Startup Alaturka

3M
Başka ilginç bir örnek ise her gün çalışma masamızda
kullandığımız postitlerin hikayesidir. 1960’ların sonlarına
doğru 3M şirketindeki bilim adamlarından Dr.
Spencer Silver dünyanın en iyi yapışkanını üretmek
için laboratuvarda gecesini gündüzüne katıyordu.
Ancak en iyi yapışkan yerine hafifçe yapıştırılıp
çıkartılabilen bir yapışkan keşfedince hayal kırıklığına
uğramıştı. Dr. Spencer Silver kendisine göre başarısız
olduğunu düşünse de meslektaşı Art Fry bunun not
kağıdı için kullanılabileceğini ileri sürer.
Zira Art Fray eskiden klisenin ilahi korosunda kitap sayfalarını işaretleme ihtiyacı duyuyordu
çünkü araya koyduğu her kağıt düşüyordu. Kısa zaman sonra ürünü farklı tüketicilere de
denettikten sonra aldıkları 90% lık iyi geri bildirimle birlikte ortaya milyon dolarlık farklı
bir sektör çıkmıştı.
Google
Sergey Brin ve Larry Page 1996’da doktora tezinde geliştirdikleri arama algoritmasını üç yüz
bin dolara satmak için büyük şirketlerin kapısını çalıyorlardı. Bir sonuç çıkmayınca Sequoia
Capital’den aldıkları yatırımla garajda kendi yollarını çizdiler. Ne var ki tam olarak nasıl bir
şey çıkacağını kendileri de bilmiyordu. İlk önce PageRank sonra da Matematikte 10 üzeri
100 anlamına gelen Googol ismiyle ilk çıkışlarını yapsalar da sonra Google ismini keşfettiler.
Şirketin ne isminde, ne yapısında, ne büyüklüğünde ne de geleceğinde hiç bir fikirleri
yoktu sadece inandıkları bir arama motoru algoritmasıyla yola çıkmışlar ve karşılarına
çıkan sürprizleri değerlendiriyorlardı. İki yıl boyunca hiç kâr edemediler. Google Adsense
gibi şirketin %15 gelirini sağlayan reklam modellerini de yolda keşfetmişlerdi. Şimdi ise
Google artık sadece bir arama motoru değil, bütün alanlara nüfus etmeye çalışan, herkesle
rekabet etmekten çekinmeyen önemli bir Teknoloji şirketidir. Google aynı zamanda işe
yaramayan projelerini bir çırpıda çöpe atabilecek kadar esnek bir şirkettir. Google’ın batan
projeleri serendiplik modelinde esnekliğin nasıl olması gerektiği konusunda büyük dersler
içerir.
2005’te Facebook ve Twitter gibi şirketler henüz parlamamıştı. Mobilite çılgınlığı tam anlamıyla
başlamamıştı. Google İnternet’in ağabeyi olmuş herkes onlardan bahsediyordu.
2005’te San Francisco’da Web Summit konferansına katılan Sergey Brin ve Larry Page’e
başarılarını neye borçlu oldukları sorulunca Brin şöyle diyordu. “Başarımıza katkı sağlayan
birinci faktör şans idi. Biz sadece yüreğimizi takip ettik ve araştırma alanında bulduğumuz
çok faydalı bir şeyi hayata geçirdik”
Tabii bu cevaptan program moderatörü ve katılımcılar memnun olmamıştı. Onlar daha
şatafatlı bir cevap bekliyordu. Halbuki Brin doğru söylüyordu çünkü onun kastettiği serendiplik
havuzuydu. Güçlü bir algoritma ile yola çıkmışlar, yüreklerini ortaya koymuşlar ve
sürprizleri yolda keşfetmişlerdi.