13.01.2015 Views

proza

proza

proza

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

literaturuli gazeTi<br />

#64<br />

#64 9 - 22 dekemberi 2011<br />

gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />

fasi 50 TeTri<br />

ekaterine togoniZe<br />

sxva gza<br />

II-III<br />

vaJa xornauli<br />

brZenkacTa<br />

mowonebuli<br />

IV-V<br />

IV-V<br />

mariam wiklauri<br />

vmalav<br />

yvavils<br />

VIII-IX


2 <strong>proza</strong><br />

literaturuli gazeTi<br />

_ kidev erTxel didi madloba,<br />

daviwyoT! _ lizam diqtofoni CarTo,<br />

_ rogorc SevTanxmdiT, pirad cxovrebaze<br />

arafers gkiTxavT... Semoqmedebaze<br />

ki yvelaferi mainteresebs,<br />

_ gaiRima da iqve gaaxsenda, rom misi<br />

Rimili umisamarTo iyo. usinaTlo moqandakes<br />

Savi saTvale ekeTa da saxe ar<br />

utokdeboda, _ mokled, sul Tavidan<br />

daviwyoT, Tqveni pirveli qandakebidan...<br />

...dedam saxeSi gaartya, mklavSi swvda<br />

da magrad mouWira. mere swrafad<br />

gauSva xeli da oTaxis kari gaijaxuna.<br />

aleqsandres cremlebi wamoscvivda.<br />

wveTebi wignis furcelze daeca, daasvela<br />

sityvebi _ „gza,~ „tye,~ „mTa~, dasvelda<br />

„saxli~ _ asoTa SeTanxmebani,<br />

romlebic verafriT amoekiTxa, verafriT<br />

daekavSirebina konkretuli niSani<br />

bgerasTan...<br />

moklesaxeloebian maisurSi naCqmeti<br />

wiTlad daaCnda. mklavi pirTan miitana,<br />

gaWirvebiT miswvda, tuCebi wurbelasaviT<br />

Caavlo da moqaCa. sisxli<br />

kans moawva, natkeni ufro CawiTlda da<br />

TandaTanobiT galurjda. sarkesTan<br />

mivida. loyaze dedis TiTebi etyoboda.<br />

imave adgilze kidev ramdenjerme<br />

dairtya.<br />

_ ra ver gaige riT ver daimaxsovre<br />

es ra asoa „g~!.. es aris _ „z~...<br />

es _ „a~... ra gamovida miTxari, ra<br />

gWirs aseTi gza, Svilo, gza! xom agixseni,<br />

aTasjer agixseni! _ z-a... _ yurebidan<br />

dedis yvirili ver moiSora.<br />

saxe auWrelda, skamze uRonod daeSva.<br />

diliT natkenebi xelaxla gaiRiziana<br />

da sauzmeze ise gavida. deda Secba.<br />

mklavsa da saxeze daacqerda.<br />

aRelvebisgan wamowiTlda, nervulad<br />

gadausva Tavze xeli. Cais smisas Tvali<br />

ar mouSorebia. sanam saxlidan gavidodnen,<br />

malamo wausva da skolis avtobusamde<br />

uxmod miacila.<br />

_ aleqsandre, isev ar Segisrulebia<br />

saSinao davaleba ratom<br />

iqcevi ase ar ginda swavla _ mis merx-<br />

Tan Sedga maswavlebeli, _ Sin ar swavlob...<br />

aq mainc gaakeTe rame! adeqi<br />

fexze! _ qali dafisken daiZra, grZeli<br />

joxi moimarjva da kedelze<br />

mimagrebul farTo muyaoze sityvebs<br />

daumizna, _ waikiTxe! es Cven wina kviras<br />

gaviareT...<br />

asoebs umweod miacqerda. bavSvebi<br />

aCurCuldnen. pauza rom gagrZelda,<br />

aqa-iq sicili gaisma.<br />

_ siCume! _ daiZaxa maswavlebelma<br />

da joxiT dafaze daakakuna, _ axlos<br />

moiwie, mandedan Tu ver xedav! ra weria<br />

g... _ ukarnaxa pirveli aso. biWs<br />

saxe gaunaTda, yurebSi isev dedis yvirili<br />

Caudga da wamoiZaxa: gza!<br />

_ sworia. Semdeg _ maswavlebelma<br />

joxi muyaos bolosken gadaitana.<br />

aleqsandres daZabulobisgan xelebi<br />

aukankalda. Sarvlis wvaleba daiwyo.<br />

_ aba, gismen...<br />

marjvena qveda kuTxeSi erTmaneTis<br />

miyolebiT gamosaxuli ramdenime asoniSani,<br />

sruliad arafrismTqmeli iyo<br />

misTvis. wamiT TiTqos erT-erTi maTgani<br />

ecno, gonebaSi raRac gaukrTa,<br />

magram Sesabamisi bgera ver gaixsena da<br />

mxrebi aewura.<br />

_ s... _ ukarnaxa maswavlebelma.<br />

_ s-saxli! _ warmoTqva yoymaniT<br />

da klasSi sicilma ifeTqa. _ saxlSi<br />

unda! _ wamoiyvira maRalma biWma _<br />

aleqsandres saxlSi unda, dedikosTan<br />

_ ayvnen sxvebic.<br />

_ siCume! _ qalma dafaze daakakuna,<br />

_ aleqsandre, pirveli ori aso<br />

sworia _ „s-a~... Semdeg ra asoa es _<br />

miuTiTa isev `a~-ze.<br />

Tavi CaRuna da yelSi mobjenili<br />

burTis Cabruneba scada.<br />

_ xom ici es aso miTxari. _ moTminebiT<br />

kiTxa maswavlebelma.<br />

_ ver vxedav... _ amoiluRluRa<br />

bolos.<br />

_ ver xedav _ joxi CamoiRo qalma...<br />

_ axlos modi, aba, aqedan Sexede.<br />

_ ver vxedav... verc axlodan vxedav...<br />

qali miuaxlovda, mxarze xeli daado<br />

da mSvidad uTxra: kargi, dajeqi...<br />

da xval dedas sTxove, wamogyves.<br />

_ ukacravad... vifiqre, pirveli<br />

namuSevari gemaxsovrebodaT... _ daibna<br />

Jurnalisti, _ sul pirveli Tu ara,<br />

is mainc, romelmac migaxvedraT, rom<br />

es Tqveni saqmea... iqneb miamboT, rogor<br />

daiwyo yvelaferi... _ aleqsandres<br />

dumiliT Sewuxebuli gogo savarZel-<br />

Si awrialda.<br />

lizam es Tema SemTxveviT Caigdo<br />

xelSi, rogorRac gamostaca kulturis<br />

wamyvan korespondents. Tveebis ganmavlobaSi<br />

invalidebis problematikaze<br />

muSaobda da redaqtori daarwmuna,<br />

rom swored is unda gaeSvaT Tanamedrove<br />

kote miqelanjelosTan gabaSviliinterviuze.<br />

_ es ar aris ubralod moqandake.<br />

es aris invalidi... brma, romelic bavSvobaSi<br />

nanax samyaros orive xeliT<br />

ebRauWeba da TiTebiT Zerwavs SegrZnebebs,<br />

imas, rac odesRac dainaxa da<br />

aleqsandre male mixvda, rom saku-<br />

Tari tyuili, pirvel rigSi, TviTonve<br />

unda daejerebina. wera-kiTxvaze advili<br />

samyaros ferebis, konturebisa da<br />

formebis uaryofa aRmoCnda. roca<br />

saTvale gaukeTes, TamaSi gaadvilda.<br />

sqeli linzebis miRma yvelaferi ise<br />

Canda, rogorc cremliT savse<br />

Tvalebidan.<br />

erT diliT, romelic usinaTloTa<br />

skola-internatis TeTr, odnav aqerclil<br />

kedlebSi gaTenda, aRmoaCina,<br />

rom gamosaxuleba Zveleburad mkafio<br />

aRarc usaTvalod iyo. brma Tanaklaselebs<br />

gadaavlo Tvali, axalgaRviZebulebi<br />

neli, umweo moZraobebiT rom<br />

bobRdebodnen loginebidan da Zalian<br />

SeSinda. aleqsandres norC, tyuilebiT<br />

gadaRlil tvinSi axali gegma momwifda.<br />

Tvalis Cinis gadasarCenad sqellinzebiani<br />

saTvale unda moexsna, unda<br />

eTqva, rom mainc veRarafers xedavs da<br />

mZime minebi tyuilad awveba cxvirze.<br />

erT kviras emzadeboda. sibrmavis testis<br />

gasavlelad aTas davalebas<br />

ugonebda sakuTar Tavs. yvelaze rTuli<br />

TvalTan swrafad mitanili nivTis<br />

ignorireba iyo. Zalauneburad mainc<br />

axamxamebda an odnav krTeboda. im periodSi<br />

erT-erT Tanaklasels daumegobrda,<br />

kiTxvebiT aRar moasvena da<br />

sibrmavesTan dakavSirebiT informacia<br />

dastyua. Tan mis moZraobebs akvirdeboda,<br />

usinaTlo, umetyvelo TvalebSi<br />

Cahyurebda da cdilobda rogorme<br />

damsgavseboda.<br />

testi praqtikulad ar yofila.<br />

aravin CaZiebia, ubralod zedmeti nivekaterine<br />

togoniZe<br />

sxva gza<br />

rasac dResac ganicdis. es ar aris mxolod<br />

xelovneba da kultura! _ xmama-<br />

Rla, sulmouTqmelad laparakobda<br />

liza, _ amdeni xania unarSezRudulebTan<br />

vmuSaob... maT gansakuTrebuli<br />

midgoma sWirdebaT... bolos da bolos<br />

Cemi qveynidanaa... mSobliur enaze<br />

davelaparakebi... _ winaswar mofiqrebuli<br />

teqsti uCveulod paTetikurad<br />

warmoTqva. mTavari redaqtoris kabinetSi<br />

mis garda ori Jurnalisti da<br />

mdivani iyvnen.<br />

yvela gasusuli usmenda. gavlenis<br />

moxdena SeZlo:<br />

_ liza, Tqven mgoni, axal SesaZleblobebs<br />

amJRavnebT... _ gaiRima kacma<br />

da swrafadve daamata seriozuli saxiT,<br />

_ kargi, gaakeTeT. magram aq mTavari<br />

Tanxmobis miRebaa. es adamiani<br />

uars ambobs mediasTan urTierTobaze.<br />

televizia saerTod gamoricxulia,<br />

presasTan ki mxolod orjer hqonda<br />

Sexeba: erTxel Zalian axalgazrda iyo,<br />

meored ki Tavad moisurva gancxadebis<br />

gakeTeba, ori wlis win... _ redaqtorma<br />

xelebi gulze daikrifa, _ ma-<br />

Sin misma agentma sxva Jurnali airCia...<br />

vnaxoT, Tqven ra gamogivaT...<br />

oTaxSi siCume agentis saqmianma<br />

nabijebma daarRvia. kacma lizas civad<br />

CamoarTva xeli. aleqsandres ki mxarze<br />

Seexo da xmadabla hkiTxa:<br />

_ gWirdebi<br />

_ dRes _ aRar, _ pirvelad dailaparaka<br />

moqandakem.<br />

_ Tu ramea, saxlSi var. arqiteqtorebs<br />

xval vxvdebiT. metalis kaczec<br />

xval movlen, sayelo gavasworeTo da<br />

vnaxoT, ra qnes...<br />

aleqsandrem xma aRar amoiRo. liza<br />

gafacicebuli ijda. agenti gavida.<br />

gogom odnav Caaxvela, TiTqos brma<br />

respondents sakuTari arseboba Seaxsena.<br />

pirvelad maSin gamoZerwa, skolaSi<br />

siaruli rom Sewyvita. deda sanam specialur<br />

internats mouZebnida, samsaxuris<br />

periodSi moqandake mezobelTan<br />

tovebda. kaci monarCen Tixas aZlevda<br />

da saxelosnoSic patara kuTxes uTmobda.<br />

aleqsandre sakuTari tyuilis<br />

tyveobaSi iZulebuli iyo yvelaferi<br />

xelis cecebiT ekeTebina, viTom Zalian<br />

cudad xedavda. yvelaze metad eqimis<br />

motyueba gauWirda, magram arafriT<br />

gatyda, Tavi bolomde magrad eWira da<br />

yvela daajera, TiTqos gansakuTrebul<br />

SemTxvevasTan hqondaT saqme _ Tvalis<br />

jansaRi fskeri da badura erTs mowmobda,<br />

pacientis Seuvali Civilebi ki<br />

_ sapirispiros.<br />

Tixa cota xvdeboda. amitom erTi<br />

figuris keTebas rom morCeboda, ramdenime<br />

wuTs umzerda da maleve Semde-<br />

fragmenti moTxrobidan<br />

gis Zerwvas iwyebda, rom masala ar gamxmariyo<br />

da sirbile ar daekarga. ase<br />

gadadioda cxoveli adamianSi, adamiani<br />

burTSi, burTi manqanaSi, manqana<br />

cxovelSi da mere isev adamianSi.<br />

_ bavSvobidan vZerwav. Svidi wlisa<br />

sruliad davbrmavdi. is, rac davinaxe,<br />

qandakebaSi gadavitane... da ase davimaxsovre...<br />

_ aleqsandre gaCumda.<br />

lizam icoda, rom rTuli respondenti<br />

ergo, magram eqskluzivis mopovebiT<br />

aRtacebuli darwmunebuli iyo<br />

sakuTar warmatebaSi da karg anazRaurebasTan<br />

erTad redaqciaSi poziciebis<br />

gamyarebas eloda.<br />

moqmedebis gegma TviTmfrinavSive<br />

SeimuSava. aleqsandres qandakebebi<br />

leptopSi meaTed mainc gadaaTvaliera,<br />

aeroportidan pirdapir matarebelze<br />

gadajda da usinaTloTa<br />

skolaSi gaemgzavra. iq iseTi veraferi<br />

Seityo, rac sxvam ar icoda. liza xelmosaWids<br />

eZebda. wamosvlamde ramdenime<br />

foto gadaiRo, maT Soris Senobaze<br />

gakruli abrac, sadac ewera, rom iq<br />

swavlobda msoflioSi aRiarebuli,<br />

Tanamedrove moqandake, romelsac<br />

Tanaklaselebma patara miqelanjelo<br />

Searqves.<br />

sastumromde avtobusiT imgzavra.<br />

transportSi saaTze meti gaatara da<br />

fanjridan qalaqic daaTvaliera. centrSi<br />

mSobliuri gancda daeufla _<br />

quCebma, patara kafeebma, parkebma da<br />

dabalsarTulianma Senobebma moagona<br />

adgili, sadac gaizarda da yvelaze<br />

udardeli wlebi gaatara. RimiliT ayolebda<br />

Tvals fanjris CarCoSi<br />

Casmul panoramas. bolos im saerTa-<br />

Soriso kolejis filialic dainaxa,<br />

romelic Tavis qalaqSi hqonda<br />

damTavrebuli. saswavleblis ezo savse<br />

iyo formiani gogo-biWebiT da studentoba<br />

gaaxsenda.<br />

tatuireba axali Semosuli iyo<br />

modaSi. lizam samegobroSi am Temaze<br />

pirvelma Camoagdo sityva. maSin Teqvsmeti<br />

wlisa iyo.<br />

_ me vikeTeb. _ Tqva mtkiced da<br />

ludi moylupa.<br />

_ sad.. ras ixatav.. mtkivneuli<br />

araa.. mere ro aRar mogindes _ kiTxvebi<br />

miayares balaxze wamogorebulma<br />

gogoebma.<br />

_ Tavs gadaviparsav da Tavze gavikeTeb!<br />

roca aRar momindeba, isev<br />

gavizrdi... _ Tqva lizam da gawewil,<br />

alag-alag SeRebil TmaSi TiTebi gaiyara.<br />

_ Tavze _ Tvalebi gaufarTovda<br />

erT-erTs, _ gagiJdi _ wamoiSalnen<br />

danarCenebic. mxolod erTi gogo dar-<br />

Ca balaxSi gaSotili, sigaretis kvamli<br />

rgolebad gamouSva da almacerad<br />

9 - 22 dekemberi 2011<br />

gaiRima, _ Tavi unda gadaiparso..<br />

magisTvis sxva adgilic arsebobs... _<br />

yvelas sicili autyda. gogoebi isev<br />

wamogordnen da tatuirebis procesis<br />

warmodgenaze ufro xmamaRla axarxardnen.<br />

_ da ras iwer robertos Tu miqeles<br />

Sen da Seni italielebi ra... _<br />

suls Zlivs iTqvamdnen siciliT, _ rame<br />

iseTi daiwere... rame kai saxeli, popularuli...<br />

Torem egre bevrs gaanawyeneb...<br />

_ idea wamoWra sigaretianma da<br />

mokle lurji qvedabolodan ferfli<br />

CamoiferTxa, _ stefani daiwere, eqsstefansac<br />

asiamovneb... _ gadaikiskisa<br />

da namwvi ludis gamoclil boTlSi<br />

Caagdo.<br />

_ warmoidgineT, ra saxelsac amoisviringebs,<br />

sxva kacs ro aRar<br />

gaekaros, _ muxlebze wamoiwia erTerTi...<br />

_ ra gindaT mwyevliT _ siciliT<br />

Caikeca liza, _ da es saxeli rom<br />

iyos, Cin suian iong samar-Tahmazi...<br />

luds viskis bari moyva da viskis<br />

bars tatuirebis ocdaoTxsaaTiani saloni.<br />

sviringi xerxemalze gaikeTa,<br />

kisridan kudusunamde. magidaze rom<br />

wveboda, verc warmoedgina, rogori<br />

iqneboda misi sxeuli ramdenimesaa-<br />

Tiani tkivilis Semdeg. asoebi kanSi<br />

brailis anbaniviT CxvletiT SeyavdaT.<br />

gamTeniisas mTel zurgze anbani hqonda<br />

gamosaxuli. laTinuri Srifti vertikalurad<br />

miyveboda malebs. rom wamodga,<br />

sarkeSi sakuTari SewiTlebuli<br />

kani daaTvaliera, ukuRma areklil anbans<br />

daakvirda da kmayofilma gadaicva<br />

maisuri.<br />

_ exla visTanac ginda, iyavi, yvela<br />

ipovis Tavis inicials, _ Tvalebis<br />

fSvnetiT Caiqirqila megobarma,<br />

romelsac mis lodinSi skamze CasZineboda.<br />

_ ho, oRond zurgze ver davwvebi...<br />

nu cota xans mainc... _ gaicina Tvi-<br />

Tonac.<br />

gogoebi daRlilobisgan erTi-meores<br />

ekidebodnen. avtobusis gaCerebamde<br />

zoziniT mividnen. gzebi gaiyo.<br />

Tav-TavianT transports quCis gaRmagamoRma<br />

elodnen da erTmaneTis danaxvaze<br />

isev Tavidan utydebodaT sicili...<br />

_ roca iwyebT qandakebaze<br />

muSaobas, yovelTvis winaswar iciT<br />

Sedegi Tu gamosaxuleba TandaTan<br />

ikveTeba _ ikiTxa lizam.<br />

_ me vxedav Cems namuSevrebs. me maT<br />

manamde vxedav, sanam muSaobas daviwyeb.<br />

_ mkafiod warmoTqva moqandakem.


9 - 22 dekemberi 2011<br />

Ti CamoarTves da siaSi rogorc absoluturi<br />

usinaTlo, ise aRricxes.<br />

im semestrSi dedam orjer miakiTxa.<br />

orivejer guli auCqarda. sakuTari<br />

Tavi ise gaewvrTna, rom Tvalebi zustad<br />

usinaTlo megobariviT eWira _<br />

daelmebuli da daWimuli. dedasac ase-<br />

Ti dauxvda. qali mis danaxvaze gaSeSda,<br />

mere xelebi moxvia da Caixuta.<br />

aleqsandres guli yelSi moebjina.<br />

emociebis Sekavebas miCveuls daZabuli<br />

Tvalebidan mainc gadmougorda<br />

cremlebi da dedis Ria salaTisfer,<br />

nacnobi surneliT gaJRenTil kabas<br />

ori patara laqa daetyo. uceb moeCvena,<br />

rom gamousworebeli sisulele<br />

Caidina, rom jobda yvela damcirebisTvis<br />

gaeZlo da Sin yofiliyo, asoebze<br />

tvini saaTobiT, kviraobiT, TveobiT<br />

exala da im patara cixeSi ar amoeyo<br />

Tavi, TeTri, aqerclili kedlebisTvis<br />

ar ecqira, ZaliT daelmebuli<br />

Tvalebis tkiviliT ar gatanjuliyo<br />

da internatis mwvanilebiani wvniani ar<br />

eWama yoveldRe (deda mxolod<br />

sauzmisTvis iclida, sadilad ki Ziri-<br />

Tadad swrafi kvebis produqts yidulobda).<br />

erCivna yvelas gonebaClungi<br />

hgoneboda, dedisTvis nervebs emtyuna<br />

da araerTxel daertya, is ki natkenebs<br />

gangeb aRar gaiRizianebda, rom Semdeg<br />

misi sindisis qenjna gamoewvia, yvelafers<br />

aitanda, yvelafers apatiebda...<br />

oRond is monatrebisa da martoobis<br />

autaneli gancda moeSorebina<br />

Tavidan...<br />

deda gamoemSvidoba... aleqsandrem<br />

Tvali gaayola mis moxdenil nabijebs,<br />

romlebmac qalic da bavSvis mzerac<br />

mezobeli moqandakis manqanamde miiyvana.<br />

manqana wavida, biWi ki idga dardiani<br />

da sivrces marTla brmasaviT<br />

gahyurebda.<br />

ver xvdeboda, wera-kiTxva ratom<br />

iyo aseTi mniSvnelovani. ubralod<br />

gonebaSi hqonda CabeWdili, rom iyo.<br />

egona, rom dedas aRar eyvareboda Tu<br />

asoebs ver dawerda, SeiZulebda Tu sityvebs<br />

ver waikiTxavda. yvela dascinebda...<br />

magram mTavari mainc deda<br />

iyo...<br />

swavla internatSic Zalian<br />

gauZnelda, programa gacilebiT ioli<br />

iyo, magram anbani verc brailiT das-<br />

Zlia.<br />

_ pirvels vis aCvenebT namu-<br />

Sevrebs visi azria TqvenTvis yvelaze<br />

mniSvnelovani _ liza sulganabuli<br />

daeloda pasuxs da kvlav gaaxsenda,<br />

rom mis mimikas aranairi mniSvneloba<br />

ar hqonda.<br />

wina dRiT sastumroSi gvianobamde<br />

ikiTxa statiebi usinaTlo moqandakis<br />

Sesaxeb. ar gamoutovebia arc erTi<br />

mciredi informacia, romelic aleqsandres<br />

biografias an Semoqmedebas Seexeboda.<br />

bolos isev qandakebebis suraTebs<br />

daubrunda da verc SeniSna, ise<br />

CaeZina.<br />

gvian gaeRviZa. Tmaaburdulma moisrisa<br />

Tvalebi, saaTs daxeda da giJiviT<br />

wamovarda. farda gadaswia, fanjara<br />

gamoaRo. quCidan didi xnis gaRviZebuli<br />

adamianebis fusfusi da manqanebis<br />

xmauri SemoiWra. sastumroSi sauzmis<br />

dro ukve gasuliyo. swrafad miiRo Sxapi.<br />

Txeli wvivebi jer sacvlebSi<br />

gauyara, mere jinsebSi. zemodan ki<br />

pirdapir maisuri gadaicva. biusthalters<br />

mas Semdeg aRar xmarobda, rac<br />

xerxemalze sviringi gaikeTa. asoebiani<br />

kani Cveulebrivze mgrZnobiare iyo<br />

da amis gamo skamis sazurgesac odnav<br />

gverdulad, beWiT eyrdnoboda.<br />

sastumros mopirdapire mxares Ria<br />

kafeSi Cavida. patara carieli magidebi<br />

mijriT CaemwkrivebinaT. erT-erT-<br />

Tan ori axalgazrda kaci ijda da<br />

sauzmobda. lizas mimtani Seegeba, adgili<br />

yvelgan dakavebulia da mxolod<br />

aq SegiZliaT dabrZandeTo. gogom<br />

gakvirvebulma daxeda mamakacebis<br />

mocucqnul sufras, romelzec ori<br />

yava, erTi doqi wyali da kruasanebis<br />

kalaTa Zlivs eteoda. kacebi ki lizas<br />

misCerebodnen da cdilobdnen seriozuli<br />

saxeebi mieRoT, Tumca sicili<br />

manam waskdaT, sanam axalgaRviZebuli<br />

gogo gons moegeboda da xumrobis arss<br />

Cawvdeboda.<br />

_ marto sauzmoba mosawyenia, lamazo!<br />

_ miaZaxes Tavisufal magidasTan<br />

mokalaTebul lizas.<br />

manac ugulod gauRima da zurgSeqceviT<br />

Caujda leptops. isev internetSi<br />

daiwyo informaciis Zieba. undoda<br />

ZilSi dakarguli dro rogorme<br />

aenazRaurebina, danaSaulis SegrZneba<br />

swrafadve moeSorebina. aleqsandreze<br />

axali veRaraferi ipova, mwiri<br />

biografiuli cnobebi da fotoebi ukve<br />

gadaReWili hqonda da ubralod usinaTloebze<br />

Seudga statiebis Tvalierebas.<br />

gverdze magida wyvilma daikava.<br />

garSemo veravis amCnevdnen. saxeebi<br />

axlo-axlos mietanaT da alersianad<br />

CurCulebdnen. liza uazrod miaSterda<br />

Seyvarebulebs. megobar kacs ramdenime<br />

Tvis win daSorda. axla ki sakuTari<br />

Tavi imaSi gamoiWira, rom SuriT Senatroda<br />

sxvebis idilias... idilia wina<br />

mamakacTan TiTqmis ar qonia. misi momTxovni<br />

da mkacri buneba gacnobis<br />

wuTidan uSlida nervebs. imas ki Tavis<br />

mxriv lizas zedmetad gaxsnili,<br />

zogjer msubuqi xasiaTi aRizianebda<br />

da Cacmis stilic examuSeboda. ramdenjerme<br />

sTxova, biusthalteri<br />

etarebina. gogos savse mkerdi SeumCneveli<br />

aravis rCeboda... konfliqturi<br />

wyvili iyo, kargad Tavs mxolod martoni<br />

grZnobdnen. uTanxmoeba gareT<br />

gasvlisas, mesame adamianis gamoCenisTanave<br />

iwyeboda. liza ver itanda martoobas,<br />

magram martoobaze metad _<br />

SeniSvnebs. Carevebi iukadrisa da urTierTobac<br />

male daasrula. kacma misi<br />

dabruneba scada, magram lizas<br />

sijiute da principuloba arasodes<br />

aZlevda ukan daxevis saSualebas.<br />

leptopTan mokalaTebuli internetis<br />

saZiebo grafaSi ukve meqanikurad<br />

werda sityvebs: `usinaTlo,~ `usinaTlo<br />

xelovani,~ `brma~... aTasnairi variantidan<br />

erT-erTi forumis gverdi amovarda,<br />

sadac qalebi brma kacebs<br />

ganixilavdnen:<br />

`warmoidgine, verc Sens celulitebs<br />

xedavs da verc striebs, Segi-<br />

Zlia Tavisuflad gaixado!~<br />

`mTavaria, Tvali aravisken gaeqceva<br />

:)))~<br />

`brmebi iseTi mgrZnobiareebi arian...<br />

oqros xelebi aqvT! es unda gamoscado<br />

;)~<br />

komentarebi TvalebgafarToebulma<br />

waikiTxa, mere Caicina da sxva vebgverdebze<br />

gadavida.<br />

mosiyvarule wyvili erTi Wiqidan<br />

svamda wvens. biWs gogos saxe xelebSi<br />

moeqcia. uceb Seecada warmoedgina,<br />

rogoria TiTebiT amokiTxuli nakvTebi,<br />

TiTebiT nagrZnobi sxeuli, Secnobili<br />

nivTebi da Semecnebuli garemo.<br />

_ Cems namuSevrebs Cemze ukeT vin<br />

Seafasebs.. _ muxlze dadebuli xeli<br />

aaTamaSa aleqsandrem, _ myavs ramdenime<br />

megobari eqsperti, romelTa<br />

azrsac yovelTvis vismen, magram iSviaTad<br />

viTvaliswineb. _ daamata mere.<br />

internet-Ziebis Sedegad lizas kompiuteris<br />

ekranze iseTi gverdic<br />

gamoCnda, romelic Cveulebriv teqsts<br />

brailze Targmnida. werili aleqsandres<br />

agents jer kidev redaqciidan<br />

gaugzavna, magram pasuxi igvianebda.<br />

_ brailze vTargmni da xelaxla<br />

gavuSveb... _ lizas goneba gaunaTda,<br />

swrafad gadaixada da kafedan gavida.<br />

gogom Sesabamis biuros ver miagno<br />

da isev skola-internatSi gaemgzavra.<br />

iq moxuci fsiqologi daxvda,<br />

romelic aleqsandres drosac muSaobda.<br />

qalma werilis Targmna mdivans<br />

daavala, lizas ki CaiT gaumaspinZlda.<br />

skola aqo da Tanamedrove miqelanjelos<br />

aRmoCenaSi sakuTar wvlilzec<br />

isaubra. bolos werils TiTebi gadaatara,<br />

lizas gauRima da uTxra:<br />

_ ara mgonia, amiT daiTanxmoT.<br />

gamorCeulad rTuli da Caketili bavSvi<br />

iyo. jiuti... albaT ar Secvlila...<br />

lizam madloba gadauxada da konverti<br />

CanTaSi Seinaxa. Txovna intervius<br />

Sesaxeb gamarTulad, etiketis<br />

sruli dacviT iyo Sedgenili.<br />

literaturuli gazeTi<br />

_ Tqveni qandakebebi Zalian popularulia,<br />

uamrav adamians moswons...<br />

xalxs meti surs Tqvenze gaigos, Tqven-<br />

Tan Sexvedra undaT... undaT, rom xma<br />

mogawvdinon... TqvenTvis ukukavSiri ar<br />

aris mniSvnelovani _ savarZelSi wamoiwia<br />

liza da mWidrod Sekruli pijaki<br />

gaWirvebiT gaiswora.<br />

_ me aTasobiT werili momdis. kidev<br />

ra aris saWiro _ aleqsandre qandakebasaviT<br />

gaSeSebuliyo, _ SekveTebs ar<br />

viReb... _ daamata civad.<br />

lizam fsiqologis sityvebi gonebidan<br />

veRar amoigdo. CaTvala, rom<br />

werils marTlac aklda raRac, es<br />

raRac ki aleqsandres warsulSi unda<br />

eZebna. misi pirveli skolis monaxuleba<br />

gadawyvita da mezobel qalaqSi<br />

gaemgzavra. avtobusma naxevari gzidan<br />

sxva mimarTulebiT gadauxvia da velosipedis<br />

qiraoba mouxda. daniSnulebis<br />

adgilamde TxuTmetiode kilometri<br />

aSorebda. mziani dRe iyo. gzis is<br />

monakveTebi, sadac xeivnis totebi<br />

erTmaneTs exeboda da foTlebis<br />

Crdili maqmaniviT iqargeboda miwaze,<br />

swrafad da sasiamovnod gaiara. ramdenime<br />

suraTic gadaiRo da isev imaze<br />

dafiqrda, rogoria, roca ver xedav...<br />

Tu usinaTlo ibadebi, albaT gacilebiT<br />

iolia daTmo xiluli samyaro,<br />

romlis saxec arasdros ginaxavs,<br />

romelsac mxolod Sexebixar da misi<br />

sunTqva mogismenia... magram roca erTxel<br />

mainc dainaxe es gza, Sexede am<br />

SeyviTlebul xeebs, molurjo naZvebsa<br />

da Savad molaplape mayvlis buCqebs,<br />

fonad xakisfer gorakebsa da Rrublis<br />

Crdilebs, albaT veRarasdros Seeguebi<br />

ufero, uSinaarso sibneles...<br />

lizam gzaze sisxlisfrad moelvare<br />

laqa dainaxa. rom miuaxlovda, gasresili<br />

kenkra aRmoCnda. ramdenime<br />

aseTi laqa kidev Semoxvda. miwaze mkvdari<br />

peplebiviT efina Camocvenili<br />

foTlebi. am dros fiqrebSi garTulma<br />

raRacas gadauara. SeCerda, ukan miixeda<br />

da mzeze moelvare gveli dainaxa.<br />

saxeze xelebi aifara, gaaJrJola.<br />

qvewarmavali tokavda da iklakneboda.<br />

lizam fexebi pedlebs dahkra da iqaurobas<br />

gaecala.<br />

skolaSi gakveTilebi damTavrebuliyo.<br />

darajma Zlivs SeuSva SenobaSi.<br />

rogorc iqna, monaxa TanaSromeli,<br />

vinc arqividan masalis amoRebaze<br />

daiTanxma. moipova aleqsandres TanaklaselTa<br />

gvarebi. koordinatebi ki<br />

ukve qalaqSi dabrunebulma cnobaTa<br />

biuroSi moiZia da rekvas Seudga. zogierTs<br />

ver daukavSirda, zogma yurmili<br />

daukida, zogi sxva qveyanaSi aRmoCnda.<br />

bolos miagno qals, romelic<br />

Sexvedraze iolad daiyolia.<br />

qalma Sin daibara. lizas arasodes<br />

uWirda keTilganwyobis mopoveba da<br />

masac maleve daumegobrda. patara binis<br />

viwro SesasvlelSi oriveni ver daetivnen,<br />

lizam kari gaWirvebiT miketa.<br />

saxlSi CaxuTuli haeri idga. qali<br />

samzareuloSi gauZRva. simsuqnisgan<br />

Senelebulad moZraobda. lizaze mxolod<br />

ramdenime wliT ufrosi gacilebiT<br />

didi Sexedulebisa iyo. urTierTobas<br />

danatrebuli jer Tavis ambebs<br />

moyva, mere oTaxis miqiraveba<br />

SesTavaza, sastumroze gacilebiT iafi<br />

dagijdebao. bolos saqmeze gadavidnen<br />

zari rom daireka, bavSvebi derefan-<br />

Si gacvivdnen. aleqsandre adgilze<br />

<strong>proza</strong> 3<br />

darCa. skamze iyo miqvavebuli. grZnobda,<br />

rom mis cxovrebaSi raRac mniSvnelovani<br />

xdeboda. Tvals im sityvas<br />

ar aSorebda, romelzec maswavlebelma<br />

bolos miuTiTa. `saxlSi unda, dedikosTan...~<br />

_ Caesmoda Tanaklaselis<br />

xma, bavSvebis xmamaRali, daundobeli<br />

xarxari. saxlSi marTlac undoda, dedac<br />

undoda, deda, romelic gaugebda...<br />

kedelze Camokidebul muyaoze Savi<br />

WiayelebiviT daklakniliyvnen asoebi.<br />

imedgacruebuli Sehyurebda maT<br />

uazro formebsa da gaugebar dajgufebebs.<br />

Wiayelebze metad isini sofelSi<br />

nanax gvelis wiwilebs miamsgavsa da<br />

guli zizRiT aevso.<br />

saklaso oTaxSi ramdenime gogo<br />

darCeniliyo. icinodnen. aleqsandres<br />

moeCvena, rom isev mas dascinodnen.<br />

undoda, romelimes dascdenoda, ra<br />

sityva ewera sinamdvileSi muyaoze, ra<br />

iyo is asoTaSeTanxmeba, romelic mis<br />

cxovrebas cvlida da avlebda avismomaswavebel<br />

zRvars _ am SemTxvevamde<br />

da am SemTxvevis Semdeg...<br />

aleqsandres Tanaklasel qals mosayoli<br />

didi araferi hqonda, amitom<br />

ZiriTadad is dRe gaixsena, roca bavSvis<br />

mxedvelobis problema gamoikveTa.<br />

saRamos liza nomerSi ijda, furclebSi<br />

iqeqeboda, leptopSic raRacas<br />

iniSnavda da Tan marilian Txils aknatunebda.<br />

bolos daiRala da dasaZineblad<br />

dawva. xelovnebis simpoziumamde<br />

aTi dRe rCeboda. forumis mTavari<br />

movlena aleqsandres qandakeba `saaTi~<br />

iyo, romelsac centralur moedanze<br />

dadgamdnen. Tu xuT-eqvs dReSi interviu<br />

ar eqneboda, gazeTi stambaSi mTavari<br />

Temis gareSe wavidoda. gamotovebdnen<br />

yvelaze Zvirfassa da mniSvnelovans...<br />

lizam daWimuli zurgi<br />

loginze rom gaSala da anbanis yvela<br />

aso zewars Seexo, uceb werilis azri<br />

daibada da gogo gvelnakbeniviT wamoxta<br />

fexze.<br />

meore dRes xelaxla ewvia internatis<br />

fsiqologs da teqstic axlidan<br />

aTargmnina. naCxvletebs ise daxeda,<br />

TiTqos maTi wakiTxva SeeZlo. amoburcul<br />

adgilebs TiTebi Camousva.<br />

`es sityva iyo s a a T i...<br />

sityva, romelic ver amoikiTxeT da<br />

romlis Semdegac Tqveni cxovreba Seicvala.<br />

Tqveni saaTis dadgmamde ramdenime<br />

dRe rCeba.<br />

Tqveni saaTis dadgomamde _<br />

aRaraferi...<br />

gilocavT! es Tqveni droa, Tqveni<br />

epoqa...<br />

me saaTze naklebi mWirdeba, rom<br />

kiTxvebi dagisvaT.<br />

Zalian gTxovT, gamonaxoT dro! es<br />

mniSvnelovania.~<br />

lizam konkursebisa da gasaubrebebis<br />

gamocdilebidan erTi ram icoda:<br />

igvianebda uaryofiTi pasuxi. dadebiTs<br />

ki, rogorc wesi, swrafad iRebda.<br />

aleqsandres agentma meore dResve<br />

daureka. brailiT dawerili mimarTva<br />

mdivans waukiTxavs, kargad ver gaugia,<br />

magram moqandakisTvis ucnobebia da is<br />

daTanxmebula. Semdeg iyo miTiTebebi,<br />

SezRudvebi da qcevis vrceli instruqcia,<br />

romelic Jurnalists intervius<br />

dros unda daecva. agentma dasZina, rom<br />

teqstis saboloo variants dabeWdvamde<br />

erTad ganixilavdnen da liza yvela<br />

SeniSvnas gaiTvaliswinebda. mTavari<br />

is iyo, rom aleqsandre mas miiRebda.


4 literaturuli gazeTi<br />

poezia 9 - 22 dekemberi 2011<br />

(pwkarebi mzisa feria)<br />

sityvebi saocrebio:<br />

`RmerTis kalTidan gadmosuls<br />

rad momimravlda mtrebio<br />

brZenkacTa mowonebuli<br />

Woris saTrevi vxdebio<br />

(Tavs rom iRupav beCavo<br />

me raRas memarTlebio).<br />

maxarebs yvela akvani<br />

(da gzebi cisken nakvali)<br />

yvela saflavTan vkvdebio<br />

sicocxles veZmobilebi<br />

siyvaruls venacvlebio.~<br />

fiqris Wriloba<br />

netavi risTvis Tendeba _<br />

nuTu martoden misTvisa<br />

rom isev vnaxoT mgzavrebi<br />

SeumCnevelni cisTvisa<br />

bzarebi koSkebisani<br />

eklianoba nislisa<br />

lamaz-lamazi baRebi<br />

gaSenebulni mtrisTvisa<br />

uflisTvaleba kravebi<br />

gametebulni mglisTvisa<br />

xatSi misuli landebi<br />

natvrad qceuli dRisTvisa.<br />

vaJa xornauli<br />

horizontebze mova iebad<br />

gauxunari xma da foTlebi<br />

gasaocari gza da nafreni<br />

maradiuli sagaloblebis<br />

garda ar gaxsovs aRaraferi.<br />

vin ar gawira vin ar eoma<br />

Tavisuflebas arwivebisas<br />

magram mdinaris mdinareobam<br />

amravla oqro napirebisa.<br />

dRis amaRleba ferTa RaRadi<br />

Rrublis sarkmlebi da mzis lalebi<br />

leqsidan leqsSi elvad gadadis<br />

Jami tkivilis dakristalebis.<br />

iqneba Cumi monanieba<br />

da frTebi_zecas Sewirulebi<br />

horizontebze mova iebad<br />

Tavdaviwyeba Cveni gulebis.<br />

maradiulad ibrwyineben<br />

am mxareebSi gadmoxvedi<br />

mzian nislidan<br />

da ganicade saswauli _<br />

RmerTis RmerToba<br />

sikvdil-sicocxle erTnairi<br />

xibliT gizidavs<br />

zvaraki rom xar<br />

dumilsa da xmaze getyoba.<br />

ar gagimetebs siberisTvis<br />

fiqri gangebis<br />

roca iqneba _ ca da miwa<br />

getyvis Sendobas<br />

maradiulad ibrwyineben<br />

Seni taZrebi<br />

da sivrceebSi gimaspinZlebs<br />

didi mxedroba...<br />

***<br />

yanis Sriali da xma Citebis<br />

gulebSi RmerTis margalitebi.<br />

sxva aRmarTebi da ca mindoda<br />

da oqro axal sanapiroTa.<br />

erTi naperwkliT Tu ar icnobi<br />

wagiRebs Crdili uvargisobis.<br />

daviwyebuli gza da xidebi<br />

da sevda RmerTis margalitebis.<br />

RmerTi dalocavs<br />

avdrebis Jami Caivlis<br />

qari moiSlis Sarebsa<br />

ganaTdebian Rrublebi<br />

ca SemoaRebs karebsa<br />

erTurTi gauxardebaT<br />

varskvlavebsa da yanebsa<br />

isev mogivalT me da mze<br />

isev mogiyvanT darebsa<br />

ferebsa _ TeTrsa yviTelsa<br />

iaursa Tu mwvanesa<br />

Subli Subls miefereba<br />

vakoceb bage-Tvalebsa<br />

xalisi daubrundeba<br />

saxeebs _ adre mkrTalebsa<br />

da miendoba sicocxle<br />

bednierebis mklavebsa.<br />

RmerTi dalocavs wyaroebs<br />

gulebSi mokamkamesa...<br />

brZenkacTa mowonebuli<br />

sikvdilis rveuls uxdeba<br />

yvavilovani ydebio<br />

gadaSli Semogesmeba<br />

nair-nairi xmebio<br />

pirvel furcelze sweria<br />

xmam dauZaxa RvTisama<br />

gulis iebi danama<br />

siTbom axali dRisama<br />

dards frTebi gaulamaza<br />

tkivilma didi xnisama<br />

sxva saswauli ixila<br />

xmam dauZaxa RvTisama<br />

veRar micani<br />

Semcvala<br />

usasrulobam cisama.<br />

sizmris gadaRma sizmarSi<br />

rom Semxarodi isa var.<br />

***<br />

magram Tu gadageyara<br />

Wkuaekala qalio<br />

Sesadareli maisis<br />

gagebzareba xalisi<br />

dro dagidgeba mkrTalio<br />

gulze mogiWers tkivili<br />

rogorc yinulis rkalio<br />

dagrCeba mogonebada<br />

sityvis lamazad Tqmanio.<br />

TavdaRma gamogisxlteba<br />

aRma wasuli gzanio.<br />

***<br />

zogjer lxinia sicocxle<br />

zogjer mziani nislia.<br />

biliki siyvarulisa<br />

xan mwvane xanac sisvia.<br />

varskvlavni gaxarebulan<br />

rodesac mteri mixsnia.<br />

xmebs SenTvis valamazebdi<br />

(qarSi ismoda: `visia~).<br />

me _ Rirsma arafrisama<br />

gagxade zecis Rirsia.<br />

magis imedi rom ara<br />

guli _ naTluli RmerTisa<br />

xandaxan ise brwyinavso<br />

erTferad gahkvirvebiaT<br />

saRamosa Tu dilaso<br />

magis imedi rom ara<br />

axla mSvidsa da mcinarso<br />

didi xania mnaxavdiT<br />

imqveynad wyaros piraso.<br />

baRis biliki<br />

gulebis bednierebas<br />

gana iseTi ra unda _<br />

TvalebTan bibiloebTan<br />

tkbili sityvebis Tqma unda<br />

vaJis gulmkerdze gaSlili<br />

qalis sunTqva da Tma unda<br />

gaxarebuli mklavebi<br />

siTbo samoTxis qarebis<br />

da unapiro zRva unda.<br />

tkivili xmaSi<br />

vaJikam naxa xvaramze<br />

sizmarSi gana cxadSia _<br />

xelebs uwvdida Soridan<br />

SuqiviT Canda qarSia<br />

midis vaJika verc midis<br />

daWrili orsav mxarSia<br />

TiTqos haerma SeboWa<br />

da miabijebs wyalSia<br />

sevdaa mdumarebaSi<br />

da tkivilia xmaSia.<br />

uceb ferebi gaqvavda<br />

kldeze biliki gamkrTalda<br />

TiTqos mze iZra caSia.<br />

vaJikas nacvlad xvaramzes<br />

bindi daxvdeba saxlSia.<br />

***<br />

zenaiT gamoxedula<br />

ra kargad Canan gzebio<br />

ifiqreb _ ar arseboben<br />

am qveyanaze mtrebio<br />

fiqri xarobs da maRldeba<br />

axal napirebs swvdebio.<br />

Camoivakeb SekrTebi<br />

da isev daRondebio.<br />

***<br />

visac mamuli ar stkiva<br />

da TavisTvisa xelaobs<br />

ar eRirseba sivrceSi<br />

arwivTan erTad frenao<br />

arc manaTobel xmasaviT<br />

gulidan gulSi denao.<br />

kargi yma (uromlisodac<br />

sicivea da bnelao)<br />

RmerTma sikvdiliT daloca<br />

sicocxle gaugrZelao<br />

samoTxis amer-imeri<br />

sxvagvarad daumSvenao.<br />

***<br />

Rrubeli horizontTan<br />

ise axlosaa _<br />

mgzavri<br />

welSi moxrili gaivlis.<br />

***<br />

mdinareebi Wis wyals Senatrian _<br />

miwis ubeSi gvalva da qariSxali<br />

ver Seexebao...<br />

***<br />

maRlidan danaxuli sofeli<br />

waagavs saWadrako dafas _<br />

oriode figura rom SemorCenia.<br />

***<br />

saxlze nislis<br />

gadavla igrZno<br />

da gamoeRviZa.<br />

***<br />

kiTxvis niSani _<br />

simZimisgan ayiravebuli<br />

da yulfad qceuli.<br />

***<br />

mwvervalTan<br />

mxolod varskvlavebi<br />

midian paemanze...<br />

***<br />

qalidan kaci gamovida<br />

kacidan _ qali<br />

da wavidnen sxvadasxva mxares.<br />

***<br />

poeti qalaqSi<br />

viT futkari<br />

obobas qselSi.<br />

***<br />

xmebma _ vera<br />

eqoebma icnes erTmaneTi<br />

Soreul siCumeSi.<br />

***<br />

iseTi lamazia _<br />

verc usamakaulobas SeamCnev<br />

da verc samkaulebs.


9 - 22 dekemberi 2011<br />

***<br />

siyvarulisagan isea dReebi _<br />

gemis Semosvlisas talRebze<br />

navebi rom aqanavdebian.<br />

literaturuli gazeTi<br />

***<br />

fanjara Caimsxvra<br />

kari gafermkrTalda<br />

bzarma gairbina liboSi.<br />

***<br />

mindorze<br />

sicxis Winkebis Jriamuli<br />

da wyaro _ Caweul lampasaviT.<br />

poezia 5<br />

***<br />

taZris kedelSi Cavatane<br />

qva _<br />

CemTvis nasroli...<br />

***<br />

mxolod magidasTan arian erTad<br />

da erTmaneTis mxrebgadaRma<br />

gaurbiT Tvalebi...<br />

***<br />

simRera _<br />

Tbili da sevdiani<br />

venaxidan amdgari nisliviT.<br />

***<br />

Seni telefonis nomeri _<br />

eqvsi margaliti<br />

erT Zafze asxmuli.<br />

***<br />

Cemi kocna _ samoTxis futkari<br />

bibilodan<br />

sayeloSi Cacocebuli...<br />

***<br />

ori naTlia myavs _<br />

sevda da sixaruli.<br />

***<br />

sizmridan Seni dumili gamomyva<br />

da rogorc samoTxis melodia<br />

moismis gulidan...<br />

***<br />

Rimilma Rimili waiyvana<br />

sityvam<br />

sityvas akoca TvalebSi.<br />

qali<br />

berikaci TvalebSi uyurebs<br />

Sua xnisa _ mkerdze<br />

ymawvili _ wels qvemoT.<br />

***<br />

konverti sanagveSi _<br />

sadRac<br />

siyvaruli momkvdara.<br />

***<br />

da Tvalwin daudga<br />

im qveyanaSi<br />

deda rogor daitirebda<br />

da aRar moikla Tavi.<br />

***<br />

roca guls uxaria<br />

da goneba daRonebulia<br />

maSin ibadeba RiRini.<br />

***<br />

zogjer siyvaruli<br />

waagavs melodias<br />

romelic TandaTan<br />

Soridan moismis.<br />

***<br />

xelkavi _<br />

gaxseneba ankesis.<br />

***<br />

Tavi Seikava dadumda<br />

da ufro xmamaRla<br />

atirda gulSi...<br />

***<br />

sicocxlem da sikvdilma<br />

erTad Seadgines<br />

poetis rCeuli...<br />

***<br />

sityvam guli SeaTamaSa<br />

viT talRam<br />

mdinareze daxrili yvavili.<br />

***<br />

kaci Semovida<br />

qalma saqsovi moimarjva<br />

da Subli Seikra.<br />

***<br />

beRuram frTebi erTmaneTTan<br />

miacura gulis siaxloves<br />

da Tvalwin damidga<br />

deda rogor ixvevda Sals.<br />

***<br />

sizmarSi gnaxa _<br />

mdinares mihqondi<br />

da cxadSi gamovarda saSvelad.<br />

***<br />

mzis Casvlisas<br />

Rrubels Savi<br />

WaRara gauCnda.<br />

***<br />

qalis mkerdi<br />

monatrebiTaa danaRmuli<br />

erTi Sexeba da cas Seefrqvevi.<br />

***<br />

dedis aCrdilma gauswora<br />

baliSi _<br />

meuRlisgan mruded dadebuli.<br />

***<br />

gaixeda<br />

da gamoixeda gulma<br />

da fiqri etkina _<br />

yvela raRacas uyurebda<br />

erTmaneTs _ aravin.<br />

***<br />

an is xoWo sadaa axla<br />

guSin CemTan erTad<br />

rom gavida liftidan gareT.<br />

***<br />

ca varskvlavebiani<br />

viT Seyvarebuli<br />

gulebis safixvno.<br />

***<br />

fsevdonims amofarebuli<br />

viT safars monadire.<br />

***<br />

qali _<br />

wyarosTan amosuli<br />

yvavilis xasiaTiT.<br />

***<br />

samoTxis caze<br />

gadavlisas<br />

kvnesa Semoesma<br />

da SekrTa mze.<br />

***<br />

iseTi mgzavria _<br />

Rrubeli daucdis<br />

da CrdiliT gaaTbobs.<br />

***<br />

mze da oboba zogjer qselSi<br />

erTada Canan<br />

da RmerTs eRimeba...<br />

***<br />

`uyvarxar~ _<br />

gagicina kululma<br />

da gauCinarda TmaSi.<br />

***<br />

marcxenas enatreba marjvena<br />

romelic mowyenili mtrediviT<br />

iyureba TabaSiris sarkmlidan.<br />

***<br />

sinaTles tyviisgan mowyvetili<br />

TviTon<br />

yvavilovan balaxSi Cavarda<br />

xolo misi Crdili _<br />

budeSi bartyebTan...<br />

***<br />

Tovli da varskvlavebi<br />

erTad anaTeben qveyanas<br />

mSvidad micuraven Crdilebi.<br />

***<br />

samoTxis dakargvaze metad<br />

eva da adami<br />

imasa dardoben<br />

rom bavSvoba<br />

ar gamouvliaT...<br />

***<br />

ise dapataravda zvavi _<br />

simwvaneSi wamowolili<br />

batkani gegoneba...<br />

***<br />

jer Svilis perangi Camoxsna<br />

mere _ qmris xalaTi<br />

da bolos _ sakuTari kaba.<br />

***<br />

nu daemdurebi mdinares _<br />

xidi wagarTva<br />

da ara napirebi...<br />

***<br />

rogorc ki Crdilze<br />

dajdomas daapireb<br />

maSinve zemodan mogeqceva.<br />

***<br />

saaTi obobas emsgavseba<br />

majaze Cafrenils<br />

roca sadRac ar migixaria.<br />

***<br />

miwisZvram<br />

wuTiT Seariga<br />

coli da qmari.


