13.07.2015 Views

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Ní gnách samplaí d'ainmfhocail dhíorthaithe a thabhairt s<strong>na</strong> liostaí a ghabhann leis <strong>na</strong>58díochlaontaí éagsúla, ach amháin nuair a bhíonn iarmhír mar fhoirceann (céimí, etc. thuas).Más ainmfhocal aonsiollach an mhír dheirea<strong>na</strong>ch d'ainmfhocal díorthaithe ní mór an focaliomlán a infhilleadh mar a bheadh aonsiolla ann. Mar shampla, is mar aonsiollaí a infhilltearardrí, drochspéir, léarscáil, sailchuach, seandún. Ní thagann focail mar sin faoi réir <strong>na</strong>rialacha a bhaineann le hinscne agus le hinfhilleadh ilsiollaí de ghnáth.8.30 Tá a n-inscne féin nó a n-infhilleadh féin ag dornán d'ainmfhocail dhíorthaithe:•i gcás ciondáil, comhdháil, éigeandáil, macasamhail, is iad ciondálacha,comhdhálacha, éigeandálacha, macasamhla <strong>na</strong> hiolraí cé gur dálaí, samhlacha is iolraí dodáil, samhail.•is baininscneach do ba<strong>na</strong>b, bantiar<strong>na</strong>, ba<strong>na</strong>ltra ainneoin gur firinscneach do ab,tiar<strong>na</strong>, altra.Ainmfhocail Díorthaithe dar Críoch -ín8.31 Is iondúil gur baininscneach san ainmneach agus sa tabharthach uatha d'fhocaldíorthaithe dar críoch -ín más ainmfhocal coitianta baininscneach an focal bu<strong>na</strong>idh: faigh anláirín bhán; ar an óinsín chéan<strong>na</strong>. Ach má tá brí ar leith leis an bhfocal díorthaithe, seachasdíspeagadh ar an mbunfhocal, tá sé firinscneach: an paidrín páirteach; sceidín práta; cluaisínbróige.Is firinscneach do <strong>na</strong> focail sin s<strong>na</strong> tuisil eile: cosa an láirín bháin; suigh, a óinsín bhig.Is firinscneach i ngach tuiseal do <strong>na</strong> focail cailín, coinín, gasóigín, paidrín, toitín, scolóigín.Is baininscneach i ngach tuiseal d'ainmneacha dílse bainean<strong>na</strong>ch dar críoch -ín: Brídín,Máirín, etc.8.32 Sa chuid eile den chaibidil seo ní thugtar de ghnáth ach an t-ainmneach uatha, anginideach uatha (lasmuigh den cheathrú díochlao<strong>na</strong>dh), an t-ainmneach iolra, agus (i gcásiolraí laga) an ginideach iolra: agus is san ord sin a thugtar iad. Is furasta <strong>na</strong> tuisil eile a

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!