13.01.2015 Views

proza

proza

proza

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

10 literaturuli gazeTi<br />

<strong>proza</strong> 9 - 22 dekemberi 2011<br />

es sofelic TiTqmis iseTive iyo,<br />

rogoric mTeli qveyana – ara mxolod<br />

sacqerlad saamo, gamrje adamianebi-<br />

Tac dasaxlebuli. Tu ar gairjebodnen,<br />

Tu Zlier ar moiwadinebdnen,<br />

didZal ofls ar daRvridnen, verc<br />

Tavs Seinaxavdnen. am kuTxeSi miwa arc-<br />

Tu xelxvaviani hqondaT – uxvi mosavali<br />

iseve ar emeteboda, rogorc guias<br />

dedinacvals purze misatanebeli yvelis<br />

mozrdili naWeri. nayofs rogor<br />

ar iZleoda, iZleoda, magram xelmoWerilad.<br />

sofelSi xiTxiTebdnen kidec:<br />

`e, Cveni dalocvili miwa nalebis<br />

mWedel sesesa hgavs – uxvi mosavlis<br />

mocema ingre uWirs, rogorc seses ori<br />

rTvelis win nasesxebi marcvlis Casesxeba~.<br />

amitom miwaze aTjer meti ofli<br />

unda edinaT, vidre sxva kuTxis mcxovrebT.<br />

es sxva kuTxe ki arc ise Sors<br />

iyo – ai, im borcvebis gadaRma. soflis<br />

kacebma es kargad icodnen da miwas xan<br />

emudarebodnen, xanac simReriT ealersebodnen:<br />

guli gagvixsen, gagviRimeo.<br />

nayofis xelmomWirned gametebas<br />

mxolod miwas ver daabralebdi: dReebi<br />

iyo pirquSi – aq, am kuTxeSi mze didxans<br />

ver sZlebda – mcire JamiT Semobrialdeboda,<br />

yovel kuTxe-kunWuls<br />

madlian sxivs mohfenda da dasaZineblad<br />

garboda, iq amouSvebda xvrinvas.<br />

ise iqceoda, TiTqos viRacas dautatanebia<br />

`ase momwvda, babnavsa da mis<br />

gareSemo soflebSi, muxli mogirTxams,<br />

xevxuvebic ki gagibrwyinebia!~ mze im<br />

viRacas Tavdaxrili usmenda, magram<br />

soflis kacebis Txovna-mudaras,<br />

madlian simReras, Tu davalebas `im<br />

kuTxeSic Semoixede, es kuTxe ar dagve-<br />

Crdilos~-o, angariSs uwevda, amitomac<br />

Semoirbenda xolme.<br />

kacebi miwas imdens ejaxirebodnen,<br />

mezoblisadmi avadmziraloba, mtroba<br />

maTSi adgils ver hpovebda. saamiso<br />

dro aRar hqondaT. ra dagimaloT da,<br />

aRarc – Zala: rTvels rom morCebodnen,<br />

sanam miwa Tovls sabaniviT waifarebda,<br />

mas dastrialebdnen Tavs. Tu ar<br />

mouare, Tu ar mixede, sulac zurgs<br />

gaqcevs, gagebutebao.<br />

Tu miwa esoden xelmoWerili, Zunwi<br />

iyo, Tu miwa Zlier ar swyalobdaT, ise-<br />

Ti mdinare CamoudiodaT, zogi dedas,<br />

zogi Zmobils, zogic – gul-RviZls<br />

(ufro metad mTvralobisas) eZaxda.<br />

mdinares imdennairi Tevzi mohyveboda,<br />

sulac uxiagi miwis mkvidrTac kargad<br />

daapurebda.mdinarem SeinarCuna sofeli<br />

– mdinare da misi binadarni rom ara,<br />

sofeli ara mxolod ar gaizrdeboda<br />

da ase ar gamravldeboda, arc iarsebebda.<br />

aqauri qal-kacni ramenairad<br />

monaxavdnen gzas qarTlis kalTauxvi<br />

miwiT maZRari kuTxeebisaken. aq Tevzi<br />

yovel mosaxles karze ukakunebda.<br />

amaswinaT Tuxo mezoblebs uambobda: `e,<br />

ranairni arian, kaco, am msusxav, civ<br />

wyalSi, xeli ver Camiyvia, Tevzi Cemi<br />

xelis gulze iSlis loginsa~. ase rom,<br />

mdinare sicocxlis nawili gamxdariyo<br />

– imdenad moalerse, imdenad sayvareli,<br />

umisod versad ver gaZlebdnen. Tu<br />

qari amovardeboda da mdinaris duduni<br />

yurSi ar CaesmodaT, veRar isvenebdnen<br />

– qaris Rmuili ki ar awuxebdaT,<br />

mdinare xmas ver gvawvdenso. mdinare-<br />

Si, cxadia, banaobdnen, suls Svebas<br />

aZlevdnen, magram gegonebodaT, ara<br />

imdenad sabanaod, imisTvis ufro Cadian,<br />

miealerson, gulTan miikrano.<br />

mdinares ganiers ver etyodi, erTi<br />

dRenaxevris saxnav-saTesi mindvris<br />

siganisa Tu iqneboda. gazafxulidan<br />

rTvelis CamTavrebamde, merec – roca<br />

Rrubeli ufro xSirad stumrobdaT,<br />

vidre mze, dRe ar gamoereoda,<br />

mdinares ar mialersebodnen. TumcaRa,<br />

ise Cqara, sulmouTqmelad morboda,<br />

ise modgafunobda, TiTqos mgeli<br />

dadevnebiao. biWebi mdinareSi erTi<br />

JriamuliT, Jivil-xiviliT Setyapundebodnen,<br />

xanmoreulni – auCqareblad.<br />

Sig Sevidodnen Tu ara, wylis<br />

zedapirs xelisguls ise gadausvamdnen,<br />

TiTqos mZinare Svils ealersebiano.<br />

qalebi qvemoT iyridnen Tavs, iq, sadac<br />

mdinareSi SemoWrili borcvi Seu-<br />

Zlebels xdida dagenaxa, borcvis miRma<br />

ra xdeboda. veravin ver xedavda, iq<br />

qalebi ras iqmodnen – banaobdnen, Wur-<br />

Wels akrialebdnen, Tu TavTavianTi<br />

guram baTiaSvili<br />

sofeli<br />

aJrJolebdaT, imas ki ara fiqrobdnen,<br />

dasawuri yurZnis weliwadSi erTxel<br />

xelebsSua moqceva ufro saamuria, vidre<br />

yovel Rame erTi da igive ZuZusi.<br />

yurZnis dawurvis Semdeg ki dasxdebodnen,<br />

purobdnen da ise mRerodnen,<br />

xeebze Semomsxdari Citebi WikWiks swyvetdnen,<br />

momRerlebs ugdebdnen yurs.<br />

rTveli morCeboda Tu ara, sofeli ise<br />

gairindeboda, WurWlidan WurWelSi<br />

Rvinis gadasxma-gadaRebisas, Rvinis<br />

Tqrialis xmasac gaigonebdiT, SukebSi<br />

ki maWris suni trialebda.<br />

xandaxan Zroxa Tu daaRebda pirs da<br />

daibRavlebda. imasac, albaT, maWris<br />

mWaxe suni awuxebda da es abRavlebda.<br />

es iyo da es. meti xma aq arc ismoda.<br />

bindi rom Camowveboda, gaSlil<br />

fardagze dawvebodnen da ramdeni<br />

yurZenic ar unda hqonodaT dakrefili,<br />

gina – dawuruli, an Rvino<br />

daleuli, coli da qmari imden alerss<br />

imetebda erTmaneTisaTvis, am mrume<br />

RameSi iseT siames hpovebdnen, gemrielad<br />

CaeZinebodaT. ca rom fers icvlida<br />

da mamali mzis amobrZanebasac<br />

auwyebda qveyanas, qalebi fardagidan<br />

cqvitad wamoxtebodnen, balRebs ise<br />

uvlidnen, gaRviZebul qmars ise<br />

apurebdnen – nura jani nu mogklebodes,<br />

nurca survili da misi asrulebis<br />

Roneo, mixvdebodiT, am adamianebis<br />

cxovrebas, raoden ofldasaRvrelic<br />

ar unda yofiliyo,<br />

gemoc mosdevda.<br />

WirSi erTad dgoma xom wesad hqondaT.<br />

esec gasaWirma aswavlaT – Tavad<br />

umal mzad iyvnen mezoblebs miSvelebodnen,<br />

magram siSoris gamo, TiTqmis<br />

ver axerxebdnen. Tu am sofels mteri<br />

mouxteboda, Tavad umklavdebodnen –<br />

sanam mezoblebi moeSvelebodnen, piryviTelni<br />

ukve gaRma iyvnen gasulni.<br />

piryviTelTa xSirma Tavdasxmebma babnavelebi,<br />

didic da patarac, gaayoCaRa<br />

da mTel qarTlSi gauTqva saxeli.<br />

qarTlis daba-soflebSi babnavel bi-<br />

Webs xSirad axsenebdnen. egeni `ver mogarTviT~<br />

biWebi ariano, es ki imas niSnavda,<br />

mag biWebTan ubralod araferi<br />

gamogivaT, erTob yoCaRebi gaxlavano.<br />

erTxel, es ambavi manam moxda, sanam<br />

taosis Zroxa or xbos erTdroulad<br />

moigebda, piryviTelT – isini CrdiloeTiT,<br />

mTebSi saxlobdnen – kuTxis<br />

ymawvilebi da qalebi kidev erTxel<br />

gautacniaT. mTavar noes – spasTan er-<br />

Tad Camouvlia: visac tyveTa gan-<br />

Tavisufleba mterTan brZoliT gwadiaT,<br />

momyeviTo. am soflidan bare ormoci<br />

ymawvili umalve gadgomia gzas.<br />

ra SeutyviaT, mTavari noe gvpatronobs,<br />

mTavari migviZRvis brZola-<br />

Sio, WaRaraSereulnic ver daukavebiaT,<br />

Sin aRaravin darCenila. mTavris<br />

winamZRolobiT piryviTelT didZali<br />

xalxi misdevda, magram momxduris ganadgurebis<br />

Semdeg, yvela am soflis<br />

ubadlo vaJkacze – Tanoze alaparakda:<br />

ise ubrZolnia, imdeni piryviTeli<br />

daunarcxebia miwaze, SubiT imdeni momxvduris<br />

gul-mkerdi Seungrevia, yvela<br />

kiTxulobda: sad daibada, an Subis<br />

egre marjved qneva sad iswavlao. mTavars<br />

uTqvams, mag – babnavidan – iseTi<br />

biWebi gamosulan, gana mxolod sofeli,<br />

gina es kuTxe, mTeli qarTli usaxelebiaT.<br />

nuTu, ara gsmeniaT, nuTu papebs,<br />

ar uambniaT: rac farnavazma azo<br />

dasjabna da taxti daisakuTra, sxvas<br />

aravis ikarebda, mxolod mag soflis<br />

biWebs iaxlebdao. am ambavs xalxi Taobidan<br />

Taobas gadascemda.<br />

magram es adre iyo. axla qarTlSi<br />

sxvani mefobdnen, azo aRar axsovdaT,<br />

farnavazze ki imas ambobdnen ega,<br />

vgoneb, papaCvenis papis papis zeobisas<br />

mefobdao.<br />

noe-mTavari laSqrobidan karg<br />

gunebaze brundeboda – gatacebuli<br />

qal-vaJni uklebliv da saR-salamaTi<br />

mohyavda Sin. piryviTelni ise davlewe,<br />

bare aT weliwads welSi ver gaimarTebian,<br />

verafers gabedaven, qal-vaJnic<br />

mSvidad igrZnoben Tavs da mxvnel-mTesvelnico.<br />

saRamo xani rom Camomdgara,<br />

mTavarica da misi mamacnic erT sofel-<br />

Si SeCerebulan. iq puroba da cekva-<br />

