TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG HÓA HỌC 10 - CHƯƠNG 1-4 (CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN) NĂM HỌC 2017-2018

www.twitter.com/daykemquynhon
www.google.com/+DạyKèmQuyNhơn
TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG, NÂNG CAO HÓA HỌC 10
www.daykemquynhon.ucoz.com
Produced by Nguyen Thanh Tu
- Chất khử là chất nhường electron cho chất khác (sau phản ứng số oxi hóa tăng).
- Chất oxi hóa là chất nhận electron của chất khác (sau phản ứng số oxi hóa giảm).
- Quá trình chất khử nhường electron gọi là quá trình oxi hóa (sự oxi hóa).
- Quá trình chất oxi hóa nhận electron gọi là quá trình khử (sự khử).
2. Lập phương trình hóa học của phản ứng oxi hóa-khử theo phương pháp thăng bằng electron
Ví dụ: Lập phương trình hóa học của phản ứng: Cu + HNO 3 (loãng) ⎯⎯→ Cu(NO 3 ) 2 + NO + H 2 O
• Bước 1. Xác định số oxi hóa của các nguyên tố có sự thay đổi để tìm ra chất khử và chất oxi hóa
0 5
Cu + H N + O 3 (loãng) ⎯⎯→ Cu
+ 2
2
(NO 3 ) 2 + N +
O + H 2 O
Chất khử: Cu (vì sau phản ứng số oxi hóa tăng: Từ 0 lên +2)
Chất oxi hóa: HNO 3 (vì sau phản ứng số oxi hóa giảm: Từ +5 xuống +2)
• Bước 2. Viết các quá trình oxi hóa-khử và cân bằng mỗi quá trình.
0
2
Cu
⎯⎯→ Cu
+ + 2e (Quá trình oxi hóa)
5
2
N +
N + + 3e ⎯⎯→
(Quá trình khử)
• Bước 3. Tìm hệ số thích hợp cho chất khử và chất oxi hóa (dựa trên nguyên tắc của phương pháp thăng bằng electron:
Số electron chất khử nhường = số electron chất oxi hóa nhận).
0
2
3x Cu
⎯⎯→ Cu
+ + 2e
5
2x N + + 3e ⎯⎯→
• Bước 4. Đưa hệ số tìm được ở bước 3 vào phương trình và kiểm tra lại, sau đó hoàn thành phương trình hóa học.
0
5
3 Cu + 8H N + 2
O 3 (loãng) ⎯⎯→ 3 Cu
2
(NO 3 ) 2 + 2 N +
O + 4H 2 O
3. Phân loại phản ứng oxi hóa khử
• Phản ứng oxi hóa khử thông thường: Chỉ có một chất khử, một chất oxi hóa (là những nguyên tố khác nhau).
Ví dụ:
2
H −
5
S + 2H N + O 3 (loãng) ⎯⎯→ S 0 2
+ 2 N +
O + 4H 2 O
0
2
0
4 P + 5 O ⎯⎯→ 2 P O
2
+ 5 −2
2 5
• Phản ứng oxi hóa-khử phức tạp: Có nhiều chất khử, nhiều chất oxi hóa, môi trường, …
2
Ví dụ: 10 Fe
+ 7
SO 4 + 2K Mn
+ 3
O 4 + 8H 2 SO 4 ⎯⎯→ 5 Fe
+ 2
2(SO 4 ) 3 + 2 Mn
+ SO 4 + K 2 SO 4 + 8H 2 O
+ 1 −2
5
3 Cu S + 22H N + 2
O 3 (loãng) ⎯⎯→ 6 Cu
+ + 6
2
(NO 3 ) 2 + 3H 2 S O 4 + 10 N +
O + 8H 2 O
2
N +2
• Phản ứng oxi hóa-khử đặc biệt: Phản ứng oxi hóa-khử nội phân tử (chất khử và chất oxi hóa nằm cùng trong một phân tử
và là những nguyên tố khác nhau); phản ứng tự oxi hóa-khử (chất khử và chất oxi hóa cùng là một nguyên tố)
Ví dụ: 2 K ClO 3
0
+ 5 − 2
MnO 2 , t
0
−1
⎯⎯⎯⎯→ 2K Cl
0
t
−1
⎯⎯→ 5K Cl
0
+ 3 O
Cl
2
+ 6KOH
+ K ClO 3
+ 3H 2 O
MỘT SỐ LƯU Ý KHI CÂN BẰNG PHẢN ỨNG OXI HÓA-KHỬ
• Để ý tới chỉ số của chất oxi hóa và chất khử trước và sau phản ứng.
0 5
Ví dụ:
Al + H N + +
O 3 ⎯⎯→ Al
3
1
(NO 3 ) 3 + N +
2O + H 2 O
Chất khử: Al (vì sau phản ứng số oxi hóa tăng: Từ 0 lên +3)
Chất oxi hóa: HNO 3 (vì sau phản ứng số oxi hóa giảm: Từ +5 xuống +1)
0
8x
0
Al
5
⎯⎯→
3x 2 N + + 8e ⎯⎯→
5
+ 3
1
N +
+ 5
+ 3
Al
2
1
N +
2
+ 3e (Quá trình oxi hóa)
(Quá trình khử)
⇒ phương trình: 8 Al + 30H N + O 3 ⎯⎯→ 8 Al (NO 3 ) 3 + 3 2O + 15H 2 O
• Nếu trong một chất có nhiều nguyên tố cùng tăng hoặc cùng giảm số oxi hóa thì ta xem số oxi hóa của cả chất đó bằng 0
và chỉ cần xác định số oxi hóa của các chất sản phẩm.
0
5
Ví dụ:
(Cu S) + H N + O 3 (loãng) ⎯⎯→ Cu
+ 2
+ 6 2
(NO 3 ) 2 + H 2 S O 4 + N +
O + H 2 O
BỒI DƯỠNG TOÁN - LÍ - HÓA CẤP 2+3 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN
2
Chất khử: Cu 2 S (vì sau phản ứng số oxi hóa tăng)
www.facebook.com/daykem.quynhon
www.daykemquynhon.blogspot.com
Sưu tầm bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
www.facebook.com/daykemquynhonofficial
- 2 -
www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial