13.07.2015 Views

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

1 GRAIMÉAR GAEILGE na mBRÁITHRE CRÍOSTAÍ An ... - Scriobh.ie

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

an capall é?<strong>na</strong>ch bean í?ní cait iad(ii) an capall atá ann?(ii) <strong>na</strong>ch bean atá inti?(ii) ní cait atá iontu.203Ní úsáidtear leaga<strong>na</strong>cha (i) thuas ach i ráiteas dearfach.<strong>An</strong> fhofhaisnéis a thugtar ar ea (an forainm neamhphearsanta). Tá ea iarthagrach donfhaisnéis leaba, saighdiúirí thuas.16.11 Tá leaga<strong>na</strong>cha treisithe de shórt 16.10 (i) agus (ii) ann agus gan aon ghnáthleagan agfreagairt dóibh: sa samhradh ba ea é; sa samhradh a bhí ann;roimh an gcogadh ba ea é;roimh an gcogadh a bhí ann.16.12 Má dhéantar clásal ainmfhoclach de leagan 16.10 (i) is gnách, i gceantair áirithe denGhaeltacht, foirm chopaileach a chur roimh an bhfaisnéis agus i<strong>na</strong> diaidh: is dóigh liom gurleaba gurb ea í; dúirt Ciarán gur shaighdiúirí gurbh ea iad.Is iad <strong>na</strong> gnáthrialacha a théann i bhfeidhm ar leagan 16.10 (ii): is dóigh liom gur leaba atáinti; dúirt Ciarán gur saighdiúirí a bhí iontu.16.13 Déantar dhá chuid den fhaisnéis threisithe uaireanta d'fhonn cothromaíochta: bean baea í a gcuirfeá sonrú i gcruinniú inti; rud a bhí ann nárbh fhurasta a dhéa<strong>na</strong>mh.16.14 <strong>An</strong> Fhaisnéis i<strong>na</strong> Forainm CeisteachCad, cad é, céard <strong>na</strong> forainmneacha ceisteacha a úsáidtear san abairt aicme. Tá leaga<strong>na</strong>chagairide agus leaga<strong>na</strong>cha níos faide ann:•Cad [é] seo? Cad [é] sin? Céard [é] siúd?•Cad é an rud é seo? Céard é an rud é siúd? Cad é rud sin? etc.Uaireanta aithnítear idir an dá shaghas. Le rudaí a chluintear (caint, fothram, etc.) is mó abhaintear feidhm as <strong>na</strong> leaga<strong>na</strong>cha gairide:Céard é siúd? Sin toirneach.Cad é sin? Ag iarraidh lasáin ort a bhí mé.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!