TamaSi gaumarTavT gogo-biWebi saRsalamaTni<br />

dagvibrundneno. mTavars<br />

erTi msxvilnawnaviani gogosTvis Cauvlia<br />

xeli da Tano sad aris, aq momgvfragmenti<br />

romanidan<br />

kacebisa da Svilebis samoss recxdnen.<br />

ramdenjer yofila, rom am morbenal<br />

mdinares samosi gautacnia, dadevnebian,<br />

zogjer mdinaris tyveobidan dauxsniaT,<br />

zogjerac – vera. es mdinare imitomac<br />

uyvardaT, naTesavad, axloblad<br />

imitom miaCndaT, rom masSi arasodes,<br />

aravin ar damxrCvala – arc<br />

anci, gaugonari bavSvi, arc Zalagamoleuli<br />

moxuci, Wabuki xom ara da ara!<br />

xom ase sulmouTqmelad mirboda, siRrmec<br />

xom karga Zali hqonda, siganisa<br />

ukve giTxariT _ dRenaxevris saxnavsaTesisa-meTqi,<br />

am soflis arcerT kacs<br />

am wyalSi suli ar amoxdomia, amitom<br />

misi alersic saamuri iyo da Tevzeulic.<br />

sofelsa da mdinares Soris iseTi<br />

mimndobloba, siyvarulianoba Camovardniliyo,<br />

adamiani ukeTess ver inatrebda.<br />

gaRma napiramde mxolod Wabukebi<br />

gascuravdnen xolme. am dgafuna, erTmaneTTan<br />

moqiSpe, ayelyelavebul tal-<br />

Rebs mxolod isini sZlevdnen, iqiTa<br />

napiramde mividodnen da ukan brundebodnen,<br />

erTi wuTiTac ki ar Seisvenebdnen.<br />

gaRma napirze aravin ar gadasula.<br />

sofelSi yvelas ase swamda: im napirze<br />

uxseneblebi binadroben, SeRamdeba Tu<br />

ara, manam, sanam mTvare qveynierebas<br />

madlian Suqs mohfens, iq uxseneblebi<br />

da mglebi erTmaneTs ebrZviano. ai,<br />

roca mTvare gamobrZanebas inebebs,<br />

erTnica da meorenic – uxseneblebica<br />

da mglebic – TavTavianT bunagebs<br />

ubrundebian da kbilebs ilesaven, kvlav<br />

sabrZolvelad emzadebiano.<br />

rogorc ki mTvare savaxSmod gabrZandeba,<br />

eseni isev erTmaneTs ebmian da<br />

maTi sisxliani Setakebis Tanmxlebi<br />

ymuili, sisini ciskris gaxsnamde grZeldebao.<br />

sofelSi Winkebis SiSi hqondaT,<br />

iqneb, ufro metadac, vidre gaRma napirze<br />

uxsenebelTa da mgelTa Serkinebisa.<br />

iq isini erTmaneTs yels Radraven,<br />

CvenTan ra xeli aqvT, ai, Winkebi rom<br />

imaTi sisxlisRvris gamo, aqeT gamorbian,<br />

es ariso cudi. sofelSi ambobdnen:<br />

gaRma napirze Winkebi cxovroben,<br />

ege, xviara xeebi, foTlebi faravT da<br />

amitom ver vxedavT, mTvaris vaxSmobis<br />

Jams, roca uxseneblebi da mglebi erTmaneTs<br />

erkinebian, Winkebs SiSiT guli<br />

misdiT da Cvens sofelSi gadmoskupdebian.<br />

Tu Ramis sibneleSi ezoSi gasul<br />

qalwuls, gina ymawvil kacs moixelTeben,<br />

itaceben, rom iq, mdinaris iqiTa<br />

mxares, Serkinebulebs miugdon da amiT<br />

iqneb, daaSoSminono. sofelSi Winkebis<br />

erTi mnaxvelic hyavdaT: kacia ase hyveboda<br />

am ambavs: `me gana marTla Serekili<br />

kacia var, ase Tqven SemarqviT, ege, im<br />

