Hondwiler Blättli - Hundwil

AUS FRÜHEREN ZEITEN
Di gschpriggelete Bohne (Frieda Tobler Schmid)
Frieda Tobler-Schmid lebte von 1884 bis 1959. Sie verfasste Gedichte, Liedtexte
und Kurzgeschichten.
Jedes Mool, wenn i of em Mart wieder di gschpriggelete Bohne gsieh, so
chauff i au sicher allgad vo de sebe. I esse kä anderi mit eme so e grosse Appetit,
wil ebe ganz e glatti Erinnerig a de sebe hanget – scho bald vierzg Johr
lang.
Öseri Muetter het also wieder e Mool am-e-ne Friitig vom Mart dere gschpriggelete,
oder wie si gsäät het, gresne Bohne hää broocht. I gsieh si hüt no, wie
sis em Vatter zääget ond wie de gschmunzlet het mit em Vorguu of de Zunge.
Es sönd au ganz uusnahm schöni gsee mit dicke Böhli drenn, ond d’Muetter
säät no, es reu si fascht, dass si nüd zwä Kilo gnoh hei statt gad anderthalb
Pfond. Si hets mordsguet verstande z’choche mit grüenem Schwinis. Seb
ischt ade direkt e Feschtesse gsee of öserem Werchtigtisch, wo sös ebe vill e
dicks Habermues mit Erdepfelbröckli drenn oder Kafi ond bröötleti Erdepfel
Trompf gsee sönd.
D’Stickerslüüt vo doozmol sönd halt nüd verwennt gsee; hends sis denn
spööter besser öberchoo, so hends sis deför gwösst z’eschtimiere. S’ Fleisch
ischt also d’ Woche döör of em Stobetisch mit em ghüselete Wachstuech e
Selteheit gsee, drom hends meer Goofe amel uunig gern gcha, wenn d’ Muetter
z’ Mart ischt ond all Johr hömmers ehre wädli gsäät, wenn meer di erschte
gschpriggelete Bohne innere Zääne inne gseäh hend. Si het aber au ase
gmörkig gschmöllelet ond i wääss es hütt no beschtimmt, dass si mengmol
öös z’lieb e paar Rappe meh gwooget het wege öserem Gloscht.
So ha-n-i denn am sebe Marttagobet em Brüeder no wädli vor em is Bett go
verrote, dass es denn morn Schwinis ond Bohne gäb z’Mittag. De B’richt het
em denn au s’ Muul wässerig gmacht, meh as s’ bescht Bettmümpfeli seb tue
hett. Em andere Morge het em d’Muetter au ken Tääl so mengmool möse d’
Stege-n-uf rüefe: Ufschtoh, s’ischt Zitt! Ond ghörig schneidiger as sös het er
de lang Weg is Gschäft onder d’ Füess gnoh, as wenns denn schneller Mittag
wör! Ond i ha bi minnere langwilige Büetzete – i ha möse en föf Meter wiite
Omlauf för e heikli Frau mache ond also föf Meter Plegi ond äfel Beseli anäie,
wo em en halbe Tag versummt ond kum en Franke meh Loh iibroocht het –
au vil weniger dra tenkt as sös. Jo, es wär sicher au meh Fleisch of de Tisch
choo, wenn s’ Choschtgeltli e betzeli grösser uusgfalle wär. Aber zo sebe Ziite
sönd zwölf Franke viel gsee, wo e Näieri het tööre heusche för e ganz gfüetterets
Kleid mit Schunggeärmel, dopplet ond drüfach gfüettereti Stehchräge,
mit Fischbää i de Gschtalt, ond wie nöbler, omso en längere ond wiitere
Rock. – Das gad nebebii –
Mitte i der Ärbet ischt mer em sebe Vormittag das fein Gschmäckli vo brötletem
Fleisch, Bölle ond Chnoblech om d’Nase omme küderlet, ond s’ Beseli
-27-