13.07.2015 Views

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Treisiú in Abairt Chopaileach, tuilleadh samplaí21616.57 Uaireanta is gá cuid den fhaisnéis nó cuid den ainmní a threisiú. Déantar faisnéis nuaden chuid sin: is eol dom é: is dom is eol é; ba cheart iad a bheith ag Eoin: is ag Eoin bacheart iad a bheith.16.58 Uaireanta teastaíonn an t-ainmní iomlán a threisiú agus déantar faisnéis nua di:<strong>na</strong>ch leatsa an leabhar dearg? <strong>na</strong>ch é an leabhar dearg is leatsa? (is leatsa ainmní <strong>na</strong>habairte nua)is dóigh liom go bhfuil sí tinn: is é is dóigh liom go bhfuil sí tinnis mian leis an rialtas an Ghaeilge a shábháil: is é is mian leis an rialtas an Ghaeilge ashábháilb'fhada leis go dtiocfadh sí: ba é ab fhada leis go dtiocfadh sí.Is gnách gur fochlásal ráiteasach a úsáidtear in io<strong>na</strong>d clásail choibhneasta ar lorg minic más clásal copaileach atá sanfhochlásal: is minic gurb ea; <strong>na</strong>ch minic gurb í; is minic gurb é an fear is mó caint is lú gníomh; is minic gur liomsa abhíonn sé. Ach is minic a théann; is minic a bhris.<strong>An</strong> Clásal Coibhneasta Leithleach16.59 In 16.51-58 tá a lán clásal coibhneasta (cinn dhíreacha dhearfacha a mbunáite) <strong>na</strong>chféidir a aicmiú sa tslí chlasaiceach (ainmfhoclach, aidiachtach, dobhriathartha) e.g. an goDoire a chuaigh sé? Cheal téarma eile tugtar an clásal coibhneasta leithleach air anseo. Táclásal coibhneasta leithleach i ngach ceann de <strong>na</strong> habairtí treisithe in 16.51.16.60 Úsáidtear an clásal coibhneasta leithleach uaireanta i bhfreagraí ar cheistean<strong>na</strong>, etc.Peadar: <strong>An</strong> bhfuil sé fuar? Pól: Is é atá.Máire: Bhí tú préachta aréir. Mairéad: Is mé a bhí.16.61 Bíonn dhá shampla den chlásal coibhneasta leithleach i ndiaidh a chéile uaireanta: anmhaol bhreac! is í is críon<strong>na</strong> a cho<strong>na</strong>ic tú riamh.16.62 Clásail den sórt leithleach is ea a lán clásal dar tús cé, cad, etc.: cé a bhí ann? cad arinne sé? céard a dhéanfá?

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!