6 <strong>proza</strong><br />

literaturuli gazeTi<br />

dasawyisi #60-63<br />

da, imas visac t gamomwvari hqonda<br />

ukve da, saxelada amitom, rakom (aki<br />

gvcodnia misic saxeli da rad movisawyleT<br />

isec-beCavi, Tavi), iqveiqavev<br />

imav wamsa da imavs nimutSi ise<br />

Zalian, daiRriarialava: `miSvelee<br />

iSaak, Tqve joor-virglaaav!!~, razec,<br />

maSxal-alebriv erTgvar-kitrama:<br />

`hoo, agre, karqi xaar, rakov~,<br />

da axla sxvaTac, anu saxelianeb<br />

neka-nekaTi CaWidebulTa alTa-bal-<br />

Tasa (ai, zedmiwevniTec aki viciT zogzogebisa<br />

saxelebic ki xolo imaTi nek-<br />

TCaWideba – mudmivi iyo, gaxsovTa<br />

albaT ro es isini ra ganuyreli megobar-ebi,<br />

iyvnen) _ ho, imas vambobdi<br />

rom miutana im gadabmulebs orTavesT<br />

erTad mastimulirebel-maSxalaifisebisa<br />

xolo imaTa, mifiseba roaecdinaT<br />

myisve, rogor-Zalian erTsulovnuraT-megobarulaTa<br />

– rogo<br />

Zalian iduetesa: `gviSveleee riq-<br />

Saaaa!, SegveSvelevi dido iSSakaaaaa!!,<br />

gadagvarCinee Se virro, Senaaa, gadagvarCine<br />

saSaSaSaaaa!!~ da kintrikikomac,<br />

TviT, mxrebzedac-kia (aimis gardac<br />

Cven kiroviciT) mouTaTuna al-<br />

TasdabalTas, xeli, da axla sxvebsac<br />

rom miutana maSxal-wamqezi wamqezebluri<br />

da sulac Zalian utvinoebi<br />

kiar iyvena atlantilaSi da, iyo Zriali<br />

RaRadisi erTpirovnuli jorvirrisadmi<br />

ros quCa-quCad gamodioda<br />

riqSai, odes,<br />

gverds kitrikiko mohyveboda, xelfis-ZalianmaSxaliani<br />

da im maSxalaTi ki xalxisa dumebs<br />

(Äóìà – azrTa safixvno, da ara is, –<br />

rus.) damiznebuli, da,<br />

`gviSvele ramee gadagvarCine rakosaviTaa!!!!!,<br />

xolo Sehyvirvs Tu doylapiobiT<br />

daagvianebdnen, padre da misi cnobili<br />

kitri maSvin adgilzed buqsaobdnen<br />

da, raRa Tqma unda moesmodaT, sasurvelaoba<br />

da, aRfrTovanebul-pativiscemiT<br />

SemSvidebuli dinji iSaki ki<br />

romelsaca rom amisaTvis Zlier uyvarda<br />

Zalianac-sra sasaxlidana gamogzaurobebani<br />

daa, Tumca sad iyo<br />

maSvin TviTmfrinavebi stiuardesebiana<br />

da vertaliotebi (Sveulmfrenebi<br />

– qarT.) da amisTanebi (amisTanebi –<br />

esaca qarT.) da amitomac virisitaWkiT<br />

daiareboda romels ara gvaaq<br />

TiTonakli.<br />

Tundac, epoqiT.<br />

da es yvirila-SedevrebiTi<br />

qveSmdgom (qveSmwol) xalxisac iSakmogzaurs<br />

(Tu, mogzaur-iSaks) darCes<br />

CvenSi da romels ar gvaaq TiTo<br />

sisuste (da ara nakli) da,<br />

darCes Cven-CvenSi-meTqi-aki daa,<br />

iSakas esi naRdaT uprian-Zaliani,<br />

fortissimour-SeZaxilebi _ (_<br />

anu didadxmamaRla-SeZaxilebi)<br />

hsiamuvnobda.<br />

es.<br />

da dro racki ufro gadioda<br />

mere da mere –<br />

tkbeboda, –<br />

umfro. romels ara gvaq TiTo plusi<br />

da minusi da, saerTodac, maTematika.<br />

da is mere ra rom gindacvirebs<br />

TavisitaWkiT mTlad erT magram sxvadasxva<br />

adgils anu atlantidisa regionebSi<br />

buqs-buqsaobda, mogzauroba<br />

iyo, esac.<br />

masasiamuvnoebeli, ki.<br />

kiki.<br />

kikiki.<br />

da esa imdenadroom – kintrikikos<br />

mi-sa-Tvalis xalxSic tarebis nebar-<br />

Tvac, dasdo (Tqvi raRa, – misca),<br />

ki, xolo Tu rogor da riTi (- riTi-<br />

Taa da maSxaliTa da Cven roviciT imeebiTa)<br />

Zalian didaT moinadirna kintirikikom<br />

guli-padresi, siamisagan<br />

gasivebulisa,c.<br />

ki.<br />

xolo guli ki, aniCqasi – kintirikikoseul-warmatebebisagan<br />

–<br />

sivdeboda, ki, Tumc sxvanairad, ki,<br />

isic...<br />

xolo isev da isev meredamere kii<br />

– umfrod ufrore moinadira padresi<br />

Tavzed cxvri-dumis qoniswasmiTa,<br />

iSa-iSakas da ase Semdeg gadaRfrTovanul-Seqebebisa<br />

mosurne rogor, sul<br />

trainoiT (sammagad – rus.) mdomnelmosurne-mowadin-guli.<br />

da ara dadaguli.<br />

radgan siamisagan gadabJirebuli.<br />

mTlad.<br />

guram doCanaSvili<br />

jarji fxoveli<br />

kaci, saxelad noe<br />

radgan siamiTave gadafiCinebuli.<br />

is mere ra rom uxmod.<br />

da mainca mTlad.<br />

Zaanc.<br />

ki.<br />

amiT.<br />

anu kintirikikoTi. –<br />

saTvale-legaluris.<br />

xolo guli ki antiguliko aniCqasi<br />

– kitrikikosi TvalsaCino aseTwarmatebebisagan<br />

– sivdeboda, ki,<br />

diax, isic,c. rogorc giTxariT.<br />

xolo mere da mere ki – umfroufrore<br />

rumbdeboda im damzRmurdlavi<br />

upiratesobiT rasac-ro k.-ko<br />

sCadioda TviT masze anu an.-ze<br />

xolo kidev sxva meredameres kvlavac<br />

Semdgom kii – TumcakiR Znelad<br />

Zalian, warmosadgenia, magramac, uaRresuli<br />

mometebiT radgan jer-kide<br />

TanaSemwema erT-ramis Zrial koxtaTe<br />

gamo-gonebiT da gonebidan – Zaan<br />

ajoba:<br />

magram Tavidan mizanSewonilia<br />

rom jer gamovikvlioT am erTic mowodeba-saqmianobis<br />

saxeldebisa etimologia,<br />

xolo rac Seexeba kintirikikosi<br />

gamogonebas-ams, saxelad, erqva –<br />

`agitacia-propaganda~.<br />

pirveli sityva, `agitacia~ Semdegnairad<br />

warmoiSva:<br />

sinamdvileSi `agi-taciaa~ iyo<br />

Tavdapirvelad saxelwodeba es (`agitacia~<br />

anu) atlantidurad, rac araa<br />

maincdamainc Znelad misaxvedri rac<br />

igulisxmeboda: – agi,o – taciaa-o, da<br />

ori `a~-s gareSec ar iyo Znelad misaxvedri<br />

`agi-tacia~-arisovo, ki, radgan<br />

adamianTa (veRar auvel am pirobiTsa,<br />

sityvebs,) mxolodRa gadabirebas<br />

ki ara da sulac da mTladac motacebasa<br />

hniSnamda sul-xorcielad<br />

romeli `agitacia~c Zalianac mere da<br />

mere did-mZlavrulaTe gamoiyenes napalivanma,<br />

Siklgruberiam, iliCamatrockiana<br />

zinovievebs sulacro Tavi<br />

gavaneboT arada rogori Tavis<br />

gasanebeblebi iyvnen _ 4 gr tyvia da<br />

imisi jani magram ganvagrZoT: sxvebzed<br />

ramdenad avad-Wkviana-amum, vi-<br />

Sinsk-krilenko-dabredilma, dabredilive<br />

iagodam (is iagoda fruxtiram<br />

iyo gamorCeuli,), eJov-k.l.-m da<br />

sxvac mweralma rogorc r.p.W.-m da sxvebma<br />

xolo nuRara gadavuxvevT,<br />

SevTanxmdeT, kargi – Torem Tu-sada<br />

gadagvCexavs sada-d ki ara, kairTuladac,<br />

da amas is ara sjobs, rom, –<br />

momdevno sityvas mivadgeT radgan<br />

xolo kidevac metad sainteresovania<br />

gamoTqma `propaganda~si saguldagulod<br />

sityvis-mieri genealogiisa<br />

saguldagulod Cxreka-gaSifrvi:<br />

mkacr-analizuradac; Cvena Cveni<br />

vTqvaT, gviCivlon gindac visac undaT<br />

da sacaundaT,<br />

maaaS, ase:<br />

Tavdapirveli marcvali `pro~ yvelazed<br />

metad Znelad-ramea gasaSifravad<br />

radganac `pro~-zed imdeni sityva<br />

iwyeba lay-profesoridan moyolebuli<br />

rom maTi pro-oba ise Zalian<br />

Sors wagviyvanda da sxva rom araferi<br />

qaRaldica da sxvac dasaweri momarjvebuloba<br />

ise-ubralod quCaSi kiar<br />

yria miTumetes rom hazrT-gamoTqmi-<br />

Ti xolo momdevno `pa~ – es uciloblad<br />

cekvisa ileTs gvirqvia atlantiduris,<br />

eniTa, `gan~ ki gan-sa da gandagans<br />

hniSnams gana ki ara da, – danamdvilebiT,<br />

da, miviRebT, ras<br />

uCemodac ki, xom ki hxvdebiT:<br />

mravalmxrivi pro cekvis ileTebs<br />

– pa-sa sCadis oRondac mTladac ganda-gana,<br />

da bolo marcvali ki, `da~ –<br />

`da~ aba aba-vnaxoT Tu ar gamogviva es<br />

ileT-fandebi da gare-Suakaurebio da<br />

kvantebio da mainc, magram, sworedac<br />

ama (ima) `pro~-si `pa~-ebebisa ganzed<br />

keTeba Tugindac sumTlad umaSxalebodc<br />

saWiroebda Tavis sakmazs, nelsacxeblebsa<br />

da saneleblebs<br />

risTvisac zemore mravlad aRniSnuli<br />

kintirikikoi did-warmatebiT iSveliebda<br />

dasaxmareblad TiTan andazebs,<br />

radgan sxvac rameebTan erTad,<br />

araandaza<br />

erTob<br />

kairam, iyo. –<br />

... –<br />

waabamda tvins, aZgerebda guls.<br />

ase magaliTad:<br />

_ mimoixedeT, vina gvyavs aba, vin<br />

gvivis (- vaah – iSasi Zvel-atlantiduri,<br />

ena) aba iSakasi fasi. igi<br />

dReniadag hfiqrobs Cvenzeda, Turogorebze<br />

dablebzeda da, maincki<br />

hzrunavs, Sromobs CvenTvis da rom<br />

SromaSi zarmaci, WamaSi mamaci ki araa<br />

zogierT-CvensaviT principSi aramed<br />

Cvenze fiqrviTi mzrunvelobisaTvis<br />

SromaSi mamacia, WamaSi ki zarmacio<br />

da da isev Cveni Tavisa gadasarCenad<br />

(esa ki swori gamouvida gindc sworidanulidam,<br />

ki,) unda rogorme ganva-<br />

ZlieroT da mivarTvaTa bambukiylortni<br />

da qoqosebi da amisTana sxva<br />

misTanebi da mec xoiciT rogo miyvarxarT<br />

da Tu ara da, ar miarTmevnT<br />

emag kbilebSi gadagWriT yvelas atalantiduris<br />

obsidianur satevrebiTa<br />

da, – da, _<br />

mravlad mihqondac (Tu, mohqondaT)<br />

atlantidelebs padresaTvis<br />

kivi, banani iqneboda es Tu qoqosebi<br />

(neta gamoTqma `qoqola dagayare~ atlantididan<br />

xuar modis ra ici, aba...<br />

egeb... – mecniereba Zneli gadaWriT<br />

saTqmelia... – isemc!.) da didze didad<br />

zecnobili atlantideli padrediSaka<br />

mTlad rbilsa taxtzed buqsaobda<br />

WamaWamaSi, da rarig bevri qveyanebisa-ram<br />

sanugbare aRmouCenia magram<br />

ara-inkognitourad taxtisa TavTan,<br />

sofa-sTan anu, iq... WraWunasTana...<br />

musika icoda... da, kitrikikos SeuZaxebda:<br />

_ yoCaR Sen, biWo, aii, mesmis agitacia-propaganda,-o,<br />

da gatikinebuls<br />

mucelzeda dairtyamda sabelze<br />

yronWidan Camocurebul xels – isimaryuJi<br />

mucelze xelis dasartrtyamad<br />

tramplinad hqonda... vah, tramplinica<br />

– esa ramdeni ram monavala,<br />

atlantididan, meore xels ki sabelzeda<br />

Camoisomda, – tyvila ki ar<br />

maq esi yulfi,o, –<br />

ver gaugebdi TavisTvis hqonda Tu<br />

sxvebisaTvis, samaryuJulaoT.<br />

eWveb-avadaRZruli aniCqa ki Tavis<br />

sasamarTalebs (isemc...) anu `samar-<br />

Tal-marTlac-jalaTebs~a Tumc<br />

Zalian ki-aZlierebinebda xarkTa<br />

Sewirvas, padresadmi, magram imas-xo<br />

(anu iSakas-xo), isedac marTla Tavzesayrelad<br />

hqonda yovelive-es, demon-kratiiTa<br />

da pro-pa-gan-da,-Ti.<br />

_ abaa, mivarToT ZRveni Cvensa-padres,<br />

uumwikvloess (daamuSava,<br />

kitrikikom, atlantiduri, ena-maxvili,),<br />

romelsac ca qudad ar miaCnia<br />

da dedamiwa flostladao ise<br />

hzrunavsa Cvenszedao, – iSaka hzis<br />

cxenzedao koxta Sevardenzedao – ambobda<br />

ase ama-JanrsSia mTlad mouRleli<br />

kintirikiko, – da Cven amisa safasurad<br />

racxaubralo kai-beWdebi ZvirfasTvalurnic<br />

ki, ra, ar mivarToT<br />

da ai is Tu gadagvarCens egviptelebis<br />

Tu Sumerebis Tu numidielebis Tu<br />

babilonelebis an hindielTstanelebisa<br />

Tu ruseTumes (_!) anc gvatemalelebisagan<br />

gadasarCenad, da ki ar<br />

unda SegvSurdes misi – rogorc ityvian<br />

Suriani kaci daxrCobas gadaarCines<br />

da gadamrCenis vaJkacoba SeSurdao da<br />

dayaWeT aba Zvirfasi qvebi CamoyaWeviT<br />

Tqve vir-fasebo racki ram gaqv-<br />

Ta tumbuCqebSia virriSvilebo Tqve da<br />

ise-swora unda aRghzardoT roo –<br />

9 - 22 dekemberi 2011<br />

su viritaWkaSi Sebmulebma igogvoTa<br />

da ijliginoT unda da gindac saqme<br />

ara gqondesT-ra su itaWkiTa bolTasa<br />

mainc unda hscemdeT da rogorcsucota<br />

adgilzed mainc ibuhqsaveT,-<br />

o,<br />

oo,<br />

marko polosi didsa winapars<br />

oRondc mbuqsiravebelze adgilzeda<br />

kintirikikos mewonaveur-racionalizatorulobebi<br />

ise Zaanac moewona<br />

radganac ise koxtaT-moergo (Tu,<br />

moirgo) rom, sacaki iyo mTlad hadaha<br />

da didi cvlileba moxdeboda admistratiulsa<br />

JanrSi mTel-im h-atldantidaSi<br />

magram iSaca da iSakaca da<br />

riqSaca da gansakuTrebiTki saSaSaca<br />

Tavebs ikavebdnen, da, raSi hyofila,<br />

Turme, saqme:<br />

erTxel, blomada naTafluWarsa<br />

da naqeralebze, iSakamac da riqSamac<br />

da ase Semdeg, Tvalebi Zaan miabjinesa<br />

kitrisikikos da, hkiTxa:<br />

_ biWo kitrika, aseT goniers radganac<br />

ase erTguls, CemdaCemisas, Cem-<br />

SeqebebSi erTi ram netavi ratom gaviwydeba,<br />

rad.<br />

_ romeli, padrev... _ jansaRi<br />

feri (isemc...) Zaan ecvala kintirikikos.<br />

_ es romeli da, an ram dagaviwya an<br />

rad ar axseneb xalxsa da demoss Cemsa<br />

sanukvars warmomavlobas.<br />

_ wamdauwumrul lameqis Svilad<br />

gixseniebT, mon Ser padrejan!!<br />

_ eg iqiT iyos, ufro meti<br />

sasanukvro ra, aRara maq<br />

_ romeli, padrev... – `va¡h~...<br />

_ romel-romeli da, dediCemica<br />

mamiCemiviT ro-bozia da ise ucnobamamisaa<br />

var ro, kacma ar icis Turom<br />

vinkia i-bumberazi mamiCemi da savaraudoTa<br />

ki egeba mZlavric-zem-<br />

Zlavruli sulace ucxoplaneteli da<br />

esi rogorididaT xvaSiaduri hsaidumloeba<br />

ra, ar gaxdesa Cemi Tavisa<br />

amm... mama... RalRa... – aebna cota, mRelvareba<br />

plus naqeralaebi-sagan, ena,<br />

magram iqave daimorCila, – asasamaRleblad<br />

da Zaan ar unda mamematosa,<br />

anvtoriteti, demosisTvalSi –<br />

gulze moeSva kintirikikos, da mere –<br />

ufro, radganac iqve moigonava:<br />

_ magasaa, padre, gaWirvebiTvin,<br />

vinaxamdi raici qveynad raaRar xdeba...<br />

ara!, Tqven ra ras gagiWirvebT magramac,<br />

mainc... ise, yoveli SemTxvevisaTvis.<br />

_ araviTari gaWirvebebi me aravici!!.<br />

xvalve mohfine Zalian magra<br />

mTel Cvensa-qalaqs aiambavi!<br />

_ ki, kii, padrev, su-boziSvilsa<br />

vaZaxief Tqvendami yvelas.<br />

_ jer ar ginda es... ai, gapadrevebis<br />

meCvidmetee wlisTaviza Semoinaxe.<br />

_ aucileblaT! boziSvili ar... ee,<br />

viyo!, viyo!!<br />

_ kargi xar, kitro... – CafiqrdasaviT,<br />

naqerali, – mag pluss isev me,<br />

gamoviyenef...<br />

daa, Cve-CamorCenilebi enuradzogi-enakvimati<br />

jeili ro erTgvarad<br />

(bevrgvari ari erTgvarobac, ki.)<br />

wamdauwumrad rom gaviZaxiT `imisiSvili<br />

viyo Tu vityuebode~, o –<br />

isedac ramden-satrabaxoTi aR-<br />

Wurvili virrul-iSaka da ase Semdeg,<br />

xalxs rom demonsurs da ase Semdeg<br />

ram-rom-rasmes ufeSqaSebda – daayolebda,<br />

Tan, sumTlad boloSi, dasamagvirgvineblada,<br />

ki,:<br />

_ xalxno da jamaaTno, rac-ram<br />

giTxariT, Tu vityuebode boziSvili<br />

ar viyo,-o, oo, da, gaiZliera, sadasajdomo,<br />

skami,<br />

da, erTsac mSvenier dRes (es<br />

kitrikikosaTvis Suenier Torem aiCqasaTvis<br />

sulac piriqiT) TviT padrenamdvilma<br />

anu namdvilma iSakama<br />

Tavissa erTgul sadasajdomod saukanalo<br />

taxtrevanTan, ki, daibarava<br />

aniCqa da, jer esa hkiTxa:<br />

_ ramdeni wlis xar.<br />

_ gais-zafxulSi eqvsas ormoci<br />

Semisruldeba diado padrev, grinvi-<br />

Cis droiT!<br />

_ hooda, egaa, sworedac-roma sapensiao<br />

hasaki ari. –<br />

ris sapensio!<br />

ama-xnis kaci mTlad SeRerebul mamakacad<br />

iTvleboda imadroindel atlantidaSi<br />

(Torem aba ama-droSi<br />

sadRaa... eeh... Tu...), da guli kiRamas<br />

SeuRonda aqamomdisin mxnes-rogors,<br />

aniCqs,<br />

da iSakasi mTlad Soreuli indi-


9 - 22 dekemberi 2011<br />

elTstanidana gamowerili Cafxutebianebisa<br />

(ramdenada sjobs, ki, niRabianic<br />

Cafxuti, ki, umbralo niRabs... ra –<br />

ityviT `ara~) moerida Tu SeeSinda Tu<br />

ra iyo da amitomac marmarilosi<br />

iatakzed ar waqceul-da-gawolila<br />

radgan es moridebaze metad SiSi iyo<br />

imisa rom waqceulsa is Zaan yovlaTmouridebeli<br />

Cafxutosanebi romlebica<br />

rom TiTo-TiTomuxazed, gadaicvalnen,<br />

rkinis CeqmebiT zed ar<br />

Sedgomodnen esa-romeli saqcielic<br />

Cafxutosanebsa Zrial uyvardaT<br />

romels ara gvaaq TiTo-midrekileba<br />

da andac sulac waqceulisaTvis sxva<br />

ram-raime varesica magra ar eyoT –<br />

vahx-vaJkacuric romels ara-aqs<br />

TiToplusi miuxedavad imisa rom Ti-<br />

Tan-padrem sa-pensiaod aRniSna esi<br />

aniCqa-moyme, magram padremac magramac<br />

Tqo:<br />

_ magram me karga maxsovs Seni piradi<br />

damsaxurebebi anketauri da Seni<br />

piradi mZlavrsaqmeoba dosieaurdimpitaur-dampitauri<br />

(_ ra SvaSi<br />

iyo dimpitaurul-dol-garmonebi da<br />

amisTanaebi sa-ganwirulad saCamopensiaoeblisaTvisa,<br />

gekiTxebiT, _ ha)<br />

da Senis wyalobiT muzikozebi mTladac<br />

kolia-mebukesaviT rogamozarde<br />

iseTebi room (aa, ras gulisxmobda<br />

Turme... dol-bukebiT da naRara,<br />

rame... aba tyuilaT ityoda rasmes Ti-<br />

Tan iSaki), rom aba romeli-erTi<br />

auerebi (vah! _ ase Zalian winaswarulad<br />

– ima iaSa xeificisa da ime miSa<br />

elmanis da ama efrem cimbalistis maswavlebeli<br />

violinos mxriv, aueri, ase<br />

Zalian da winaswarulad – sidam icoda!!.<br />

gadasarevi... magram, Turme icoda...<br />

isemc!..) muaxerxebdnen, amas, SenisTanebisisTana<br />

muzikantebis, gazrdas,<br />

da, amitomac arc namibiaSi gikrav<br />

Tavsa iqauruli monadireebis maRaziis<br />

sammagul postzed direqtorgamge-gamyidvelisa<br />

iqa xoma aqvT sazogadoebriv-vaWrobisa<br />

wertebi magram<br />

me Sen Sens Rvawlsa aba rogorRa<br />

dagikargam iq SeiZleba ki ara da<br />

Zalianac mosalodnelia rogorc<br />

progrozi ro mTladac unda mogsWran<br />

forted-alesil (muzika icoda)<br />

xmliTa egaTavi aqaurulur aReb-micemis<br />

garigebebSi imaT ro imdens<br />

atyviliebdi nomenklaturuls-xarj-<br />

TaRricxvebSi da, amitomac, kintirikikos,<br />

romelic mxolod... ramdeni<br />

wlisasa<br />

_ ngansul nwels RvoTxas Cvidmeti<br />

nwlis-R, iubile nsaiubileovi ngandavuxRadeT<br />

ndido pandrev, ki, –<br />

(ricxvi Cvidmeti saTayvanissasacemod,<br />

ki, Zalian didad iTvleboda<br />

atlantidaSi radganac sulac<br />

araferze iyofoda Tavisi Tavis, garda,<br />

samagaliTo iyo Zaan am-mxriva,<br />

kiki,)<br />

_ vah, mTladac bovSi da norCi da<br />

wvintkvliani hyofila jer da, magram<br />

maincac rogori Tanac, hazriani, da<br />

imas Sensa kresloze-dddavsom su-<br />

WrialiTa (icoda, gindc rok-popk<br />

muzikaebi da... da midi da...) Sen ki imis<br />

trioxnoJkaze barabanisa (icoda aki!.)<br />

dagsom da SegiZlia baliSica ro<br />

daifino, egeb, dagWirdes... –<br />

icoda, padrem, yovelisferi...<br />

winaswarulaT... ra, ara gjeravsT me<br />

ra, – nu gjeramsT, patara xanSi magasac<br />

vnaxamT...<br />

_ ngmandlobTR, npadreoh, ndzaliaan,<br />

ki, gRmaRdlobT, nn, – sixarulisagan,<br />

exuTeboda, nRsuli, – aba<br />

im-masze – Tavisze Zaanc aRerRils<br />

namibiaSi – ra waiyvanda, – inmitom<br />

ngRmadlobTR asenZalian nrom me<br />

imasa demonkratiulaT Cems adgilzedty<br />

nxolo mekia inmisazeda, damsomTtyty...<br />

_ moeSvi, n-ebs da amisTanebs... erTsityvis<br />

garda...<br />

_ agre iqneba, demonkratiulo...<br />

_ wavida is dro. amieridan. Cveulebrivad<br />

ilaparakeb, awi, es kintirikikosi<br />

saqme iqneba, n-Ta xazgasma,<br />

oRond SensaviT wamdauwum ki ar<br />

Caidens da iqams amas disproporciulaT<br />

aramed roca Tavad loRRika<br />

moiTxovs amas da benuari, Sen mxolo<br />

erTi isev da isev – demo-nn-kratia<br />

unda ixmaro Zveleburad Sen xmarebebi<br />

ar icodi Tu ra, mTladc maJorulur-polusuri...<br />

dasCumda aqa, damcinavad SesWyitinebda.<br />

_ guldasmiT mesmis, diado padrev...<br />

magram araviTari mxolod dasoma<br />

da gadmosoma ama daniSvnas ar mohyolia<br />

garda imisa rom kitrikikos arc-<br />

Tu umbralo saxl-agarakSi aniCqa gadabargda...<br />

es ukanaskneli `gadabargda~<br />

sityvaa pirobiTi radgan sax.-bargi<br />

(_ anu saxelmwifo avejeuloba da<br />

amisTanebi) Zveleburadve myarad dastova<br />

Tavis sra-sasaxleSi agarakulSi<br />

romelSiac-ro-sra-sasaxleSi kintirikiko<br />

gadawinaurd-Sewinaurda da<br />

risi dasoma da gadmosoma, meTqi,<br />

aramed kintrikikosi em-aniCqazed mTlad<br />

zemodana moqceva (sityvidan<br />

`moeqca~) moxda, yofil Sefsa da mT.<br />

administrators da kadrebisac didsa-gamges<br />

da gayiduladac mesaidumles<br />

nazur-buRaur saqmeSia-im axlak<br />

ki, yofil-qvemoTobiT – warmoidgineT,<br />

aRtyinebulic – zemoTurobas<br />

iseTisaaas moeqca, roma – ro su sulace<br />

yurebiTa eWirava da, – `Seicvala<br />

momentio~ – da saqmesa da saqmes Sua<br />

ima-saqmisa (bevrgvaria... ki... saqmeebic,<br />

ki, eh, hoi sabralov, sabralov<br />

aniCka...) dauRalavad ga-Sen-ianebisas<br />

da win-wagdebisas yofilsa-mgrgvinvels<br />

gindac siCumiT – zed kinkrixozed<br />

mamakacurulis pirobiTulismoferebiTa<br />

silas Caafarebd-Caswnavda<br />

aniCkas jerkide aniCqobisas momelotebulSia<br />

kitri-kikoi da gverdebSiaki<br />

sulac araorazrovans erTgvar<br />

mujluguns hsTavazobda: – kargi,<br />

hyofilaa.. is kargi iyo – fidarasto<br />

Sen!..<br />

gaSvebis win ki, myarad vermavals<br />

(sityvidam `warmavali~), miadevnebda:<br />

_ xvale formaSi unda iyo Zalians<br />

kargSi, axal-skamisTvis baliSi<br />

xogaaq...<br />

_ diax, umfroso...<br />

magram aba ra magisimisis pasuxia da<br />

atlantidaSi gamoCenili aqimic hyavdaT<br />

erTi saxelad vene, ai is iyo Tu<br />

iyo aiiseTi, rooom – Tan-xo<br />

cuRlutad cqviti, Tanaca aki Zaan<br />

dinjica pirwavardnilad (_ !) da<br />

Sen-da-uka-jaan-sazriani da TiTlibazi<br />

iseTadvrceli rom aba romeli<br />

`jaan, jaaaaan~, – aiimisi klientura<br />

rom dageTvalaT – `barraqalaaavjaanjuuunjaaaaan~!<br />

- raisi qvisa ken-<br />

Webi da Tixis fiSkebi da saangariSo<br />

Zvleb-kamaTlebi da amisTanebis hatributebi<br />

(vah! _ virSakas, avhyev..<br />

vah. netavi aaraa, ara...), uruqidanac<br />

ki mohyavdaT mTladac babilongamovlili<br />

pacientebi da venes bneli<br />

sardafis (miTomac Ratakurad cxovrobda,<br />

ki. kiki, rogor ara, ki, –<br />

isemc!.. – imas sasaxle edga iseTi, ise-<br />

Ti roo – oTaxeb-ise sulac-Tvaluwvdeni<br />

ro iqa alTa da balTac ver ipoviden<br />

erTmaneTsa, ganuyrelebi,) win<br />

mudam idga didi rigi, miReba dilis X<br />

Jamidan 12 sT-sa da 17 wuTamde, hqonda,<br />

silis saaTi edga mTladzusti 17-s<br />

aradasarRvevad oRondac saaTi-isi<br />

saxurav-fuZiana alizSezelili, iyvo<br />

– radganac oqro, aliz-SeniRbuli<br />

mosWrida, ki-ki, muStrebsa, Tvals,<br />

klienturasi, TvalTvals – amasa kiden,<br />

oqr-zurmuxtebians kidena-Cemi fuli<br />

undao – gaifiqrebdnen mosarCenebi,<br />

ase, da, TanamgrZnobluri madlierebiT<br />

gadaRvsebuli muStarebi ki amitomaca<br />

didZal ZvirfasTvlebs Tu<br />

ylorteulobas jibeSi ZaliT utenidnen<br />

radgan modid-saiduml-xvaSiadobebiT-TerapevhtuliT<br />

isedacaki gadaRvsili<br />

mkacruli vene mxolod<br />

aqaRa nazdeboda – `rato swuxdebi... ra<br />

saWiroa~... – magram mtkicis-pirobiT<br />

afrTxilebda yovel pacient-qlienTs<br />

rom aravis unda gaego imisi marjvedmorige<br />

mkurnalobebidan arc erTi<br />

xerxi radganac yvelasa, misiT morCenilT<br />

(isemT...) Zaan sastikad afrTxilebda<br />

rom mTladac krintisa-Cqami<br />

ar daeZraT venes im xerxze romeli<br />

xerxic mxolod da mxolod im pacientisaTvis<br />

aRmoCenil-iqna da romelica<br />

erTaderTiRa da ganumeorebeli<br />

(isemc...) unda h-yofiliyo Torem avadmyofoba<br />

gabrazdeboda da isev aramcTu<br />

gaumeordebodaT ki ara da,<br />

ufroc sastikad da mZvinvared SeubrundebodaT<br />

da romeli ZaRli da<br />

mamaZaRli daZravda krint-bgeras –<br />

sdumdnen... gminvuraT...<br />

magram erTxelac ise moxda rom<br />

TiTan iSaka-riqSas da ase Semdeg, astkivda<br />

kbili – imasac rigiT-adamianebiviT<br />

ara erTi da ori aTeuli<br />

literaturuli gazeTi<br />

kbili elaga rogorc aseTi Tanac SigpirSi<br />

zed-maxvil-enasTan (mgonia esisityvebi<br />

udefisodac iwereba, vahxgramattikav...),<br />

da ra ar scada _ jer<br />

Tixisa da mere oqros fiSkebi gadauyara<br />

poseidonas SuawyalSi, TviT Suasa-wyalSi<br />

magram ver eSvela da amazed<br />

meti raRa eqna aRar icoda da jer raxsi<br />

cxeni, – didebkbileba gaarozgina<br />

mTlad ganiRabebulebs – imaTa pirsaxeebi<br />

hqondaT iseTi – rais niRabi...<br />

– magram ar eSvela, mere deda-Tavisi<br />

– sinamdvileSi rasamwuxarod mTlad<br />

arabozi kaimagrada gaarozgina niRabosanebs<br />

– kbilebiani rad dambadeo<br />

magram amanac ar uSvela mTlad imdenad<br />

ro saxelmwifo saqmeebic ki Teli<br />

oridRiT daatovebina radgan<br />

