arhitekonski atlas crne gore - Ada Bojana

niskim zidovima od kamena (do 1.5 m), zidanih „u suvo“, i
dvovodnim krovom od oblica, pokrivenim slamom ili cijepanom
daskom. Neki arhaični oblici, sa odlikama neolitske kolibe,
registrovani su u Pivi i na Prokletijama.
Derivati dinarske brvnare kao tipološke posebnosti
U varošicama Plav i Rožaje, naseljima poluurbanog karaktera,
razvili su se tipološki derivati brvnare, nastali na ravnijem terenu i
u posebnim kulturno-istorijskim prilikama: spratna brvnara i kula -
dvospratnica sa odlikama utvrđenja. Karakteristično obilježje
tipične kuće Plava predstavlja spoljnje stepenište, natkriveno
produženom strehom, koje se javlja kao „dodatni element“ u
arhitekturi brvnare. Spoljnje stepenište izraz je naprednije
organizacije prostora, jer su na taj način razdvojeni ulazi u staju
(prizemlje) i stan (sprat). Tipičnu rožajsku kuću karakteriše
zadržavanje unutrašnjeg stepeništa. Kula predstavlja veoma
markantan oblik utvrđenog stana, kod kojeg se prošireni oblik
primarne brvnare našao u nivou drugog sprata - na vrhu
dvoetažnog kamenog kubusa (prizemlje i prvi sprat). Veoma
ilustrativan primjer, u kojem je kod stana na drugom spratu u
cjelini primijenjena drvena konstrukcija, je Redžepagića kula u
Plavu.
3.3.4. Elementi seoske arhitekture
Zidovi
Rožaje
Osnovna struktura zidova zavisila je od lokalnih resursa
kvalitetnog drveta, ali je i u neposrednoj vezi sa funkcionalnom
podjelom prostora tipične brvnare na prostoriju sa ognjištem
strana | 45 | page
structed “u suvo“’ (without mortar) and double slope roof made of
logs, covered with straw or cut timber. Some archaic types, with
characteristics of Neolith cottage are registered in Piva and on
Prokletije.
Derivates of the Dinaric cottage as a typological particularity
In urban settlements Plav and Rozaje, settlements with semiurban
character, typological derivates of cottage were developed,
on more flat terrain and within special cultural-historical circumstances.:
storey cottage and tower- two storey house with characteristics
of the fort. Characteristic element of the typical house in
Plav presents outside stairs, sheltered with extended shelter,
which appear as an additional element in architecture of the cottage.
The outside stairs reflects more advanced organization of
the space, because in that way the entrances of the stable
(ground floor) and living premises (first floor) are separated. Typical
house in Rozaje is characterized by a very noticeable shape of
fortified apartment, at which the expanded shape of the primary
cottage is found on the level of second floor-at the top of doublestorey
stone “kubus” (ground floor and first floor). Very illustrative
example, where at the apartment on the second floor whole construction
is built of timber, is Tower Redzepagica in Plav.
3.3.4. Elements of rural architecture
arhitektonski atlas crne gore ▪ preporuke za građenje ● architectural atlas of montenegro ▪ recommendations for construction
Walls
Plav
Basic structure of the walls depended of local resources of qualitative
timber, but it is also directly connected to the functional
division of the space of typical cottage on the room with fire-place