Furlansko-slovenski slovar 4. del

načeloma; Par ~, no vin nuie di obietâ. Načeloma
nimamo kaj ugovarjati; 2. načelo n, princip m; Il ~ de
variazion des regulis di leture secont lis varietâts
(Macjeu); ~ Teologjie Algjebriche di Ecuivalence O
ricuardìn la idee fondamentâl de Relativitât Gjenerâl di
Einstein, al ven a stâi il “~ Teologjie Algjebriche di
Ecuivalence”. (SiF 03/4, 133); seont un ~ democratic
glede na demokratsko načelo.
principin [print∫i'pin] m mali princ m; mladi princ m;
prinčev sin.
principiologjic [print∫ipi'כloăik], -iche adj
principiološki; achì si à di considerâ dome la part
principiologjiche e chê che e rivuarde l'ûs dal furlan te
publiche ministrazion. (Pa 7/2000).
principiologjie [print∫ipiolo'ăie] f principiologija f.
princisbec [print∫iz'bek] m KEM tombak m.
prindalan [prinda'lan] m novega leta dan, Novo leto;
cartolinis di Nadâl e ~ božične in novoletne razglednice.
prindimari [prindi'mari] m → (prin di mari) prin.
prindis ['prindis] m napitnica f, zdravica f; A la Cjase
de Contadinance si fasarà fieste cuntun ~ (CoUd).
Priole [pri'כle] kr.i f Priola f; Il non di ~ (inte forme
locâl, Priola) si lu cjate tes cjartis dai archîfs la prime
volte sot l'an 1015, inte forme "de villa quae vocatur
Peregula" (Leng).// < Peregula (1015), Perules (1172) <
lat. pirculu dem. k pirus.
prionte [pri'onte] f 1. dodatek m; nameček m; dâ la ~
a un ; cjapâ la ~ ; in ~ di poleg, dodatno; Ma
al è purpûr vêr che in ~ de lenghe ladine e esist ancje une
realtât ladine (La); par ~ kot dodatek, dodatno, kot
nameček; E par ~ i diserin: Doman tu sarâs picjât!”
(Zili); cu la ~ in nekaj čez, in kar še manjka, in drobiž;
par bocon o par ~ na tak ali drugačen način 2.
(dokument) priloga f, RAČ priponka f (pripeta datoteka);
Par plasê, no stait a mandâ priontis ("attachments")
(Cad).
priôr [pri'o:r] m 1. REL prior m; Il ~ di Barbiane pre
Laurinç Milani (1923-1967), un mestri di prime grandece
ancje dal pont di viste educatîf (Pa) 2. predstojnik
bratovščine 3. HIST, JUR prior m.
priorât [prio'ra:t] f priorat f; par vie che il ~ di
Vignesie si jere dit contrari (CoUd).
priore [pri'ore] f REL prednica f.
prioritari [priori'tari] adj prednosten, prioritaren;
L’obietîf ~ al è chel di garantî ai imigrâts un servizi
(CoUd).
prioritariementri [prioritarie'mentri] adv prednostno,
prioritarno.
prioritât [priori'ta:t] adj prednost f, prioriteta f;
predhodnost f; criteris di ~ prednostni kriteriji; dâ ~
dati prednost; e bisugnarà dâ ~ par cumò ai progjets di
puartade gjenerâl (Lenghe 2000); di ~ prednosten.
prisint ['prizint] adj → presint.
prisme ['prizme] f prizma f; une lûs stravagante che e
sclarìs cumò une face e cumò une altre di un ~ cun mil
facis (CoUd).
Prissinins [prisi'nins] kr.i m Precenicco (UD); La
autore, une cjargnele, di Fors di Avotri, vignude a stâ a ~
(Basse).
Pristint [pris'tint] kr. i f (Torean) Prestint (IT
Prestento).
Priule [pri'ule] kr.i f (Sudri) Priola.
Priûs [pri'u:s] kr.i f (Soclêf) Priuso.
privadementri [privade'mentri] adv zasebno,
privatno.
