Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Garun garapena<br />
Mota I-eko neuronak morfologikoki oso aldagaitzak, handiak <strong>eta</strong> axoi luzekoak<br />
izaten dira <strong>eta</strong> NSZ-aren bide nagusi<strong>eta</strong>n daude. Bestaldetik mota II-ko neuronak<br />
nerbio-zelula txikiak dira, axoi motzekin <strong>eta</strong> morfologia aldakorrarekin.<br />
Mota I-eko neuronak, bizkar-muineko neurona motoreak, bizkar-muineko<br />
gongoileko zentzumen-neuronak, zentzumen-gongoilen zentzumen-neuronak,<br />
erretinako gongoil-zelulak, garun-kortexaren zelula piramidalak, zerebeloko Purkinjezelulak,<br />
NSZ-aren nukleo nagusien neurona nagusiak (bere axoiak NSZ-aren nerbio<br />
periferikoak <strong>eta</strong> bide nagusiak osatzen dutela), enbrioi-garapenean goiz, postmitotiko<br />
bihurtzen dira. Bere hazkuntza <strong>eta</strong> heltzea (konexio sinaptikoen erakuntza barne)<br />
jaiotza momentua baino lehenago bukatzen da. Mota I-eko neuronak, egitura aldetik<br />
oso egonkorrak dira. Berriz, II motatakoak, esan dugun moduan, txikiagoak dira, axoi<br />
motzagoak dituzte <strong>eta</strong> morfologia aldakorra dute. Hauek I motatakoak baino<br />
beranduago agertzen dira <strong>eta</strong> hauei lotuta daude gorputzaren edozein ald<strong>eta</strong>n.<br />
Laburbilduz, salbuespen gutxi dituen arau moduan esan dezakegu, NS-ren atal<br />
berean, neurona handienak lehenago sortzen direla, <strong>eta</strong> azkenean sortzen diren<br />
neuronak txikiak direla, granulu-zelulen edo zirkuitu lokalen neuronen modukoak.<br />
Nukleo motoreen joera da, bere histogenesia <strong>eta</strong> populazio zelularraren osak<strong>eta</strong>,<br />
zentzumen-nukleoena baino lehenago egitea (Nieuwenhuys, 1974).<br />
38<br />
5.3.1. Garapen sinaptikoa<br />
Garun-kortexaren neuronen jaio ondoko garapen morfologikoari buruz dauden<br />
ikerlanek, jaiotza momentuan garuna heldu gabe aurkitzen dela frogatzen dute (Wise<br />
<strong>eta</strong> Jones, 1978). Baina ikasitako espezie <strong>eta</strong> garun-zatiaren arabera, helduen<br />
morfologia neuronala lortzeko goiztiartasuna desberdina dela frogatu da. Badirudi<br />
neurona kolinergikoak neoestriatuko gazteenak direla (Phelps <strong>eta</strong> lank., 1989).<br />
Kaudatu-putamenaren neurona handiak, enbrioi-garapenaren 12 <strong>eta</strong> 17. egunen<br />
bitartean eratzen dira <strong>eta</strong> erakuntzaren %75-a 13 <strong>eta</strong> 15. egunen artean gertatzen da.<br />
Honek, zentzumen-eremu primarioen kasuan, hartzaileen heltze funtzionalarekin,<br />
zerikusia du. Esaterako, untziaren ikus-kortexean, dendriten garapenaren sortzea<br />
begiaren zabaltzearekin batera gertatzen zela behatu zen, jaio ondoko 10 <strong>eta</strong> 11.<br />
Sarrera
Change language