kbilisitkivili esa iseTi rame yofila,<br />

faRaraTisa ar iyos sulsu-yvelafers<br />

dagatiebiebda, ki, da egeb bediswerulad<br />

eSvela rames da misi cxeni<br />

da deda kiara da, niRabosanebs daavala<br />

rom gavardniliyvnen atlantida-<br />

Si (rezidencia atlantididan<br />

moSorebiT edga iSaks, sufTa haerzed)<br />

da bediswerulad anu SvebiTvi pirvelive<br />

Semxvedri und-moeyvanaT srarezidenciaSi<br />

gasarozgad da imaT ki<br />

(niRabosanebma ki) erTisa nacvlad<br />

mTladac orni mihgvares radgan imaT<br />

nekebi verafriT ver daaSoriSorebines<br />

erTmaneTs radgan pirvelni, vinc<br />

SemoxvdaT _ bedi ar ginda – alTadabalTa<br />

iyvnen igini, isa, da rac imaTa<br />

imaT urtyesdaurtyes Cven roar viciT<br />

im zurgzedaca da mis qvemodac<br />

Cvenro ufroc iseTur-karqa viciT, _<br />

iq, magram, kacoo, gadasakvirvali –<br />

amanac kiver uSvela da,<br />

kitrikikoma<br />

hsazrianma –<br />

dido padrevo vene-aqimTan kamerunidan<br />

da gvatemaladam Camodis<br />

xalxi fexebiTac da taWkebiTac da<br />

Tavis padres Tuar uSvelis ma vis uSvelis<br />

ukeTessa eg saxeZaRli TqvensaviT<br />

umfro Zalianc Zvirfassao da,<br />

ise gaiWra iqiT viriSaka-da-aseSemdeg<br />

ro viris taWkasa su win-win<br />

uswrobda da,<br />

kitrikikom ki mainc Sehkriba<br />

didZali xalxi su-erTsulovnad erTsulovnuri<br />

yvirilaebebiT ayvirebulaebebbebiii,<br />

– `iSaaa, iSakaaaaa, Sen Tu<br />

gviSveliii~ – su imaTisa Svelisa dardi<br />

ara hqonda im-iSakasa – gansakuTrebiT<br />

axla, da,<br />

Sevida kidec, xolo niRabosanebma<br />

jer guldasmiT ro moaTvalieres<br />

venes is sardafi – emand sadmena ramevzrivCatka<br />

(_ viciT, Tu rac-aa... eeh,<br />

esaca viciT TiTqmis ise-karqa ro lamis<br />

ai-imasaviT Cvenro karqaviciT;<br />

eh...) _ rame ar iyosovo da, veraviTari<br />

limonka vera magram racxafxvnilebi<br />

kaiblomaT upovesa da yoveli saxan-<br />

Zro SemTxvevisaTvis (anu vaiTu mosawamlvi<br />

SemTxvevisaTvis) blomablomebi<br />

imaTgana – aylapesadaaylapes<br />

venes romelsaca rom – simarTles<br />

versad gaveqceviT – da Rirseulad<br />

eWira Tavica da, is; xolo diadi padre<br />

roSevida iqa yvelani mal-mal<br />

gamoifxiknen iqidana – aki giTxariT,<br />

aseTi iyo aqimisa da aimisi aqimobisa<br />

uryevi wesi, da,<br />

_ ra gagWirvebiaT, romelma erTma<br />

ugunurebam da sasarevelobam Seawuxa<br />

Tqveni cxovrebis maRali-alali<br />

wessi, – mxurvaled hkiTxa aqimma, venem,<br />

xolo sxvebsa ki mxolodR aseTuR<br />

daekiTxeboda: `raWiri geteka, biWo~...<br />

_ kpili (gadaaviwya, avadmyofobam,<br />

swor-atlantiduric, ki...) mtkiva me<br />

iseZalian TiTane me ro aRarvici sad<br />

ramiwaSi CavZvre mene-me! _ didis<br />

godebiT auxsnavavaaa arsi (yvelafersa,<br />

aaqv...), ga-da-flusebulma<br />

calmxriv, iSakam.<br />

_ ox meki mag kbilis fesvebica da<br />

gvarSic yvelac gasaTxovaric! _<br />

mousamZimra ase aqimma, sxvebs ki etyoda,<br />

ase: `aba ra gegona biWo imdensa<br />

fiWeb-roWamdi WrelWreluraTa Woov~,<br />

– da, gaagrZela aRSfoTeba: – egre<br />

duraqi rogor unda iyos eg kbili ro<br />

vinme-vinme Tqven-ymebiviTa TviT<br />

TqvenTqvenisTana diadi padre ro<br />

Saawuxa ai magas ki magiTvina meki<br />

davasxi Tavsxlafica da faRaraTic,-<br />

o.<br />

_ aba! abaa! _ esiamuvna, riqSas.<br />

_ abada erTi maCveneT padrev eg<br />

yurumsaRi, romelia, ha bageni Tqvenni,<br />

ganaxveniT, – sxvas ki ase etyoda...<br />

<strong>proza</strong><br />

7<br />

kaco, am wamdauwuma `ase etyoda~s<br />

didZali dro miaqvs radgana, SevamokloT,<br />

Cveni neba ar ari – da pirobi-<br />

Tad anu wertilebiT, vixmaroT ase: a.<br />

(se) ety. (oda) anu a. etyty. – orjel ki<br />

`ty~ es imito ro misaxvedreli umfro,<br />

iyos, – v. (ityodi) a. (se) anu `v.a.~... xo,<br />

imas vambobdi, xolo sxvasa ki – a. etyty.:<br />

`dakriWebijo magikbilebi da maixaxa...<br />

ras gigavs biWo SeCemanala da mai-<br />

Rojebi gawyda SumerSi pomorini~<br />

_ ahaT. – ZlivasRa Tqva iSakam,<br />

laSebi Zlivas daiSoriSora, – ai, inebeT.<br />

_ vahx meki magis... aseTi brolis<br />

kiWebi da erTi maTgani ki, es ega piris<br />

pirZaRli ega!, magram Tqvenia mainc<br />

racginda iyos da magisacki Wiri-me<br />

magis meki magisi... ee, idiadeviT Tqve<br />

samarTlebiT samarTlianad gamarTulo<br />

da aSoltilo diado padrev<br />

sworupovaro sxva kbilebiTa... – xolo<br />

sxvebsa ki me v.a.z. (vambob amas<br />

zustaT) rom etyty-da.: `Sena ki Cahqri<br />

Sen kide meti mokuntva ginda Se dafexvilo~<br />

– aseTi iyo, ara, iqneba zogbevr<br />

a.qimTa w.esi – anu a.w.: Tu rigiTsa<br />

pacients Zaan zemodan did-agdebulad<br />

daelaparakebi – ifiqrebs isa<br />

(klient-muStari), ro, `raRai ase amasityvebiT-damcinavebiT<br />

irjeba esa –<br />

etyoba albaT Zalianac ro magaria~vo<br />

da, sanam Tavissa aqimoobanas<br />

Seudgeboda, cota gareTac gavixedoT,<br />

rasa iqms xalxi, – mosawyenia<br />

erTferovaneba da erT adgilas<br />

yuryuti Tanac sardafSi racginda<br />

karqa saubarobdnen, iq... – aba su amorT<br />

xvar gadavyvebiT – <br />

gareT ki xalxi SequCuliyo da kintirikikosi<br />

im calixeliT romelSiac<br />

ro isi Zaanac-amayvirvali maSxala<br />

epyra – da, xmianebdnen Zaanac xSira,<br />

padreseuli padreelebi parntriotiulaT:<br />

`iSaaa, iSakaaaaa, gviSveleee<br />

iSaaaa!!!~, meore xeli ki kitrikikos<br />

erTdroulaTe rogorRac Tan<br />

mWidrod da Tan daudevradc, yovlad<br />

uwebood miewebebina aniCkasi Cvenro<br />

viciT aiqa, imaze,d da swored `aniCka~m<br />

(anu yofilma `aniCqa~m) erTi ki<br />

moridebulad mihmarTa ase ai amaze<br />

(amis Taobaze):<br />

_ raT gindaT, aba, xazgasma amis.<br />

adre xom Cven-Cveni momentebisa Secvlamde<br />

me xalxSi amas me xo amiTi sulaara<br />

vitrabaxinebodi. – S.euCveveli<br />

iyo, j.er, a.mas, anu S.i.j.a.-s, mere, icocxle,<br />

SeeCviava...<br />

razedac, sxartma kitrikikom aniCkas,<br />

amaze –<br />

_ kido maxsenef imas... is... ee, ins<br />

nsxva dro iyo. anxla sxva, Rxyy-droa,<br />

RTanki Rsul winwin midisa droi, damuwe<br />

piri.<br />

_ kargi,T, umfroso... mSvenieria,<br />

idos.<br />

_ isedac leJit. – vahx,<br />

kitrikikoc daspecialistda, sxva-sxvaur<br />

muzikalnursa bgerebSia Tavad<br />

padreTi... asea, ase – tyuil-ubralod<br />

kiar Tqmula `buRa iSakasTan daabi an<br />

fers icvlis andac enasao~ – ucnauria,<br />

wuTisofeli, gansakuTrebiT meredamere.<br />

gagrZeleba Semdeg nomerSi


8 literaturuli gazeTi<br />

poezia 9 - 22 dekemberi 2011<br />

zecis kedelze maRla.<br />

samyaro kvarTad moisarke _<br />

wamebis Jami moisagre,<br />

saidumloTa moigavem,<br />

`samudamo mxris~ xilviT.<br />

usmendi qveynis uxmo moTqmas,<br />

rogorc uruqis brZeni mogvi _<br />

RmerTis pasuxze yuris mokvras<br />

elodi didxans, mainc.<br />

Senc rjuli cecxliT dagewera.<br />

Senc iqec keris mzian Zelad.<br />

sve-saidumlo enis mcvelo,<br />

Tamami iyav RmerTTan!<br />

qariT da TqeSiT lurjadmRvrie,<br />

haeri ise Caamsxvrie,<br />

mwife zecas rom daarxeven _<br />

tkbili mtevnebis maRlars.<br />

da nisleulTa daranebSi<br />

niJiT danamul monanebis _<br />

faskunji frTebiT SegimSralebs _<br />

usasrulobas, vici.<br />

yvela mxris qaris enas flobdi,<br />

didebis JrJolas nerviT grZnobdi,<br />

rogor gindoda samSobloSi,<br />

rogor gindoda samSobloSi,<br />

rogor gindoda samSobloSi<br />

adamianad yofna!<br />

mariam wiklauri<br />

saxliwmida<br />

saxliwmida cecxlis saxiT ar gadmosula _<br />

mtvris uWknobi yvavilebiT momefina<br />

maradisobad.<br />

vaSene misi didi taZari,<br />

vavse siwmindiT:<br />

Cvilis dorbliT,<br />

tilos kvarTiT,<br />

qvabis barZimiT,<br />

zewris dafarniT,<br />

simwris TafliT,<br />

ZleviskverebiT.<br />

libos odiks davayrdeni ca,<br />

rom CaTvlemils wamekiTxa saswaulebi.<br />

sizmris CiTilebs,<br />

cxadis yanebs,<br />

mRviZarebis zvrebs<br />

Tu ocnebis skebs, _<br />

yvelafers vtevdi kedlebs Soris,<br />

Tavisuflebis da omis garda.<br />

qaRaldisgan vWridi samSoblos<br />

da cecxlSi vwvavdi,<br />

rom masze didi WeSmaritebis marxva meswavla,<br />

magram amaod! rac mets vwvavdi, ufro mkveTrad<br />

medeboda samSoblosferi<br />

da sinanulic garjad vaqcie,<br />

rom Svilebic am samSoblos damgvanebodnen.<br />

babuawverebs suls vuberavdi,<br />

rodesac msurda, droSebisaTvis<br />

qariSxlebad vqceuliyavi,<br />

roca gmirebs kveTebuliT erekebodnen<br />

TavianTi gmirobidanve.<br />

ra ar xdeboda am taZris gareT,<br />

SigniT ki idga Rvinisferi bedniereba:<br />

sanTels vqnidi ganTiadis vardisfer cviliT,<br />

TiTiswverebze davdiodi saxlis mindvrebSi,<br />

peplis saWeriT cicinaTelebs vagrovebdi,<br />

msurda, sinaTle mqonoda saxlSi Ramispirulzec.<br />

qarebic ki moridebiT Semodiodnen WuWrutanebSi.<br />

xeebi xom, Semodgomis bolo wuTamde,<br />

foTlebis `Rirsarss~ aSrialebdnen.<br />

Cveni tkbili SimSilis finCxebs<br />

mgalobel Citebs vuyridiT muWiT.<br />

saxliwmida kululebSi eblandeboda Cvilebs,<br />

imaT ki, cicqna piri daefCinaT beRurebiviT,<br />

vardisferi terfebiT xom ganTiadebs<br />

hgavdnen RameSi.<br />

naZvisxes vrTavdi Svilis sizmrebiT,<br />

artosi medo sapureSi _<br />

xmeli yua uxilavi stumris saloRnad,<br />

sul Ria iyo Cveni kari _<br />

bednierebis aRmsarebel berebisaTvis.<br />

sacecxluri _ oTxi `kamfora~ _<br />

samyaros oTxiv mxares swvdeboda<br />

cecxlis faskunjis mWvirvale frTebiT.<br />

gareT ki risxva daZrwoda da<br />

SiSis suniT ayrolebul<br />

mawanwala ZaRlis ymuils vigeriebdi.<br />

dResaswaulze saxlis mrevli mimravldeboda,<br />

rituali mqonda aseTi:<br />

bazris daxlebSi unda mevlo,<br />

megrovebina mzis, miwis, wylis erTarseboba,<br />

Semomedga unda nel cecxlze,<br />

mere madlad unda meqcia,<br />

bevri zafrana sWirdeboda xolme Cvens mirons,<br />

rom oqrovani yofiliyo taZris naTeba.<br />

erTmaneTs vcxebdiT sixarulis zeTs naTesavebi.<br />

batonebic gvstumrobdnen xolme.<br />

maTi wiTeli faCuCebis xma<br />

axlac gvidevs ganZTsacavSi,<br />

sadac, drosaviT, rZis surnelic inaxeba<br />

saxliwmidis sanawileSi.<br />

Cveni mrwamsi erTgulebis melniT sweria<br />

Zvel palimfsestze,<br />

asiaTasjer gadawerili<br />

siyvarulis da msaxurebis rjuliskanoni.<br />

taZris obobebs ulpoveli nerwyviT gamohyavT<br />

am anbanis moxazuloba.<br />

da rac unda Salo da ferTxo, jiutad weren<br />

simyudrovis sulTaTanas ojaxisaTvis<br />

bebiebis naqon kuTxeSi.<br />

xsovnis naftalins ayrian TiTqos aqaurobas,<br />

rkili ar scviva.<br />

Tu dascvivdeba, varskvlaviviT,<br />

isev imave bednierebas CavuTqvamT mainc _<br />

siZvelis surnels sulac ar vCiviT.<br />

uamrav wignSi Cakecili gvqonda cxovreba<br />

da sul iq vSlidiT,<br />

sadac xmeli yvaviliviT ido wyaloba.<br />

axla maT veliT, visac jer kidev<br />

sakuTari Tavic ki ar unaxavT RmerTSi,<br />

vinc mironiviT unda dagvdindes,<br />

vinc bevrs tiris,<br />

Tu gaulokes maTi kuTvnili bedniereba.<br />

vinc muclis mRvimes Sefarebuli TavisTavsa zrdis!<br />

da vinc Svilebs mSoblebad gviqcevs!<br />

yvelaze didi moqcevaa axla taZarSi,<br />

saxliwmida xmaurobs da<br />

Caidanis SiSinsa da gulis bagunSi<br />

ise ireva misi xmebi,<br />

gegoneba, iSlebao yvela SroSani misagebeblad,<br />

gegoneba, Tavidan qmnis RmerTi samyaros da<br />

jer ar icis, sad daviwyebiT...<br />

mowme<br />

galaktions<br />

mTvares _ sibnelis naTel Sverils,<br />

Seni ramdeni mzera Svenis,<br />

maradisobis gadamrCeni,<br />

adamiano, netav<br />

amaoebis ganCinebas<br />

Tavisufal suls ajibrebdi,<br />

xan – angelozsac aSinebdi<br />

qaosis mrwemi mowme.<br />

ver iqarvebdi sivrcis survils<br />

da orTav mxaris ideq zRurblTan.<br />

is, rac gagaCnda, arvis Surda _<br />

ararsebobis tanjva.<br />

mxedari mzis da caladmyofi,<br />

ganmqvrevisa da warmavlobis<br />

rogor ebrZodi Zaladobas _<br />

`zmanebamtkivan~ suliT!<br />

aRdgomisferi mwife endro<br />

sofels uxunar ferad edo.<br />

maradisobiT guli geZRo,<br />

xom es undoda ufals!<br />

qorwilSi Rvino gageCina,<br />

viT mecxre karis ganaCeni _<br />

tanjvis macxovris gadamrCeno<br />

uangeloso JamSi.<br />

yvela kanonTa samarTalis<br />

rRveva _ axalTa gamarTlebad,<br />

sityvebi _ bedis kamaTlebi<br />

gilagdeboda xelSi.<br />

samSoblo gcdida Tavis codvils,<br />

haerisa da cecxlis mkodvels,<br />

wylis da laJvardis monaqobi _<br />

sknelTa orpiri gedga.<br />

marilis sitkbo hqonda locvebs,<br />

zmanebis sityvis baxs da mocarts,<br />

suro-suls _ sxivze gsurda cocva<br />

sxvisi sibrZne ar icxovreba<br />

Tu mogeCvenoT, Wkuas garigebT,<br />

CaTvaleT, rom davberebulvar<br />

da SemibraleT _<br />

ase weria uruqis erT nabzar kedelze.<br />

ar ikiTxeba srulad, magram grZeldeba mere:<br />

imusaifeT erTmaneTSi,<br />

yurs nu damigdebT,<br />

ase bevrad bunebrivia.<br />

adamianebs kidec SveniT,<br />

adamianur saqcieliT Tu irjebian:<br />

kedels ageben, msxverpls swiraven, arxebi gahyavT,<br />

qurumebis eSiniaT, oqros ixveWen.<br />

siyvarulisgan mravldebian,<br />

angelozebze aZiZaveben Svilebs da<br />

RmerTebs araferze sTxoven pasuxs Tavis TaviviT.<br />

mzad aqvT omisTvis yiJina da SeZaxilebi,<br />

sikvdilic mzad aqvT.<br />

da sikvdils iqiT sabostneebic aqvT moRobili.<br />

ase sweria im kedelze:<br />

RvTis sunTqvas Tu grZnob, emzadeo,<br />

bediswera RvTis maxvilia! _ ase sweria!<br />

magram jer aq varT.<br />

aq veSagiviT unda vifxizloT,<br />

iqauroba rom ar davkargoT.<br />

Zilic Ria unda gvqondes, RviZilic _ Ria,<br />

gulic _ Ria, saxli _ arasdros!<br />

ifiqron sxvebma, rom mRvimeebSi<br />

gandegilobis ferad buStebs<br />

vberavT imaTi zeimebis mosarTavebad.<br />

Cven arasodes viyoT stumrebi:<br />

stumarze didi umaqnisi aravinaa.<br />

maspinZloba sjobs:<br />

Zveli kari Tu iWrialebs,<br />

msaxurebis morCili Rvino vasxaT anjamebs.<br />

mariliviT unda viyoT _ cotac vkmarodeT,<br />

gemo arafers hqondes uCvenod,<br />

yinuls vadnobdeT, xrwnas vanelebdeT...<br />

sul dagveZebdnen da veravin ixsenebdes,<br />

saidana varT:<br />

zRvidan, cremlidan, miwidan, cidan<br />

nu movxiblavT nuravis qveynad,<br />

nu gavxdebiT peSvgawvdili maTxovrebi Cvenive Tavis.<br />

Tayvaniscema did sasjelad gveqceva mere,<br />

roca bavSvi uneburad gairbens axlos<br />

da fexs gakravs Cven sidides _<br />

taburetiviT gamoCorknil scenis ficarnags<br />

da roca yulfic sul kiserze gaqvs,<br />

unda vifrTxiloT:<br />

bavSvebi ase mourideblad darbian xolme.<br />

maT arc gvamebis Camoxsna ZaluZT,<br />

arc sibraluli.<br />

didi-didi, siberisas gagixsenon<br />

da dagarqvan sul sxva saxeli,<br />

sakuTari Tavic ver vicnoT imaT sizmrebSi.<br />

nu viqnebiT xiblisaTvis<br />

msaxurebisTvis mosuli jiSi.<br />

da rac unda idumals da<br />

RvTaebrivs da<br />

maradiuls SevepotinoT,<br />

sinaTlis etlebs avemgzavroT,<br />

kamkama Wavlebs, cisierebs, Tvali vusworoT,<br />

mivayuradoT siwyvdidis Cvilobis `aRus~,<br />

sinaTlis TeTr wvers SevafaroT siyrmec, sibriyvec,<br />

araferia imasTan, rasac<br />

adamianad yofna hqvia _<br />

msaxurebis religia _ sxvisTvis cxoneba!<br />

ai, misi netarebani:<br />

acxve puri, recxe sacvlebi, aSene saxli,<br />

Cirqiani wylulebi bane keTrovanebs,<br />

sigiJe acxre, Tafli agrove, zarde Svilebi,<br />

kode qvebi _ sali kldeebis _<br />

samSobloebis didi kalTidan<br />

gadmoferTxili finCxebiviT dauleveli,


9 - 22 dekemberi 2011<br />

literaturuli gazeTi<br />

poezia<br />

9<br />

uTvalav Cits rom ipatiJebs<br />

Seni Sublis simSvideSi SemoyuJulebs.<br />

de, aq izamTron angelozTa mzis amosvlamde,<br />

Cven ki egeb gavixsenoT,<br />

bednierebis sicxeebi roca gviwevdnen,<br />

ras gvasmevda soflis mkurnali.<br />

nurc uflis axsniT nu movcdebiT,<br />

nurc dros moviCvevT,<br />

is yvelaze saSiSia stumarTa Soris.<br />

Cvenive Tavi avxsnaT egeb,<br />

Tavisuflebis did paloze mibmuli rom<br />

coxnis sakuTar adamianad yofnis sibrZnes<br />

da ar bezrdeba.<br />

Tu mogeCvenoT, Wkuas garigebT,<br />

CaTvaleT, rom davberebulvar<br />

da SemibraleT _<br />

ase weria uruqis erT nabzar kedelze.<br />

ar ikiTxeba srulad, magram grZeldeba mere:<br />

imusaifeT erTmaneTSi,<br />

yurs nu damigdebT,<br />

ase bevrad bunebrivia:<br />

Tavis Tavs cocxlobs kaci amqveynad,<br />

sxvisi sibrZne ar icxovreba.<br />

WiCosken midis Rrubeli<br />

borbalos, kalmaxiviTa,<br />

nislis kotori ayria.<br />

WiCosken midis Rrubeli,<br />

TeTrad dis,<br />

TeTri dardi aqvs.<br />

midis da miiRrubleba,<br />

mze aris magis dedila,<br />

xan qreba, xanac mkvrivdeba,<br />

erTdros RvTiskarzec denila.<br />

eg uflis sanawilea _<br />

Sig udevs cvari dilisa,<br />

zogjer dadgeba sofelze,<br />

dards Camonamavs,<br />

tirisa...<br />

xan gaiyolebs cis gzaze<br />

Cveni fiqrebis kravebsac,<br />

xan mTas Semohxvevs, mermisad<br />

Cvens mosaxvevel mklavebsa...<br />

borbalos, kalmaxiviTa,<br />

nislis kotori ayria.<br />

WiCosken midis Rrubeli,<br />

TeTrad dis,<br />

TeTri dardi aqvs.<br />

unda _ mTiswverebs danislavs,<br />

unda _ iqceva namada.<br />

RmerTo, mec egre maqcie<br />

maradisobis wamada.<br />

vmalav yvavils<br />

wiTel mulets afrialebs<br />

Semodgoma _ Cemi sarke.<br />

toravs miwas, haers ynosavs<br />

xari, haers ynosavs sarqens.<br />

brZolis droa! xeebs tanze<br />

ausxiaT mzis abjrebi.<br />

dgas laSqari, cecxlisferi.<br />

sxivi adgas gamarjvebis.<br />

am qarvisfer movis perangs<br />

da sinaTles aTasferads<br />

utoveben sknelebs xsovnad<br />

mwvane sizmris asaxdenad.<br />

da mec, axla, am naZviviT,<br />

erTgulebiT daRlils, minda,<br />

ganmiaxldes oqrovani<br />

gazafxulis dReTa mirqma.<br />

yviTel foTlis sinedleSi<br />

idges wveni, RvinosaviT,<br />

da sicocxlis gaRviZebas<br />

am sinaTliT vimosavdeT.<br />

toravs miwas, haers ynosavs<br />

xari, haers ynosavs sarqens.<br />

dro sivrceTa karis WvirSi<br />

naTel sevdis sxivebs argebs.<br />

terakoti, Trimlisferi<br />

tyidan dasdis zafxuls sisxlad,<br />

oqrosferi cisartyela<br />

sxivs agrovebs misxal-misxal,<br />

rom kalTebi daibertyos<br />

Sindisferi, biisferi...<br />

sikvdili rom SeaSinos,<br />

cecxlisferad miimReris.<br />

wiTel mulets afrialebs<br />

Semodgoma _ Cemi sarke.<br />

xmel foTlebSi malavs yvavils,<br />

gazafxulis ferad samkels...<br />

Zleva<br />

udabnos suli var _<br />

sxivebiT msxmoiare,<br />

naJReri mdumarebis xeliT.<br />

qviSian borcvebze qari ki ar zuis,<br />

CemSi uSenobas mReris.<br />

dRemde mamCnevia<br />

unamod momTvaruli<br />

uflis nabijebis Cqami.<br />

modi, yuri ugde, egeba gaigo,<br />

sanam gafantavdes qari.<br />

me mzes Sevefice,<br />

ar vtex `cecxlis aRTqmas~,<br />

mtvris frTebiT vswavlob frenas<br />

sizmrebis gadaRmac viswavle gaxedva,<br />

cxadis araferi mjera.<br />

es Cemi gvalvaa _<br />

Cemi simwuxare.<br />

vis ukvirs aq qviSis alxi!<br />

caTagadaRmelo cvaro, uwvimaro,<br />

dabadebamdec rom maxldi.<br />

yvela gzas,<br />

yvela Cqams,<br />

yvela qars ginaxav,<br />

SenSi gaxmiandes minda,<br />

iseve lamazad, mimwuxrs rom uxdeba<br />

mzis Casvla mewamul rindad.<br />

mwifarebs udabno _ dro CemSi Cagubda<br />

aq movinayofe Jami.<br />

am usasrulobis baRebSi Semodi,<br />

aTaswlebs uswore wami.<br />

aq gulic Slilia _ sivrceTa nadimebs<br />

eswreba dro _ RmerTis kbila,<br />

Semodi, siCumis xma nu SegaSinebs.<br />

aq sikvdils sicocxle stkiva.<br />

am RvTiur miraJebs xsovnaTa naTrToliT<br />

ar moeZebneba toli,<br />

aq mzea wvimac da aq mzea qaric da<br />

aq mzea mzisferi Tovlic.<br />

am siudabnoves _ Cems gulSi Cateuls _<br />

uZveles da ucnob wyevlas,<br />

rogor enatreba,<br />

Seni siyvaruliT yvela siyvarulis Zleva.<br />

araferia mzis qveS axali<br />

araferia mzis qveS axali,<br />

am mTebis iqiT isev mTebia.<br />

dRis iqiT dRea, ufro maRali.<br />

da Rameebic maTze dgebian,<br />

gadaixedon, undaT RmerTidan.<br />

ras aRar cdilobs qvebi, haeri,<br />

mzes da wyals didi garja etyobaT,<br />

rom SemaCvion wesrigs, RvTaebrivs,<br />

rom gaamarTlon Tavis dedoba,<br />

roca Tavs veZeb da vWirveulob.<br />

tanze maxveven tyeTa simwvanes,<br />

mzeras da smenas miwvrTnian qariT,<br />

zecis silurjec CemTvis iwames,<br />

kldeTa simZimec xom zides mxariT,<br />

rom gavzrdiliyav maTive jiSis.<br />

rom mevlo ufro mxned da iolad,<br />

daaqucmaces dro uTvlel wamad,<br />

sul momavali Jami mSioda,<br />

sul xvalindeli dRis msurda Zala,<br />

radgan megona, win unda mevlo.<br />

gadamaviwyda ase nel-nela<br />

wamis fasi da dgomis simyare,<br />

da gasafreni frTebis nakrtenze<br />

dRevandelobis zizRi viyare,<br />

da sakuTari dro ver vigue.<br />

hoda, aTasi davqoqe Zrava,<br />

aTi aTasi Rilaki CavrTe,<br />

da aRarc vucdi dReebis gasvlas,<br />

gadatvirTvis mzes da mTvares vanTeb,<br />

roca meti msurs aq gaTeneba.<br />

warmosaxviT zRvebs vagubeb yuTSi,<br />

da miqcevebsac Tavad vkarnaxob,<br />

gamogonili sixSiriT vuTvli<br />

sivrces majas da Zalas, arnaxuls,<br />

rom ukeTesi vpovo samyofi.<br />

Tanamgzavrebis mfrinav obobebs<br />

lukmad mivugde Wreli mindvrebi,<br />

sadac wvimaSi, batknebTan erTad<br />

uflis landis qveS mSvidad videqiT,<br />

roca velodiT merve dRes qveynad.<br />

sadac gviyvarda da cecxlis aliT<br />

vafrTxobdiT qajebs – Ramis darajebs.<br />

wuTebi iyo ise xangrZlivi,<br />

hgavda misjili tkbobis ganaCens<br />

da ararsebul bednierebas.<br />

axla ki mivqriT, saiT netavi<br />

ra gvsurs movaswroT Cvens Tavze meti<br />

da roca ufals vuxmobT, veZaxiT,<br />

sadac vgonivarT, iq aRar vxvdebiT,<br />

da SfoTavs isic Cvens aCqarebas.<br />

win, win, win, win win da ver viRirseT<br />

adgilze dgomis da tkbobis madli.<br />

an es sigiJe rad gvsurs, gviRirdes<br />

bednierebis ufskrulSi vardnad<br />

saiT gavrbivarT, rad aviZariT<br />

beber tyeebSi qsovs babaWua<br />

milionwliswin dawyebul bades,<br />

rom peplis modgma gaabas Sig da<br />

ufro maZRari da mSvidi Candes<br />

da moicalos arsebobisTvis.<br />

midis mdinarec da tanSi udgas<br />

sicocxle _ lodqveS Wreli lifsita,<br />

miwa ki Tavis wiaRs alagebs<br />

da akristalebs Jamebs bivritad<br />

da dadinjebiT akeTebs saqmes.<br />

ase davuSvi Secdoma winsvlis<br />

da swrafvis Jini ver movadune<br />

am mTebis iqiT isev mTebia<br />

da Sens iqiTac Senve xar Turme.<br />

eride Sensav TavTan Sexvedras.<br />

egeb SeCerde... adgilze dgomis<br />

uflebac unda miiRo erTxel.<br />

Tavs gauCerdi, Tu marTla ginda,<br />

bednierebas RmerTiviT Sexvde.<br />

dadeqi, kaco!<br />

dadeqi da Tavs Seeyude...<br />

uCvenoba<br />

tariel xarxelaurs<br />

Cemo Zmao da Zmisfero,<br />

Cemive sisxlis mtevano,<br />

xo kargad gvesmis, qarebi<br />

mTis wverze rasa mRerano<br />

niavs xevebSi atanen<br />

Sav nislis naqadagarebs<br />

Zvel soflebs Tu daeZeben,<br />

wewaven Jamis safarvels.<br />

kacis guli ras miswvdeba<br />

imaT fiqrsa da javarsa:<br />

vai, daclilo saTemov,<br />

Sen wil vin sada davalsa<br />

mzec mzeobs, wyaronic dian,<br />

droSasac cvaravs cisnami,<br />

arwivica zrdis marTveebs,<br />

erdos ver Cascqers mzisTvali.<br />

sajixvec isev iqaa,<br />

marto yornebi tirian:<br />

didixania, kaiymiT<br />

guli ar mogvipirnia.<br />

pirimzec imasve hyvavis,<br />

rasac hyvaoda Jamsukan _<br />

orTav soflisTvis anaTebs<br />

nislis kotoris naquslars.<br />

qaric qris... qarsac ki ukvirs,<br />

kacs sityva rom ver aSinebs,<br />

icis, verc gmirebs SeuSrobs<br />

gul-mkerdze sisxlis jvar-Sibebs.<br />

yvelaferia! Cven ar varT!<br />

keras ver Rvivis navlia.<br />

qarebs ra dalevs, qarebi<br />

nasoflarebis dardia.<br />

miwas ra stkiva simCate<br />

Cveni udgmeli nabijis.<br />

guls stkiva umoyvasoba,<br />

droSas _ simcire naficis.<br />

Cven uCvenoba gvaxelebs,<br />

ver vyofniT<br />

did madls RvTisasa,<br />

iqiT zesTa cas vaklivarT,<br />

aqeT sofels da miwasa.


10 literaturuli gazeTi<br />

<strong>proza</strong> 9 - 22 dekemberi 2011<br />

es sofelic TiTqmis iseTive iyo,<br />

rogoric mTeli qveyana – ara mxolod<br />

sacqerlad saamo, gamrje adamianebi-<br />

Tac dasaxlebuli. Tu ar gairjebodnen,<br />

Tu Zlier ar moiwadinebdnen,<br />

didZal ofls ar daRvridnen, verc<br />

Tavs Seinaxavdnen. am kuTxeSi miwa arc-<br />

Tu xelxvaviani hqondaT – uxvi mosavali<br />

iseve ar emeteboda, rogorc guias<br />

dedinacvals purze misatanebeli yvelis<br />

mozrdili naWeri. nayofs rogor<br />

ar iZleoda, iZleoda, magram xelmoWerilad.<br />

sofelSi xiTxiTebdnen kidec:<br />

`e, Cveni dalocvili miwa nalebis<br />

mWedel sesesa hgavs – uxvi mosavlis<br />

mocema ingre uWirs, rogorc seses ori<br />

rTvelis win nasesxebi marcvlis Casesxeba~.<br />

amitom miwaze aTjer meti ofli<br />

unda edinaT, vidre sxva kuTxis mcxovrebT.<br />

es sxva kuTxe ki arc ise Sors<br />

iyo – ai, im borcvebis gadaRma. soflis<br />

kacebma es kargad icodnen da miwas xan<br />

emudarebodnen, xanac simReriT ealersebodnen:<br />

guli gagvixsen, gagviRimeo.<br />

nayofis xelmomWirned gametebas<br />

mxolod miwas ver daabralebdi: dReebi<br />

iyo pirquSi – aq, am kuTxeSi mze didxans<br />

ver sZlebda – mcire JamiT Semobrialdeboda,<br />

yovel kuTxe-kunWuls<br />

madlian sxivs mohfenda da dasaZineblad<br />

garboda, iq amouSvebda xvrinvas.<br />

ise iqceoda, TiTqos viRacas dautatanebia<br />

`ase momwvda, babnavsa da mis<br />

gareSemo soflebSi, muxli mogirTxams,<br />

xevxuvebic ki gagibrwyinebia!~ mze im<br />

viRacas Tavdaxrili usmenda, magram<br />

soflis kacebis Txovna-mudaras,<br />

madlian simReras, Tu davalebas `im<br />

kuTxeSic Semoixede, es kuTxe ar dagve-<br />

Crdilos~-o, angariSs uwevda, amitomac<br />

Semoirbenda xolme.<br />

kacebi miwas imdens ejaxirebodnen,<br />

mezoblisadmi avadmziraloba, mtroba<br />

maTSi adgils ver hpovebda. saamiso<br />

dro aRar hqondaT. ra dagimaloT da,<br />

aRarc – Zala: rTvels rom morCebodnen,<br />

sanam miwa Tovls sabaniviT waifarebda,<br />

mas dastrialebdnen Tavs. Tu ar<br />

mouare, Tu ar mixede, sulac zurgs<br />

gaqcevs, gagebutebao.<br />

Tu miwa esoden xelmoWerili, Zunwi<br />

iyo, Tu miwa Zlier ar swyalobdaT, ise-<br />

Ti mdinare CamoudiodaT, zogi dedas,<br />

zogi Zmobils, zogic – gul-RviZls<br />

(ufro metad mTvralobisas) eZaxda.<br />

mdinares imdennairi Tevzi mohyveboda,<br />

sulac uxiagi miwis mkvidrTac kargad<br />

daapurebda.mdinarem SeinarCuna sofeli<br />

– mdinare da misi binadarni rom ara,<br />

sofeli ara mxolod ar gaizrdeboda<br />

da ase ar gamravldeboda, arc iarsebebda.<br />

aqauri qal-kacni ramenairad<br />

monaxavdnen gzas qarTlis kalTauxvi<br />

miwiT maZRari kuTxeebisaken. aq Tevzi<br />

yovel mosaxles karze ukakunebda.<br />

amaswinaT Tuxo mezoblebs uambobda: `e,<br />

ranairni arian, kaco, am msusxav, civ<br />

wyalSi, xeli ver Camiyvia, Tevzi Cemi<br />

xelis gulze iSlis loginsa~. ase rom,<br />

mdinare sicocxlis nawili gamxdariyo<br />

– imdenad moalerse, imdenad sayvareli,<br />

umisod versad ver gaZlebdnen. Tu<br />

qari amovardeboda da mdinaris duduni<br />

yurSi ar CaesmodaT, veRar isvenebdnen<br />

– qaris Rmuili ki ar awuxebdaT,<br />

mdinare xmas ver gvawvdenso. mdinare-<br />

Si, cxadia, banaobdnen, suls Svebas<br />

aZlevdnen, magram gegonebodaT, ara<br />

imdenad sabanaod, imisTvis ufro Cadian,<br />

miealerson, gulTan miikrano.<br />

mdinares ganiers ver etyodi, erTi<br />

dRenaxevris saxnav-saTesi mindvris<br />

siganisa Tu iqneboda. gazafxulidan<br />

rTvelis CamTavrebamde, merec – roca<br />

Rrubeli ufro xSirad stumrobdaT,<br />

vidre mze, dRe ar gamoereoda,<br />

mdinares ar mialersebodnen. TumcaRa,<br />

ise Cqara, sulmouTqmelad morboda,<br />

ise modgafunobda, TiTqos mgeli<br />

dadevnebiao. biWebi mdinareSi erTi<br />

JriamuliT, Jivil-xiviliT Setyapundebodnen,<br />

xanmoreulni – auCqareblad.<br />

Sig Sevidodnen Tu ara, wylis<br />

zedapirs xelisguls ise gadausvamdnen,<br />

TiTqos mZinare Svils ealersebiano.<br />

qalebi qvemoT iyridnen Tavs, iq, sadac<br />

mdinareSi SemoWrili borcvi Seu-<br />

Zlebels xdida dagenaxa, borcvis miRma<br />

ra xdeboda. veravin ver xedavda, iq<br />

qalebi ras iqmodnen – banaobdnen, Wur-<br />

Wels akrialebdnen, Tu TavTavianTi<br />

guram baTiaSvili<br />

sofeli<br />

aJrJolebdaT, imas ki ara fiqrobdnen,<br />

dasawuri yurZnis weliwadSi erTxel<br />

xelebsSua moqceva ufro saamuria, vidre<br />

yovel Rame erTi da igive ZuZusi.<br />

yurZnis dawurvis Semdeg ki dasxdebodnen,<br />

purobdnen da ise mRerodnen,<br />

xeebze Semomsxdari Citebi WikWiks swyvetdnen,<br />

momRerlebs ugdebdnen yurs.<br />

rTveli morCeboda Tu ara, sofeli ise<br />

gairindeboda, WurWlidan WurWelSi<br />

Rvinis gadasxma-gadaRebisas, Rvinis<br />

Tqrialis xmasac gaigonebdiT, SukebSi<br />

ki maWris suni trialebda.<br />

xandaxan Zroxa Tu daaRebda pirs da<br />

daibRavlebda. imasac, albaT, maWris<br />

mWaxe suni awuxebda da es abRavlebda.<br />

es iyo da es. meti xma aq arc ismoda.<br />

bindi rom Camowveboda, gaSlil<br />

fardagze dawvebodnen da ramdeni<br />

yurZenic ar unda hqonodaT dakrefili,<br />

gina – dawuruli, an Rvino<br />

daleuli, coli da qmari imden alerss<br />

imetebda erTmaneTisaTvis, am mrume<br />

RameSi iseT siames hpovebdnen, gemrielad<br />

CaeZinebodaT. ca rom fers icvlida<br />

da mamali mzis amobrZanebasac<br />

auwyebda qveyanas, qalebi fardagidan<br />

cqvitad wamoxtebodnen, balRebs ise<br />

uvlidnen, gaRviZebul qmars ise<br />

apurebdnen – nura jani nu mogklebodes,<br />

nurca survili da misi asrulebis<br />

Roneo, mixvdebodiT, am adamianebis<br />

cxovrebas, raoden ofldasaRvrelic<br />

ar unda yofiliyo,<br />

gemoc mosdevda.<br />

WirSi erTad dgoma xom wesad hqondaT.<br />

esec gasaWirma aswavlaT – Tavad<br />

umal mzad iyvnen mezoblebs miSvelebodnen,<br />

magram siSoris gamo, TiTqmis<br />

ver axerxebdnen. Tu am sofels mteri<br />

mouxteboda, Tavad umklavdebodnen –<br />

sanam mezoblebi moeSvelebodnen, piryviTelni<br />

ukve gaRma iyvnen gasulni.<br />

piryviTelTa xSirma Tavdasxmebma babnavelebi,<br />

didic da patarac, gaayoCaRa<br />

da mTel qarTlSi gauTqva saxeli.<br />

qarTlis daba-soflebSi babnavel bi-<br />

Webs xSirad axsenebdnen. egeni `ver mogarTviT~<br />

biWebi ariano, es ki imas niSnavda,<br />

mag biWebTan ubralod araferi<br />

gamogivaT, erTob yoCaRebi gaxlavano.<br />

erTxel, es ambavi manam moxda, sanam<br />

taosis Zroxa or xbos erTdroulad<br />

moigebda, piryviTelT – isini CrdiloeTiT,<br />

mTebSi saxlobdnen – kuTxis<br />

ymawvilebi da qalebi kidev erTxel<br />

gautacniaT. mTavar noes – spasTan er-<br />

Tad Camouvlia: visac tyveTa gan-<br />

Tavisufleba mterTan brZoliT gwadiaT,<br />

momyeviTo. am soflidan bare ormoci<br />

ymawvili umalve gadgomia gzas.<br />

ra SeutyviaT, mTavari noe gvpatronobs,<br />

mTavari migviZRvis brZola-<br />

Sio, WaRaraSereulnic ver daukavebiaT,<br />

Sin aRaravin darCenila. mTavris<br />

winamZRolobiT piryviTelT didZali<br />

xalxi misdevda, magram momxduris ganadgurebis<br />

Semdeg, yvela am soflis<br />

ubadlo vaJkacze – Tanoze alaparakda:<br />

ise ubrZolnia, imdeni piryviTeli<br />

daunarcxebia miwaze, SubiT imdeni momxvduris<br />

gul-mkerdi Seungrevia, yvela<br />

kiTxulobda: sad daibada, an Subis<br />

egre marjved qneva sad iswavlao. mTavars<br />

uTqvams, mag – babnavidan – iseTi<br />

biWebi gamosulan, gana mxolod sofeli,<br />

gina es kuTxe, mTeli qarTli usaxelebiaT.<br />

nuTu, ara gsmeniaT, nuTu papebs,<br />

ar uambniaT: rac farnavazma azo<br />

dasjabna da taxti daisakuTra, sxvas<br />

aravis ikarebda, mxolod mag soflis<br />

biWebs iaxlebdao. am ambavs xalxi Taobidan<br />

Taobas gadascemda.<br />

magram es adre iyo. axla qarTlSi<br />

sxvani mefobdnen, azo aRar axsovdaT,<br />

farnavazze ki imas ambobdnen ega,<br />

vgoneb, papaCvenis papis papis zeobisas<br />

mefobdao.<br />

noe-mTavari laSqrobidan karg<br />

gunebaze brundeboda – gatacebuli<br />

qal-vaJni uklebliv da saR-salamaTi<br />

mohyavda Sin. piryviTelni ise davlewe,<br />

bare aT weliwads welSi ver gaimarTebian,<br />

verafers gabedaven, qal-vaJnic<br />

mSvidad igrZnoben Tavs da mxvnel-mTesvelnico.<br />

saRamo xani rom Camomdgara,<br />

mTavarica da misi mamacnic erT sofel-<br />

Si SeCerebulan. iq puroba da cekva-<br />

TamaSi gaumarTavT gogo-biWebi saRsalamaTni<br />

dagvibrundneno. mTavars<br />

erTi msxvilnawnaviani gogosTvis Cauvlia<br />

xeli da Tano sad aris, aq momgvfragmenti<br />

romanidan<br />

kacebisa da Svilebis samoss recxdnen.<br />

ramdenjer yofila, rom am morbenal<br />

mdinares samosi gautacnia, dadevnebian,<br />

zogjer mdinaris tyveobidan dauxsniaT,<br />

zogjerac – vera. es mdinare imitomac<br />

uyvardaT, naTesavad, axloblad<br />

imitom miaCndaT, rom masSi arasodes,<br />

aravin ar damxrCvala – arc<br />

anci, gaugonari bavSvi, arc Zalagamoleuli<br />

moxuci, Wabuki xom ara da ara!<br />

xom ase sulmouTqmelad mirboda, siRrmec<br />

xom karga Zali hqonda, siganisa<br />

ukve giTxariT _ dRenaxevris saxnavsaTesisa-meTqi,<br />

am soflis arcerT kacs<br />

am wyalSi suli ar amoxdomia, amitom<br />

misi alersic saamuri iyo da Tevzeulic.<br />

sofelsa da mdinares Soris iseTi<br />

mimndobloba, siyvarulianoba Camovardniliyo,<br />

adamiani ukeTess ver inatrebda.<br />

gaRma napiramde mxolod Wabukebi<br />

gascuravdnen xolme. am dgafuna, erTmaneTTan<br />

moqiSpe, ayelyelavebul tal-<br />

Rebs mxolod isini sZlevdnen, iqiTa<br />

napiramde mividodnen da ukan brundebodnen,<br />

erTi wuTiTac ki ar Seisvenebdnen.<br />

gaRma napirze aravin ar gadasula.<br />

sofelSi yvelas ase swamda: im napirze<br />

uxseneblebi binadroben, SeRamdeba Tu<br />

ara, manam, sanam mTvare qveynierebas<br />

madlian Suqs mohfens, iq uxseneblebi<br />

da mglebi erTmaneTs ebrZviano. ai,<br />

roca mTvare gamobrZanebas inebebs,<br />

erTnica da meorenic – uxseneblebica<br />

da mglebic – TavTavianT bunagebs<br />

ubrundebian da kbilebs ilesaven, kvlav<br />

sabrZolvelad emzadebiano.<br />

rogorc ki mTvare savaxSmod gabrZandeba,<br />

eseni isev erTmaneTs ebmian da<br />

maTi sisxliani Setakebis Tanmxlebi<br />

ymuili, sisini ciskris gaxsnamde grZeldebao.<br />

sofelSi Winkebis SiSi hqondaT,<br />

iqneb, ufro metadac, vidre gaRma napirze<br />

uxsenebelTa da mgelTa Serkinebisa.<br />

iq isini erTmaneTs yels Radraven,<br />

CvenTan ra xeli aqvT, ai, Winkebi rom<br />

imaTi sisxlisRvris gamo, aqeT gamorbian,<br />

es ariso cudi. sofelSi ambobdnen:<br />

gaRma napirze Winkebi cxovroben,<br />

ege, xviara xeebi, foTlebi faravT da<br />

amitom ver vxedavT, mTvaris vaxSmobis<br />

Jams, roca uxseneblebi da mglebi erTmaneTs<br />

erkinebian, Winkebs SiSiT guli<br />

misdiT da Cvens sofelSi gadmoskupdebian.<br />

Tu Ramis sibneleSi ezoSi gasul<br />

qalwuls, gina ymawvil kacs moixelTeben,<br />

itaceben, rom iq, mdinaris iqiTa<br />

mxares, Serkinebulebs miugdon da amiT<br />

iqneb, daaSoSminono. sofelSi Winkebis<br />

erTi mnaxvelic hyavdaT: kacia ase hyveboda<br />

am ambavs: `me gana marTla Serekili<br />

kacia var, ase Tqven SemarqviT, ege, im<br />

bayayiviT pirmokumulma mium Tqva<br />

Cemze, ega Serekiliao, Torem. Cemi sibrZnis<br />

ambavi qarTlis mefesac ki moexseneboda.<br />

erT Rames ki ezoSi maWris<br />

dasaxedad gamosuls, Winkebi damesxnen<br />

Tavs. karga xans vumklavdebodi, gaRma<br />

napirze rom mivyavdiT, aT Winkas<br />

erTdroulad wavuWire yelSi xeli.<br />

imaTac sxva gza aRar darCenodaT,<br />

mdinareSi momisroles. me erTi Winka<br />

mainc gamovitace, mas mere var cota,<br />

sul cota Serekili, Torem saamiso ra<br />

mWirda. aki giTxariT, Cemi sibrZnis ambavi<br />

mefis karzec ki icodnen-meTqi. is<br />

Winka axlac mdinareSi myavs damaluli,<br />

drodadro vakiTxav, Cems sam Svilsa<br />

zrdis, am sofelSi magisnairi mze-<br />

Tunaxavi qali sizmarSic ar unaxavT,<br />

egec uxeTqavT gulsa: mag Serekils ege-<br />

Ti mzeTunaxavi unda hyavdes, Cven kidena<br />

es dafexvilebio aba!~<br />

arada, mdinaris gaRma, manam, sanam<br />

mzera swvdeboda, xedavdnen, rom<br />

uzarmazari sivrce ukacrieli iyo.<br />

arc is daunaxavs vinmes, RamRamobiT<br />

uxseneblebi da mglebi rogor ebrZodnen<br />

erTmaneTs – es gadmocemiT icodnen.<br />

SeRamdeboda Tu ara, iseTi sibnele<br />

Camowveboda, sakuTar TiTsac ver xedavdnen.<br />

soflis zogierTi xanmoTeuli diasaxlisi<br />

diliT Tavwakruli gamodioda<br />

da ambobda:<br />

– wuxel gaRma napirze iseTi omi<br />

hqondaT, mTeli Rame Tvali ver movxu-<br />

We, dRes misavaTebuli var.<br />

zogi ki sxva rames ambobda:<br />

– iriJraJa Tu ara, ra ambavi atexes<br />

Winkebma, moTqma-godebiT gadadiodnen<br />

gaRma napirze. veravin moigdes xelT,<br />

veravin moitaces da maTi zuzuni,<br />

godeba qars ise mohqonda, Zili ar momekara.<br />

ai, rasa vgevar, vai, ra dReSi<br />

var!<br />

sofels xmauriani ar eTqmoda, an<br />

rogor, riT unda exmaurnaT – TavTavianTi<br />

sacxovrisidan dilaadrian gadiodnen.<br />

yvela Tavis wil miwas ejaxireboda.<br />

yvelas is ewada, ojaxisaTvis<br />

sarCo-sabadebeli mietana. es iyo mTavari<br />

sazrunavi. ai, yurZnis dawurvis<br />

Jami rom dgeboda, maSin ki axmaurdeboda,<br />

aqoTqoTdeboda sofeli. iseTi<br />

gamococxleba daetyoboda, ise midimodiodnen,<br />

gegonebodaT, qorwilSi<br />

miiCqarian, ariqa, droze mivideT,<br />

Torem, nefe patarZals fardagze rom<br />

moiqcevs, raRa drosi iqneba, Cven viRa<br />

mogvxedavso. yurZeni godrebiT mohqondaT,<br />

qvevrSi yridnen, didi Tu patara,<br />

qali Tu kaci, zed Sedgeboda da<br />

ise xtunaobdnen, iseTi sixaruli hqondaT,<br />

TiTqos Wiakokonas gars uvliano.<br />

kacebi CenCos xelebsSua rom<br />

moiqcevdnen, raTa yurZnisagan ufro<br />

meti da meti wveni gamoewuraT, ramden<br />

qals unatria, `e, Cemi kaci mec ro ZuZuebSi<br />

egre mavlebdes xels, ra siamis momgvreli<br />

iqnebodao~. ocnebobdnen da


9 - 22 dekemberi 2011<br />

areTo, ubrZanebia. Tanos rom mTavris<br />

win muxli moudreknia, mTavars uTqvams,<br />

gana muxlis mosadrekad, imisTvis<br />

gixme, ai, am gogosTan cekva-TamaSSi<br />

gagsinjoo. is mkerdmaRali, lurjTvaleba<br />

gogo, iseTi cqviti yofila,<br />

mTavars sityva arc daemTavrebina,<br />

sacekvaod gasula da Tanos Tavad<br />

uxmo Turme, `gamodi, mecekveo~ ise<br />

cekvavdnen, gegonebodaT, erTmaneTs<br />

epaeqrebiano, Tano dauvlida da<br />

cekviT SesZaxebda: `Sors nu gamirbi,<br />

axlo modi!~, gogo ki cekviTve miugebda:<br />

`visac xilis moxilva unda, ufro<br />

meti simarde gamoiCinos, egre zozinzozina<br />

verafers gaxdebao~. Tano<br />

TavSekavebulad mardobda, amodena<br />

xalxis Tvalwin qalTan paeqroba<br />

erideboda. is kidev, is mkerdmaRali da<br />

lurjTvaleba gogo, ufro da ufro<br />

aqezebda: Tu ase gairjebi, verc verafers<br />

ewevio. qal-vaJis paeqroba karga<br />

xans gagrZelebula. arc erTi moqancula<br />

da arc meore gamdgara gverdze.<br />

mere mTavars Tanoc da is gogoc<br />

TavisTan uxmia da ukiTxavs: `axla<br />

rogor moviqceT~ Tanos uTqvams:<br />

`rogorc Sen giTqvams guli, mec ise<br />

moviqcevi~. gogos ki: `rasac mSobeli<br />

mama mibrZanebs, imas gavakeTebo~. `mamam<br />

ro is giTxras, am biWs colad nu gahyvebio~<br />

– RimiliT ukiTxavs mTavars. gogos<br />

Tavi Cauqindravs. mTavari ki xmama-<br />

Rla CasZiebia – `ha, mamam ro am biWze<br />

gaTxoveba dagiSalos, raRas izam~<br />

`mTavari Sen xar, Sens sityvasTan mama-<br />

Cemi ras gaxdeba!~ – undoda SeeZaxna<br />

gogos, magram enas kbili daaWira, Cveuli<br />

siTamame daioka da Tavi Zirs daxara.<br />

es Tavis daxra rasac niSnavs, es<br />

buRasaviT ymawvili mixvdeba, Tu eg ver<br />

mixvda, mTavari Caxvdeba yvelafersao.<br />

noe-mTavars gogos mama moukiTxavs. is<br />

kaci rom win gamosula, erTxans uxmod<br />

Sescqeroda, moWril mklavze akvirdeboda.<br />

`Sena... Sena eg mklavi... Sen xom<br />

eg mklavi... maSin, vgoneb, aba, gamaxsene,<br />

maSin visTan gvqonda Cxubi~ `yvelaferi<br />

kargad gaxsovs~, miugo gogos<br />

mamam.<br />

noe gaCumebula. TamaSis xalisi<br />

daukargavs da `ho, kargi, ise gixmeo~<br />

Caulaparaknia. is kacic – gogos mama –<br />

ukan gabrunebula. gawiwmatebul gogos<br />

ki mTavrisaTvis SeuZaxnia:<br />

– riRasTvis ixme, is gewada, gagego,<br />

xeli amouvida Tu ara<br />

– qalze rato araferi mkiTxe –<br />

daawia mTavarma gogos mamas. kacma<br />

mxrebi aiCeCa, me ra unda gkiTxo, Tu ram<br />

fiqrad mogsvlia, mibrZaneo.<br />

– me ase mgonia, mag Seni gogosTvis<br />

eg biWia gaCenili, Seni gogo ki – mag<br />

biWisTvis. memorCilebi, Tu gixaria<br />

– kidec gemorCilebi, kidec mixaria.<br />

noe-mTavarma sulmouTqmelad Tqva<br />

saTqmeli: `am wuTidan Seni gogo Tanos<br />

colad gamomicxadebia – mere Tanos<br />

miubrunda – waiyva, mesame orSabaTs<br />

SenTan CamovalT, da daglocamT!~<br />

Taxos TanosTvis ise Cauvlia xeli,<br />

TiTqos es piryviTelTa risxva Wabuki<br />

moulodnelad amovardnil qaraSots<br />

mihqonda, aman ki wamiwam miuswro, haer-<br />

Si nafotiviT ar daatrialoso.<br />

is ki, Tano, idga da iRimeboda.<br />

aqedan babnavamde kidec neba-neba<br />

gevlo, mzis amosvlidan mTvaris<br />

gamoCenamde savali gza iyo – ai, im<br />

mTaze mofenil tyes, mere unagira<br />

goraks gadaivlidi da Tanos soflisaken<br />

daeSvebodi. Tano da Taxo ki<br />

Svidi dRe da Svidi Rame midiodnen –<br />

tyeSi yofna da alersi irCivnes Sin misvlas.<br />

xviara foTlebSi iwvnen, zedac<br />

foTlebi eyaraT, mze rom Tvalebze<br />

daaWyitebdaT, amodena – deviviT kaci<br />

adgils inacvlebda: Taxoze ise moeqceoda,<br />

vinmes rom daenaxa, Sehkivlebda<br />

`gaWylets, am sabralo qals suls<br />

gaafrTxobinebs.~ Taxo ki amodena kacis<br />

qveS ise grZnobda Tavs, gegonebodaT,<br />

bumbulSi moqceula da mecxre<br />

caze nebivrobso – Tvalebsa da sulSi<br />

mze udgeboda, iseTi bednieri iyo, ise-<br />

Ti warmtaci, am wuTebSi Tanos mis<br />

cqeras araferi ujobda. nanadirevs<br />

sWamdnen, wyaros wyals svamdnen, erTmaneTs<br />

ealersebodnen, meti arc ram<br />

ewadaT. erTi kvira midiodnen-meTqi,<br />

giTxariT, kidev gaigrZelebdnen keriisaken<br />

mimaval gzas, magram am droisaTvis<br />

iseTi uCveulo wvimebi wamosula,<br />

xeebi foTlebisganac ki gauZarcvavs –<br />

zariTa da zaTqiT mohqonda, ara mxolod<br />

foTlebi, xeTa totebic ki. mohqonda<br />

da mohqonda...<br />

unagira goraki sirbiliT gadaiares.<br />

mTavari, ara mesame orSabaTs, sami<br />

Tvis Semdeg CamobrZanda. mdinaris piras<br />

uxmod mimodioda –tivis Sekvras<br />

eloda. mze rom Subis tarze dadga,<br />

tivze CabrZanda. sofeli retdasxmuli<br />

Sescqeroda, mTavari rogor gadavida<br />

gaRma napirze. abjrosnebi gars<br />

exvia, is ki win da win midioda.<br />

mdinare saRamo xans gadmoscures.<br />

xmeleTze gadmovida Tu ara, mTavarma<br />

Tanos uTxra Sens keriaSi wamiyvaneo,<br />

Taxo rom dainaxa, gaiRima da ikiTxa:<br />

`maS, erTmaneTisTvis gaCenilxarT~<br />

qali auCqareblad moZraobda.<br />

adrindeli simkvircxle da siTamame<br />

sadRac gamqraliyo. morcxvobda<br />

kidec.<br />

– maS, qorwilis Jamic damdgara! –<br />

Tqva mTavarma da gareT gamovida, iq<br />

mTeli sofeli eloda. cxenze rom Sejda,<br />

iman ise daiWixvina, TiTqos viRacas<br />

amcnobda _ aha, movdivarTo.<br />

mTavarma yvelas gasagonad uTxra<br />

Tanos: `am sofelSi Cemi Tvali da yuri<br />

Sena xar, Sennairi biWebi gamomizarde.<br />

Cven ki imaze vfiqrobT,es kuTxe gavamdidroT,<br />

meti baraqa gqondaT, geqnebaT<br />

kidec!~. – yvelam SeniSna: mTavari bolo<br />

frazas rom ambobda, gaRma napirs Sescqeroda.<br />

simdidre, baraqa yvelas ocnebaa, am<br />

soflisa ki miTumetes, magram raxan<br />

mTavarma ar ineba, imis Tqma, Tu rogor<br />

unda iyos meti baraqa, veravin Sehbeda<br />

ekiTxna, riTa da rogorao.<br />

ramdenime xanSi ki Taxos naTqvamma<br />

ramdenime sityvam sofeli aaforiaqa.<br />

Taxo mTavris nebas gvimxels, aba, aseT<br />

rames risTvis ityodao.<br />

es ambavi ase iyo: sofels erTi elami<br />

kaci hyavda. im kacis saxeli aRaravis<br />

axsovda, imis gamo, rom erTob momcro<br />

tanisa, Txel-Txeli, foToliviT msubuqi<br />

iyo, yvela pawuas eZaxda. pawuas ise-<br />

Ti Zlieri xma hqonda, ifiqrebdiT,<br />

mdinares orad gahyofs, ai, am mTas ki<br />

Tu ar daSlis,iqiT mainc gadaagorebso.<br />

ai, es pawua, sadac ki gamoCndeboda,<br />

yanaSi, Tu wyarosTan, Tevzaobisas, Tu<br />

tablasTan, sul erT ambavs uambobda<br />

xalxs:<br />

`unagira goraks miRmidan moyvanilma<br />

qalma Tanos iseTi ram gamoucxada,<br />

yurebi axlac mixurs: `egre cxovreba<br />

rogor iqneba, aq ras udgexarT!<br />

Cvenke iseTi miwaa, Tqvenodena Sromas<br />

rom eweodnen, xuT amnair sofels sul<br />

hari-harales aZaxebso~.<br />

mereda, mag naTqvamma yurebi rad<br />

agixura, gana, ar ici, gana, dRes gaige,<br />

miwa rom bexreki gvaqvso, ekiTxebodnen<br />

soflelebi, pawua xmas dauwevda da<br />

xalxs Sinaurulad andobda imas, rasac<br />

am Zalze sandomiani qalis naTqvami ni-<br />

Snavda:<br />

– mand saqme sul xvagvarad unda<br />

iyos, Torem Sen meti maxvili goneba<br />

mogdevs da ukeT gasWri. eg Tano amodena<br />

kaci kia, piryviTelebs ki daeria,<br />

magram... – pawua tuCebs mokumavda, cas<br />

axedavda, xmas kidev ufro dauwevda da<br />

ganagrZobda – ukmarisoba mosdevs,<br />

zogierTi nawili, ai, isa, kacisTvis ro<br />

mTavaria, Zalze pawua gamouvida, arada,<br />

am asos zoma-wona qalis siamovnebis<br />

mauwyic ari, rac ufro didia, met<br />

siames gvris da surosaviT gexveva,<br />

zogs ki ise pawua aqvs... ai, amiT gulnakluli<br />

qali miwas gviwunebs. aba, mosavlis<br />

simcires risTvis unda Seewuxebina.<br />

roca qals is ar hyofnis, mosavals<br />

ki ara, mzes dagiwunebs~.<br />

amis gamgone yeyom imdeni icina,<br />

lamis CabJirda, pawuas kefaze xeli<br />

amohkra da Tqva:<br />

– pawuav, Sen rac Tavidan bolomde<br />

xar, Tanos imodena hkidia.<br />

beCom yvelaferi sul sxvagvarad<br />

axsna:<br />

– raxan mTavris SerCeuli patarZali<br />

Tavisi kuTxisken gadabirebas<br />

gvipirebs, gamodis, mTavris survils<br />

gvimxels, mTavars es sofeli, mdinarec<br />

riRacisaTvis, an viRacisaTvis sWirdeba,<br />

Cveni ayra ganuzraxavs.<br />

xalxma es azri ufro sarwmunod<br />

literaturuli gazeTi<br />

<strong>proza</strong> 11<br />

miiCnia da swored amitom Cavarda<br />

sagonebels, aforiaqda.<br />

magram, soflis ambavi mogexsenebaT:<br />

yvela satkivars iSuSebs, male pawuas<br />

naTqvamic miiviwya da beCos mosazrebac.<br />

mTavari is iyo, balRebi mSier-mwyurvali<br />

ar hyavdaT. Rrials gana imisTvis<br />

morTavdnen, gvSiao, egre xmagaucemlad<br />

rad dagvagdeTo _ mosavali<br />

ase Tu ise, akmayofilebdaT, amaze<br />

meti kidec hqonodaT, sad unda waeRoT,<br />

sofels sami mxridan borcvebi ertya,<br />

gegonebodaT, es ruxi borcvebi aq imisTvis<br />

CamoedgaT, sofeli danarCeni<br />

samyarosgan gaecalkevebina, unagira<br />

gorakis gadavla ki sicocxleSi orsamjer<br />

Tu mouwevdaT, umetesad maSin,<br />

roca mTavari laSqars eZaxda. gorakis<br />

gadaRma soflebidan ramdenime qali<br />

Tu daesvaT colad, isinic dawvrilSvildebodnen<br />

Tu ara, am unagira<br />

gorakis gadavlis arc Zali hqondaT,<br />

arc– dro. saqoneli, miwa, balRebi,<br />

mter-moyvare... ramdeni ram iyo misaxedi.<br />

mokeTeebic ki iSviaTad gadmodiodnen<br />

goraks.<br />

mas Semdeg, rac mTavarma brZana, Cven<br />

kidev am kuTxis simdidreze vizrunebTo,<br />

bare orma rTvlobam Caiara.<br />

amasobaSi, swored xuTiode kviris<br />

winaT, Tanos mesame vaJi gauCnda.<br />

im Rames Tano Sin ar iyo. `mTvare<br />

midamos ise anaTebda, aRar gadavde,<br />

zamTrisTvis SeSis saWrelad avedi~,<br />

uTxra dilas Taxos. colma ki ucnauri<br />

ram uambo Tanos. TumcaRa, Taxos<br />

Tavad ver gaerkvia, ras uambobda: sizmarSi<br />

nanaxs, Tu cxads. jer Tqva, sizmari<br />

unda giambo, daujerebeli ram<br />

vnaxeo. mere ki imas giambob, rac saku-<br />

Tari TvalebiT davinaxeo. `aseTi ra<br />

dainaxe, sad ra xdebodao~ – CaeZia<br />

Tano. `balRi viSviSebda, ver isvenebda.<br />

ise tiroda, Zili wamarTva. raRa<br />

meqna, wamovdeqi, gulze mivikar da gareT<br />

gamovedi, iqneb, TamaS-TamaSma aamos<br />

da CaaZinos-meTqi. raRac SeZaxilebi<br />

momeyura, ai, iq, koncxTan, qalebi<br />

rom mdinareSi sarecxs vrecxavT,<br />

didZal xalxs moeyara Tavi. auarebeli<br />

qali da kaci, ymawvili, Tu bavSvi,<br />

sapyari moxuci SequCuliyo. maTi rigi<br />

kaklis xeebamde swvdeboda. uxmod<br />

idgnen, drodadro Tu SesZaxebdnen<br />

TiTo-orola sityvas. Rame naTeli iyo,<br />

mTvariT gasxivosnebuli, magram aqedan<br />

iqamde mzeras ver vawvdendi – rac ar<br />

unda naTeli iyos, Rame mainc Ramea. xis<br />

morze Camovjeqi, balRi kalTaSi Cavisvi<br />

da im mofusfuse xalxs mivaCerdi.<br />

rac me davinaxe, axlac ar vici, marTla<br />

davinaxe, Tu sizmari iyo, pirkata<br />

meca da xis moridan wamovxti, balRi<br />

balaxebSi dagorda da aRrialda~.<br />

– aseTi ra dainaxe, balRic ki balaxebSi<br />

rom Caagore – daeWvebiT ikiTxa<br />

Tanom.<br />

– davinaxe davinaxe ki mdinare<br />

Sedga. wyalma mdinareba Sewyvita.<br />

xalxi ki kvlav uZravad idga. imaTi<br />

rigi ai, mdinaridan kaklebamde swvdeboda.<br />

simRera rom daiwyes, kvlav xis<br />

morze Camovjeqi, simRera iyo, Tu galoba<br />

balRic ki gairinda, smenad iqca.<br />

egre galobiT daiZrnen mdinarisaken.<br />

wyali yalyze Semdgari cxeniviT idga,<br />

wina fexebi aekecna, darajad dadgomoda<br />

mdinaris fskerze galobiT mimaval<br />

xalxs da ise garindebuliyo,<br />

rogorc balRi Cems kalTaSi.<br />

xalxi didxans midioda gaRma napirisaken.<br />

imden xans, rom... balRis tirilma<br />

gamomaRviZa – mze Tavze dadgomoda,<br />

mdinare ise mirboda, rogorc<br />

minaxavs. modioda da Sxefebs isroda.<br />

napirze ki aravin iyo. Sen sad iyavi am<br />

dros `aki giTxari, zamTrisTvis SeSas<br />

vimaragebdi-meTqi~ – gaRizianebuli<br />

Tano fardagisaken gaemarTa `wavuZineb.~<br />

fardags rom miuaxlovda,<br />

cols moutrialda – iseT rames ubnob,<br />

eg ambavi arc aravis uambo... adamiani<br />

verafers gaigebs... areul-dareuli<br />

sizmari ginaxavs, nuRarsad ityvi,<br />

xalxi sicils dagayris.<br />

fardagze dawva da Zils misca Tavi.<br />

am dRis Semdeg rasac babnavelebi<br />

gaRma napirze amCnevdnen, imdenad<br />

daujerebeli gaxldaT, Tavsac ar utydebodnen,<br />

xalxsa vxedavTo, midi-modiano,<br />

mere cisken mimavali kvamlic dainaxes.<br />

babnavelebs Tvali da yuri gaRma<br />

napirisaken hqondaT. adamianebsac am-<br />

Cnevdnen, kvamlsac. nanaxi kidec<br />

sjerodaT, kidec – ara. amasobaSi Semodgomac<br />

dadga. mdinaris Tavze burusi<br />

moxSirda da gaRma napiris xilva<br />

kidev ufro gaWirda. `netai, mdinare-<br />

Si vinme Sevides, gaRma napirs miadges<br />

da gagvagebinos, gveCveneba, Tu marTla<br />

adamianebi mimodian im uxsenebel-<br />

Ta da mgelTa saufloSi~<br />

Semodgomis qarSi mdinareSi aravin<br />

Sedioda. imis gagebis survili ki, rac<br />

mdinaris iqiTa mxares xdeboda, babnavelebs<br />

TandaTan uZlierdebodaT.<br />

mere zamTari Camodga da am survilmac<br />

iseve miiZina, rogorc am dros zogierTi<br />

cxoveli iZinebs babnavis tyeeb-<br />

Si. am xanmokle da uferul dReebSi miwas<br />

sagazafxulo xvna-TesvisaTvis<br />

amzadebdnen, saqonelsac dastrialebdnen<br />

Tavs, venaxsac uvlidnen, umetesad<br />

ki tablasTan jdoma da musaifi<br />

uwevdaT, cxadia, Rvinis TamadobiT.<br />

aba, uRvinod tablas ra fasi hqonda.<br />

dasxdebodnen, musaifobdnen, Rvinos<br />

svamdnen da ise amRerdebodnen, xeebze<br />

SemorCenil im gulyviTela Citebsac<br />

siames gvridnen. erT-erTi amgvari Camuxvlisas,<br />

vinc Cven fexsa gvbans da<br />

balRebs gvizrdiso, imaTi sadRegrZelo<br />

rom Tqves, Rvinomoreulma yeyem<br />

imaze wamoiwyo saubari, razec aravin<br />

arafers ambobda, `balRebs ki mizrdis,<br />

magrama sibere rom Seepara gina Tu<br />

ara, gaRma napirze xalxi cxovrobso.<br />

gana, iqneba im samgleTSi xalxi iyos!~<br />

amaze erTi xmauri, SeZaxilebi atyda –<br />

yeyes amtyunebdnen, Seni qali swores<br />

ambobs, Sen daberebulxar da ara isao.<br />

pawuam magidas xeli dascxo da Tanos<br />

SesZaxa:<br />

– unda gadasuliyav da genaxa, ra<br />

xdeba iqa, egre rogor iqneba! – ukmayofilo,<br />

kopebSekrulma Tanom xmadabla<br />

ikiTxa:<br />

_ `Tu egrea, Sen miTxari vin arian<br />

iqa!~<br />

pawuam ki garSemo myofT gadaxeda:<br />

– gesmiT, xalxno mTavari amas eubneba,<br />

am kuTxeSi Cemi Tvali da yuri Sena<br />

xaro, es ki me mekiTxeba, iqao, Cven gaRma,<br />

vin saxlobso.


12 interviu<br />

literaturuli gazeTi<br />

mkiTxveli<br />

_ qarTuli mwerlobis SesaniSnavi<br />

mcodne da araerTi saintereso<br />

kvlevis avtori brZandebiT. rogorc<br />

filologiis doqtors, sagnis mimarT<br />

profesiuli damokidebuleba<br />

gaqvT da es bunebrivia. Tumca sainteresoa,<br />

Sua saukuneebis avtorTa<br />

Soris vin aris Tqveni, rogorc mkiTxvelis<br />

rCeuli<br />

_ vfiqrob ioane sabanisZis `abos<br />

wameba~ Zalze mniSvnelovani hagiografiuli<br />

Zeglia. Tavdapirvelad,<br />

swored misgan daiwyo erovnuli TviTdafiqreba,<br />

TviTCaZieba, daiwyo laparaki<br />

imaze, Tu vin varT Cven da ra funqcia<br />

aqvs qarTul saxelmwifos. es Txzuleba<br />

kidev imitom miyvars, rom mas-<br />

Si moTxrobilia istoria, rogor<br />

sZlevs SiSs adamiani da mis kvaldakval<br />

_ sazogadoeba, xalxi. am tipis<br />

nawarmoebi qarTul literaturaSi<br />

Znelad Tu moiZieba.<br />

dRevandeli sazogadoebisTvis<br />

sagulisxmo da ukiduresad Tanamedrove<br />

adgilebi `grigol xanZTelis<br />

cxovrebaSic~ bevria. Tundac is nawyveti<br />

gaixseneT, sadac merCule xanZ-<br />

Telis mier Sedgenil tipikons _ monastris<br />

wes-gangebas aRwers. avtori<br />

uceb wyvets amaze saubars da ambobs,<br />

marTalia tipikoni sxva mravali sikeTiT<br />

iyo Semkuli, magram msmeneli<br />

rom ar gadavRalo da dro ar davakargvino<br />

TiToeulze aRar SevCerdebio.<br />

`Jami ese Semoklebul ars~ _<br />

dros Cven imdenad ver vufrTxildebiT,<br />

masTan damokidebulebis kultura<br />

imdenad asamaRlebeli gvaqvs, rom<br />

dameTanxmebiT, X saukunis qarTvelisgan<br />

drois SegrZnebaze saubari ucnauricaa<br />

da sayuradReboc.<br />

_ Zvel qarTul literaturaSi<br />

marTlac bevria nimuSi, romelic<br />

Tanamedroveobas exmianeba. Zalian<br />

cocxali teqstebia.<br />

_ am TvalsazrisiT sulxan-sabas<br />

erT igavsac gavixsenebdi. mas `virad<br />

namyofi yadi~ hqvia. SeiZleba iTqvas,<br />

am igaviT avtorma absurdis xelovnebis<br />

Semqmnelebs mravali wliT daaswro.<br />

mikvirs, rom `virad namyofi yadi~ Cven-<br />

Si popularuli ar aris da misi ekranizacia<br />

aqamde aravin moisurva.<br />

rogorc Cans, mkiTxveli sulxan-sabasac<br />

moaklda. igavi Rarib, xandazmul<br />

col-qmarze mogviTxrobs.<br />

erTi mWle viri hyavdaT, saxlidan<br />

gaeparaT da garkveuli drois Semdeg<br />

Sin mosuqebuli daubrundaT. gaxarebulebma<br />

virs safqvavi ahkides, magram<br />

wisqvilSi aRar gahyvnen, raki imdeni<br />

Wkua aqvs, rom Sin mosuqebuli dabrunda,<br />

safqvavis `ukacod dafqvasa~ da<br />

ukan motanasac SeZlebso. viri marto<br />

gauSves da mas mere aRarc unaxavT.<br />

sagulisxmoa, rom col-qmarma pirutyvi<br />

mxolod erTi kviris Tavze moikiTxa.<br />

mewisqvile maleve mixvda maT<br />

sibriyves da sxva, `dia eSmak~<br />

mewisqvilesTan miagzavna, Tqveni virisa<br />

man iciso. iman ki uTxra, aseTi Wkviani<br />

saxedari arasodes minaxavs,<br />

safqvavi moitana, dafqva, fqviliT<br />

jori iyida da zed Sejda. axla qalaq-<br />

Sia da yadad ziso. daijera viris patronma<br />

da qalaqisken gaswia... axla ki<br />

yadisa da viris patronis Sexvedra<br />

warmoidineT. hkiTxavs, ver mcnobo<br />

pirvelad gxedavo. Sen Cemi yofili<br />

viri xar, Zalian male gaampartavnebulxaro,<br />

usayvedurebs da kargadac<br />

gailaxeba. Tumca iseTi Tavxedia, yads<br />

mosamarTlesTan uCivlebs da ityvis,<br />

magis virobas iolad davamtkiceb,<br />

`barklebzed orgniTve daRi aziso~.<br />

saubedurod, yads sxeulze, imave adgfilologiis<br />

doqtori, 24-e sajaro skolis direqtori batoni gia mur-<br />

Rulia gamorCeuli literaturuli gemovnebis mkiTxvelia. SeiZleba iTqvas,<br />

`suliT scnobs~ mxatvrul teqsts da afasebs mis raobas. dRis umetes<br />

nawils _ dilis rva saaTidan gvian saRamomde _ skolasa da pedagogiur<br />

saqmianobas uTmobs. Rame ki kiTxvisa da fiqrisTvisaa. albaT bevrs waukiTxavs<br />

misi literaturuli werilebi _ mcodne, wignieri da Sinagani kulturiT<br />

mdidari mkiTxvelis naazrevi.<br />

_ komerciuli TvalsazrisiT es<br />

asecaa. ideurad ki, amgvari `sabazro~<br />

midgoma arasworad mimaCnia.<br />

dRes kargad iyideba `telefonebis<br />

wigni~, kidev ukeTesad _ erotikuli<br />

literatura. maRali rangis mwerlobiT<br />

tkboba adamianTa mcire<br />

nawils SeuZlia mxolod. imisTvis,<br />

rom mixvde, romelia kargi wigni da<br />

ratomaa is kargi, saWiroa gqondes<br />

ganaTleba, aRzrda, Sinagani kultura.<br />

nawarmoebis aRqmis procesSi ori<br />

ramaa mniSvnelovani _ ganwyoba da<br />

goniereba. kargia, Tu wigni Sesabamis<br />

ganwyobas giqmnis. Tumca, am SemTxvevaSi<br />

mkiTxvelsac gaaCnia _<br />

emocias zogSi mdare xarisxis wignic<br />

iwvevs.<br />

xSirad `vefxistyaosnis~ ramdenime<br />

gverdi ise wamikiTxavs, Sinaarsi<br />

arc gamigia. rusTvels SeuZlia sityvaTa<br />

imgvari samyaro Seqmnas, rom<br />

monusxul mkiTxvels Sinaarsi ganze<br />

darCes. aseT dros, bunebrivia, `ukan~<br />

brundebi da musikis miRma azrsac moiZieb,<br />

radgan maRal harmonias swored<br />

formisa da azris erTianoba qmnis.<br />

9 - 22 dekemberi 2011<br />

ki imTaviTve aRiareben qajeTis cixis<br />

aReba gaixseneT: cixes sami kari icavda,<br />

mis SigniT koSks ki aTasobiT mcveli ertya<br />

gars. sanam avTandili da fridoni<br />

cixis mtkiced dacul karebTan<br />

ibrZodnen, tarielma mesame karis aReba,<br />

koSkis dalaSqvra da nestanis gaTavisufleba<br />

SeZlo. Tumca Sesaxedaoba da<br />

Zalmosileba sakmarisi ar aris imisTvis,<br />

rom tariels gmirebic eTayvanebodnen.<br />

vfiqrob, is adamianze gacilebiT metia.<br />

zeadamianzec ki aRmatebulia. maS vin<br />

aris igi dameTanxmebiT, am kiTxvas arsebobis<br />

ufleba namdvilad aqvs. pasuxis<br />

ZiebaSi tarielis saxelis mniSvnelobasa<br />

da bibliur warmomavlobasac unda davufiqrdeT...<br />

ufro Sors aRar waval.<br />

cxadia, amasTan dakavSirebT Cemi varaudi<br />

maqvs, magram sakmarisi argumentebis<br />

gareSe kiTxvaze pasuxis gacema gami-<br />

Wirdeba. pasuxi met fiqrs moiTxovs. samomavlod<br />

am Temaze werilis daweras vapireb,<br />

danarCens iq mogaxsenebT.<br />

_ Tqven laparakobdiT mkiTxvelis<br />

im mcire jgufze, romelsac seriozuli,<br />

namdvili literaturiT tkboba<br />

SeuZlia. bavSvebTan, mozardebTan<br />

gia murRulia:<br />

`qarTvelebi SesaniSnavad weren~<br />

ilas qarisgan datovebuli niSnebi _<br />

`dugunebi~ hqonda. amis mnaxvelma mosamarTlem<br />

ganaCenic `Sesabamisi~ gamoitana<br />

_ yadi virad gamoacxada...<br />

gana ar aris absurdi Cveni cxovrebac<br />

xandaxan msgavsi absuduli situaciebiTa<br />

da moulodnelobebiTaa savse.<br />

adamians dResac uwevs xolme mtkiceba,<br />

rom is `viri~ ar aris.<br />

_ wlebis win, Zalze saintereso<br />

naSromi _ `daviTianis mxatvrul<br />

saxeTa sistema~ gamoaqveyneT. ramdenadac<br />

vici, mwerlisa da moazrovnis<br />

Semoqmedebis kvlevas dRemde<br />

agrZelebT. ra gizidavT daviT<br />

guramiSvilSi<br />

_ vfiqrob, saqarTveloSi pirvelad<br />

swored am adamianma Seqmna nawarmoebi,<br />

romelic praqtikulad samyaros<br />

xedvis bibliur moduszea agebuli.<br />

sxvaTaSoris, bibliuri, Zalze<br />

saintereso xedva qarTul literaturaSi<br />

_ SemoqmedTa Tu kritikos-<br />

Ta mxridan _ SeumCneveli rCeba.<br />

antikuri samyaro wuTisofels<br />

sivrcul struqturaSi aRiqvams. bibliuri<br />

xalxebisaTvis ki amgvari sqematuri<br />

aRqma ucxoa. maTTvis wuTisofeli<br />

mdinares ufro hgavs. mdinare<br />

_ samyaro, istoria _ miznobrivad<br />

RvTisken miedineba, is RmerTis mieraa<br />

Seqmnili da kvlav Semoqmeds ubrundeba.<br />

RvTis neba, RvTisken svla droisa<br />

da sivrcis erTianobis gasaocar gancdas<br />

hbadebs. guramiSvili am erTobis<br />

ucxadesad damnaxavi da gamomTqmelia.<br />

Tundac `adamis saCivari~ gavixsenoT.<br />

leqsi adamis sityvebiT iwyeba, Semdeg<br />

saubars adamiani agrZelebs, dasasrul<br />

ki mas guramiSvili enacvleba.<br />

Tumca aris gancda, rom erTi adamiani<br />

laparakobs, radgan saTqmeli, sawuxari,<br />

savedrebeli erTia.<br />

Cvenc am erTobis nawili varT. adamianis<br />

azrovneba, ganaTlebis mTeli<br />

sistema xandaxan ise anawevrebs samyaros,<br />

TiTqos is RvTis mier Seqmnili<br />

erTi mTlanoba ar iyos. sxvaTaSoris,<br />

ganaTlebis yvela Teoritikosi Tanxmdeba,<br />

rom ian komenskis mier SemoRebulma<br />

gakveTilebis sistemam, bavSvis<br />

cnobierebaSi samyaro sxvadasxva sagnebad<br />

`daSala~ da misi gaerTianeba<br />

aucilebelia. gana Cvens irgvliv _ Sin<br />

Tu gareT _ fizika, qimia an maTematika<br />

cal-calke arsebobs amitomac<br />

skolaSi filosofiis elementaruli<br />

kursis swavlebas bevri saWirod miiCnevs.<br />

_ erTxel, erT cnobil gamomcemels<br />

vkiTxe, kargi wigni romeliameTqi.<br />

mipasuxa, kargia wigni, romelic<br />

kargad iyidebao. Tqvenc aseve<br />

fiqrobT<br />

marTalia, am saubriT Cemi Tavi<br />

mkiTxvelTa im mcire nawils mivakuTne,<br />

romelzec zemoT vilaparakeT,<br />

magram vfiqrob, roca saqme namdvil<br />

literaturas exeba, yalbi Tavmdabloba<br />

zedmetia.<br />

_ Tuki mxatvruli sityvisa da<br />

azrovnebis mwvervalebze vsaubrobT,<br />

`vefxistyaosans~ gverds<br />

ver avuvliT.<br />

_ mesmis, rom saubris Semdegnairad<br />

gagrZeleba mkiTxvelis gakvirvebas<br />

gamoiwvevs, magram minda martivi<br />

kiTxva dagisvaT: Tqveni azriT, vin<br />

aris tarieli modi, am kiTxvas<br />

`Sleifsac~ movayoleb: poemas `vefxistyaosani~<br />

hqvia, is mTavari gmiris,<br />

tarielis saxels atarebs. tarieli<br />

prologSi orgzis da epilogSi erTxel<br />

ixsenieba. marTlac sagulisxmo<br />

da niSandoblivia avtoris mier prologSi<br />

naTqvami sityvebi: `mo, davsxdeT,<br />

tarielisTvis cremli gvdis<br />

SeuSrobili~. mTavari gmiris ambavma,<br />

SesaZloa mkiTxvels marTlac<br />

moadinos cremli, magram nawarmoebis<br />

dasasrul, bolo strofSi vkiTxulobT:<br />

`tariel _ missa rusTvelsa,<br />

misTvis creml-SeuSromelsa~.<br />

gana raRaa satirali, ra saWiroa<br />

mudmivmdinari cremli, yvelaferi<br />

xom bednierad dasrulda amazec<br />

davfiqrdeT: qarTul literatura-<br />

Si iSviaTad Seqmnila _ Tuki saer-<br />

Tod Seqmnila _ avTandilis dari<br />

saxe. is gamorCeuli personaJia.<br />

laRi, ganaTlebuli, mijnuri _ namdvili<br />

raindia. akaki baqraZes (da ara<br />

mxolod mas) avTandiloba qarTuli<br />

xasiaTis umaRles gamovlinebad miaCnda.<br />

axla avTandilisa da tarielis<br />

pirveli Sexvedra gavixsenoT.<br />

`aman dReman damaviwya, guli Cemi vin<br />

dabinda... Sen geaxlo sikvdilamdis,<br />

amis meti ara minda~ _ TinaTini damaviwdao,<br />

sruliad ucnob adamians<br />

eubneba. ram warmoaTqmevina<br />

avTandils es sityvebi ra dainaxa<br />

man adamianSi, romelsac is-is iyo<br />

Seeyara fridonisa da tarielis Sexvedra<br />

aseTive kiTxvas badebs.<br />

daWrili, sisxlmdinare fridoni<br />

`...amayad yioda, Semoirbevda zRvis<br />

pir-pir, mas Turme wyluli stkioda,<br />

xmlisa natexi dasvrili aqvs, sisxli<br />

Camosdioda, mterTa eqadda, wyreboda,<br />

igineboda, Cioda~. da aseT mdgomareobaSi<br />

myofi raindi tarielis<br />

naxvisas RmerTs mimarTavs: `Sen ase-<br />

Ti xeni vin xen!~, moymes ki eubneba:<br />

`dRed sikvdilamdis sicocxle Sen<br />

Cemi dagemonebis~. arasodes gagCeniaT<br />

kiTxva, vin aris is, romlis gadamwyvet<br />

upiratesobas saukeTesonic<br />

gaqvT saqme da wignTan maTi urTier-<br />

Tobis problematikas albaT yvelaze<br />

ukeT icnobT. santeresoa, rogor unda<br />

aRzardo bavSvi aseT mkiTxvelad<br />

_ Cemi azriT, aucilebelia bavSvSi<br />

wignisadmi siyvaruli daibados da mas<br />

kiTxvis motivacia gauCndes. mogexsenebaT,<br />

siyvaruli iZulebiT ar modis.<br />

rogorc ki wignis kiTxvas davalebad<br />

aqcevT, rogorc ki bavSvs Zalas daatanT<br />

ikiTxos, misi enTuziazmica da motivaciac<br />

maSinve gaqreba. vfiqrob, wignTan<br />

urTierToba skolaSi mcire zomis<br />

nawarmoebebiT unda daiwyos. bavSvebi ar<br />

unda gadavRaloT. jobs literaturis<br />

mTeli sikeTe da momxiblaoba maT drois<br />

mcire monakveTSi igrZnon. kerZo skolis<br />

_ `logosis~ bazaze Cvens mier<br />

daarsebul literaturul skolaSi,<br />

bavSvebi wignis samyaromde swored am<br />

gziT migvyavs.<br />

ramdenime wlis win, gamomcemloba<br />

`triasTan~ erTad `sibrZne miniatura-<br />

Si~ gamoveciT. es wigni mcire zomis igavebis<br />

saxiT yvela droisa da xalxis<br />

saukeTeso filosofiur naazrevs aer-<br />

Tianebs. zogierTi igavis moculoba erT<br />

gverds ar aRemateba, zogic gverdis<br />

erT meoTxedze Tavsdeba. magaliTad,<br />

erTi aseTi igavia: tyeSi xanZaria. cxovelebi<br />

garbian. gaqcevas mxolod patara<br />

Citi ar Cqarobs. mifrindeba<br />

wyarosTan, niskartiT iRebs wyals da<br />

aalebul xeebs awveTebs. tyis erT-erTi<br />

binadari Cits am mdgomareobaSi rom<br />

dainaxavs, adamianebs ubedurebis drosac<br />

uyvarT xolme sxvaTa gaqilikeba,<br />

etyvis: `ras akeTeb fiqrob, amxela xan-<br />

Zars wylis wveTebiT gaumklavdebi~.<br />

Citi miugebs: `ara, ase ar vfiqrob, Tumca<br />

rac SemiZlia, imas vakeTeb~. Wkuissaswavlebeli<br />

igavia. amgvari fiqrisa da<br />

gancdis gareSe xom saxelmwifo, sazogadoeba,<br />

ojaxic ki ar iarsebebs.<br />

sxvaTa Soris, igive mizniT, xuTi-eqvsi<br />

wlis win, gamomcemloba `diasTan~<br />

erTad msoflios rCeuli moTxrobebis<br />

eqvstomeuli gamoveciT. pirveli xuTi<br />

tomi ucxoel avtorebs daeTmo, meeqvse<br />

tomi ki mTlianad qarTul moTxrobas<br />

mieZRvna. masSi XX saukunis 50-iani<br />

wlebidan Tanamedroveobis CaTvliT Seqmnili<br />

nawarmoebebia warmodgenili.<br />

qarTvelebi SesaniSnavad weren, maT<br />

Soris _ axalgazrda avtorebi. sxvaze<br />

naklebi mwerlebi ar gvyavs.<br />

_ modi, Tanamedrove qarTul mwerlobaze<br />

visaubroT. TanamedroveebSi<br />

gasuli saukunis avtorebsac vgulisxmob.<br />

_ Tanamedrove avtorTa araerTi<br />

nawarmoebi qarTuli klasikuri literaturis<br />

nawilad ukve iqca. Tumca, romeli<br />

mwerlebi iTvlebian Tanamedroved,


9 - 22 dekemberi 2011<br />

an saidan unda daviwyoT Tanamedrove<br />

mwerlobis aTvla _ es Zalze individualuri<br />

sakiTxia. bevrisTvis aTvlis<br />

wertili XX saukunis 50-iani wlebia,<br />

zogi ki mTel gasul saukunes Tanamedrove<br />

epoqad miiCnevs. rac unda vTqvaT,<br />

Wabua amirejibi, oTar WilaZe, guram<br />

doCanaSvili, jemal qarCxaZe is adamianebi<br />

arian, romelTa mxatvruli fiqri<br />

_ Tu yvela nawarmoebi ara, ramdenime<br />

mainc _ dros Zalian didxans<br />

gauZlebs.<br />

ar SeiZleba ilaparako Tanamedrove<br />

klasikosebze da rezo inaniSvili<br />

ar axseno. SesaniSnav avtorad mimaCnia<br />

besik xaranauli. <strong>proza</strong>Sic da poezia-<br />

Sic erTnairad sainteresoni iyvnen<br />

goderZi Coxeli da zaza TvaraZe. samwuxaroa,<br />

rom Cvens gverdiT aRar arian.<br />

axalgazrda avtorebidan zaza bur-<br />

WulaZes davasaxelebdi. miuxedavad<br />

imisa, rom sazogadoeba mis nawerebs<br />

sxvadasxvagvarad aRiqvams, me is Zalian<br />

saintereso mwerlad mimaCnia. kargad<br />

wers Tamri fxakaZe. gansakuTrebiT mxiblavs<br />

misi moTxroba `bostani konfliqtis<br />

zonaSi~, romlis inscenirebac<br />

ramdenime Teatris scenaze ganxorcielda.<br />

sityvam moitana da, SesaniSnavad<br />

weren qalebi. erTxel amerikeli klasikosis<br />

trumen kapotes intervius vkiTxulobdi.<br />

is ambobda, Tu gsurT gaigoT,<br />

ra aris namdvili moTxroba, qeTrin en<br />

porteris `SuadRis Rvino~ waikiTxeTo.<br />

samwuxarod, nawarmoebi wakiTxuli ar<br />

mqonda, is internetis saSualebiT moviZie<br />

da marTlac gaocebuli davrCi.<br />

Znelia trumenis rangis <strong>proza</strong>ikosis<br />

rekomendacias ar endo.<br />

_ Cvens gazeTSi gamoqveynebuli<br />

erTi Tqveni werili maxsendeba. masSi<br />

VIII_IX saukuneebis Cineli mwerlis,<br />

bo Ziu-is erT-erTi leqsis Sesaxeb<br />

saubrobT. vityodi, `striqonebSi<br />

Rrma azris mZebneli~ mkiTxveli xarT,<br />

amisTvis arasodes indobT `Zvirfas<br />

mosasxams~.<br />

_ leqsi, romelsac is werili<br />

eZRvneba, Tamaz Cxenkelma ramdenime<br />

aTeuli wlis win Targmna. misi saTauria:<br />

`lokaus sadguris kedelze Cems<br />

mier didi xnis win miwerili leqsebi~.<br />

is ase JRers: `kedelze miweril Cems<br />

mdare leqsebs, kacTa modgmisTvis ara<br />

aqvs fasi. niSanTa mwkrivi dahfara<br />

mtverma da JamTasvlisgan moedo xavsi.<br />

mxolod iuani _ xelmwifis kaci,<br />

striqonebSi rom Rrma gancdebs eZebs,<br />

ar indobs Tavis Zvirfas mosasxams,<br />

aSorebs mtvers da kiTxulobs leqsebs~.<br />

risTvis daiwera, ras da rogor<br />

gamoxatavs es leqsi rogor ibadeba is<br />

ganumeorebeli, brZnuli sisadaviTa da<br />

lakonizmiT savse ganwyoba, romlis<br />

`dawerac~ yvelaze rTuli amocanaTagania<br />

poetisTvis am yvelafers bo Ziui<br />

sityva-kodebis mwkrivisa Tu spiralis<br />

akinZviT aRwevs. es sityva-kodebi<br />

erTmaneTs `eSinaarsebian~, fiqrisa da<br />

gancdis erTian vels qmnian da genialur<br />

mTlianobas ise aRweven, rom<br />

sakuTar mniSvnelobas ar kargaven.<br />

raki, maRal poeziaze vsaubrobT,<br />

minda oTar WilaZis erTi leqsic gavixseno.<br />

mikvirs, rogor Seiqmna aseTi<br />

leqsi 1956 wels _ roca kompartiis<br />

yrilobebi imarTeboda da sabWoTa beladebs<br />

taSs ukravdnen. 50-ian wlebSi<br />

gamocemuli `poeziis anTologia~ vnaxe<br />

da gavocdi _ ver vnaxe Tundac samiod<br />

leqsi, romelsac poezias davarqmevdi.<br />

im dros ki oTar WilaZe werda:<br />

`wvims. mowyenili da sveli kvamli, cas<br />

etmasneba da sadRac erTvis. es Semodgomis<br />

dReebic wavlen, xsovnas Ser-<br />

Ceba aTasSi _ erTi. ai, gaivlis sul<br />

cota xani, mec mogonebad viqcevi<br />

SenTvis. wvims, mowyenili da sveli kvamli,<br />

cas etmasneba da sadRac erTvis~.<br />

mSvenieria. saocar ganwyobas qmnis. ganwyobas<br />

_ romlis `dawerac~ mxolod<br />

gamorCeul poetebs SeuZliaT.<br />

esaubra Tamar Juruli<br />

poeti<br />

_ Tqveni Taoba, miuxedavad komunisturi<br />

reJimis wnexisa, moeswro<br />

saqarTvelos, sadac jer kidev igrZnoboda<br />

feodaluri yofis primati.<br />

vgulisxmob bunebasTan Tanaarsebobas,<br />

masTan Serwymis harmoniulobas<br />

da Zveli tradiciebis<br />

gagrZelebis survils. samagaliTod<br />

gagaxsenebT Tqveni erTi leqsis<br />

pirvel strofs: `Cven moveswariT<br />

guTans da saxniss, wisqvilis borgvas,<br />

ubiwo mTvares... Cveni tyispira<br />

moxuci saxli mZimed da mSvidad<br />

aRebda karebs~. gviambeT Tqvens<br />

mSobliur fasanaurze, bavSvobis<br />

wlebze, im garemoze, saidanac<br />

amozrdilia es striqonebi.<br />

_ Cems bavSvobaSi verc ki warmovidgendi,<br />

rom guTani da saxnisi,<br />

wisqvili da sxva amgvari atributika,<br />

ucxo da gaugebari gaxdeboda dRevandeli<br />

TaobebisaTvis. soflis<br />

mewisqvile uaRresad kolorituli<br />

pirovneba iyo, wisqvili ki soflis<br />

macxovreblebis TavSesayari adgili,<br />

sadac gaigebdi yvela Worsa da mar-<br />

Tals. am leqsSi erTgvari nostalgiaa<br />

im wlebze, im STabeWdilebebze, dRemde<br />

rom masazrdoebs da Tavs maxsenebs.<br />

fasanaurSi davibade, ojaxSi meeqvse<br />

Svili viyavi. fasanauri maSin frontispira<br />

sofeli iyo – germanelebi<br />

kavkavTan idgnen. samudamod damamaxsovrda<br />

1941weli, samxedro gzaze manqanebis<br />

gadabmuli kolonebi, omi, Sim-<br />

Sili, gaWirveba. mama me-19 saukuneSi<br />

iyo dabadebuli, xolo deda _ 1900<br />

wels. Cven ki, samma eqvsi dedmamiSvilidan,<br />

ager 21 saukuneSi SemovdgiT<br />

fexi. ase rom, Cveni ojaxis istoria<br />

sam saukuneze aris ganfenili. mama<br />

pirvel msoflio omSi monawileobda,<br />

rusis jarTan erTad varSavaSi imyofeboda.<br />

wera-kiTxva ar icoda, magram<br />

sainteresod yveboda qveynis ambebs.<br />

omis dasrulebisTanave Cveni ojaxis<br />

nawili fSav-xevsureTSi gadavida<br />

sacxovreblad. mama gzebis SekeTebis<br />

ostatad muSaobda. orwyalSi davbinavdiT,<br />

fSavisa da xevsureTis mdinareebis<br />

SesarTavTan, gzis ostatebisaTvis<br />

gankuTvnil saxlSi. garSemo, 5-<br />

6 kilometris radiusiT, kaciSvili<br />

ar cxovrobda, zamTrobiT, gansakuTrebiT<br />

didTovlobis dros, TveobiT<br />

viyaviT mowyvetili gare samyaros.<br />

xanmokle zafxulis periodSi<br />

mamas davyavdi dReobebSi, xatobebSi.<br />

maSin gaCnda siyvaruli am orive kuTxisadmi.<br />

dedac TviTnaswavli gaxldaT,<br />

Zalian uyvarda wignebi da<br />

Svilebsac Segvayvara. Svidi wlisa<br />

barisaxos skola-internatSi Semiyvanes<br />

saswavleblad. jer kidev igrZnoboda<br />

omis susxi. daTareSobdnen SeiaraRebuli<br />

bandebi. Zarcvavdnen mgzavrebs,<br />

ojaxebs. soflebs ecemodnen<br />

qistebi, itacebdnen saqonels, xocavdnen<br />

mosaxleobas, Tumca arc xevsurebi<br />

rCebodnen valSi. qistebis msxverpli<br />

gaxda erTi Cemi Tanaklaseli<br />

da ramdenime skoleli. yvelaferi es<br />

vnaxe, moveswari, ganvicade. samociani<br />

wlebis dasawyisSi Cveni ojaxi isev<br />

fasanaurSi dabrunda. ar mWirdeba<br />

`gadanacvleba~ warsulSi, radgan<br />

sul `iq~ var, im wlebTan vurTierTob.<br />

ase yofila adamiani xandaxan _<br />

rogorc ityvian, is ar maxsovs, guSin<br />

ra vWame, magram imdroindeli yvelaferi<br />

maxsovs, yvela bavSvi da yvela<br />

moxuci, yvela SemTxveva. am yvelafers<br />

Zalian ganvicdi, xSirad<br />

literaturuli gazeTi<br />

SoTa qavTaraZe:<br />

`saTqmeli bevri damigrovda~<br />

wera adreul asakSi daiwyo. pirvelad Jurnal `ciskarSi~ daibeWda. mas Semdeg<br />

misi nawarmoebebi _ leqsebi, mxatvruli Targmanebi, mxatvruli narkvevebi,<br />

publicisturi werilebi _ periodulad qveyndeboda literaturul Jurnal-gazeTebSi.<br />

SoTa qavTaraZis TargmanebiT gaecno qarTveli mkiTxveli<br />

klasikur espanur epigramebs, calke wignad rom gamoica da mkiTxvelis didi<br />

mowoneba daimsaxura. batoni SoTa samocdaaTianelTa Taobas ganekuTvneba,<br />

magram am Taobis mxatvrul-esTetikuri Rirebulebebisgan gansxvavebiT, erTguli<br />

darCa im `poeturi orientirebisa~, rasac konvenciuri leqsi hqvia. misi<br />

leqsebi, miuxedavad intonaciuri sxvaobisa, niuansobrivad mainc enaTesaveba<br />

xalxur poezias, uaRresad gulwrfeli gamWvirvalobiTa da ubraloebiT<br />

rom gamoirCeva.<br />

vfiqrob, ra Secdoma davuSvi, ra ver<br />

ganvsazRvre. zogjer es uZilo Ramed<br />

mijdeba, Tumca gacnobierebuli maqvs,<br />

rom axla verafers Sevcvli, `Tavsa axlad<br />

vervin iSobs~.<br />

_ rodis daibeWdeT pirvelad<br />

_ leqsebs bavSvobidan vwerdi,<br />

pirveli leqsebi Jurnal `ciskarSi~<br />

1962 wels gamoqveynda. maSin didi yuradRebiT<br />

adevnebdnen Tvals poetur<br />

publikaciebs, arc Cemi gamoCena yofila<br />

SeumCneveli. maCerebdnen, milocavdnen,<br />

STabeWdilebebs miziarebdnen.<br />

axla es aravis ukvirs.<br />

_ Cvidmeti poeturi krebulis avtori<br />

da espanuri epigramebis mTargmneli<br />

xarT. Tqveni Semoqmedeba tradiciuli<br />

stilistikis, konvenciuri<br />

leqsis erTgulia, gqoniaT rodesme<br />

mcdeloba, verlibrisTvis migemar-<br />

TaT<br />

_ mTiuleTSi davibade da fSav-xevsureTSi<br />

vizrdebodi, sadac xalxurma<br />

poeziam arnaxul dones miaRwia da<br />

sadac gariTmuli leqsi batonobs... am<br />

garemoebam gansazRvra Cemi poeturi<br />

stilis simartive da ubraloeba. aseTsave<br />

garemoSi gaizardnen besik<br />

xaranauli, mamuka wiklauri, jarji<br />

fxoveli. maT Tavidanve uari Tqves<br />

tradiciuli leqsis saleqso formebze<br />

da scades, Tavi daeRwiaT xalxuri<br />

poeziis gavlenisagan. es garemoeba mxolod<br />

formalur Ziebad CaeTvlebodaT,<br />

formis SecvlasTan erTad rom ar<br />

SeecvalaT Tematikac (ufro adre amis<br />

cdebi gabriel jabuSanuris SemoqmedebaSi<br />

SeiniSneboda), maT fiqriani,<br />

tkiviliani ganwyobileba daamkvidres,<br />

uari Tqves heroikul paTosze, bunebis<br />

suraTebiT tkbobaze. CemSi ki ar iyo,<br />

Sinaganad, tradiciis uaryofis moTxovnileba.<br />

am mxriv, SeiZleba retrogradadac<br />

CamTvaloT. erT Cems leqs-<br />

Si vaRiareb kidec: `ver Sevbede<br />

okeanes, kunZulebze davrCi, verc ve-<br />

Sapze vinadire, ver vesrole barji~.<br />

`veSapebze~ nadiroba ufro riskianebs<br />

da gabedulebs xelewifebaT. Tavs vxri<br />

maTi riskisa da gabedulebis winaSe. ra<br />

Tqma unda, es Cemi Rirseba ar aris, magram<br />

arc did naklad mimaCnia, radgan<br />

tradiciuli leqsis adgili yovelTvis<br />

iyo da iqneba qarTul poeziaSi..<br />

_ rogor iTargmna espanuri epigramebi!<br />

_ Tavdapirvelad espanur epigramebs<br />

rusul enaze Targmnils gavecani,<br />

imdenad `qarTuli~ ganwyobilebebi<br />

aRmovaCine, iseTi axlobeli meCvena<br />

qarTveli mkiTxvelisTvis, gadavwyvite,<br />

meTargmna. pirveli qarTuli<br />

epigramebi daviT mWedlurma damistamba<br />

gamomcemloba `meranSi~. publikacias<br />

dadebiTi gamoxmaureba mohyva,<br />

ramac muSaobis gagrZeleba `mai-<br />

Zula~. amJamad samocze meti epigrama<br />

maqvs Targmnili. am Targmanebma ukve<br />

sam gamocemas gauZlo da arcerTi egzemplari<br />

gauyidveli ar darCenila.<br />

ase rom, kidev vapireb Targmnas. axali<br />

teqstebis moZiebaSi espanuri enis<br />

mcodneebi mexmarebian.<br />

_ Tqveni poezia, miuxedavad intonaciuri<br />

sxvaobisa, niuansobrivad<br />

enaTesaveba xalxur poezias...<br />

_ marTali xarT, Cemi poezia, ZiriTadad,<br />

xalxur poezias efuZneba,<br />

rogorc formiT, ise saTqmeliT. amis<br />

mizezi is garemo gaxldaT, romelSic<br />

gavizarde da saidanac viRebdi pirvel<br />

impulsebs.<br />

_ poetur krebulze `mzeTukan~<br />

interviu<br />

13<br />

wamZRvarebuli gaqvT rabindranaT<br />

Tagoris sityvebi _ `ase dasrulda<br />

Cemi cxovrebis pirveli wigni.~<br />

`mzeTukan~ rCeulia Tu Semajamebeli<br />

poeturi krebuli<br />

_ erTic da meorec. me ar<br />

mivekuTvnebi nayofieri mwerlebis<br />

ricxvs. Cems asakSi meti unda moeswro<br />

adamians, rom ityvian, kacia da guneba...<br />

rac aris, eg aris! krebulma<br />

`mzeTukan~ moicva TiTqmis yvelaferi,<br />

rac, Cemi gagebiT, ase Tu ise, Rirebuli<br />

Semiqmnia. cotaa, Zalian cota, magram<br />

am cotaSi kargic Tu aris, ara<br />

uSavs. Semoqmedeba Tavganwirvas<br />

moiTxovs, risi unaric, samwuxarod,<br />

ar aRmomaCnda. bevri ram ver davTme,<br />

bevr rames ver Sevelie... krebulze<br />

wamZRvarebulia Tagoris sityvebi:<br />

`ase dasrulda Cemi cxovrebis pirveli<br />

wigni~... magram igive Tema meordeba<br />

yovelTvis, gaivlis safexurebs, vidre<br />

ufro did simaRleze ar gada-<br />

Wris axal amocanebs. yoveli Cvengani<br />

modis, raTa Seqmnas Tavisi cxovrebis<br />

mxolod erTi wigni, romlis calkeuli<br />

Tavebi cxovrebis sxvadasxva safexurs<br />

ukavSirdebian. rac ufro didia<br />

misi brunvis radiusi, miT ufro gansxvavdebian<br />

es calkeuli nawilebi<br />

erTmaneTisgan, magram sinamdvileSi,<br />

isini erTi centris garSemo trialeben<br />

da erTsa da imave amosaval<br />

wertils ukavSirdebian. mec Sevqmeni<br />

mcire, umniSvnelo, magram Cemi cxovrebis<br />

erTi wigni.<br />

_ araerTi leqsi miuZRveniT<br />

Tqvens mSoblebs. am leqsebSi SeiniSneba<br />

warmavlobis gancda da mas-<br />

Tan Seurigebloba. gagaxsenebT ramdenime<br />

leqss `mamis saxli~, `sina-<br />

Tle~, `gardasvla~...<br />

_ xSirad vfiqrob mSoblebze. maT<br />

mZime cxovreba gamoiares, omi,<br />

represiebi, ukanonoba. am gaWirvebaSi<br />

gagvzardes, gvaswavles, gzaze<br />

dagvayenes. es gmiroba iyo maTi mxridan.<br />

samwuxarod, adamianebi midian da<br />

mxolod mogonebebs toveben. pirvelive<br />

leqsebi warmavlobis gancdam,<br />

ufro sworad, masTan Seurigeblobam<br />

damawerina. vcdilob `davamagro~<br />

droSi da sivrceSi mofarfate landebi<br />

da aCrdilebi gasaqrobad rom<br />

iswrafvian. maxsendeba didi amerikeli<br />

mwerlis Tomas vulfis romanis<br />

saTauri `Sin veravin brundeba~. `Sin~<br />

rogor ar brundebian, magram es `Sin~<br />

is aRar aRmoCndeba xolme, romelic<br />

gaxsovda, giyvarda da romelTan Sexvedrasac<br />

eswrafvodi. swored amgvari<br />

ganwyobilebiT aris nasazrdoebi<br />

Sens mier zemoT dasaxelebuli<br />

leqsebi.<br />

_ am bolo dros Tqveni ramdenime<br />

gamouqveynebeli moTxroba wavikiTxe.<br />

ratom gadawyviteT <strong>proza</strong>Si<br />

gecadaT bedi<br />

_ iyo ganwyobilebebi, Temebi,<br />

romlebic leqsad ver amovTqvi da<br />

survili gamiCnda <strong>proza</strong>Si mecada<br />

bedi, saTqmeli bevri damigrovda.<br />

ramdenad SevZeli, Tuki gamoqveynda,<br />

Tavad mkiTxvelma gansajos. vnaxoT,<br />

ras moitans wlebi.<br />

_ axali leqsebi Tu gaqvT<br />

_ axlac vwer xolme, maqvs bevri<br />

gamouqveynebeli leqsi. imedia, rodesme<br />

daibeWdeba.<br />

esaubra xaTuna alxaziSvili


14 literaturuli gazeTi<br />

kritika 9 - 22 dekemberi 2011<br />

leqsi... vin icis, es aris RmerTi<br />

sulSi rom modis da moiRvreba,<br />

rom damcirebuls dagidges gverdSi<br />

da gaaRviZos SenSi Rirseba...<br />

* * *<br />

ar esmiT, ara, Cemi qarTuli...<br />

* * *<br />

me erTdroulad var axlo, Sori...<br />

zaza TvaraZis aw ukve literaturul<br />

memkvidreobad qceul Semoqmedebas<br />

saboloo wertili (Tu usasrulobasTan<br />

wilnayari mravalwertili)<br />

daesva; `daumTavrebeli~<br />

damTavrebuli poema `mxiaruli landebi~,<br />

dastambuli mwerlis gardacvalebidan<br />

sami wlis Semdeg, Tanamedrove<br />

literaturuli procesis<br />

usaCinoes movlenad mimaCnia. wigns<br />

(`mxiaruli landebi~, gamomcemloba<br />

nekeri, redaqtori manana jiqia, 2011)<br />

araferi etyoba dausruleblobisa,<br />

literator manana jiqias ZalisxmeviT,<br />

niWiT, unariT da, rac mTavaria,<br />

meuRlesTan sulieri Tanaziarobis<br />

wyalobiT, poema TavisTavadi<br />

Rirebulebis mqone, `damTavrebul~<br />

savsebad warmogvidga.<br />

Tamaz Cxenkelis 2008 wliT daTariRebul<br />

bolosityvaobaSi, am brwyinvale<br />

mwerlisa da didi pirovnebisaTvis<br />

Cveuli eqspresiiT, naTelmxilvelis<br />

madliT cxebuli kacis gam-<br />

WriaxobiT aris daxasiaTebuli zaza<br />

TvaraZe, misi megobris Svili da umcrosi<br />

megobari: naTeli, marTali,<br />

uSiSari kaci.<br />

`drodadro mas ipyrobda siSmage<br />

da uaryofis Jini da es misi qvecnobieridan,<br />

misi bavSvobis qveynidan amovardnil<br />

qariSxals hgavda.~<br />

rasakvirvelia, zaza ar iyo Tavisi<br />

Taobis erTaderTi mwerali, —<br />

dauokebel brazs, ukompromisobas,<br />

protests, Tundac siSmages rom<br />

gamoxatavda, trivialuri fraziT<br />

rom vTqvaT, — `arsebuliT ukmayofilebis<br />

gamo~. magram amisaTvis mas<br />

arc uxamsoba da wregadasuli skrabrezuloba<br />

dasWirvebia, arc cinikuroba<br />

da maradiul faseulobaTa<br />

dasamareba da arc erovnuli nihilizmis<br />

boroti (sxvagvarad ver vityvi)<br />

qadageba; sakuTari Tavis `gatelevizorebasa~<br />

da urcxv `TviTpiarze~ xom<br />

laparakic zedmetia! is Soumeni ki<br />

ara, namdvili mwerali iyo. zaza<br />

TvaraZes arasodes dauCemebia ultraTanamedroveoba,<br />

es arc esadageboda<br />

mis bunebas. mcirericxovan interviuebSic<br />

mxolod Tavmdabali, ke-<br />

Tilad ganwyobili, araambiciuri avtori<br />

Cans, romelic sakuTari Tavis<br />

mimarT maqsimalur momTxovnelobas<br />

avlens; Rrma azrovnebas, ganswavlulobasa<br />

da erudicias, TviT inteleqtsac<br />

ki ostaturad niRbavs:<br />

saubris sayvelpuro toniT da sisadaviT.<br />

araerTgzis SeuniSnavT, rom avtoris<br />

pirovnuli, yofiTi fizionomia<br />

zogjer Zireulad gansxvavdeba (an<br />

arada, sxvaobis iluzias qmnis) misi<br />

Semoqmedebisgan. rogorc Cans, zaza<br />

TvaraZec am rangis mweralTa ricxvs<br />

miekuTvneboda; Tundac isev Tamaz Cxenkelis<br />

Tqmuli moviSvelioT: `mis<br />

TvalSi fasi dahkarga RirebulebaTa<br />

didma nawilma da es maSin, roca Senar-<br />

Cunebuli hqonda moyvasTa mimarT siyvaruli<br />

da saTno guli~. amgvari ambivalenturoba<br />

(siyvaruli — siZulvili,<br />

mrisxaneba — mimtevebloba,<br />

sarkazmi — Sebraleba da sxv.) misi<br />

prozisa da poeziis Tanamdevia.<br />

mis nawerebs erTianad msWvalavs<br />

Tanadroulobis mZafri gancda; misi<br />

Txzulebani am mxriv ganuyofelia:<br />

Rrma filosofiuri xedva, inteleqtualizmi,<br />

asociaciaTa ukidegano<br />

gama, rTuli qveteqstebi da simbolika,<br />

ganapirobeben misi teqstebis<br />

sirTules da mkiTxvelTa mzaobasac<br />

moiTxoven. am `sirTules~ ramdenadme<br />

awonasworebs mwerlis stili:<br />

TavSekavebuli, mkacri, amasTan —<br />

bunebrivi.<br />

90–ianelTa Taobis saukeTeso warmomadgenelTaTvis<br />

miuRebeli aRmoCnda<br />

maRalfardovneba da santimentalizmi,<br />

paTetika Tu `CaxuWuWebuli~<br />

stili, gamonaklisi arc zaza TvaraZe<br />

iyo: erT-erT interviuSi igi gamsaxurdias,<br />

barnovisa da robaqiZis stils<br />

mkveTrad gaemijna, nebismieri `kazmuloba~<br />

ki debilobad miiCnia (aq ki<br />

uTuod gadaamlaSa: e. w. `kazmulobasac~<br />

aqvs da yovelTvis eqneba Tavisi niSa).<br />

manve, sakuTari poziciidan gamomdinare,<br />

mkacrad gaakritika `moduri<br />

naturalizmi~.<br />

safiqrebelia, rom aq upiratesad<br />

enobriv-stilisturi pozicia igulisxmeba<br />

da ara mimdinareoba; enobrivma<br />

naturalizmma marTlac rom<br />

gvarianad wabilwa Tanamedrove teqstebi:<br />

Jargonis, barbarizmebis,<br />

lali avaliani<br />

naRvliani Sexvedra mxiarul<br />

landebTan<br />

skabrezisa Tu dialeqtizmebis usamano<br />

da ufunqcio gamoyenebam, `gayidvadi~<br />

Temebis (narkomania, prostitucia,<br />

`Savi~ samyaro) TviTmiznurma eqspluataciam,<br />

— gaamdabiura da daamdabla<br />

saliteraturo qarTuli. cxadia, esec<br />

avtorTa niWis, gemovnebis, `zomierebis<br />

oqros kveTis~ problemaa, Torem<br />

Jargonis Tu dialeqtizmebis gamoyenebiT<br />

dRemdec Seqmnila da dResac<br />

iqmneba Sedevrebi.<br />

zaza TvaraZem sakmaod obieqturad<br />

Seafasa Tavisi stili, — `pirdapiri~ da<br />

`bunebrivi~; Tumca araferi uTqvams<br />

`sirTuleze~, rac misi Semoqmedebis<br />

elitarulobiT aris ganpirobebuli.<br />

mwerlis yvelaze vrcel <strong>proza</strong>ul krebulSi<br />

(`moxetiale~, 1999) asaxuli cxovrebis<br />

sizmareuloba, amaoeba, adamianis<br />

maradiuli mimoqceva mojadoebul<br />

wreSi, mistikurisa da yofiTis, realurisa<br />

da daujereblis `mSvidobiani~<br />

Tanaarseboba, aRqmis konstantobis<br />

rRveva, yofis absurdulobisa da tragizmis<br />

SegrZneba, — `pirdapir~ da<br />

`bunebrivad~ albaT verc aisaxeboda.<br />

2001 wels `literaturul saqar-<br />

TveloSi~ gamoqveynebul vrcel eseSi<br />

— `zaza TvaraZis moxetiale personaJebi~<br />

— vwerdi: `zaza TvaraZe Camoyalibebuli,<br />

TviTmyofi, didi potenciis<br />

Semoqmedia, Tumca, sabednierod Tu<br />

saubedurod (aRarc vici romeli vTqva),<br />

— masobrivi mkiTxvelis aRiarebisa<br />

Tu didi popularobis imedi ar unda<br />

hqondes~. ara mgonia, rom es sityvebi<br />

snobizmma maTqmevina: es is droa, roca<br />

daxlebze daxvavda axali modis mosaqmosno<br />

`fliugerTa~ (akaki baqraZe) WrelaWrula<br />

wignebi.<br />

maSin warmodgenac ar mqonda 1994<br />

wels Jurnal `ciskarSi~ dabeWdil `sityvebze~,<br />

romelic, Cemi azriT, sruliad<br />

gamorCeuli movlenaa ara mxolod<br />

zazas <strong>proza</strong>Si, — zogadad, — postsa-<br />

bWoTa qarTul mwerlobaSi.<br />

samwuxarod, mwerali ver moeswro<br />

`sityvebis~ calke wignad gamocemas<br />

(bakur sulakauris gamomcemloba,<br />

2008, rubrikiT, — `yvela drois saukeTeso<br />

qarTuli mcire romani~...).<br />

zemoTqmulis analogiiT kvlav<br />

unda ganvacxado, rom `mxiaruli landebi~<br />

zaza TvaraZis umniSvnelovanes<br />

poetur Txzulebad mimaCnia. 2003–<br />

2007 wlebSi dawerili 105–gverdiani<br />

`wertildausmeli~ poema uTuod imsaxurebs<br />

`saukeTeso qarTuli vrceli<br />

poemis~ wodebas.<br />

`mxiaruli landebi~, Cemi azriT,<br />

elitarulic aris da popularulic<br />

(saxalxoc), yvela Taobis da yaidis<br />

adamiani aRmoaCens masSi saTavisos:<br />

klasikis moyvaruli da novaciaTa<br />

trfiali, `gabrazebuli~ da mimtevebeli,<br />

tradiciaTa damcveli da nihilistad<br />

dabadebuli, inteleqtualuri<br />

da rigiTi mkiTxveli... TviT<br />

hipercnobismoyvare Tineijerebic,<br />

romelTac verasgziT miizidavT siyalbiT,<br />

uTuod moixiblebian avtoris<br />

dauokeblobiT, `TamaSiT~ da ulevi<br />

fantaziiT.<br />

poema zogadad, Cveni istoriis da<br />

kerZod, bolo aTwleulebis piruTvneli<br />

da fantasmagoriuli anareklia:<br />

marTali, ukompromiso, gabeduli,<br />

gajerebuli tkiviliT, undoblobiT,<br />

uilajobiT da frustraciiT,<br />

romlisganac gamosavals<br />

mxolod gamousworebeli an TviTmarqvia<br />

optimistebi Tu xedaven (da isic<br />

televizorSi).<br />

mTavari ki albaT isaa, rom `weras<br />

atanili~, zRvarze myofi avtori<br />

emociuri zemoqmedebis did Zalas<br />

flobs, iseT uSret energias da vnebas<br />

asxivebs, rom mkiTxvels gasaqans ar<br />

aZlevs...<br />

albaT swored amitom uwodes zaza<br />

TvaraZes `poeziis salosi~; `roca es<br />

davwere, `mxiaruli landebi~ wakiTxuli<br />

ar mqonda, es nawarmoebi ki, Sei-<br />

Zleba iTqvas, rom misi salosuri Zeglia,<br />

misi mTavari salosuri qmnileba,<br />

amaze meti ukve SeuZlebelia!~ (So-<br />

Ta iaTaSvili).<br />

marTlac, am dros zazas ukve dawerili<br />

hqonda:<br />

Sen ki anTebul tvinis amara<br />

mihyvebi bneleTs,<br />

rogorc salosi,<br />

da Tvalwin gidgas civi samare<br />

da sasaflao saburTalosi...<br />

an kidev:<br />

rogorc SeSlili nifxvisamara,<br />

rogorc Steri da<br />

rogorc salosi,<br />

da kvalad — rogorc civi samare<br />

da dasobili mun kviparosi,<br />

da sasaflao saburTalosi...<br />

sul axlaxans gavikiTxe, sad dakr-<br />

Zales zaza: TiTqmis darwmunebuli<br />

viyavi, rom saburTalos civi samarisa<br />

da mun dasobili kviparosis vizioni<br />

iseTive providencialuri zmaneba iyo,<br />

rogoric paolo iaSvilis `es Cemi tvini<br />

dasaqcevi~... an tician tabiZis `amxanagebo,<br />

Tu Rrma ReleSi Cveni Tavebic<br />

sadme dagordes~...<br />

zaza TvaraZe SeuTavseblis SeTavsebis,<br />

SeusabamobaTa Sexamebis ostatia.<br />

maqsimalurad `aRvirawyvetili~, ekleqtikuri<br />

poema mainc mTlianobaSi<br />

aRiqmeba da mkvidrad Sekruli kompoziciis<br />

iluziasac badebs (`mxiaruli<br />

landebis~ qvesaTauria `11 saga eqoebiT<br />

da finaliT~).<br />

avtori aris: mamxilebeli publicisti,<br />

sarkastuli da mkacri polemisti,<br />

realisti da mistikosi, moTamaSe<br />

da mistifikatori, fantomebis kunstkameris<br />

mflobeli, leqsSi leqsTwyobis<br />

eqsperimentatori...<br />

da yovelive es emorCileba `nakads~<br />

— mouxelTebel fenomens: `leqsi ar<br />

aris sityvebi — ar aris riTmebi, ar<br />

aris metaforebi da saerTod, araferi<br />

ar aris! leqsi aris raRac nakadi, romelic<br />

sadRac daiwyo... es nakadi uxilavia~<br />

(fragmenti interviudan).<br />

SoTa iaTaSvilma, romelic `mxiarul<br />

landebs~ `wminda wylis Sedevrs~<br />

uwodebs, sxartad da lakonurad daaxasiaTa<br />

poema da avtoris `literaturul<br />

Tu enobriv decitaciebs~ marTebulad<br />

miuCina jerovani adgili: `poema<br />

mimdinare qarTuli yofisa da misi<br />

mankierebebis did speqtrs ireklavs,<br />

yovelive amas literaturuli Tu enobrivi<br />

decitaciebis daxmarebiT yveba,<br />

yveba jadoqrulad, erTdroulad mxiarulad<br />

da sastikad~.<br />

erTaderTi, raSic ver daveTanxmebi<br />

avtors, es ararsebuli mxiarulebis<br />

`aRmoCenaa~: poemis saTaurSic xom epi-<br />

Teti `mxiaruli~ aSkarad ironiul elfers<br />

atarebs.<br />

abezari, dakninebuli, Clungi,<br />

siafandi, marTlac `tvinis mWameli~<br />

landebi; Crdilebi, miraJi, fantomebi,<br />

— yovelive es Sorsaa `mxiarulebisagan~;<br />

maTi Tanamdevia: sibnele, yiame-<br />

Ti, CrdileTi, mbJutavi cecxli...<br />

mxolod mojardnen Ramis landebi,<br />

xelTa caxcaxiT, CaxSul xvelebiT,<br />

gaZvaltyavebul tanebis klakvniT,<br />

viT mizanTropi Wiayelebi.<br />

am strofis simZimes ironiuli `mizanTropi<br />

Wiayelebi~ aqarwylebs, poemis<br />

pirquS garemos da zogjer gausaZlis<br />

fons ki `TamaSi~ da ironia aneitralebs:<br />

satira da iumori, sarkazmi<br />

da TviTironia, e. w. karnavaluroba,<br />

wreze uazro triali xan haqslis<br />

`masxruli ferxulis~ asociacias iwvevs,<br />

xanac felinis `rvanaxevrisa~.<br />

poema 11 sagisagan Sedgeba: avtori<br />

zogis Sinaarssa Tu saTaurze Tavad<br />

migvaniSnebs, zogis saxelwodeba mxolod<br />

savaraudoa: saga RameTa, saga<br />

dilisa, saga warsulis, saga landebis,<br />

saga mSobluri, saga balaxTa, saga (parodiuli)<br />

faseulobaTa Canacvlebaze,<br />

knini Tanamedroveobis saga, winaparTa<br />

saga, mijnurTa saga, saga sawuTros<br />

simuxTleze, saga cis miraJze, etlTa–<br />

bedisweraTa saga, 90-iani wlebis qarTuli<br />

saga, saga wertilze, finaluri saga...<br />

Cemi mcdelobis miuxedavad, sagaTa<br />

raodenoba TerTmetze ver daviyvane;<br />

miT umetes, rom samvarskvlavediT<br />

(punqtiriT) daSoriSorebuli monakve-<br />

Tebi iqneb mxolod pirobiTia da sulac<br />

ar migvaniSnebs sagebze. erTi ram ki<br />

cxadia — sagaTa `Tematika~, kosmosuri<br />

masStaburobiT, mTels poezias<br />

miesadageba — antikuri da bibliuri<br />

samyarodan dRemde. da yovelive es,<br />

erTob uCveulo nairferovani interteqstis<br />

moSveliebiT, gaazrebulia<br />

qarTvel da araqarTvel (SedarebiT<br />

iSviaTad) poetTa xedviT, `TeziTa~ da<br />

sadReiso `antiTeziT~: roca yvelafris<br />

Tavi da Tavi aris `aravin~...<br />

unda iTqvas, rom avtors, winamorbed<br />