Privan [pri'van] kr. i f (Bagnarie Ud) IT Privano.
privât [pri'va:t], -ade adj zaseben, privaten, oseben;
dirit ~ zasebno pravo; in ~ zasebno, privatno, v
zasebnem življenju; tant in public che in ~
(Declarazion); Intant voaltris, caporions plui in viste, o
fevelais par talian in public e par venit in ~ (La 07/04);
setôr ~ zasebni sektor; Il siopar al è stât di vot oris
pai lavoradôrs dal setôr public e di cuatri oris par chei
dal setôr ~ (Onde);
~ m zasebnik m, privatnik m.
privatece [priva'tet∫e] f zasebnost f, intimnost f.
privatist [priva'tist] (pl privatiscj) m 1. privatist m 2.
JUR strokovnjak za privatno pravo; Fats i esams come ~
tal Liceu artistic di Vignesie, al à scomençât a fâ cualchi
esposizion dai siei lavôrs (Pa 7/2000).
privatiste [priva'tiste] f privatistka f.
privatistic [priva'tistik], -iche adj privatističen; Ai 16
di Avrîl, milions di citadins a an sioperât cuintri la idee
di un stât “~”, a pro di un stât “sociâl” tradizionâl. (Pa
02).
privative [priva'tive] f 1. izključna pravica f 2. trafika
f; E. ju cjapà e al le inte ~ a comprâsi un toscan. (Sg);
A stavin benon di cjase cence fastidis di picugne, oltri a
ostarie a vevin ancje la ~. (Natisone/furlanis).
privazion [privatsi'on] f 1. odvzem m, odvzemanje n;
oropanje n 2. odpoved m, odpovedovanje n, odrekanje n.
privignî [privi'ñi:] f → prevignî.
privileç [privi'lεt∫] (pl privileçs [privi'lεts]) m 1. HIST,
JUR privilegij m; concedi il ~ podeliti privilegij; Il
pape Inocent VI al à concedût il ~ a Raimont, abât de
Badie (Natisone) 2. posebna pravica f, ugodnost f,
privileg m, prednost f, povlastica f.
privilegjâ [privile'ăa:] tr prednost dati, priviligirati.
privilegjât [privile'ăa:t], -ade adj priviligiran; il lûc ~
par un laboratori (CoUd).
privilegji [privi'lεăi] → privileç.
privilezâ [privile'dža:] tr → privilegjâ.
privilezât [privili'dža:t], -ade adj → privilegjât.
pro ['prot] m 1. (t. bon pro) korist m; a ~ di v korist
nekomu; A ducj lôr, che an prestade dibant la lôr opare
a ~ de lenghe (ShW); al otignì a ~ de sô Glesie il
comitât dal Friûl, la vile di Lucinins e ducj i feuts (Pa)
2. (pl. prôs) obresti mpl; meti a ~ izkoristiti, koristiti
prednosti; pierdi ~ e capitâl FIG ??
proagne [pro'añe] f stara teta.
probabil [pro'babil] adj verjeten.
probabilisim [probabi'lizim] m REL, FILOZ
probabilizem m.
probabilistic [probabi'listik], -iche adj verjetnosten,
probabilističen; i autôrs a consein di progjetâ secont dai
criteris probabilistics (SiF 03/4, 47-59).
probabilitât [probabili'ta:t] f 1. verjetnost f; cun dute
~, cun ogni ~ najverjetneje; Cun dute ~, la letare no je
stade scrite a Rome (Bibl-Let-Pieri) 2. MAT verjetnost f,
probaliteta f.
probabilmentri [probabil'mentri] adv verjetno.
probarbe [pro'barbe] f stari stric m.
probetât [probe'ta:t] f poštenost f; pe ~, pe
indipendence e pe serenitât di judizi (CoUd).
problem [pro'blεm] (F) m → probleme.
problematic [proble'matik], -iche adj sporen, težaven,
vprašljiv, problematičen; dvoumen, nedognan; lui che al
è calcolât un dai plui grancj esperts de problematiche
sociâl e religjose de Russie (Pa 2/2000).
probleme [pro'blεme] (pl problemis) m problem m,
težava f, naloga f, vprašanje n, sporna zadeva f; I
lavoradôrs, che vuê a manifestin ancje cu lis lôr fameis, a