TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA MÔN HÓA HỌC - PHẦN HỮU CƠ 12 (CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN) NĂM HỌC 2017-2018 (DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL INTRODUCTION)

www.twitter.com/daykemquynhon
www.google.com/+DạyKèmQuyNhơn
www.daykemquynhon.ucoz.com
Produced by Nguyen Thanh Tu
TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA MÔN HÓA HỌC - PHẦN HỮU CƠ 12 (CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN) NĂM HỌC 2017-2018
CHỦ ĐỀ 6. POLIME-VẬT LIỆU POLIME
I. KHÁI NIỆM, TÍNH CHẤT, PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHẾ POLIME
1. Khái niệm về polime
- Polime là các hợp chất có phân tử khối rất lớn do nhiều đơn vị nhỏ gọi là mắt xích liên kết với nhau tạo nên. Ví dụ:
xt, t
nCH 2 CH o , p
2
CH 2 CH 2 n
etilen
polietilen(PE)
-CH 2 -CH 2 - gọi là mắt xích (đơn vị cơ sở)
Số mắt xích n gọi là hệ số polime hoá hay độ polime hoá.
- Theo nguồn gốc, ta phân biệt polime thiên nhiên, polime tổng hợp, polime nhân tạo (bán tổng hợp).
- Theo phản ứng polime hoá, ta phân biệt polime trùng hợp và polime trùng ngưng.
2. Cấu trúc
- Phân tử polime có thể tồn tại ở dạng mạch không phân nhánh, dạng mạch phân nhánh và dạng mạch không gian.
- Phân tử polime có thể có cấu tạo điều hoà (nếu các mắt xích nối với nhau theo một trật tự xác định) và không điều hoà
(nếu các mắt xích nối với nhau không theo một trật tự nào cả).
3. Tính chất
a) Tính chất vật lí
- Hầu hết polime là chất rắn, không bay hơi, không có nhiệt nóng chảy xác định, một số tan trong các dung môi hữu cơ. Đa
số polime có tính dẻo; một số polime có tính đàn hồi, một số có tính dai, bền, có thể kéo thành sợi.
b) Tính chất hoá học: có 3 loại phản ứng
- Phản ứng cắt mạch polime: Polime bị giải trùng ở nhiệt độ thích hợp. Polime có nhóm chức trong mạch như –CO-NH, -
COOCH 2 - dễ bị thuỷ phân khi có mặt axit hay bazơ.
- Phản ứng giữ nguyên mạch polime: Phản ứng cộng vào liên kết đôi hoặc thay thế các nhóm chức ngoại mạch.
Ví dụ
t o
CH CH 2 + nNaOH CH 2 CH + nCH 3 COONa
n n
OCOCH 3 OH
- Phản ứng khâu mạch polime: Phản ứng tạo cầu nối giữa các mạch (cầu -S-S- hay -CH 2 -) thành polime mạng không gian
hoặc phản ứng kéo dài thêm mạch polime.
4. Phương pháp điều chế polime
a) Phản ứng trùng hợp
- Trùng hợp là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monome) giống nhau hoặc tương tự nhau thành phân tử rất lớn
(polime).
Điều kiện: Monome tham gia phản ứng có liên kết bội hoặc vòng kém bền.
Ví dụ
Phản ứng đồng trùng hợp
nCH 2
CH
Cl
xt, t 0 , p
CH 2 CH 2 C O
nCH 2
CH 2 CH 2
NH
CH 2 CH
n
Cl
poli(vinyl clorua) (PVC)
xt, t 0
NH [CH 2 ] 5 CO n
caprolactam tô capron
nCH 2 CH CH CH 2
+ nCH 2 CH
C 6 H 5
www.facebook.com/daykem.quynhon
www.daykemquynhon.blogspot.com
xt, t 0 , p CH 2 CH CH CH 2 CH 2 CH
n
C 6 H 5
poli(butañien-stiren)
b) Phản ứng trùng ngưng
- Trùng ngưng là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monome) thành phân tử lớn (polime) đồng thời giải phóng những
phân tử nhỏ khác (như H 2 O, …)
Điều kiện: Các monome tham gia phản ứng có ít nhất hai nhóm chức có khả năng phản ứng tạo liên kết với nhau.
Ví dụ
BỒI DƯỠNG TOÁN - LÍ - HÓA CẤP 2+3 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN
Sưu tầm bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
- 51 -
www.facebook.com/daykemquynhonofficial
www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial