kari 5. biomravalferovneba da biologiuri ... - momxmarebeli.ge
kari 5. biomravalferovneba da biologiuri ... - momxmarebeli.ge
kari 5. biomravalferovneba da biologiuri ... - momxmarebeli.ge
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
saqarTveloSi zRvisa <strong>da</strong> sanapiros yvelaze faseuli bunebrivi habitatebi<br />
Sedis kolxeTis erovnuli parkisa (IUCN-is kategoria II) <strong>da</strong> qobuleTis<br />
nakrZalisa <strong>da</strong> aRkveTilis (IUCN-is kategoriebi I <strong>da</strong> IV) farglebSi <strong>da</strong><br />
imyofeba gansakuTrebuli <strong>da</strong>cvis reJimis qveS. kolxeTis erovnuli parki<br />
moicavs 15 742 ha sazRvao akvatorias (mkacri <strong>da</strong> marTvadi <strong>da</strong>cvis zonebi),<br />
romelic aris delfinebisa <strong>da</strong> zuTxisebrTa mniSvnelovani habitati.<br />
zRvisa <strong>da</strong> sanapiros biomravalferovnebis kargvis ZiriTad mizezebad<br />
miCneulia drenaJi, myari <strong>da</strong> Txevadi narCenebiT <strong>da</strong>bunZureba, urbanuli<br />
teritoriebis gafarToeba, arasaTanadod <strong>da</strong><strong>ge</strong>gmili ganviTareba.<br />
marTalia, saqarTvelos Savi zRvis sanapiros <strong>da</strong> masSi Camavali mdinareebis<br />
zuTxisebrTa saxeobrivi Semad<strong>ge</strong>nloba jer kidev inarCunebs istoriul<br />
mravalferovnebas (Acipenser sturio, Acipenser stellatus, Acipenser nudiventris, Acipenser<br />
persicus colchicus, Acipenser güldenstädti tanaica, Huso huso), magram 2007 wlis SefasebiT<br />
saqarTvelos wylebSi zuTxisebrTa saerTo ricxovnoba istoriuli minimumis<br />
_ 10 aTasi egzemplaris farglebSia, rac imas niSnavs, rom 1907 wli<strong>da</strong>n dRemde<br />
ricxovnoba minimum 37-jeraa Semcirebuli. aq gavrcelebul zuTxisebrTa yvela<br />
saxeoba Setanilia saqarTvelos `wiTel nusxaSi~. zuTxisebrTa ricxovnebis<br />
Semcirebis umniSvnelovanesi mizezia habitatebis destruqcia, ZiriTa<strong>da</strong>d<br />
gamowveuli hidroeleqtrosadgurebis mSeneblobiT, mdinareebisa <strong>da</strong> sanapiro<br />
zonis <strong>da</strong>binZurebiT, satofe mdinareebze qviSa-xreSis mopovebiT.<br />
2.3 <strong>da</strong>culi teritoriebi<br />
1. <strong>da</strong>culi teritoriebis zogadi mimoxilva<br />
<strong>da</strong>culi teritoriebis marTva <strong>da</strong> statusi<br />
sabWoTa periodSi nakrZalebisa <strong>da</strong> saxelmwifo samonadireo meurneobebis marTva<br />
xorcieldebo<strong>da</strong> nakrZalebisa <strong>da</strong> samonadireo meurneobebis mTavari sammarTvelos<br />
mier. sabWoTa kavSiris <strong>da</strong>Slis Semdeg, 1992 wlis 16 ivlisi<strong>da</strong>n, maT marTvas<br />
axorcieleb<strong>da</strong> saqarTvelos nakrZalebisa <strong>da</strong> samonadireo meurneobebis mTavari<br />
sammarTvelo (romelic sxva<strong>da</strong>sxva wlebSi sxva<strong>da</strong>sxva saministros <strong>da</strong>qvemdebarebaSi<br />
Sedio<strong>da</strong> an <strong>da</strong>moukidebel uwyebas warmoad<strong>ge</strong>n<strong>da</strong>). 1997 wlis 9 oqtombri<strong>da</strong>n <strong>da</strong>culi<br />
teritoriebis marTva ga<strong>da</strong>eca saqarTvelos <strong>da</strong>culi teritoriebis, nakrZalebisa <strong>da</strong><br />
samonadireo meurneobebis saxelmwifo departaments. 1996 wels mox<strong>da</strong> arsebuli 5<br />
satyeo-samonadireo meurneobisaTvis aRkveTilis kategoriis miniWeba.<br />
2004 wlis bolos, <strong>da</strong>culi teritoriebis, nakrZalebisa <strong>da</strong> samonadireo meurneobebis<br />
saxelmwifo departamentma ganica<strong>da</strong> reorganizacia <strong>da</strong> saxelmwifo saqveuwyebo<br />
<strong>da</strong>wesebuleba - “<strong>da</strong>culi teritoriebis departamentis” saxiT Sevi<strong>da</strong> saqarTvelos<br />
garemos <strong>da</strong>cvisa <strong>da</strong> bunebrivi resursebis saministros Semad<strong>ge</strong>nlobaSi.<br />
arsebuli <strong>da</strong>culi teritoriebi iqmnebo<strong>da</strong> sxva<strong>da</strong>sxva dros, sxva<strong>da</strong>sxva iuridiuli<br />
aqtiT. sabWoTa kavSiris periodSi <strong>da</strong>arsebuli <strong>da</strong>culi teritoriebi Seqmnilia<br />
saqarTvelos ssr ministrTa sabWos aqtebiT, xolo Semdgom periodSi Seqmnili<br />
<strong>da</strong>culi teritoriebi <strong>da</strong>moukidebeli saqarTvelos mTavrobis <strong>da</strong>d<strong>ge</strong>nilebebiT,<br />
prezidentis brZanebulebebiT, an specialuri kanonebiT. Sesabamisad, gansxvavebuli<br />
iyo maTi iuridiuli statusic. am xarvezis gamosworebis mizniT, 2004 wels, yvela<br />
<strong>da</strong>culi teritoria Sevi<strong>da</strong> garemos <strong>da</strong>cvisa <strong>da</strong> bunebrivi resursebis saministros<br />
Semad<strong>ge</strong>nlobaSi rogorc sajaro samarTlis iuridiuli piri. Tumca, 2005 wels<br />
ganxorcielebuli cvlilebebis Sedegad, nawili <strong>da</strong>culi teritoriebisa <strong>da</strong>rCa<br />
sajaro samarTlis iuridiul pirad, xolo nawili warmoad<strong>ge</strong>ndnen <strong>da</strong>culi<br />
teritoriebis departamentis teritoriul organoebs.<br />
2008 wlisaTvis yvela <strong>da</strong>culi teritoria warmoad<strong>ge</strong>ns <strong>da</strong>culi teritoriebis<br />
saa<strong>ge</strong>ntos teritoriul administraciebs, esenia:<br />
a) Tbilisis erovnuli parkis administracia;