Sách tham khảo môn Vật Lý - Chinh Phục Câu Hỏi Lý Thuyết Và Kĩ Thuật Giải Nhanh Hiện Đại Vật Lý - Chu Văn Biên - FULLTEXT (799 trang)

Giả sử sóng truyền qua điểm M rồi mới đến điểm N cách nhau một khoảng d trên
cùng một phương truyền sóng thì doa động tại N trễ hơn dao động tại M là:
2 d 2 d 2 df d
vT v v
Chú ý:
1) Nếu bài toán yêu cầu tìm li độ tại điểm M ở thời điểm t0 nào đó thì ta phải kiểm tra xem
sóng đã truyển tới hay chưa. Nếu t 0 < d/v thì sóng chưa đến nên u M =0, ngược lại thì sóng đã
truyền đến và ta viết phương trình li độ rồi thay t=t 0 .
2) Nếu phương trình dao động tại nguồn u Acos( t
)
thì phương trình sóng tại M cách
nhau O một khoảng x là
2
u Acost x
.
a) Vận tốc dao động của phần tử vật chất tại điểm M là đạo hàm của li độ theo t:
2
v ut
' Asin t x
b) Hệ số góc của tiếp tuyến với đường sin tại điểm M là đạo hàm li độ theo x:
2
2
tan ux
' Asin
t x
Tình huống 14: Khi gặp bài toán liên quan đến li độ , vận tốc tại cùng 1 điểm ở 2 thời điểm
thì làm thế nào?
Giải pháp:
Cách 1: Viết phương trình li độ về dạng u Acost
và v u ' Asint
.
0 : li ®é d­¬ng
u Acost1 u1
0 : li ®é ©m
t1
0 : t¨ng
v u'
Asint
1
v1
0 : gi°m
u Acos ( t t) Acos t t
?
( t1
t) 1 1
u Acos ( t t) Acos t t
?
( t1
t) 1 1
Cách 2: Dủng vòng tròn lượng giác
Xác định vị trí đầu trên vòng tròn (xác định φ) và chọn mốc thời gian ở trạng thái này.
Xác định pha dao động ở thời điểm tiếp theo t
Li độ và vận tốc dao động lúc này: u A cos và v A sin .
Kinh nghiệm: Bài toán cho x 1 và xu hướng đang tăng (v 1 > 0) hoặc đang giảm (v 1 < 0) thì
nên làm theo cách 2.
Trang 10 http://dethithpt.com – Website chuyên đề thi thử file word có lời giải