mweralTa Tu moazrovneTa<br />

aluzia-citaciebi, xSirad, Tanadrouli<br />

cxovrebis regresisa da `cisa da miwis~<br />

SeuTavseblobis sailustraciod


9 - 22 dekemberi 2011<br />

aqvs moxmobili, zogjer ki aSkara perseveraciebTan<br />

gvaqvs saqme. es gansakuTrebiT,<br />

galaktionis poeziaze<br />

iTqmis: poema pirdapir `gaJRenTilia~<br />

galaktionis TematikiT, intonaciebiT<br />

da poetis tragikuli biografiuli<br />

detalebis gadmocemiT.<br />

vis ar SexvdebiT mxiarul landeb-<br />

Si~: galaktionsa da bloks, iliasa da<br />

vaJas, mixeil javaxiSvilsa da tician<br />

tabiZes, akakisa da daviT kldiaSvils,<br />

paolo iaSvilsa da valerian gafrindaSvils,<br />

nikoloz baraTaSvilsa da<br />

daviT guramiSvils, rusTavelsa da<br />

Tagors, edgar posa da apokalipsis<br />

mwvane mxedars, ioseb griSaSvilsa da<br />

irakli abaSiZes, kolau nadiraZesa da<br />

gogla leoniZes, simon Ciqovansa da<br />

ana kalandaZes, `wminda ninos cxovrebis~,<br />

antikuri miTologiis, qarTuli<br />

folkloris personaJebs da bibliur<br />

gmirebs, Satobrianis `ukanasknel abenseraJs~<br />

da goeTes fausts...<br />

did winaprebTan (winamorbedebTan)<br />

Sexmianeba zogjer uSualoa:<br />

Tqven, Cemno orno winamorbedno,<br />

uZvirfasesno didno papano,<br />

qarTul bneleTSi da yiameTSi<br />

mzis naTliT saxe–gadanabanno...<br />

* * *<br />

Sen, vinac Zalad moikal Tavi<br />

Tbilisis daRlil qaris TareSSi,<br />

visac mogtiris gaubedavi<br />

munji msaxuri, pirisfareSi...<br />

avtors maTi gadauxdeli vali awevs:<br />

TqvengniT vivaxSe, davjeq,<br />

vivaxSme,<br />

ver dagibruneT Zveli valebi...<br />

magram aseTi wrfeli, magram paTetikuri<br />

wiaRsvlebi Zalze iSviaTia:<br />

ufro xSirad, citacia parodirebis,<br />

ironiuli gaTamaSebis, azris yiramala<br />

amotrialebisaTvis aris gamoyenebuli:<br />

wiTel ZaRlebis veluri xrova<br />

damSral ReleSi isvris nafotebs:<br />

`amxanagebo! axla ki droa<br />

Tqveni Tavebic sadme dagordes!~<br />

da kvlav tician tabiZe:<br />

davbadebulvar, rom viyo xixo<br />

da tkbilqarTuli medgas<br />

kurtani...<br />

griSaSvili da galaktioni:<br />

ar agivlia sirajxanisken<br />

arc rusTaveli ar gaxsovs bavSvi...<br />

— rogor ar maxsovs!<br />

muStaidSic ki vaseirnebdi,<br />

erTxel `eSmakis borbalze~ davsvi!<br />

aseTi enobriv–stilisturi parodia<br />

(rogorc mixeil baxtini ityoda<br />

— `Segnebuli hibridi~), sruliadac<br />

ar gaxlavT TviTmiznuri; esaa faseulobaTa<br />

gadafasebisa Tu Canacvlebis<br />

diskursi, gajerebuli sarkazmiTa da<br />

TviTironiiT.<br />

zogjer avtori Tavad SeuZaxebs<br />

sakuTar Tavs:<br />

Sen Cvens xorcSesxmas<br />

ver moeswrebi,<br />

ver eRirsebi Cveni xmis eqos,<br />

TviTon landi xar Zvel poetebis<br />

da sul amaod ancob da celqob...<br />

erTaderTi sfero, sadac poets<br />

srulyofileba da harmonia eguleba<br />

(`zecisa da miwis Serwyma~), qarTuli<br />

mwerlobaa. swored amitom mieltvis<br />

warsuls `samoTxidan gamoZevebuli~<br />

Semoqmedi, — qvesknelgamovlili da<br />

Savi mzis SuqiT sneuli:<br />

Cems bavSvobaSi, sizmrad<br />

Tu cxadad,<br />

me minaxia baRi samoTxis,<br />

misi gamoTqma me mudam mwadda,<br />

magram erTxelac ki ver gamovTqvi.<br />

me minaxia bevrjer qvesknelic<br />

(es moxda bevrad ufros asakSi),<br />

aq Sav mzis Suqma damasneula<br />

da axlac mikvirs,<br />

rogor gadavrCi.<br />

— saqarTveloSi ca da miwa arasodes<br />

gayrilan, Cven axlac gulgrilad<br />

vumzerT idealizmisa da materializmis<br />

duels; poeziis cisfer<br />

yvavils saqarTveloSi Rero mudam<br />

wiTeli hqondao — ase miaCnda ociode<br />

wlis tician tabiZes (axla, roca `potomak<br />

Tu hudsondaleulebi~, `zemodan~<br />

dahyureben cisferyanwelebs,<br />

miCndeba kiTxva: icnoben ki gamowvlilviT<br />

maT Semoqmedebas an, saerTod,<br />

qarTuli literaturis istorias<br />

rogorc akaki gawerelia ityoda, —<br />

`somnevaius friad~).<br />

RmerTTan molaparake, miwier-zecieri,<br />

cis daniSnuli da eris gazrdili,<br />

`ubralo Suakacebi~ gana warsulma<br />

gaiyola<br />

maqsimalistisa da maradiuli disidentis<br />

zaza TvaraZis (dRvandel<br />

qarTvelobas Cveuli daurideblobiT<br />

`brmebis legions~ rom uwodebs) yvelaze<br />

didi tkivili poeziis gzis gamrudeba<br />

da sakuTari `xelmocarvaa~:<br />

mec albaT unda davsva wertili,<br />

ver SevZle zecis da miwis Serwyma...<br />

* * *<br />

davemsgavsebi bednavs faetons,<br />

ca rom isurva da Zirs daaskda.<br />

darwmunebuli var, zazam, gulisgulSi,<br />

kargad icoda am poemis fasi,<br />

amitomac ar Cqarobda wertilis dasmas.<br />

zaza TvaraZis poema imiTac aris<br />

unikaluri, rom masSi weris, Txzvis<br />

procesis, leqsTwyobis eqsperimentuli<br />

variaciebis `ambavia~ moTxrobili;<br />

SemoqmedebiTi, `laboratoriuli~ Ziebani,<br />

TxzulebaSive, Cvens Tvalwin isxamen<br />

fer-xorcs.<br />

ironiul–parodiuli da agdebuli<br />

damokidebuleba riTmisadmi (`riTmebiT<br />

vmamaZaRlobdi~, `riTmebiT vbirdabirobdi~,<br />

`viT moviTmino leqsi uriTmo~,<br />

`ra vqnaT, Svilosa, am Cvens enaSi<br />

sad vnaxoT riTma erTmarcvliani!~,<br />

`nu dagvaose blagvi riTmebiT~...) zogjer<br />

galimaTiamdea dayvanili:<br />

pasuxad mxolod eqo gaisma:<br />

`Tundac farani! jibis farani!~..<br />

TiTqos bunebam marjved gariTma<br />

`didi Rame~ da `gmirTa varami~...<br />

* * *<br />

qarTuli, rogorc ninias baRi,<br />

qarTuli, rogorc Sios marani<br />

eh, am riTmebsac ZvaliviT<br />

daRrRnis<br />

da bozbaSiviT SeTqvlefs<br />

wkvarami...<br />

geyofa, biWo, mieT–moeTi,<br />

gijobs gaCarxo rame proeqti,<br />

vTqvaT, narkotikze dawero rame,<br />

an filmi dadga vagzlis bozebze...<br />

uh! riT gavriTmoT<br />

sityva `bozebze~<br />

`angelozebze~..<br />

iqneb: `xbo gzebze~!<br />

aseTi `gazviadebuli~ interesi,<br />

albaT, uaryofiTi reaqciis gamovlenac<br />

aris TviTmiznuri riTmiT `cudad<br />

moTamaSe~ poetebis mimarT, meores<br />

mxriT, esaa riTmiani anu tradiciuli<br />

leqsisadmi gamJRavnebuli simpaTia;<br />

miT umetes, rom zaza TvaraZis uiSvia-<br />

Tesi sariTmo sityvebi marTlac rom<br />

dafasebis Rirsia:<br />

literaturuli gazeTi<br />

owinars — iqorwina<br />

Waobi — Taobis<br />

wertili— Camowretili<br />

saTxedi — gaxede<br />

qarTuli — varTulebT<br />

blanJeTi — naJRenTi<br />

malimal — kalima<br />

avatarebi — daatareben<br />

cecxli anTia — galimaTia<br />

uriTmo — yuriT rom<br />

afTiaqi — TriaqiT<br />

sigiJe — vgizgizeb<br />

gamaze — yamaze<br />

imis naTelsayofad, rom avtoris<br />

sariTmo sityvebi `yuriT moTreuli~<br />

da butaforiuli ar aris, oriode<br />

strofis citireba vikmaroT:<br />

ismis zaris xma. mezoblis geri<br />

ityobineba, rom mokvda Jora,<br />

ekranze kivis giJi lideri<br />

erTma rom gaitamburmaJora.<br />

moZvelebuli sityva `tamburma-<br />

Jori~ (mTavari medafdafe frangul<br />

jarSi), `JorasTan~ dawyvilebuli, —<br />

umwvaves sarkazms rom gamoxatavs, ama-<br />

Si yvela dameTanxmeba. `es mTvareuli<br />

da miraJebiT mTvrali eris~ arCevania<br />

(Tu aradani)<br />

isini Tvlemen... mec waval,<br />

CavTvlem,<br />

aRarasodes gamovfxizldebi,<br />

damesizmreba `jayos xiznebi~<br />

da sxva qarTuli mazoxizmebi...<br />

Teimuraz xevisTavis saxis SeqmniT,<br />

mixeil javaxiSvili xom sakuTar Tavsac<br />

igvemda; esaa sinanulisa da dana-<br />

Saulis grZnobis simbiozi, mxolod<br />

did da gabedul adamianebs rom sCveviaT.<br />

aki zaza TvaraZesac dasWyivian<br />

Ramis landebi — `kmara sadisto! nu<br />

gagvalaye!~ `sadomazoxisturi~ pasa-<br />

Jebis moZieba poemaSic SeiZleba, gansakuTrebiT<br />

im publicisturi JReradobis<br />

monakveTebSi, — saqarTvelos<br />

uaxles istorias, 90-ian wlebs, Tundac<br />

Tanamedrove qarTul `warmatebul xelovnebas~<br />

rom exeba.<br />

kvlav `Sida eqsperimentebs~ davubrundeT:<br />

ZiriTadad aTmarcvliani<br />

taepiT gamarTul poemaSi xan trioleti<br />

gaiJRerebs, xan ToTxmetmarcvliani<br />

saleqso striqoni; xSirad icvlis<br />

nirs oTxtaepiani strofic; Tu ar<br />

vcdebi, mxolod erTaderTxel gvxvdeba<br />

Svidmarcvliani `CastuSkasaviT~<br />

strofebi:<br />

`dagvetaka dupleti,<br />

wagvikiTxa kupleti,<br />

misi yvela striqoni<br />

yalbi iyo uklebliv...<br />

Cagvacivda kretini,<br />

ar gvaRirsa wertili<br />

axla SaveTs mivdivarT<br />

imedgadawretilni~.<br />

zaza TvaraZes `orkestrul leqsalobasTan~<br />

miaxloebac ucdia, — simon<br />

Ciqovanis `ciras~ kvalobaze:<br />

getyviT, baidebs rogor ibudebs,<br />

da CxarTvi rogor buidebs ade,<br />

ciras bayvebze udevs gul–boyvi —<br />

aravin mohyva trfialis bades...<br />

kritika<br />

15<br />

* * *<br />

gvian ariso: ukve Ramdeba,<br />

barebs ketaven... ketebs baraven,<br />

berebs kutaven, kutebs beraven,<br />

da gimaspinZlebs ukve aravin...<br />

erTi strofi ki mTlad `futuristulad~<br />

iwyeba:<br />

troleibusi kretinizmiT<br />

daavaddeba,<br />

mis bugelebSi virusebi<br />

daibudeben...<br />

ase mgonia, rac ufro mets vfiqrob<br />

am poemaze, miT ufro iolad misxlteba<br />

xelidan misi Canafiqri: erTmaneTisagan<br />

radikalurad gansxvavebuli<br />

tonaloba, moulodneli zigzagebi,<br />

amaRlebulisa da damiwebulis xSiri<br />

monacvleoba, — Seunelebel yuradRebasa<br />

da mudmivad `tvinis ganZrevas~<br />

rom moiTxovs, uwinares yovlisa,<br />

gasaocari dinamizmiT miiRweva.<br />

TvalsaCinoebisaTvis `opoziciur<br />

wyvils~ mivmarTav; erTi maTgani, pirveli<br />

wakiTxvisTanave `armagedoniT~<br />

rom movniSne, apokalifsuri vizionia:<br />

es aris TviTon samyaros bedic:<br />

SeCerdebian eleqtronebi,<br />

mze gacivdeba, gaibereba,<br />

gadaiqceva wiTel gigantad,<br />

daiferfleba galaktikebi,<br />

sxivi ver miva Tavis mizanTan,<br />

aravin ityvis: gaxsovs, dro iyo,<br />

dila dgeboda, mze pirs ibanda,<br />

aravin ityvis: gaxsovs dro iyo,<br />

dila dgeboda, mze pirs ibanda...<br />

dila dgeboda, mze pirs ibanda...<br />

meore monakveTi mamapapuri qoqolas<br />

dayra, ufro gadapranWulad rom<br />

vTqva, tragikomikuri invektivaa:<br />

waiRes tvini nihilistebma,<br />

bazrobis xmebma waiRo Wkua,<br />

qarTulma rokma, popsam da repma<br />

waiRo yuri da daayrua,<br />

SeWames guli farisevlebma,<br />

erisSvilebma, jilagma, jiSma,<br />

SeWames guli, dalies suli<br />

(mendeT, aq `suli~ arafers niSnavs),<br />

gaaSres sisxli cru raindebma,<br />

cru wmindanebma waiRes zahla,<br />

CarTav sinaTles — ar ainTeba,<br />

gaxval quCaSi— viRaca dagklavs...<br />

zustad isea, andro buaCiZisadmi<br />

miZRvnil `damiwebul leqsSi~ rom werda:<br />

mokled, leqsi ar unda iyos<br />

Zalian rTuli,<br />

is unda iyos maqsimalurad<br />

damiwebuli,<br />

magram amav dros damiwebas<br />

unda Tan axldes raRac Tilisma...<br />

swored `Tilismuradaa~ akinZuli<br />

mTeli poemac.<br />

Tanamedrove prozisa da poeziis<br />

`ostatTa~ karga mozrdili (da ara<br />

zrdili) nawili leqsikis saocar simwires<br />

warmogviCens: skabrezsa da JargonSi<br />

qarTuli sityva isea Cakarguli,<br />

rom ilfisa da petrovis `eloCka liudoedka~<br />

gagaxsendebaT.<br />

— epataJi epataJad, magram jer<br />

qarTuli iswavle, Zamikoo, — ase damoZRvra<br />

laSa TabukaSvilma myisieri<br />

popularobis mosurne damwyebi avtorebi.<br />

`mxiaruli landebi~ am mxrivac gamorCeulia<br />

(bunebrivi metyvelebiTi<br />

stili da umdidresi leqsikuri maragi)...<br />

savsebiT veTanxmebi SoTa iaTaSvils:<br />

`poemaSi iseTi raRaceebi xdeba,<br />

yovelive amis aRwera-daxasiaTebagaanalizebas<br />

calke monografia sWirdeba~.<br />

mec isRa damrCenia, mermisisaTvis<br />

gadavdo `mxiaruli landebis~ umniSvnelovanesi<br />

Tu ara, albaT, yvelaze<br />

wyaluxvi nakadis — publicisturi<br />

wiaRsvlebis analizi. umjobesia manamde<br />

davamTavro statia, vidre poemis<br />

landebi SemomZaxeben:<br />

— maS kargi! kmara!<br />

davsvaT wertili!<br />

davafiqsiroT boloSi gvari...


16 literaturuli gazeTi<br />

Canawerebi 9 - 22 dekemberi 2011<br />

dasawyisi #60-63<br />

samurai – samare<br />

samuraisTvis xarakiri iseTive ioli<br />

da ubralod gadasawyveti ram aris,<br />

rogorc CvenTvis Wiqa wylis daleva.<br />

kamikaZis fenomens safuZvlad swored<br />

samurais fsiqologia udevs da ara mxolod<br />

fanatizmi. arc samurais, arc<br />

kamikaZes ar uWirT sakuTar saflavze<br />

yvavilis mitana. samurai iqneb amitomac<br />

eriTmeba samares.<br />

Siqasta – WiqasTan<br />

ra Tqma unda, Siqasta uWiqodac da<br />

uRvinodac Siqastaa, magram lxinSic<br />

ufro bunebrivad gamoiyureba.<br />

tarieli – carieli<br />

mTeli cxovreba mesmis es riTma:<br />

tarieli _ (jibe) carieli.<br />

Wkvianze ufro es, ase vTqvaT, Raribi<br />

riTmaa, Raribi fulis, da ara prosodiis<br />

TvalsazrisiT.<br />

zamTari – naftalins<br />

Temaze did da saintereso wigns dawerda...<br />

tveni – tvini<br />

mark tvenzea laparaki. aba tvens<br />

utvinoba gavuriTmoT<br />

mojamagiris – maja magari<br />

fsalmuni – salbuni<br />

ara mgonia, aq ganmarteba iyos<br />

saWiro!<br />

odisea elitis – poetia elitis<br />

nobelianti poeti elitisi elitas<br />

moswondes, amaSi sakvirveli albaT<br />

araferia. ase rom, es azri riTmisa<br />

WkuasTan axlosaa.<br />

angola – frangulad<br />

vinc icis, rom angolaSi frangulad<br />

metyveleben, misTvis sariTmo<br />

wyvili garkveul azrs Seicavs.<br />

onze yofnaa, miT umetes – msoflios<br />

yvelaze did stadionze: 1 fexburTeli<br />

da 1 stadioni bunebrivad dauwyvildnen<br />

erTmaneTs.<br />

sxeuli – wyeuli<br />

am sariTmo wyvilis gonierebas irwmunebs<br />

yvela, visac aqvs sxeuli. ase-<br />

Ti ki adamianTa didi umravlesobaa...<br />

biznes _ bez nas<br />

es marTlac Wkviani riTmaa _ yvela<br />

biznesSia CarTuli Cvens meti, Zvirfaso<br />

mkiTxvelo! _ yvelam raRac iSova,<br />

Cvens garda, Cven riTmebis amara<br />

davrCiT – Wkviani an suleli riTmebis<br />

amara.<br />

qileri – mileri<br />

arc fridrix Silers da arc artur<br />

milers aravisze naklebi xalxi ara<br />

yavT daxocili TavianT piesebSi. ase<br />

rom, riTma am SemTxvevaSic amtkicebs<br />

Tavis Wkuasa da gonebas! - `qileri~<br />

morgebuli riTmaa erTisTvisac da<br />

meoresTvisac.<br />

Wkua – maT kinoxelovneba aerTianebs!<br />

hakamada - ha, pomada<br />

lamaz qalbatons, ruseTis dumis<br />

deputats, hakamadas pomada SeiZleba<br />

miawodo! aba sarecxis fxvnils xom ar<br />

SesTavazeb!<br />

Citi – hiti<br />

Citis yoveli galoba, Tunda yvelaze<br />

popularuli da saxelovani momRerlisagan<br />

gansxvavebiT, hitia... amitomaa<br />

es riTma Wkviani, metismetad<br />

Wkvianic ki!<br />

mohamed ali – medali<br />

nametani bevri medali aqvs miRebuli<br />

pativcemuls!<br />

avangarduli – qarTuli<br />

didi angariSiT Tu vimsjelebT,<br />

saqarTvelo, es aris avangardisti eri!<br />

novacia – ovacia<br />

Txoulobso, albaT. marTlac, tanisamosi,<br />

zamTarSi rom gaixade, unda<br />

naftalinSi Seinaxo.<br />

damebi – dumebi<br />

is ambavi, rom dumebi kacebsaca<br />

aqvT, arafers cvlis.<br />

qoCori – qaCali<br />

diadi saqmidan sasacilomde mxolod<br />

erTi nabijia.<br />

amerikis – amalriki<br />

Tu vinmesi iyo amalriki, upirveles<br />

yovlisa, ra Tqma unda amerikis.<br />

terfis – darbis<br />

jer kaci ar minaxavs, uterfos<br />

erbinos.<br />

laxtis – daxtis<br />

Tu laxtis TamaSis dros ar imoZrave<br />

– ar ixtunave – ise agiwvaven ferdebs,<br />

veranairi riTma ver giSvelis –<br />

verc uWkuo da verc Wkviani.<br />

muSaoba – moSieba<br />

visac umuSavia, yvelas kargad moexseneba:<br />

muSaobam moSieba icis! am SemTxvevaSi<br />

keTilxmovanebasa da harmonias<br />

badebs Sroma (albaT).<br />

cikloni – ciklopi<br />

kidev ufro Wkviani iqneboda es<br />

riTma, ciklopi rom orive TvaliT<br />

iyos brma.<br />

poeti – pieta<br />

tariel Wanturia<br />

Wkviani riTmebis leqsikonidan<br />

iezidebi – miezidebiT<br />

tvirTso albaT. gasagebia.<br />

ybedi _ ybebi<br />

ena TavisTavad, magram sakamaTo<br />

araa, rom ybeds ybebic magari unda<br />

hqondes.<br />

dinjad – sinja<br />

daujereT riTmas – asjer gazomeT<br />

da erTxel gasWeriT.<br />

arsena – arsenals<br />

bunebrivi Cans is ambavi. rom arsena<br />

arsenalTan – iaraRis sawyobTan aris<br />

gariTmuli da ara, vTqvaT, oynasTan an<br />

kompiuterTan.<br />

reali – rauli<br />

rauls garda `realSi~ kaSkaSa varskvlavi<br />

sxvac bevria, magram amiT<br />

sariTmo wyvils Wkua ar akldeba.<br />

maradonas iqneb gastronomSic Sevxvde<br />

kaci, an, vTqvaT, poliklinikaSi,<br />

magram yvelaze bunebrivi misi stadide<br />

sent egziuperi –<br />

de sant egziuperi<br />

Tu vinmeze SeiZleba saubari, rogorc<br />

desantze, pirvel rigSi, cxadia,<br />

mfrinavze! mokled, mfrinavi imTaviTve<br />

`gadasxmulia~ desantad!<br />

nervali – nerviuli<br />

vis gaukvirdeba nerviuli poeti! _<br />

nerviuloba poetis profesiaa!<br />

fardis win – artisti<br />

artisti bevrgan SeiZleba iyos, magram<br />

misi adgili, upirveles yovlisa,<br />

mainc fardasTanaa – an win an ukan...<br />

veWidave – beWiT davec!<br />

nestani – neqtari<br />

ara, biWo, `nestans~ Sxams gavuriTmavdi!<br />

tarieli – tirili<br />

ovacia SeiZleba iyos novaciis logikuri<br />

Sedegi.<br />

celani – melani<br />

marTlac da, ratom unda gariTmvoda<br />

paul celani, vTqvaT, navTs, an<br />

koka-kolas, da ara melans! Tanac ramdenadac<br />

vici, celani saaTobiT ar<br />

mjdara kompiuterTan.<br />

aba daikide – abdaiaki, de!<br />

esaa nawyveti deda-Svilis dialogidan.<br />

Cans, dedac da Svilic – oriveni<br />

nakiTxi adamianebi arian. ase rom,<br />

gansxvavebuli esTetikis miuxedavad,<br />

riTma WkvianTa kategorias unda mivakuTvnoT.<br />

alen dalesi – alen deloni<br />

antiriTmebi.<br />

prostata _ bros tito<br />

ar viciT, awuxebda Tu ara prostata<br />

bros titos, Tumca gamoricxuli<br />

arc esaa.<br />

neroni – neironi<br />

cnobilia, neronis mTavari problema<br />

misi tvinis neironebi iyo, riTmac<br />

albaT amaze migvaniSnebs.<br />

kamaTlebis – gamarTlebis<br />

aucilebeli araa, usaTuod monarde<br />

an yomarbazi iyo – isedac mixvdebi,<br />

ra gamarTlebazea saubari.<br />

gagrZeleba iqneba<br />

ganmarteba zedmetad mimaCnia, isedac<br />

yvelaferi naTelia, ufro sworad<br />

- bneli...<br />

qali-mistrali – kalmistari<br />

ra Tqma unda, gabriela misralzea<br />

saubari.<br />

leqsi – seqsi<br />

komentari marTlac zedmetia. Wkviani<br />

– am riTmasaviT Wkviani kaci am<br />

gotfrid beni – godriT bani<br />

ver getyviT, mReroda Tu ara SesaniSnavi<br />

germaneli poeti gotfrid beni,<br />

magram umaRles poetur harmonias<br />

rom iyo naziarebi, cxadia. ase rom,<br />

romc ar daedgas godriT bani, gotfrid<br />

beni mainc logikuri riTmaa.<br />

maradona – marakana<br />

rac tariels utiria wylisa pirsa,<br />

da ara mxolod iq, imdens vera xmiT<br />

motirali ver itirebs. mec blomad<br />

cremli maqvs daRvrili, sxvaTa Soris.<br />

baksi – taqsi<br />

fuli Tu ara gaqvs, Cems fexebs Cajdebi<br />

taqsSi.<br />

desika – jesika<br />

Tumca erTi – gvaria, meore ki – saxeli,<br />

sariTmo wyvils mainc moekiTxeba<br />

literaturuli gazeTi<br />

gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministros finansuri mxardaWeriT<br />

redaqtori irakli javaxaZe<br />

redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />

Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />

tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!