saqarTveloSi urbanuli quCis bavSvebis raodenoba da ... - Unicef.ge
saqarTveloSi urbanuli quCis bavSvebis raodenoba da ... - Unicef.ge
saqarTveloSi urbanuli quCis bavSvebis raodenoba da ... - Unicef.ge
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
asakis matebasTan erTad, <strong>quCis</strong> bavSvebi ojaxis mzrunvelobi<strong>da</strong>n<br />
gamodian <strong>da</strong> Tavad zrunaven sakuTar<br />
Tavze. 8-<strong>da</strong>n 10 wlamde asakobriv kategoriaSi 7-jer<br />
ufro metia iseTi bavSvi, romelzec mSoblebi an na-<br />
Tesavebi zrunaven, vidre isini, visac mzrunveli ar<br />
hyavs (Tanafardoba 1:7). or ufros asakobriv kategoriaSi<br />
es Tanafardoba Sesabamisad 1:2.2 <strong>da</strong> 1:1.5-mde<br />
mcirdeba.<br />
<strong>bavSvebis</strong> 26% - sididiT meore jgufi - ambobs, rom ma-<br />
Tze aravin zrunavs. am <strong>bavSvebis</strong> mxolod erTi mesamedis<br />
orive mSobeli cocxalia (mTliani SerCevis 55%-<br />
Tan Se<strong>da</strong>rebiT) <strong>da</strong> 23%-s mxolod de<strong>da</strong> hyavs cocxali.<br />
am bavSvebs Soris ori jgufis gamoyofa SeiZleba:<br />
isini, visi mSoblebic gar<strong>da</strong>cvlilia an ar arian <strong>da</strong><br />
ubralod aravinaa, visac bavSvebi mzrunvelad CaTvlidnen<br />
<strong>da</strong> isini, visac erTi an orive mSobeli cocxali<br />
hyavs, magram maT mTavar mzrunvelebad ar Tvlian.<br />
mTavari mzrunvelis yofna-aryofna bavSvis cxovrebis<br />
ramdenime aspeqtze axdens gavlenas. quCaSi mcxovreb<br />
bavSvebs Soris mSoblebs mTavar mzrunvelebad Zalian<br />
cota miiCnevs <strong>da</strong> umravlesoba acxadebs, rom aravinaa,<br />
vinc maTze izrunebs. sapirispirod, quCaSi aqtiuri<br />
<strong>bavSvebis</strong> umravlesoba mSoblebs an naTesavebs<br />
mTavar mzrunvelebad asaxelebs. mzrunvelis gareSe<br />
myofi <strong>quCis</strong> bavSvebi ufro met gasaWirSi imyofebian<br />
vidre isini, viszec mSoblebi zrunaven. am <strong>bavSvebis</strong>aTvis<br />
mSoblebis gar<strong>da</strong>cvaleba an aryofna ufro<br />
mniSvnelovan problemad saxeldeba vidre ekonomikuri<br />
siZneleebi, maSin, roca mSoblebis zrunvis qveS<br />
myofi bavSvebi mTavar problemebad umeteswilad<br />
alkoholizms, ganqorwinebas/meored qorwinebasa <strong>da</strong><br />
siRaribes asaxeleben. bavSvebi, romelTac ar hyavT<br />
mzrunveli, skolaSi ar iricxebian, maSin, roca 24% im<br />
<strong>bavSvebis</strong>a, visac mSoblebi mzrunvelobas uweven, skolaSi<br />
<strong>da</strong>dian; skolis mitovebis albaToba ufro maRalia<br />
(60%) mSoblebis mzrunvelobis qveS myof bavSvebTan<br />
Se<strong>da</strong>rebiT (40%). isini mSoblebis <strong>da</strong>kargvas an<br />
sakuTar swavlis unarSi <strong>da</strong>urwmuneblobas skolaSi<br />
wausvlelobis mTavar mizezebad asaxeleben. bavSvebi,<br />
romelTa ZiriTadi mzrunvelebi mSoblebi arian, skolaSi<br />
wausvlelobis mizezad mSoblebis winaaRmdegobas,<br />
sabuTebis mouwesri<strong>ge</strong>blobas, ganaTlebis <strong>da</strong>bal<br />
xarisxsa <strong>da</strong> ekonomikur siZneleebs asaxeleben.<br />
bavSvebi, romlebic acxadeben, rom maTze aravin<br />
zrunavs, arsebobis SenarCunebis mraval strategias<br />
mimarTaven: isini ufro met socialur momsaxurebas<br />
iyeneben <strong>da</strong> ufro metad gamoimuSaveben saarsebo<br />
