13.07.2015 Views

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

18915.27 Ní athraítear an aimsir, de ghnáth, i gcás fírinne uilí: dúirt an sagart go bhfuil Dias<strong>na</strong> flaithis; ní raibh a fhios aige gurb io<strong>na</strong>nn anois céad pingin agus punt.15.28 Tá feidhm <strong>na</strong> haimsire stairiúla caillte ar fad sa fhrása b'fhéidir más am láithreach nógnáthláithreach atá i gceist: b'fhéidir go bhfuil (mbíonn, dtuigeann).Ach sa chlaoninsint: dúirt sé go mb'fhéidir go raibh, etc.FOIRMEACHA NEAMHPHEARSANTA15.29 Is iad <strong>na</strong> saorbhriathra <strong>na</strong> foirmeacha neamhphearsanta iscoitianta. Úsáidtear iad nuair <strong>na</strong>ch mian nó <strong>na</strong>ch gá nó <strong>na</strong>ch féidir an gníomhaí a lua.15.30 Is minic a fhreagraíonn an saorbhriathar aistreach don fhaí chéasta atá i dteangachaeile: go ndéantar do thoil; deisíodh an rothar; osclaítear an doras in ainm an rí.15.31 Úsáidtear an saorbhriathar neamhaistreach freisin: táthar chugat; thángthas suas leo;is ann a chuathas (rachfaí, théití, etc.).15.32 Uaireanta bíonn an gníomhaí soiléir cé <strong>na</strong>ch luaitear é: "Tháinig mé, a rí," arsa MacConglinne, "chun a fhiafraí co<strong>na</strong>s atáthar inniu""Dar mo bhriathar," arsa Cathal (an rí), "ní rabhthas riamh níos measa agus ní bheifear gobrách."Is féidir freagra díreach a sheachaint leis an saorbhriathar."Beidh tú ag teacht go dtí an misean, a Mhártain.""Ó beifear ann, a Athair. Beifear ann."Féach freisin d'ionsaigh siad an leoraí agus maraíodh beirt de <strong>na</strong> saighdiúirí. (Níl sé ráite godíreach gurbh iad an lucht ionsaithe a rinne an marú.)15.33 Úsáidtear an saorbhriathar mar leagan malartach ar leagan athbhríoch de shaghas tásiad á mbualadh (18.39) chun athbhrí a sheachaint: táthar á mbualadh.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!