125. zenbakia - Jakin
125. zenbakia - Jakin
125. zenbakia - Jakin
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ZIENTZIAREN ERRONKAK XXI. MENDEAN<br />
Iritzi bilketa<br />
norabidetan gainera: batetik, zientziaren aurrekari sozialen<br />
ikuspuntutik, hau da, ikerkuntza zientifiko-teknologikoa<br />
taxutu eta baldintzatzen duten izaera sozial, politiko eta<br />
ekonomikozko faktoreak azalduz (batik bat, ZTG azterketen<br />
tradizio euro p a rrean); bestetik, zientzi jard u e r a ren giz<br />
a rte eta ingurumen ondorioen ikuspuntutik, hots, jard u e-<br />
ra horren ondorio sozial, etiko, anbiental edo kulturalak<br />
a z t e rtuz (ZTGren tradizio amerikarrean, batez ere ) 4 .<br />
Z i e n t z i a ren irudi berri horrek zientzi ikerkuntza sozialki<br />
ezaugarritzen du: prozesu edo produktu sozial honetan,<br />
hau da, zientzian, osagai epistemikoek ez ezik, ez<br />
epistemikoek ere (balio moralek, sinesmen erlijiosoek, int<br />
e res profesionalek, presio ekonomikoek...) funtsezko zeregina<br />
betetzen dute teoria zientifikoen eta artefaktu teknologikoen<br />
sorreran. Bestela esanda, zientzia ez da objektibotasun<br />
eta egiaranzko hurbilketa bermatuko lukeen<br />
prozedura unibertsal soiltzat jotzen. Aitzitik, giza jarduera<br />
konplexua da, ahalmen azaltzaile handikoa, baina beti<br />
ere testuinguru kultural jakinetan kokatua.<br />
Bestalde, politika publikoaren eremuan, ZTG azterketek<br />
zientzia eta teknologiaren arautze soziala defendatzen<br />
dute, politika zientifiko-teknologikoei buruzko auzietan<br />
erabakiak hartzeko prozesuak zabaltzea ahalbidetu dezaketen<br />
mekanismo demokratikoak sustatuz. Azken buru a n ,<br />
e s p a rru akademiko horretatik, ZTG azterketak zientziare n<br />
eta gizart e a ren arteko negoziazio berr i a ren oinarriak finkatzen<br />
laguntzen ari dira, hain zuzen ere zientzia eta teknologia<br />
ulerkuntza eta balio publikoetara irekitzen saiatuz.<br />
Zientziaren gizarte kontratu berrirantz, Budapestetik<br />
barna<br />
Bai iritzi publiko eta politikoaren alorrean bai esparru akademikoan<br />
azken hamarkadetan gertatu den kontzientziazio<br />
prozesu honek izan du, duela gutxi, emaitza zehatzik.<br />
Zientzia eta gizart e a ren artean ezarri beharreko kontratu<br />
b e rr i a ren premiak testigantza esanguratsu bat izan du:<br />
Zientziari buruzko Mundu Kongre s u a, Budapesten 1999ko<br />
JAKiN 98