bayayiviT pirmokumulma mium Tqva<br />

Cemze, ega Serekiliao, Torem. Cemi sibrZnis<br />

ambavi qarTlis mefesac ki moexseneboda.<br />

erT Rames ki ezoSi maWris<br />

dasaxedad gamosuls, Winkebi damesxnen<br />

Tavs. karga xans vumklavdebodi, gaRma<br />

napirze rom mivyavdiT, aT Winkas<br />

erTdroulad wavuWire yelSi xeli.<br />

imaTac sxva gza aRar darCenodaT,<br />

mdinareSi momisroles. me erTi Winka<br />

mainc gamovitace, mas mere var cota,<br />

sul cota Serekili, Torem saamiso ra<br />

mWirda. aki giTxariT, Cemi sibrZnis ambavi<br />

mefis karzec ki icodnen-meTqi. is<br />

Winka axlac mdinareSi myavs damaluli,<br />

drodadro vakiTxav, Cems sam Svilsa<br />

zrdis, am sofelSi magisnairi mze-<br />

Tunaxavi qali sizmarSic ar unaxavT,<br />

egec uxeTqavT gulsa: mag Serekils ege-<br />

Ti mzeTunaxavi unda hyavdes, Cven kidena<br />

es dafexvilebio aba!~<br />

arada, mdinaris gaRma, manam, sanam<br />

mzera swvdeboda, xedavdnen, rom<br />

uzarmazari sivrce ukacrieli iyo.<br />

arc is daunaxavs vinmes, RamRamobiT<br />

uxseneblebi da mglebi rogor ebrZodnen<br />

erTmaneTs – es gadmocemiT icodnen.<br />

SeRamdeboda Tu ara, iseTi sibnele<br />

Camowveboda, sakuTar TiTsac ver xedavdnen.<br />

soflis zogierTi xanmoTeuli diasaxlisi<br />

diliT Tavwakruli gamodioda<br />

da ambobda:<br />

– wuxel gaRma napirze iseTi omi<br />

hqondaT, mTeli Rame Tvali ver movxu-<br />

We, dRes misavaTebuli var.<br />

zogi ki sxva rames ambobda:<br />

– iriJraJa Tu ara, ra ambavi atexes<br />

Winkebma, moTqma-godebiT gadadiodnen<br />

gaRma napirze. veravin moigdes xelT,<br />

veravin moitaces da maTi zuzuni,<br />

godeba qars ise mohqonda, Zili ar momekara.<br />

ai, rasa vgevar, vai, ra dReSi<br />

var!<br />

sofels xmauriani ar eTqmoda, an<br />

rogor, riT unda exmaurnaT – TavTavianTi<br />

sacxovrisidan dilaadrian gadiodnen.<br />

yvela Tavis wil miwas ejaxireboda.<br />

yvelas is ewada, ojaxisaTvis<br />

sarCo-sabadebeli mietana. es iyo mTavari<br />

sazrunavi. ai, yurZnis dawurvis<br />

Jami rom dgeboda, maSin ki axmaurdeboda,<br />

aqoTqoTdeboda sofeli. iseTi<br />

gamococxleba daetyoboda, ise midimodiodnen,<br />

gegonebodaT, qorwilSi<br />

miiCqarian, ariqa, droze mivideT,<br />

Torem, nefe patarZals fardagze rom<br />

moiqcevs, raRa drosi iqneba, Cven viRa<br />

mogvxedavso. yurZeni godrebiT mohqondaT,<br />

qvevrSi yridnen, didi Tu patara,<br />

qali Tu kaci, zed Sedgeboda da<br />

ise xtunaobdnen, iseTi sixaruli hqondaT,<br />

TiTqos Wiakokonas gars uvliano.<br />

kacebi CenCos xelebsSua rom<br />

moiqcevdnen, raTa yurZnisagan ufro<br />

meti da meti wveni gamoewuraT, ramden<br />

qals unatria, `e, Cemi kaci mec ro ZuZuebSi<br />

egre mavlebdes xels, ra siamis momgvreli<br />

iqnebodao~. ocnebobdnen da

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!