fuls muSaobiT an maTxovrobiT vidre isini, visac mzrunvelebad<br />
mSoblebi hyavs. mzrunvelis ararseboba<br />
bavSvis samomavlo <strong>ge</strong>gmebzec axdens gavlenas - maT<br />
ganaTleba, profesiuli unarebi an samsaxuri naklebad<br />
ainteresebT. mzrunvelis gareSe myofi bavSvebi<br />
xSirad ver asaxeleben raime konkretul survils – ra<br />
surT gaakeTon momavalSi. es aseve gavlenas axdens<br />
maT janmrTelobaze – isini ufro xSirad amJRavneben<br />
gansakuTrebul saWiroebebs, fizikuri travmis niSnebs<br />
an toqsikur nivTierebebze <strong>da</strong>mokidebulebas,<br />
vidre bavSvebi, romelTac mzrunvelebi hyavT.<br />
<strong>quCis</strong> <strong>bavSvebis</strong> ojaxebi<br />
im ojaxebis mowyoba, sai<strong>da</strong>nac saqarTvelos <strong>quCis</strong><br />
bavSvebi arian warmoSobiT, mravalgvaria, <strong>da</strong>wyebuli<br />
bavSvebiT, visac orive mSobeli cocxali hyavs<br />
<strong>da</strong> sxva zr<strong>da</strong>srul naTesavebTan erTad imave qalaqSi<br />
cxovrobs, <strong>da</strong>mTavrebuli im bavSvebiT, vinc orive<br />
mSobliT obolia <strong>da</strong> imave qalaqSi ojaxis sxva wevrebi<br />
ar hyavs. calkeuli magaliTebi cxadyofs, rom bevri<br />
<strong>quCis</strong> bavSvi cxovrebis manZilze sxva<strong>da</strong>sxvanairi mowyobis<br />
ojaxebSi cxovrob<strong>da</strong> <strong>da</strong> bevri maTgani qorwinebis<br />
gareSe aris <strong>da</strong>badebuli.<br />
ojaxuri mxar<strong>da</strong>Weris sistemis Semcirebasa <strong>da</strong> kav-<br />
Sirebis <strong>da</strong>sustebasTan erTad, <strong>quCis</strong> bavSvebi ufro<br />
met dros <strong>da</strong> Rameebsac ki quCaSi atareben. es kav-<br />
Siri piramidis saxiT SeiZleba warmovidginoT, sa<strong>da</strong>c<br />
yoveli Sre <strong>quCis</strong> <strong>bavSvebis</strong> qve-jgufs asaxavs, romelic<br />
naCvenebia, rogorc mTeli SerCevis procenti. umeteswilad,<br />
es qve-jgufebi urTierTgamomricxavi<br />
ar aris <strong>da</strong> arc erTmaneTs Seicavs – jgufebs Soris<br />
75%-iani ga<strong>da</strong>farvaa, rac imas niSnavs, rom <strong>bavSvebis</strong><br />
umravlesoba erTsa <strong>da</strong> imave dros ramdenime jgufs<br />
miekuTvneba. magaliTad, quCaSi mcxovrebi yvela<br />
bavSvi rodi ambobs, rom mzrunveli ar hyavs <strong>da</strong> orive<br />
mSobliT oboli yvela bavSvic araa quCaSi mcxovrebi<br />
bavSvi.<br />
<strong>quCis</strong> <strong>bavSvebis</strong> 58%-is Tanaxmad, isini wina Tves de<strong>da</strong>sTan<br />
erTad cxovrobdnen. mamasTan cxovreba <strong>bavSvebis</strong><br />
34%-ma aRniSna (oTxive qalaqSi es maCvenebeli<br />
ufro naklebi iyo). <strong>bavSvebis</strong> 38% ambobs, rom isini<br />
sxva naTesavebTan cxovroben an naTesavebs saxlSi<br />
akiTxaven (20%).<br />
quCaSi mcxovrebi bavSvebi<br />
orive mSobliT oblebi<br />
bavSvebi, romlebsac ar<br />
hyavT ZiriTadi mzrunveli<br />
bavSvebi, romlebsac ar<br />
hyavT mSoblebi imave qalaqSi<br />
bavSvebi, romlebic ar<br />
cxovroben TavianT ojaxebTan<br />
bavSvebi, romlebic cxovroben<br />
TavianT ojaxebTan<br />
grafiki #13 – <strong>quCis</strong> bavSvebi sxva<strong>da</strong>sxva ojaxur mdgomareobaSi<br />
(n=301)<br />
42 ❘ nu miwodebT <strong>quCis</strong> bavSvs