Descargar publicación - Eurobask

Koldo Gorostiaga
Sare transeuroparrak Euskal Herriari eskatzen diona gure herriak ez duela ematerik, bere
gizarteak goitik-beherako jasangaitza litzatekeen txikizioa pairatuko lukeelako.
Eusko Jaurlaritzak, erabat tematurik AHTren planarekin, ez du amorerik eman nahi eta
itsuarena egiten du. Gure gizarte ordezkari guztiekin eztabaida zabalduz beste aukeraren baten
bila ahalegindu ordez, nahiago du sistema ultraliberalaren zaindari gisa aritzea. Ekologisten
hitzetan “ordezkatzen dituen tokiko botere politiko ekonomikoek, Europatik ezartzen diren
planak hemen bultzatzea onartuz, plan horietara moldatzen eta etekin propio handiena
ateratzen ahalegintzen dira.
Jaurlaritzako Garraio eta Herrilan Sailburuak, bere aldetik, argi utzi du “mahai gainean
dagoen burdinbide eredua aldaezina dela...sare transeuroparrari eskatzen ari zaizkion
abiadurak gaur egungo sistemak ematerik ez dituela” eta. Duguna eguneratzeak derrigorrezko
kirurgiako ebakuntza eskatzen duela gogorarazi digu Kontseilariak, Euskal Herriak “presentzia
propioa” izan behar duelako Europan zabaltzen diren eskenatoki berrietan.
Haatik, joan den azaroan Juan José Ibarretxe eta Alain Rousset -Euskal Autonomo Elkarte
eta Akitaniako buruak- Bordelen bildu ziren AHT proiektuei bultzatzearren eta Frantziako eta
Espainako Gobernuei galde eginez “Akize-Gazteiztik pastzen den Paris-Madril burdinbide
proiektua ez dezaten berantzerat utz”, Amann Sailburuaren hitzetan.
Agintarien logika beraz Europako ereduren ezinbestekotasunean datza, eta horren alde
egiteagatik prest daude Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa eta baita Lapurdi ere, kirurgia mahainetik
pasarazi, oso mingarria izan arren. Portaera hau gure irudiko, neurriz kanpokoa izateaz gain, ez
dator bat Europan bertan erabiltzen diren beste anitz eredukin.
Harrigarria bada ere, esate baterako, euskal orografiarekin antza haundia duen Galiciako
trenbidearen plana, -hain zuzen, Portugalekiko egingo duen etorkizuneko lotura- beste irizpide
zeharo ezberdinaren bitartez bideraturik dago jadanik, Galiciako Komunitate Autonomo,
Espainia eta Portugaleko gobernuen adostasunarekin. Izan ere, Portugaleko mugatik abiatuko
den Tuy-Ferrol Atlantiko-ardatza orduko 160 kilometroko abiadurakoa izanen da, Espainako
Sustapen Ministerioak ingurugiroaren babeserako hala erabaki duenez: “Dada la sensibilidad
ambiental de esta zona, adaptar este corredor a velocidades mayores de 160 km/h provocaría
impactos ambientales muy grandes” (B.O. Congreso de Diputados 1999/12/23).
Beraz, Portugal eta Espainiako Gobernuek (Galiziakoak harrizko gonbidatuaren rola izanik,
arlo honetan eskumenik gabekoa baita) Galiziako trenbideari buruz adostutako irizpideak,
Frantzia eta Espainiako Gobernuek (Jaurlaritzaren laguntzarekin) Euskal Herriari buruzko
burdinbidearen planaz erabili dituzten irizpide erabat ezbezelakoak izan dira, euskaldun
gehienen kalterako. Nolanahi ere, euskaldunen patu txarraren zergatiak beste eremu batean
atzeman behar dira; hots, Politikan.
III. BURUJABETASUN EZA
Ingurugiro eta azpiegituren arazoak arakatzen hasi orduko, subiranotasun ezarekin topo
egiten dugu halabeharrez.
Iparraldean, argi dagoenez, bertakoen botere izpirik ez dago. Den dena kanpotik erabakitzen
baita arlo guztietan, salbuespenik gabe. Ingurugiro eta azpiegiturari buruzko erabakitzeko
ahalmena beraz Iparraldetik at kokatzen da.
Hegoaldeko bi Autonomi Elkarteen kasuetan Espainiako botere nagusiekiko egoera
antzekoa dugu. Beren arteko harremanak, berriz, Espainiako Konstituzioaren argipean aztertu
behar dira eta ondoren, argi horri buruzko Auzitegi Konstituzionalak eginiko jorraketa
jurisprudentzialak izango du beti azken hitza.
234 Las Redes Transeuropeas (RTE) y el modelo federal de la UE. Una visión desde Euskadi
ISBN: 84-7248-869-1