana
Łukaszewskiego, Zespół Śpiewaków Miasta Katowice Camerata Silesia pod dyrekcją Anny Szostak, Chór Filharmonii Krakowskiej
pod dyrekcją Jacka Mentla oraz Chór Polskiego Radia w Krakowie pod dyrekcją Włodzimierza Siedlika a także
najlepszemu zespołowi z Litwy, Wileńskiemu Chórowi Kameralnemu Jauna Muzika pod dyrekcją Vaclovasa Augustinasa.
Wybrane utwory spośród nagrodzonych doczekały się nagrań płytowych. Chór Akademii Teologii Katolickiej (obecnie Chór
UKSW) pod dyrekcją ks. Kazimierza Szymonika zarejestrował na swoich płytach kompaktowych następujące utwory: Veni
Sancte Spiritus M. Bembinowa (DUX 0108), Psalm 88 M. Chyrzyńskiego (DUX 0108), Domine quis habitabit M. Zielińskiego
(DUX 0251) oraz Victimae paschali laudes M. Żółtowskiego (DUX 0251). Nagrania Veni Sancte Spiritus M. Bembinowa znalazły
się również na płytach Polskiego Chór Kameralnego Schola Cantorum Gedanensis (Digiton Records 04113007) oraz Chóru
Akademickiego Politechniki Częstochowskiej Collegium Cantorum pod dyrekcją Janusza Siadlaka (CC 002), a nagranie Victimae
paschali laudes M. Żółtowskiego na płycie Polskiego Chóru Kameralnego Schola Cantorum Gedanensis (Acte Préalable
AP 0100). Nagrodzone i wykonane podczas kilku edycji Festiwalu Gaude Mater kompozycje zostały również zamieszczone
na płycie-kronice Festiwalu, wydanej przez Wydawnictwo Muzyczne Acte Préalable (AP 0096). Znalazło się na niej jedenaście
kompozycji: Domine quis habitabit M. Zielińskiego, Victimae paschali laudes M. Żółtowskiego, Veni Sancte Spiritus M. Bembinowa,
Psalmus CL W. Widłaka, Psalm 88 i ...Similes esse bestiis... M. Chyrzyńskiego, Domine Deus B. Kowalskiego-Banasewicza,
Pater noster A.M. Dudzińskiej, Adoratio Crucis W. Ratusińskiej, Alleluja M. Moca i Benedictiones D. Łapińskiego. W 2005 roku
ukazała się kolejna płyta-kronika, dokumentująca dorobek Konkursu Musica Sacra. Utrwalono na niej następujące dzieła:
Z głosów Pisma Świętego P. Wróbla, Veniet Dominus A. Szydłowskiej, Sanctus Dominus Deus Sabaoth i Lacrimosa B. Kowalskiego-Banasewicza,
Psalmus 84 i Pater noster Mi-Jin Lee, Ave Regina caelorum i Sanctus J. Garbacz, Agnus Dei A. Nawrockiej, Ave
vere K. Pasternak, Prośby wygnańca Ł. Marcinkiewicza, Credo P. Różyckiego i Psalmus 82 W. Blecharza. Zarejestrowane nagrania
pochodzą z prawykonań dokonanych podczas kilku edycji Festiwalu Gaude Mater. Realizacji nagrań dokonał Program
2 Polskiego Radia. Partytury niektórych utworów doczekały się wydania drukiem przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne
w Krakowie (M. Zieliński, M. Chyrzyński, W. Widłak) oraz wydawnictwo Edition Ferrimontana we Frankfurcie nad Menem
(M. Żółtowski). W ciągu dwunastu edycji konkursu, w latach 1996-2011, nagrodzonych i wyróżnionych zostało 65 utworów
zgłoszonych przez 51 młodych kompozytorów. Konkurs doczekał się również dwóch opracowań naukowych. W 2002 roku
pracę magisterską pod kierunkiem ad. Pawła Łukaszewskiego w Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie napisała
Bogna Wojtkielewicz, a w 2006 w UKSW pod kierunkiem dra Marcina Łukaszewskiego – Tomasz Walewski.
W opinii krytyków Konkurs Młodych Kompozytorów Musica Sacra jest imprezą ważną i potrzebną. Małgorzata Dybowska,
w wywiadzie udzielonym Życiu Częstochowy (10 maja 2002) stwierdziła: „Mówimy o koncertach festiwalowych, o artystach
uświetniających festiwal swoimi występami, a zapominamy o dwóch niezwykle istotnych sprawach, które tej imprezie
nadają szczególny i niepowtarzalny wymiar. Jedną z nich jest Konkurs Młodych Kompozytorów Musica Sacra, który w szczególny
sposób pomaga młodym twórcom, stawiającym swe pierwsze kroki artystyczne. Nagrodzone w konkursie kompozycje mogą
zabrzmieć podczas festiwalu w najlepszych interpretacjach, a to dla młodych kompozytorów jest bardzo ważne”.
W Jury Konkursu Młodych Kompozytorów Musica Sacra zasiadali dotychczas: Boris Alvarado (Chile), Vaclovas Augustinas
(Litwa), Andrzej Banasiewicz, Augustyn Bloch, Marian Borkowski, Sławomir S. Czarnecki, Thierry Escaich (Francja), Marek
Jasiński, Aleksander Kościów, Bartosz Kowalski-Banasewicz, Stephen Layton (Wielka Brytania), Jan Łukaszewski, Paweł
Łukaszewski, Walter Marzilli (Włochy), Chifuru Matsubara (Japonia), Vytautas Miškinis (Litwa), Stanisław Moryto, Thomas
Müller (Niemcy), Ivar Munk (Dania), Małgorzata Nowak, Edward Pałłasz, Maria Pokrzywińska, Silvano Presciuttini (Włochy),
Marian Sawa, Wiesław Szczerbaczewicz, Kazimierz Szymonik, Jan Węcowski, Paul Wingfield (Wielka Brytania), Volker Wangenheim
(Niemcy), Maciej Zieliński, Ryszard Zimak.
Wśród fundatorów nagród wymienić wypada: Jego Ekscelencję Księdza Arcybiskupa Metropolitę Częstochowskiego
dra Stanisława Nowaka, Prezydenta Miasta Częstochowy, Marszałka Sejmiku Samorządowego Województwa Śląskiego,
Fundusz Popierania Twórczości Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe EMIS, Polskie Wydawnictwo
Muzyczne, Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater oraz Stowarzyszenie Musica Sacra.
Paweł Łukaszewski