Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
во форма на „фустани за капење“. Тогаш<br />
жените почнуваат да носат долги фустани<br />
направени од непроѕирни ткаенини кои<br />
заштитуваат од транспарентноста кога телата<br />
се мокри. „Фустаните за капење“ имале еден<br />
вид мали тегови по должината на рабовите за<br />
да го спречат нивното поткревање кога се во<br />
вода. Мажите пак, носеле гаќи за капење со<br />
долги ногавици, тесни и припиени за нозете,<br />
слични на некогашните ѕиври, во најмала<br />
рака обидувајќи се да ја зачуваат пристојноста.<br />
19 век за жените ги донесува и дводелните<br />
костими за капење, кои содржат фустани<br />
до колена преку сет од добро прицврстени<br />
панталони кои се спуштаат сè до глуждовите.<br />
Мажите во истото време носеле слични<br />
костими како и жените, само, се разбира,<br />
без фустаните озгора. На овој начин модата<br />
стапува на сцена и во оваа категорија, со<br />
сериозно водење сметка за традиционалниот<br />
императив – пристојноста.<br />
Од пристојност кон удобност<br />
Радикални промени во стиловите (и во<br />
ставовите!) се појавуваат молскавично во<br />
почетокот од 20 век кога капењето, а со тоа<br />
и костимите за капење, стануваат помалку<br />
конзервативни и порелаксирани, со самото<br />
тоа и попрактични. Пристојноста, иако сè<br />
уште почитувана и одржувана насекаде, особено<br />
во западниот свет, почнува полека да им<br />
го отстапува патот на комфорот (удобноста)<br />
и на модата. Ова е време кога деколтеата се<br />
спуштаат надолу (од вратот кон градите), а<br />
должините се искачуваат нагоре.<br />
Во 40-тите години од минатиот век, производителите<br />
на костимите за капење воочуваат<br />
празнина на пазарот. Корсетеријата веќе го<br />
губи здивот, а новите „откривачки“ костими<br />
изискуваат експертизам при дизајнирањето<br />
олку мали парчиња со кои би се скриле голе-<br />
мите недостатоци, особено на женската фигура.<br />
Ова доведува до откривање на стречот од<br />
кој почнуваат да се изработуваат контролните<br />
панели на стомакот. За градите почнуваат<br />
Потсетете се...<br />
Развојот на костимите за капење како<br />
атрактивни модни парчиња може<br />
да се проследи и преку одредени,<br />
незаборавни сцени од големото платно.<br />
По постерот на Мерлин Монро од 1950<br />
година, Брижит Бардо во филмот „И бог<br />
ја создаде жената“ (1956) за прв пат<br />
се појавува во бикини! Потсетете се и<br />
на филмот „Д-р Но“ од 1962 кога тогаш<br />
дваесет и шестгодишната Урсула Андрес<br />
во бикини од кожа излегува од вода...<br />
Култната сцена (а зошто не и костимот за<br />
капење!) ја лансира оваа, тогаш млада<br />
актерка директно во холивудските ѕвезди.<br />
Костимите за капење можат да направат<br />
вистински чуда!<br />
да се употребуваат потпори и држачи, за да<br />
ги зацврстат и фиксираат. На ваков начин се<br />
создадени основните услови за носење костими<br />
со, дури и без прерамки.<br />
„Експлозивна“ атракција<br />
Бикинито е форма која се појавува набрзо по<br />
Втората светска војна (1946), кога гламурозните<br />
фотографии ги актуелизираат аспектите<br />
на мода и убавина во капењето, а со тоа и на<br />
костимите за капење. Името доаѓа од островите<br />
Бикини, местото каде што е испробана<br />
атомската бомба, а асоцијацијата се врзува<br />
преку „експлозивноста” на атракцијата што<br />
овие дводелни парчиња ја предизвикуваат во<br />
очите и во умовите на набљудувачите! Така,<br />
костимите за капење се преобразуваат од<br />
традиционална облека наменета за капење<br />
во експресија и минималистичко олицетворение<br />
на модата. Креатор на бикинито е<br />
францускиот инженер Луис Реард, а вистинската<br />
промоција на овој „вечен“ модел се случила<br />
на еден од првите постери на Мерлин<br />
Монро во 1950.<br />
Симболи на сексуалноста<br />
Во 1964 година, австрискиот моден дизајнер<br />
Руди Гернрајх го претставува монокинито<br />
(едноделниот костим), што, всушност, претставува<br />
бикини без горен дел. На жените им се<br />
сугерира да ги разоткријат градите. Овој обид<br />
во комерцијална смисла пропаѓа мошне брзо,<br />
но го отвора патот за многу нови и слободни<br />
размислувања во модата. Моќните 80-ти години<br />
донесуваат многу повеќе разоткривање, но<br />
повторно во име на модата и природноста. Со<br />
промена на намената на костимот за капење,<br />
ставот на луѓето полека, но сигурно, се придвижува<br />
од потребата за пристојност кон онаа<br />
за сензуална привлечност.<br />
Денес костимите за капење се појавуваат во<br />
огромна палета на стилови и форми во зависност<br />
од индивидуалните барања: едноделни,<br />
монокини, стринг, нуркачки... на пазарот има<br />
буквално сè и сешто! И многу од имињата<br />
се подеднакво експлицитни колку и самите<br />
костими!<br />
Суштината е во тоа што костимите за капење<br />
во нашево модерно време ја рефлектираат<br />
разноликоста на капачите, претворајќи се<br />
во современи симболи на човековата сексуалност.<br />
Снежана Јаначковска-Богдановска<br />
31
Change language